• Sonuç bulunamadı

Turc. Herkesin başına gelebilir

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Turc. Herkesin başına gelebilir"

Copied!
36
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

Hepatit B v e C ...

Herkesin başına gelebilir

Bi z

Turc

(2)

Bu broşür, Isere Hepatit Ağı ve Promethee kuruluşlarının denetiminde « profesyonel » ve « kamu yararına » çalışan grupların girişimleri sonucunda hazırlanmıştır.

Tüm katılımcılara teşekkürler !

Abdalouhab, Abdelhakim, Aïcha, Alexandre, Anouch, Elisabeth, Fatima, Fitim, Iulia, Jaspal, Kanga, Lukoki-Lady, Magribe, Marie, Naadire, Narine, Orzhen, Paruire, Pratima, Rudi, Shadi, Shkumbim, Spartak, Taulant, Valon, Wajdi, Yeseda, Zinfira, …

Çalışma grubu ve yönetim komitesi çalışanlarına

Denise Bezet (IDE, le CATA LPA), Marc Brisson (coordinateur ODPS), Gaëlle Dubruc (coordinatrice COREVIH), Dr Bruno Froissart (HGE libéral), Nathalie Hannhart (psychologue de la prévention, Prométhée), Dr Marie-Noëlle Hilleret (PH, CHU Grenoble), Messaouda Ahdjila-Khellaf (animatrice socio-éducative, CADA le Cèdre), Elhadji M’Baye (sociologue, ORSPERE/Samdarra), Hélène Mollard (assistante, Prométhée), Nathalie Muller (IDE, CHU Grenoble),

Pascal Pourtau (coordinateur, CRIPS), Jonathan Quard (chargé de prévention, AIDES), Saadia Safsaf (IDE, ODTI), Thierry Trilles (coordinateur AIDES) et Simon (élève IDE, ODTI).

Gönüllü tercümanlara, Adate ve EPU tercümanlarına

Nerxhivane Elbasani, Maximilien Pofelski, Jessica Howkins, Fares Gueddah, Achot Akopian, Zrinka Radic, Juliette Lalanne, Vaclav Capek, Karine Maura, Irina Rafaelyan, Paolo Fonti, Angelo Lemma, Tatiana Badin, Battulga Enkhbayar, Rahim Ebrahim, Joanna Pofelski, Abinoan Siqueira, Aurora Tatu, Christina Moreva, Phongsub Montiya, Sercan Genc.

Ayrıca bizlere yardımcı olan ve kapılarını açan tüm kuruluşlara Adoma, Assfam, CADA le Cèdre, Centre social les Essarts, MJC Abbaye.

Yeni baskı için AIDES derneğine :

Cyril Martin, Nicolas Charpentier, Anita Viossat, Franck Barbier, Muriel Briffault, Grégory Braz.

(3)

Neden Hepatit B ve C’den bahsediyoruz ?

Çünkü bu hastalıklar

Görünmezler . . . .p . 6

Oldukça yaygındırlar . . . .p . 8 Çok ağır boyutlara ulaşabilirler . . . . p . 10

Bulaşıcıdırlar . . . . p . 14

Önlenebilirler . . . .p . 14 Tedavi edilebilirler . . . . p . 24

(4)

Hepatit bir karaciğer şişliğidir

Karaciğer yaşamsal bir organdır

Vücudun işleyişi için gerekli olan maddeleri saklar, geriye kalan zehiri Normal Karaciğer

İltihaplı Karaciğer

Hepatit nedir ?

(5)

ไไ Hepatit hastalığı zehir (alkol, ilaç, mantar)

veya virüs yoluyla vücuda yerleşir ไไไ ไไไไไ

Hepatit B ve C virüslü hepatitlerdir yani virüs yoluyla meydana gelirler :

(6)

Genelde herhangi bir belirti olmaz

Hepatit B ve C’nin belirtileri nelerdir ?

Kendinizi hasta hissetmezsiniz Hasta olduğunuzu bilmezsiniz

(7)

Bazen, hastalığın başlarında sarılık, yorgunluk, mide bulantısı veya ağrı hissedilebilirsiniz

Hepatit B ve C’nin varlığını öğrenmenin tek yolu bir analiz yaptırmaktır.

ve yorgunluk kalıcı olabilir.

(8)

Hepatit B ve C yaygın hastalıklardır

Hepatit B ve C : sık rastlanılan hastalıklar mıdır ?

Hepatit B ve C hastalığı bulunan kişilerin büyük bir

(9)

Hepatit B ve C : sık rastlanılan hastalıklar mıdır ?

