ETKİLİ VE GÜZEL KONUŞMA
Konu:5 Konuşma Hızı Denetimi…
Konuşma Hızı Denetimi…
Sesinizin niteliğini geliştirmeye özen gösterirken, beraberinde kişisel yapınızdaki olumsuz yanları da gidermek için çaba harcamalısınız.
Sesinizi iyi kullanamamanızın nedenleri
çocukluğunuzdan kalma bir alışkanlık
olabilir…
Konuşma Hızı Denetimi…
Pek çok aile çocukların konuşma becerisi kazanmaları için gerekli özeni göstermez.
‘Çocuklar fazla konuşmaz’ anlayışı içinde, ya onların konuşmalarına izin vermez ya da yeteri kadar dinlemez.
Konuşması engellenen ve ciddiye alınmayan
bir çocuk, sesini de yeterli bir biçimde
kullanamaz.
Konuşma Hızı Denetimi…
Sesi iyi kullanamamanın bir başka nedeni de eğitim sistemimizdeki ezberin yeridir…
Ezberlemek, sesi tekdüze yapar ve gücünü azaltır.
Ezbere konuşan kişi, ne sesini düşünür ne de
gerekli tonlama ve vurgulamayı yapabilir.
Konuşma Hızı Denetimi…
O anda tek düşündüğü ezberlediği metni bir an önce ve eksiksiz söyleyebilmektir.
Konuşmacının ezberlediği sözcükleri
özümsemesi, kendi sözcükleri haline getirip
yaşama geçirmesi gerekir.
Konuşma Hızı Denetimi…
Bir başka neden ise psikolojiktir. Sıkılgan, utangaç, içine kapalı kimseler ağızlarının içinde konuşurlar.
Sesleri güçlükle duyulur. Seslerini iyi kullanmaları için
önce bu tür sorunlarını aşmaları gerekir.
Konuşma Hızı Denetimi…
Konuşma hızında arada sırada yapılacak değişiklikler, anlatılmak istenen duygu ve düşünceleri daha anlamlı, daha etkili kılar.
Konuşmada olsun, okumada olsun, kendinize
uygun düşen en etkili hızı arayıp bulun.
Konuşma Hızı Denetimi…
Ele aldığı konuda yeterince bilgili ve hazırlıklı olmayan bir konuşmacı, gereğinden çok daha yavaş konuşmak zorunda kalabilir.
Ayrıca yorgunluk, aşırı çekingenlik, bunalım gibi haller de konuşmayı yavaşlatıp sönükleştirebilir.
Bunun tersine, çok fazla hareketli ve heyecanlı kişiler de
dinleyicinin kavrama sınırını aşan bir hızla konuşurlar…
Konuşma Hızı Denetimi…
Aşırı derecede hızlı konuşma, ünlü harflerin çabucak söylenmesinin ve susmaların kısa geçiştirilmesinin sonucudur.
Sinirli konuşmacılar, söylemek
durumunda oldukları şeyleri,
unutmadan bir an önce söylemek
çabası içinde oldukları izlenimi
verirler.
Konuşma Hızı Denetimi…
Konuşma hızını denetim altına almak oldukça kolaydır, ama gene de düzenli ve ciddi alıştırmalar yapmayı gerektirir.
Önce harfleri, heceleri, sözcükleri
boğumlandırmada gerekli zaman süresinde
gereken değişmeleri yapmayı öğrenmelisiniz.
Konuşma Hızı Denetimi…
Sonra söz öbekleriyle tümceler arasındaki durakların süresini saptamalısınız.
Üçüncü olarak amaçsız, işlevsiz ve yararsız
seslerle dil sürçmelerini ve yinelemeleri bir
yana bırakmalısınız.
Konuşma Hızı Denetimi…
Eğer konuşmanız aşırı derecede hızlı ise, harflerin, hecelerin, sözcüklerin boğumlanma süresini uzatıp durakların süresini artırarak, sayılarını çoğaltarak bu hızı düşürmeye çalışın.
Yavaş konuşma alışkanlığınız varsa, o zaman bu
tekniğin tersini uygulayın.
Konuşma Hızı Denetimi…
Olağan bir konuşma hızı dakikada 125–175 sözcük arasında dönenir.
Hız denetimi alıştırmalarına,
aşağıdaki tümceleri anlamlarının
gerektirdiği hızda okuyarak
başlayalım.
Konuşma Hızı Denetimi
Önüne bak, düşebilirsin.
Sen otur, ben getiririm.
Çocuklar, çabuk yanıma gelin!
Keten tohumunun sindirime yardımcı olduğunu işittim.
Sabah saatlerinde yelkenlileri
izlemek çok keyifli oluyor.
Konuşma Hızı Denetimi
Şimdi de Salah Birsel’in
“Doğru Düşünce İplikleri”
adlı denemesinden aldığım kısa parçayı
durmadan, duraklamadan, ama anlaşılır
biçimde, tonlamanın da hakkını vererek
olanca hızınızla okuyun.
Konuşma Hızı Denetimi
“Dostumu tanımazsınız. Ama dilinden düşürmediği fıkrayı bilirsiniz sanırım.
İsterseniz bir de benden dinleyin:
Bir gemi batmak üzeredir. Daha
doğrusu, geminin teknesi denize
gömülmüş de, suyun yüzünde sadece
mizana direği kalmış. O da battı,
batacak.
Konuşma Hızı Denetimi
Direğe sığınmış iki kişiden biri, arkadaşına sorar: ‘Sen yüzme bilir misin?’ Ötekinin verdiği karşılık şu:
‘Niye sordun? ”Bu ölüm karşısında bile
düşünce çıkrığını işletmesini
beceremeyen bir insanın acıklı
konuşmasıdır. Dostum bu fıkrayı hem
anlatır, hem de katıla katıla güler.
Konuşma Hızı Denetimi
İnsanlar, bu türlü öykülerden, nedense çok hoşlanırlar.
Hoşlanırlar ya, sırası gelince,
çene kavaflığını, sağa sola
koşuşmayı, düşünmekten yeğ
tutarlar. Gerçi sonunda, ussuz
başlarının cezasını ayakları
çekmez değil.
Konuşma Hızı Denetimi
Ama gene de, bir sorunun nedenine inmeyi, bir işe yönelmeden önce, o işin enini boyunu arşına vurmayı istemezler.
Zorlarına gider bu.
Konfüçyüs “Eyleme geçmeden, iki kez
düşünmek yeter” demiş. İnsanların işlerine
bakın, onlarda, uzun boylu düşünüldükten
sonra ortaya konmuş iş niteliği şöyle
dursun, herhangi bir düşünce belirtisine
bile güç rastlarsınız.”
Konuşma Hızı Denetimi
Haldun Taner’in
“Konçinalar”ından alınan
aşağıdaki parçayı sözcükleri
yayıp uzatmadan, elinizden
geldiğince yavaş bir tempo ile
okuyun.
Konuşma Hızı Denetimi
