DOĞAL BİTKİLER DERS NOTLARI III
PROF. DR. M. EMİN BARIŞ
Salix alba – Aksöğüt: 20-30 m kadar boylanır.
Taze yapraklar ve genç sürgünler üpek gibi
yumuşak beyaz tüylerle örtülmüş olduğundan bu isim verilmiştir. Aksöğüt nehir ve dere
kenarlarında, çayırlıklarda ve sulak yerlerde çok görülür. Ayrıca köy yolları, tarla, bağ ve bahçe kenarlarında yetiştirilir. Bu nedenle halk arasında
“Köy Söğüdü” olarak bilinir. Türkiye’de en fazla rastlanan söğüt budur.
S. alba subsp. Vitellina S. alba subsp. Coerulea S. alba subsp. Alba S. alba subsp. Micans
Salix viminalis – Sepetçi Söğüdü: Boylu bir çalı ya da bazan 5-10 m’ye ulaşan küçük ağaç
şeklinde gelişir. Türkiye’nin değişik bölgelerinde özellikle Doğu ve Kuzeydoğu Anadolu’da görülür.
Salix fragilis – Gevrek Söğüt: Dalları gevrek olduğundan bu isim verilmiştir. Çoğunlukla ağaçcık bazan da 10-12 m boylanan ağaç halinde bulunur. Anadolu’nun birçok bölgelerinde, Kastamonu, Daday, Ankara-Kızılcahamam, Küre taraflarında dere içlerinde rastlanır.
Salix cinerea – Boz Söğüt: Boylu bir çalı ya da bazan 5-6 m’ye ulaşan küçük ağaç şeklinde sulak çayırlıklarda, nemli orman kenarlarında, turbalıklarda oldukça sık rastlanan bir türdür.
Türkiye’nin değişik bölgelerinde özellikle Marmara Bölgesi ve Kuzeybatı Anadolu’da görülür.
Salix cinerea – Dişi kedicik
Salix cinerea – Erkek kedicik
Salix caprea – Keçi Söğüdü: Çoğunlukla 2-3 m’ye kadar boylanan bir çalı, ender olarak da 8-9 m boyunda küçük ağaç şeklinde rastlanan bir türdür. Nehir ve su kenarlarında, orman içi
açıklarda, turbalıklarda, orman kenarlarında ve çayırlıklarda bulunur. Türkiye’nin hemen her orman bölgesinde görülür.
Salix purpurea – Erguvani Söğüt: Boyu en fazla 3-5 m’ye ulaşan küçük ağaç şeklinde rastlanan bir türdür. Nehir ve su kenarlarında, orman içi açıklarda, turbalıklarda, orman kenarlarında ve çayırlıklarda bulunur. Türkiye’nin muhtelif orman bölgelerinde görülür. Ankara, Kızılcahamam dolaylarında, Malatya’da rastlanır.
Salix triandra – Anadolu’nun değişik bölgelerinde, Bursa, Gümüşhane, Çoruh, Erzurum ve Muş çevresinde görülür.
Salix elaegnos – Bolu, Düzce, Abant, Kastamonu, Amasya, Tosya dolaylarında görülür.
Salix bornmülleri – Bilecik, Ankara, Bolu, Kayseri, Maraş, Malatya, tunceli dolaylarında görülür.
Salix amplexicualis – İstanbul, Bursa, Bolu, Kastamonu, Ankara, Kızılcahamam, Samsun dolaylarında görülür.
Salix wilhelmsima – Gümüşhane, Erzurum, Hakkari dolaylarında rastlanır.
Salix safsaf – G. Antep, Urfa, Birecik dolaylarında görülür.
Salix acmophylla – Çoruh, Artvin dolaylarında rastlanır.
Salix medwedewii – Anadolu’nun değişik bölgelerinde görülür.
Salix caucasica – Batı Anadolu, Balıkesir, Kazdağı dolaylarında görülür.
Salix idea – Doğu Anadolu’da Erzurum, Erzincan ve Van dolaylarında görülür.
Salix pseudomedemii – Kars dolaylarında rastlanır.
Salix tenuijulis – Sarıkamış dolaylarında rastlanır.
Populus nigra subsp. nigra– Adi Karakavak: 25- 30 m boy ve 2 m çap yapabilen seyrek dallı, geniş tepeli bir ağaçtır. Nehir ve su kenarlarında,
çayırlıklarda sık sık rastlanır. Hızlı büyür. Kök sistemi yayvandır. Uzun zaman önce kültüre alınmış olduğundan yabani olarak hemen hiç bir yerde görülmez.
Anadolu’nun değişik bölgelerinde Kastamonu, Kızılcahamam, Zonguldak başta olmak üzere doğal olarak rastlanır.
Populus alba– Akkavak: 20-30 m boylanabilen kalın dallı, geniş tepeli bir ağaçtır. Nehir ve su kenarlarında, orman içi açıklıklarda görülür.
Anadolu’nun hemen her tarafında rastlanmaktadır.
Populus tremula– Titrek Kavak:
Yapraklarının en hafif bir rüzgarda
sallanmasından bu isim verilmiştir. Çalı, orta boylu ağaç olarak rastlanır. Çok azında 20-30 m boylanır. Türkiye’de kavaklar içerisinde ormanlarda en fazla rastlanan türdür. Orman içi açıklıklarda diğer öncü bitkilerle birlikte görülür.
Populus euphratica : Antik devirlerden beri bilinen, adı kutsal kitaplarda yer alan bu kavak türü çoğunlukla ağaçcık veya boylu çalı, bazan da 10-12 m boyunda bir ağaç halini alır. Dış görünüşü Kara Kavak’a benzer. Güney özellikle Güneydoğu Anadolu’da nehir yataklarında rastlanır.
Betula pendula – Siğilli Huş: Çoğunlukla 20-25 m’ye kadar boylanabilen bir ağaç, çok azı da çalı halinde bulunur. Büyümesi önce yavaş, 5-30 uncu yaşlar arasında hızlıdır. Işık ağacıdır. Türkiye’de Doğu ve Kuzeydoğu Anadolu’da örneğin Nemrut Dağı
krateri içerisinde, Tunceli-Ovacık, Munzur Vadisi, Artvin-Ardanuç, Erzincan, Erzurum, Muş,
Gümüşhane, Kars dolaylarında bulunur.
Betula litwinowii – Tüylü Huş:
Betula medwediewi – Kızılağaç Yapraklı Huş: Çoğunlukla boyu bir çalı, çok azı da ağaçcık halinde bulunur. Genel görünüşleri Kızılağaç yaprağına benzer. Lokal bir dağılışa sahiptir. Kafkasya ile Kuzeydoğu Anadolu’daki ormanlar içerisinde tek tek veya küçük gruplar halinde rastlanır.
Alnus glutinosa – Adi Kızılağaç: Çoğunlukla boyu 20 – 30 m’ye ulaşan düzgün gövdeli ağaç, bazan da çalı halinde bulunur. Işık ve özellikle toprak nemi isteği fazladır. Türkiye’de Trakya ve Batı
Anadolu’da bulunursa da en fazla Karadeniz sahil ormanlarında görülür. Buradaki yayılışı
Kastamonu dolaylarına kadar ulaşır.