Dünyada …

Her 3 kişiden 1’i hepatit B ve C hastalığıyla temasa geçmiştir

Her 12 kişiden 1’inde kronik hepatit B ve C hastalığı vardır

(10)

Hepatit B, ağır bir hastalık mıdır ?

Virüsle temas

Ağır hepatit :

Virüs karaciğeri yok eder

2 milyar Dünyada …

Kronik hepatit :

Virüs karaciğerde kalarak çoğalmaya devam eder

İyileşme :

Virüs vücuttan atılır

%10

%1

%89

(11)

!

İyileşmiş olsa bile, doktor tarafından düzenli takip

Siroz (%20 ila 40 arasında)

Fibroz Kanser

Yılda 600 000 ölüm vakası Tedavi edilmezse, 20 veya 30 sene içerisindeki gelişimi

%80

(12)

Hepatit C, ağır bir hastalık mıdır ?

Virüsle temas

Kronik hepatit :

Virüs karaciğerde kalarak çoğalmaya devam eder

İyileşme :

Virüs vücuttan dışarı atılır 200 milyon

Dünyada …

%80

%20

(13)

!

İyileşmiş olsa bile, doktor tarafından düzenli takip

Yılda 350 000 ölüm vakası Tedavi edilmezse, 20 veya 30 sene içerisindeki gelişimi

Siroz (%20 ila 40 arasında)

Fibroz Kanser

(14)

Anne hastalığı taşıyor ise, hamilelik ya da doğum esnasında anneden çocuğuna bulaşır

Hepatit B hastalığına karşı, etkili ve tehlikesiz bir aşı bulunmaktadır. Bebekler, çocuklar, ergenler ve yetişkinler üzerinde kullanılabilir.

Hepatit B hastalığına karşı

aşılanmışsanız, bir daha bu hastalığa yakalanma yada hastalığı buluştırma ihtimaliz yoktur.

Nasıl önlenebilir ? Aşılanarak

90%

4%

Hepatit B ve C : nasıl bulaşırlar ?

(15)

Nasıl önlenebilir ? Aşılanarak

Anne hepatit B hastalığını taşıyor ise, doğum esnasında korumak için bebeğe bir aşı yapılır :önleyici aşı

Hepatit C hastalığı olması durumunda önleyici aşı yapılmaz, fakat bebeğe bulaşma riski oldukça zayıftır

Doktorda

Ücretsiz aşı merkezlerinde

Nerede aşı yapılabilir ?

Nasıl önlenebilir ?

(16)

İlişkiye girilen kişi sayısının artması

bulaşma riskini de arttırır

Hepatit B ve C : nasıl bulaşırlar ?

Hastalığı taşıyan biriyle prezervatif kullanmaksızın ilişkiye girilmesi sonucunda :

Bir kadın ve erkek veya aynı cinsten iki kişi arasında cinsel organ, anüs ve ağız yoluyla.

C virüsü cinsel ilişki sırasında özellikle de kan ile temas olması halinde bulaşabilir (aybaşı dönemlerinde, yara olması veya ilişki esnasında yaralanma

(17)

Erkek prezervatifi, Kadın prezervatifi . Kullanılması gerekenler:

Ve :

Elle yapılacak müdahalelerde eldiven takmak.

Ağız yoluyla uygulanacak bir cinsel ilişki esnasında koruyucu bir ağızlık takmak.

Cinsel nesneler kullanılacaksa,temizlemek İlişkiye girilecek farklı kişilerde farklı

prezervatif ve eldiven kullanmak.

Prezervatifin sürtünmesini ve yaralanmayı önleyici kayganlaştırıcı kullanmak.

Nasıl önlenebilir ?

(18)

Kan yoluyla

Kanla temas halinde olma ihtimali bulunan bakım ürünlerinin paylaşımı (örneğin aile içerisinde, ortak yaşam alanlarında, hapishanelerde…) Bazı ülkelerde veya Fransa’da 1992

yılından önce uygulanan tedaviler esnasında : Kan alımı, büyük ameliyat, yoğun bakım, steril olmayan tıbbi ekiman kullanımı

Hepatit B ve C : nasıl bulaşırlar ?

(19)

Tek kullanımlık malzeme talep ederek

Kişisel bakım malzemeleri kullanarak

Nasıl önlenebilir ?

(20)

Uyuşturucu kullanımına bağlı ekipmanların paylaşımı : iğne, pamuk, filtre, kaşık,kamış, esrar piposu...

Hepatit B ve C : nasıl bulaşırlar ?

