SPOR SOSYOLOJİSİ
SPORDA ETİK DIŞI DAVRANIŞLAR I
Dr. Funda KOÇAK Ankara Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi
SPOR
Barış, Hoşgörü, Eşitlik, Disiplin, Erdem, Haz, Hak, Adalet, İyi niyet, Güven, Sorumluluk, Saygıİnsanı insan yapan değerler ile
Hüzün, Keder, Stres
insani özellikleri taşıyan kavramları içinde bulundurur (Pehlivan,2004).
SPOR
• belli bir disipline ve kurallara uyarak • yöntemli çalışmalara dayanan,
• eğlenme, güç harcama, mücadele yoluyla yapılan beden uğraşısıdır.
• Sporun amacı, insanın ruh ve beden sağlığını korumak, insanları birbirine kaynaştırmaktır. Spor ulusal ve uluslararası barış,
dostluk, hoşgörü ve işbirliğini sağlar.
• Spor, etik temele dayalı ve değerli kültürel bir uygulamadır.
ETİK
• Etik, (Fr, Ethique, AL. Ethik, Ing. Ethics) belli yer ve zamana özgü
olarak iyi davranışlarla kötü davranışların kurallarını saptayan bilimdir. • Etik, her zaman bir kimsenin yaşam gerçekliğinde ‘nasıl yapar’dan
daha çok yaşam için ‘nasıl yapmalı’ hakkında pratik öngörüsü olan bir bakış açısına sahiptir.
• Ahlak ve etik kavramları birbiri yerine kullanılmakla birlikte farklıdır. • Ahlak; "belli bir toplumun belli bir döneminde bireysel ve toplumsal
SPOR ETİĞİ
• Spor etiği, ahlaki değerler sistemiyle ilişkilidir (Andreff,2002). • Bu ahlaki değerler;
Mücadele ruhu,
Fair play (adil/dürüst oyun),
Sağlık( fiziksel, zihinsel ve ruhsal) arayışı, Dopingten kaçınma ve
Spor uygulamasındaki teknik ve estetik güzelliğin aranması, İnsanoğlunda eşitlik ve arkadaşlık (en azından oyun alanında), Sosyal zaman kullanımı,
Kendini aşma, Manevi deneyim,
Hümanist ideoloji ve felsefe,
SPOR ETİĞİ
Spor etiği, genel anlamda sporun gelişmesinde önemli rol oynayan sporun taraflarının görev ve sorumluluklarını dürüstlük, adalet, açıklık, tarafsızlık ve saygı gibi evrensel değerler doğrultusunda yerine getirmelerini kapsamaktadır.
Dolaşır, Semiyha. (2005). Antrenörlerin Mesleki Etik İlkelere Uyma Düzeylerine İlişkin Antrenör ve Sporcu Görüşleri. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Egitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. 22.
ETİK SORUNLAR
Günümüzde sporda etik ile ilgili sorunlar giderek artmaktadır. Spora kötü ün kazandıran, etik tartışmalara yol açan,
genellikle üstün bireysel başarıya dayalı spor dallarıdır.
Sporcuyu bir anda yıldızlaştıran, hayranlık uyandıran başarılar, milyonlarca izleyiciye çok çekici gelirken, öte yandan
aralarında sporseverlerin bulunduğu çok sayıda insana itici gelmektedir
Meinberg, Eckard (1991). Spor Etiğinin Temel Güncel Sorunları. (Çev. G. Dereli). Spor Ahlakı ve Felsefesinde Yeni Yaklaşımlar Sempozyumu Kitabı. (Yay. Haz. A. Erdemli). İstanbul: Meya Matbaacılık.
SPORDA ETİK DIŞI DAVRANIŞLAR
NELERDİR?
• ŞİDDET • ŞİKE
• DOPİNG
• SPONSOR FİRMALARLA İLİŞKİLER • SPOR BASININ ETİK SORUNLARI
SPOR SOSYOLOJİSİ
SPORDA ETİK DIŞI DAVRANIŞLAR I
Dr. Funda KOÇAK Ankara Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi
