• Sonuç bulunamadı

Etkili ve Güzel Konuşmak İçin Önemli Öğeler. Dr. Öğr. Üyesi Özge İŞERİ

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Etkili ve Güzel Konuşmak İçin Önemli Öğeler. Dr. Öğr. Üyesi Özge İŞERİ"

Copied!
47
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

Etkili ve Güzel Konuşmak İçin Önemli Öğeler

Dr. Öğr. Üyesi Özge İŞERİ

(2)

Bu Bölümde Neler Öğreneceğiz?

• Kulak

• Eğitim…

• Genel Kültür

• Algılama Gücü

• Dinleme Yeteneği

• Hazırcevaplık

• Sözcük Dağarcığı

• Olumsuzlukların Üstesinden Gelebilme

• Dil Birliği

• Konuşma

(3)

Giriş

Güzel konuşma (Diksiyon) bir sanattır

Hiç kimse doğuştan güzel konuşma yeteneğiyle ya da daha doğru bir ifadeyle hatip olarak doğmaz.

Zamanla hitabet sanatının incelikleri öğrenilerek konuşma yeteneği geliştirilir.

(4)

Kişinin iş ve özel yaşamındaki başarısı hitabet sanatının inceliklerini bilmesine ve böylece

insanları etkilemesine bağlıdır

(5)

Bu nedenle

Ses, sesin nitelikleri bilmek önemlidir.

Daha da önemlisi hemşirenin genel kültür, algılama gücü, dinleme yeteneği, hazırcevaplık, sözcük dağarcığı, olumsuzlukların üstesinden gelebilme ve dil birliği gibi niteliklerdir.

Bunun için ise iyi bir “kulağa” sahip olmak ve meslek eğitiminden geçmek gereklidir

(6)

1.Kulak

SESLERİ DOĞRU ALGILAYABİLMEK VE SÖYLEYEBİLMEK

(7)

• Hemşire duyduğu, algıladığı sesleri doğru tanımlayıp, kolaylıkla seslendirebilmelidir.

• Doğru bir harfin nasıl söylendiğini, güzel bir tonlamanın nasıl yapıldığını kavrayabilmelidir.

(8)

Örneğin;

• Kapalı e ile açık e’yi seslendirdiğinizde kulak aradaki farkı algılayamıyorsa, sorun var demektir.

• Kapalı ‘’e’’ örnekleri: bedava, evli, yedi, mevsim

• Açık ‘’e’’ örnekleri: anne, eğri, tez, direnç

(9)

• Sesleri doğru algılayamayan kişi, hatalarını düzeltebilme şansına sahip değildir

(10)

2. Eğitim…

• Bebeklikten başlayarak, doğru seslerin çıkarıldığı, düzgün bir Türkçenin konuşulduğu bir aile ortamında büyüyen kişiler, bu mesleğe ilk adımlarını şanslı olarak atmışlardır.

• Kişi anadilinin doğru seslerini, daha çok küçükken ailede öğrenir.

(11)

• Eğer kulağı doğru ve yanlış sesleri algılayabiliyorsa, çok çalışarak kendi hatalarını düzeltebilir.

• Bunun için de bıkmadan, bol bol uygulama yapmak gerekir.

(12)

Aile içi eğitim de

diyebileceğimiz bu aşamanın ardından, üniversite mezunu olmak, en az bir yabancı dili iyi

konuşmak önemli özelliklerdir.

Hemşire olabilmek için sıkı bir mesleki eğitimden geçmek ve

bu eğitimi meslek yaşamı boyunca sürdürmek, vazgeçilmez bir koşuldur.

(13)

• Ancak bir hemşire bilgilerini güncellemek ve tazelemek, sözcük dağarcığını zenginleştirmek ve genel kültür düzeyini yüksek tutmak için sürekli okumayı, kural haline getirmelidir

(14)

Turgut Özakman Der ki

“Türkçenin kendine özgü bir musikisi var, bunu elden kaçırdığınız zaman ve yaptığınız işin işlevini de dikkate almazsanız, yaptığınız iş şimdiki özel radyoların spikerliği gibi olur. Ben bazılarının hangi dili konuştuğunu anlamak için, biraz durup idrak etmeye çalışıyorum, bakıyorum sonra, meğer Türkçeymiş!...Çok büyük çoğunluk bu... Bunlar her gün her saniye Türkçeyi katlediyor, her saniye dilimizde cinayet işliyorlar. Dil bizim vatanımız. Dilini kaybeden, çoktan vatanını kaybetmiş oluyor. Biz şimdi adım adım vatanımızı kaybediyoruz”.

(15)

3. Genel Kültür

• Sıkça söylenen bir söz vardır; ses kişiliğin aynasıdır.

• İyi bir hemşire, zengin kültür birikimini sesine yansıtabilmelidir.

(16)

“Bir hemşirenin mutlaka genel kültür birikimi olmalı, hayatı yorumlayabilmeli, anlayabilmeli, kavrayabilmeli. Belirgin bir dünya görüşü olmalı,

dünyaya nasıl bakabileceğini bilmeli’’

(17)
(18)

• Bu birikimi sağlamış ve her geçen gün geliştirmeye çalışan bir hemşire, bunu sesine ve dolayısıyla sunduğu bakıma kısaca mesleğine ve mesleki ilişkilerine de yansıtır. Bir anlamda genel kültür, ses kültürüyle iç içe geçmiştir.

