DOĞAL ANITLAR
Dr. Ülker Ö Z D E M İ R
M T A G E N E L M Ü D Ü R L Ü Ğ Ü Tabiat Tarihi Müzesi İcra Heyeti Başkanı
Doğal anıtlar özel jeolojik koşullarda oluşmuş, doğa tarihimizin ve Jeolojik olayların bugünkü temsilcileridir. Belge niteliği taşımaları bakımından da ayrıca büyük değerleri vardır.
Doğal anıtların; bugüne kadar bildiğimiz doğa tarihinin t ü m devir lerinde geçen her t ü r l ü doğal olayları yansıtması, Fosil Fauna ve Florayı yaşam ortamları ile bize tanıtması onların en t i p i k özellikleridir. Doğa tarihimizin her sayfasında yer alan canlılar isimlerini ve özelliklerini bu sayfalara kendi orijinal yapıları ile kazımışlardır.
Bir başka özellikleri de ender ve olağanüstü oluşlarıdır. Doğal anıt lar sayısız doğal koşulların bir araya gelmesi ile oluşmuşlardır. Bunların yinelenmeleri ve onarılmaları imkânsızdır.
Bunlar tılsımlı görüntüleri ile insanları etkileyip sade yerbilimcile r i n i değil t ü m insanların, doğanın sırlarını saklaması nedeni ile ilgilerini çekmektedir. Bu özellikleriyle de doğaya saygıyı yaygınlaştırır ve t ü m çevre sorunları ile bağlantı kurulmasını sağlarlar.
Doğa Laboratuvarlanmızın da yegâne bilimsel materyelleri olma-l a n özeolma-lolma-likolma-lerini de sayacak oolma-lursak bu doğaolma-l hazineolma-lerimizin ne denolma-li sevgiye ve korunmaya lâyık olduklarını bilmek gerekir. Bu şuura eriş mek her yerbilimcinin görevidir ve bunların korunmasından sorumludur.
Sizlere özelliklerini ve bulundukları yerleri kısaca anlatacağım Do ğal hazinelerimizin her b i r i eşine dünyada bile ender raslanan güzellik teki oluşumlardır.
B A L I K L I S E R İ : Kızılcahamam, Beşkonak köyü civarındaki Dia-tomitler içinde yeralan üst miosen yaşlı fauna ve flora 200 balık fosili, 85 b i t k i türünü, kurbağa, yılan, kaplumbağa ve çok i y i korunmuş kuş iskeleti ve tereklerini ihtiva eder.
428 ÜLKER ÖZDEMİR O B R U K G Ö L L E R İ - Konya
Yerbilimleri açısından ilginç bir konu olan karstlaşma, oluşum bakı mından yalnız Ülkemizde bulunmakta olup, yöre doğal müze özelliğin-dedir.
ACIGÖL K R A T E R İ : Konya
M E K E T U Z L A S I : Konya, Karapınar P A M U K K A L E T R A V E R T E N L E R l : Denizli
CİLO DAGl-SAT G Ö L L E R İ : Hakkarinin güney doğusu
ÜRGÜP P E R İ B A C A L A R I : Nevşehir (Ürgüp-Avanos-Üçhisar) A K Y A T A Ğ A N L A G Ü N G Ö L Ü : Adana, Karataş
A Ğ Z I B U Z M A Ğ A R A S I : Ağrı, Doğubeyazıt, Halloç köyü N E M R U T D A Ğ I S İ S T E M İ : Van gölünün doğusu
İ N S A N L A R A A İ T FOSİL A Y A K İ Z İ : Manisa Salihli-Çakallar tepesi.
D İ Y A D İ N T R A V E R T E N L E R l
M U R A D İ Y E Ş E L A L E S İ , ve Tabiat Tarihi Müzemizde yer alan sayısız Mineral ve fosil örnekler.
Doğal Anıtları bulmak, onları değerlendirmek, korumak sonra da sevdiği ve saydığı bu doğa harikalarını tanıtmak ve sevdirmek yerbi limcilerinin en büyük görevi olmalıdır. Bunların korunması sorumlulu ğu da yine ençok onlara aittir. Bunun yanı sıra Doğal anıtlarımızın za rar görmesine neden olanlara engel olmak hepimizin görevidir. Bu görev bilinci yerleşmedikçe yasa ve güvenlik önlemleri ile Doğal anıtların sev dirilmesi ve korunması sağlanamaz. Önceden belirlenecek eğitsel prog ramlarla bu bilimin genç kuşaklara iletilmesi en güvenilir yoldur. Bu bi linçli eğitimin de yapılacağı laboratuvarlar şüphesiz ki Doğa Tarihi Mü zeleridir.
Her yıl sayıları biraz daha artan ve yerbüimlerinin çeşitli konuların da görev yapan yerbilimcilerimizin ve onlara görev veren kuruluşların da Doğal Anıtlarımıza gereken değeri vermeleri gerekir.