Kan yoluyla

Dövme, piercing, skarifikasyon esnasında, …daha önceden kullanılmış olan malzemelerle : iğne ucu, mürekkep, takı…

(21)

Tek kullanımlık mikropsuz malzeme kullanan bir uzmana başvurarak

Nasıl önlenebilir ?

Uyuşturucu tüketimi halinde tek kullanımlık malzeme talep ederek

(22)

Hepatit B hastalığının derin bir öpücük sonucunda

Hastalıklarının bulaşma riski yoktur

(23)
(24)

Hepatit B için : tam tedavi olmaksızın virüsün çoğalması durdurulur : normal bir şekilde yaşamaya devam edilebilir

Hasta olduğunuz zaman, önemli olan : Tedavi edilmesi mümkündür

Hepatit B ve C hastalığını taşıyorsanız ?

Belirtilen süre boyunca tedaviye ara vermeden devam etmek

Düzenli olarak doktora görünmek ve kontrol amaçlı analizleri yaptırmak

Çevrenizdekilere durumunuzdan bahsetmek ve gerektiği takdirde yardım almak

(25)

Hepatit C için, 8 ila 12 hafta süresince günde 1 veya 2 hap kullanmak genellikle iyileşmeyi sağlamaktadır. Bu haplara herkes ulaşabilir ve istenmeyen etkileri çok azdır.

Fransa’da bu hapın masrafları sağlık sigortası tarafından karşılanmaktadır.

Yeni bir bulaşma riski!

Hastalığı ağırlaştırabilen alkol, esrar, tütün ve fazla kilo gibi durumları asgariye indirmek

!

(26)

20 min.

Virüsün varlığını araştırmak üzere yapılan özel bir muayenedir.

Genel analiz : kan alımı (2 gün)

Hızlı analiz : parmak ucundan kan alımı (20 dakika)

Bir analiz yaptırarak

Hepatit B ve C’nin varlığından nasıl haberdar olabiliriz ?

(27)

Doktor tarafından yazılan reçete ile bir laboratuarda,

Reçeteye olmaksızın ücretsiz hizmet veren bir bilgilendirme, tarama ve teşhis merkezinde (Cegidd),

Bazı derneklerde.

Tarama sonucunun olumsuz çıkması hastalıktan korumaz.

Risk alındığı takdirde ileride bu hastalığa yakalanma ihtimaliniz bulunmaktadır.

Analiz nerede yapılabilir ?

Ne zaman test yaptırılmalıdır?

Kan veya cinsel salgı sıvısı ile irtibata geçilerek risk alınmasından 3 aylık bir süre sonra,

Yerleşik hastalığın yoğun bulunduğu bir ülkeye seyahat edilmesi halinde, Yerleşik hastalığın yoğun bulunduğu bir ülkede doğum yapılması veya doğulması halinde, hapishanede kalınması halinde, hepatit ile yaşayan bir yakınınız olması halinde…

Düzenli olarak risk alınması ya da şüphe duyulması halinde.

Hepatit B ve C’nin varlığından nasıl haberdar olabiliriz ?

!

(28)

Hepatit A

Her yıl 1,4 milyon kişi Her yıl 7 000 ölüm

Dünya genelindeki senelik hasta ve ölüm sayısı

Hepatit A hastalığının belirtileri nelerdir?

Fransa genelinde hastalığa yeni yakalanan kişi sayısında artış görülmektedir.

Yorgunluk, ateş, mide bulantısı, ishal, ağrı, iştah kaybı, sarılık…

!

(29)

Dışkı tarafından kirletilmiş su veya besin ürünlerinin tüketilmesi halinde (dışkı maddelerinin ağız ile teması).

Korunmasız ve dışkı barındırabilen cinsel ilişki sonucunda; dışkı maddesi çok küçük ve gözle görünmez olsa bile hastalığın bulaşma riski bulunmaktadır. Bkz: “anulingus”

veya “rimming”. Ayrıca anal cinsel ilişki sonrasında ağız ve cinsel organ

ya da kullanılmış cinsel içerikli objelerin teması halinde bulaşabilir.

Eğer hamile bir bayan virüs taşıyor ise, hastalık doğum esnasında da

– Nasıl bulaşır?

(30)

Hepatit A virüsünü taşıyorsak?

Hepatit A hastalığının tedavisi bulunmamaktadır.

Virüs bulaşma durumlarının yüzde 99’unda organizmanın kendisi tarafından vücuttan atılır. .

Çok nadir görülen durumlarda kötü ve karaciğer nakli gerektiren bir yola girebilir.