(19)

“Kültürlü ses, çok önemli... Kültürlü ses demek, arkasında çok iyi bir eğitimin bulunduğu ses demek, çünkü o bazı kelimelerin doğrusunu bilir.

O eğitim, o okumuşluk, sanatla kültürle genel olarak hayatla yoğrulmanın, sese yansıması vardır. O yansıma yoksa o ses ham sestir. O sesten hiçbir şey olmaz. Konuşması da gürültü olur.”

Turgut Özakman

(20)

4. Algılama Gücü

• Bir hemşire çevresinde olup biten her şeyin içindeki küçük ayrıntıları fark edebilmeli, karşısındaki kişinin düşünce ve davranışlarındaki minik ipuçlarını yakalayıp, onları yorumlayabilmelidir.

(21)

• Mesleki bilgilerinin dışındaki her türlü bilgiye açık olabilme, çeşitli konulara duyulan merak ve öğrenme isteği; daha geniş ve çabuk düşünebilme yeteneği, konulara ve sorunlara farklı açılardan yaklaşabilme becerisini kazandırabilir.

(22)

Sürekli gözlem yapmak ve bunu alışkanlık haline

getirmek, algılama gücünü geliştirir

Bir hemşire her türlü konuya ilgi

duyması, her konuda az da olsa fikir ve bilgi

sahibi olması, mesleğinin

gereğidir.

Bu durum algılama gücünün gelişmesine;

algılama gücünün gelişmesi de konulara, olaylara farklı açılardan

yaklaşabilmeyi, daha esnek, özgün ve çabuk

düşünebilme yeteneğini kazandıracaktır.

(23)

5. Dinleme Yeteneği

İletişim alanındaki en önemli ilkelerden biri,

“Önce dinle ve anla, daha sonra anlaşılmayı bekle” dir.

(24)

• Bu ilke, etkili iletişimin en önemli anahtarıdır.

• Dinleme ve anlama yeteneği, bir hemşire için, nitelikli sorular sorabilme becerisini beraberinde getirir.

• Konu hakkında bilginiz varsa, daha iyi dinler, daha fazla anlarsınız.

• Bu da size içeriği zengin sorular üretebilme ve veri alma imkânı yaratır.

(25)

İletişim iki taraflıdır.

Dinler gibi görünmek, konukta boşa konuşuyormuş duygusunu uyandırır ve dikkatinin

dağılmasına neden olur.

Aynı zamanda konuşan kişiye yapılan bir saygısızlıktır

(26)

Doğan Cüceloğlu İçimizdeki Biz adlı kitabında dinlemeyle ilgili şöyle yazmış:

• Dinlemesiyle insanları anlayan, değer veren insan, öyle bir güven ve anlayış ortamı yaratır ki bu ortam içinde herkes onu özler, onunla beraber olmak ister, onu izlemek ister.

Karakteri, inandığı temel değerler ona sürekli yol gösterir ve onun inanılır, güvenilir bir insan olduğunu tekrar tekrar gözler önüne serer.”

(27)

6. Hazırcevaplık

• “Gerektiğinde çabuk, yerinde cevaplar bulup veren kimse” diye tanımlıyor Türk Dil Kurumu sözlüğü bu sözcüğü.

• Hazırcevaplık, bir zekâ göstergesidir.

• Beklenmedik sorulara anında ve hoşa giden yanıtlar verebilmek beceri ister

(28)

• Pratik düşünebilmek ve amacına ulaşan yanıtlar üretebilmek elbette sadece zekâyla ilgili değil.

• Her fırsatta vurgulamak istediğimiz çok okumak, okuduklarınızı iyi ve doğru özümleyebilmekle de ilgili.

(29)

Mesleğiniz, hayatın tek bir yönüne

hitap etmiyor

(30)

7. Sözcük Dağarcığı

• Duygu ve düşünce dünyasını zenginleştirmede en önemli yol sözcük dağarcığıdır.

• Söz varlığının az olması, bildiğimiz sınırlı sayıdaki sözcüğü sürekli kullanıp durmak;

doğaçlama konuşmalarda bizi zor durumda bırakır.

(31)

Konuşmanın akıcı olması ve düzgün cümleler kurabilmek ancak zengin bir sözcük dağarcığıyla olanaklıdır.

Her duyduğumuz ya da

okuduğumuz yeni sözcüğü, bir yere not etmek veya aynı anlama gelen

çeşitli sözcükleri yine bir not defterine kaydetmek, sözcük dağarcığımızı zenginleştirecek bir

yoldur.

(32)

• Ancak burada dikkat edilmesi gereken önemli bir nokta var.

• Aynı anlama gelen iki sözcük asla aynı tümcede kullanılmamalıdır, (örneğin-mesela gibi)

(33)

• Sözcük dağarcığımızın zengin olduğunu göstermek için karmaşık sözcükler kullanmak, sizi yanlışa götürür.

• ” Basit olan iyidir” kuralından yola çıkarak seçilecek sözcükleri dinleyici daha rahat algılar

(34)

Yazar Mark Twain şöyle diyor:

• “Doğruya yakın sözcükle doğru sözcük arasında, büyük fark vardır; ateş böceği ile ateş arasındaki fark kadar”.

• Zengin ama bir o kadar da sade sözcük dağarcığı için çok okumak ve okuduğunuzu iyi özümsemek çok önemlidir

(35)

8. Olumsuzlukların Üstesinden Gelebilme

• Her şeyden önce hemşirelik bir moral işidir, özel yaşamınızda sorun yaşıyor olabilirsiniz ya da iş ortamında çalıştığınız kişilerle anlaşmazlığa düşmüş olabilirsiniz.

(36)

• Ancak kliniğe girdiğiniz andan itibaren sıkıntılarınızı o kapının dışında bırakmalı ve tamamen yapacağınız işe kendinizi vermelisiniz.

• Çünkü hemşirenin sesindeki hüzün, heyecan, kızgınlık, isteksizlik doğrudan hastaya ve ekibe yansır.

(37)

• Buna, jest ve mimiklerinizi de yansıttığınız da olumsuz duygularınız eklenir.

O Halde;

‘’Karşılaşabileceğiniz her türlü aksiliğe hazırlıklı olmalısınız’’

(38)

• Aksaklıklar karşısında soğukkanlı olunmalıdır.

• Böyle durumlarda en uygun sözcükleri seçebilmek, deneyim gerektirir.

• Acil durumlarda önceliğini kullanmalı, kararlı ve sakin olmalıdır.

(39)

9. Dil Birliği

• Hemşirelik mesleğinde “dil birliği” çok önemlidir.

• Doğup büyünen çevrenin söyleyiş özelliklerinden çok, doğru ve temel ölçülere, kullanıma uygun olan söyleyiş biçimiyle konuşulmalıdır.

(40)

• Sade bir dil kullanmalı; abartılı ve ağdalı sözcüklerden kaçınmalıdır.

(41)

10. Konuşma

• İnsanoğlunun belki de en büyük buluşlarından birisinin konuşmayı öğrenmek olduğunu söyleyebiliriz.

• Bu sayede iletişim kurabilmeyi, duygu ve düşüncelerimizi başkalarına aktarıp onlarla paylaşabilmeyi başarabiliyoruz.

(42)

• Artık ele geçirmenin en kolay ve ucuz yöntemi kültürü, başta da dili yok etmekten geçiyor.

• Bu yüzden hepimizin ortak görevleri arasında, Türkçemizi iyi öğrenip, konuşabilmek ilk sırada yer almalı.

(43)

• Televizyonlarda, radyolarda, sokakta konuşulan dil, hangi Türkçe ya da ne kadar Türkçe? Geç kalırsak, sıra yazı diline, edebiyata, geleneklere ve göreneklere gelecek.

(44)

• Kuralsız yazmayı marifet sayan kişileri, bilgisayar başında garip bir dil kullanarak mesajlaşan gençleri, iş yeri tabelalarındaki yazıları, Türkçe isim kullanmayı ayıp sayan şirketleri kabullenmeye devam edersek yakın gelecekte kendi dilimizi konuşmayı tamamen unutacağız

(45)

Yaygın kanının aksine doğru ve güzel konuşmak sadece sanatçıların, spikerlerin, bundan para kazanan kişilerin değil, herkesin “işi” olmalı.

Başta politikacılar, öğretmenler, akademisyenler, gazeteciler olmak üzere, bürokratlar, iş adamları, kamu ve özel sektör çalışanları Türkçeyi artık

gerçekten sahiplenmeliler.

(46)

O halde sesimizin niteliklerini, iyi bir seste aranan özellikleri, olası kusurları ve giderilme

yollarını bilmekle işe başlayalım

(47)

Referanslar

Benzer Belgeler

Kalp ve damar histolojisi Alper Yalçın Histoloji – Embryo.

Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi adına / on behalf of Aksaray University Faculty of Economics and Administrative Sciences..

Yayın Yeri: Berikan Yayınevi ISBN: 978.605.7634.97.9 Tür: Bilimsel Kitap Katıkı Düzeyi: Bölüm(ler). Sosyal Medya Reklamları Bağlamında

Radyo Televizyon Program Yapım ve Yönetim II (İ.Ö) Türkçe 4. Kurgu II (İ.Ö)

SEÇMELİ DERS  (İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ) 

SINIF DERS KODU DERS ADI DERSİN SORUMLUSU SINAV GÜNÜ VE SAATİ SINAV ŞEKLİ ÖĞRENCİ.. SAYISI 1

İki yönlü ve eşit bir konuşma sağlamak: Dinleme sırasında fiziksel ve psikolojik tüm engelleri en aza indirerek, karşıdaki kişinin kendisini tam olarak ifade etmesine

• Telafi, kişi kendi eksikliğini kapatmak için çalışmak yerine güçlü bir yönüne vurgu yapar.. • Tepki oluşturma, kişi gerçek hislerinin tam tersini gösterme