Antikorlar vücuda yeni bir hastalık kapma ihtimaline karı korurlar.

Ya tedavi olduktan sonra?

Hepatit A hastalığına karşı önlem almanın en iyi yolu aşılanmaktan

– Nasıl önlenebilir?

(31)

Cinsel ilişki esnasında kadın veya erkek prezervatifi yolu ile korunmak ve gerekli durumlarda eldiven ya da ağızlık kullanmak.

Cinsel ilişkiye girilecek farklı kişiler olması halinde kullanılacak olan

korunma yollarını yenilemek.

Ellerini günde

birçok kez yıkamak.

Yemeklerin hazırlanması esnasında temizliğe özen gösterilmesi.

İçilebilir su kullanımı.

– Nasıl önlenebilir?

(32)

Ya diğer virüslü hepatitler ?

Hepatit D

Tedavi %20

Kronik hepatit %80 Hepatit B’den sonra ya da aynı anda yakalanılır D virüsü çoğalmak için B virüsünü kullanır 10 milyon kronik hasta

Dünya üzerinde yaygınlığı ve ölüm sayısı

Bulaşma

Gelişim

Önlem Tedavi

Daha ender rastlanırlar ve daha az tehlikelidirler

Aynı anda birden fazla hepatit hastalığına yakalanılabilir,bu durum hastalığı daha karmaşık hale getirebilir

(33)

Hastalıklı domuz veya geyik etiyle Kirli

su ve besinler yoluyla

Tedavi %99%

Ağır hepatit % 1 20 milyon vaka / yılda

70 000 ölüm / yılda Fransa’da çok ender görülür

Hepatit E

Daha ender rastlanırlar ve daha az tehlikelidirler

Aynı anda birden fazla hepatit hastalığına yakalanılabilir,bu durum hastalığı daha karmaşık hale getirebilir

(34)

Kiminle iletişime geçilebilir?

ÖNLEMLERHAKKIND A BİLGİ

TARAMA

SOS Hépatites Hépatites Info Service

0 800 845 800

Cegidd: size yakın bir tarama merkezi Bilgi :

www.sida-info-service.org 0 800 840 800 AIDES

Oturduğunuz yere yakın bir kontrol ve tarama merkezi bulun:

www.aides.org

Prométhée Réseau Hépatites 04.76.24.90.37

St-Martin-d’Hères — GCS MRSI – 16, rue du Tour de l’eau

Karaciğer uzmanı ya da genel hekimler

(35)

TARAMA RİSK AZALTICI ÜRÜNLER ÜCRETSIZ PREZER

VATIF

AŞILAMA TEDAVI

DİNLEME VE DESTEK OLMA

(36)

Illustrations : Shadi Morshed – Graphisme : caracteristic .fr

Hepatit B v e C ...

Referanslar

Benzer Belgeler

Geleneksel kohort ve olgu kontrol çalışma tasarımları kullanılarak aşı ile advers olay arasındaki ilişkiyi incelemenin, yüksek aşı kapsayıcılığı nedeniyle

Aşılama sonucu oluşan yeni bitki, birleşen iki bitkinin genetik olarak melezi değildir, ya- ni aşı bir melezleme yolu değildir.. Dolayısıyla oluşan yeni bitki üçüncü

Dünya Sağlık Örgütü Aşı Güvenliği Genel Komitesinin (GA- CVS); 20-21 Haziran 2002 tarihinde yayımladığı raporda etil civa- nın (thiomersal) vücutta yarılanma ömrünün

nemli immüniteyi uyarmaları gerekliği bir ger- çeklir2. Aşı antijenlerinin oluşturduğu bağışık yaruh güç- lendirmek üzere aşılara eklenen maddelere veya an-

Bununla be- raber 1998 yılında kızamık- kızamıkçık-kabakulak (KKK) aşı- sının otizme neden olduğunu iddia eden Andrew Wakefield'ın araştırmasının

Aşının direkt etkisi aşı programı olan bir toplumdaki aşılı ve aşısız bireyleri karşılaştırarak ölçülür, böylece aşı programına özgül herhangi bir etki dışlanmış

Aşı etkililiğini belirlemek için yürütülen olgu kontrol çalışmalarında, hastalananlar veya enfekte olanlar (olgular) arasındaki aşılanma odds’u (aşılı/

Güncel çalışmalarda HBV pol/S geni çakışmasına bağlı olarak “ilaca bağlı gelişen potansiyel aşı kaçağı mu- tasyonu” (ADAPVEM; Antiviral Drug-Associated