SINIF KURALLARINI
BELİRLEMEK ve UYGULAMAK
3
Bölümün Amacı
Bu bölümde, sınıf kurallarının anlamı, neden ve nasıl oluşturulması gerektiği tartışılarak sınıf kurallarının oluşturulması, uygulanması, değerlendirilmesi süreçleriyle sonuçları ortaya konulmaya çalışılmıştır.
SINIF KURALLARINI BELİRLEMEK ve
UYGULAMAK
Bizim öğretmen daha ilk günden bazı kurallar üzerinde durmayı sever.
100 puanlık soru
Sınıftaki bir numaralı
problem disiplin değildir.
Sizce Nedir ?
Yanıt
Sınıf kurallarının olmaması ve ne
yapılacağının
bilinmemesidir!!!
Kurallar, önceden verilmiş hazır kararlardır.
Öğretmen deneyimlere dayanarak,
gelecekteki belirli durumlarda nelerin nasıl yapılmasının iyi olacağını, nelerin
beklendiğini, uyulmadığında nelerin olacağını öğrencilere baştan açıklar.
Öğrenci, kendisinden nelerin beklendiğini, neleri yapmasının istenmediğini, bunların sonuçlarını önceden bilir ve davranışlarını
ona göre ayarlar.
Kurallar herkes için olduğundan, yansızlığı sağlar, kişisel isteklerle ilgili sapmalara “HAYIR”
deme olanağı verir. Bireysel üstünlüğe gerek kalmadan, yöneticinin yetkisinin benimsenmesini kolaylaştırır, astların, eziklik duymadan emirleri kabul etmesini olası kılar.
Ödül ve cezayı kişisellikten çıkarır, kabul
edilebilir hale koyar. İnsanları göreve
yöneltir, değerlendirme ölçütü olurlar.
KURALLAR GELİŞTİRME
Hepimiz bir yerdeki kuralları ve bizden ne beklendiğini
bildiğimizde kendimizi rahat hissederiz. Öğrenciler de.
Öğrenmede güvenli ve düzenli
bir ortam önemlidir.
KURALLAR GELİŞTİRME
Okuldaki ve sınıftaki bazı kuralları yasa ve yönetmelikler
koymuştur.
Ayrıca seviyeye, derse ve imkanlara göre öğretmen de
–yasa ve yönetmeliklerle çelişmemek şartıyla-
kurallar
koyabilir.
Sınıfta uyguladığınız kurallarınız var mı?
Kuralları herkese iyi duyurdunuz mu?
Kurallarınızı nasıl
uyguluyorsunuz?
Öğrenciler kurallara niçin uymazlar?
1. Çünkü kuralları tam olarak bilmezler.
2. Kurallara uyma eğitimi almamışlardır.
3. Öğretmen sınıfta ne olup bittiği
ile ilgilenmiyordur.
Do as I say, not as I do!
“Hocanın dediğini yap, yaptığını yapma!”
Kuralları kim belirlemelidir?
Yaş ve eğitim düzeyine göre farklılaşmalı mıdır?
Okul çapında mı olmalı, yoksa sınıf ile mi sınırlı olmalıdır?
Derse ve dersaneye göre değişmeli midir?
Sınıfta tartışılarak mı alınmalıdır?
14
Kural İhlalinde Öğretmenin Göstereceği Davranışlar
• Davranışı görmezlikten gelme,
• Öğretmen tarafından kuralların hatırlatılması,
• Öğrenciyi sözsüz ileti ile uyarma,
• Öğrenciyi düşük bir ses tonuyla uyarma,
• Öğrenciyi yüksek bir ses tonuyla uyarma,
• Öğrenciyi mizahi ve dolaylı bir şekilde uyarma,
• Öğrencilere verilen bazı imtiyazların geri alınması,
• İstenilen davranışı gösterdikleri zaman öğrencileri övme.
Sınıf Kuralları örnekleri:
Öğrenci şu durumlarda ne olacağını bilmek ister:
• Geç kaldığında.
• Zil çaldığında.
• Kalemi kırıldığında veya olmadığında.
• Yardım istemek veya soru sormak istediğinde.
• Sınıfta gürültü olduğunda.
• Vs...
Sınıf Kuralları örnekleri:
• Esnek ve açık olun.
• Başkalarına saygı gösterin. O
nlara değer verdiğinizi ispatlayın (respect and consideration).Kendine saygı göstermeyen başkalarına da göstermez (veya tersi). Kendinize her zaman saygı gösterin.
Başkalarının haklarına saygı gösterdiğiniz gibi, bedenine ve eşyalarına da saygı gösterin.
• Başkalarıyla iyi geçinin. Yardımsever olun.
• Koridorlarda dolaşın, insanlara karışın.
• Okulla (spor, kültürel faaliyetler) ilgilenin.
17
Öğrencilerin Sınıf Kurallarına Uyması İçin Gerekenler
.
1. Okullar, iyi bir yaşama alanı olmalıdır.
2. Öğrencilere güvenilmelidir.
3. Kurallar oluşturulmalıdır.
4. Kurallar öğrencilerin katılımlarıyla belirlenmelidir.
5. Kurallar değişmeye açık olmalıdır.
6. Kuralların niçin ihlal edildiği değerlendirilmelidir.
18
• Öğretmenler, sınıf ortamında uygun pekiştirme yöntemleri uygulamalıdır. Seçilecek yöntemin, sınıf seviyelerine göre farklılık göstermesi gerekir.
• Pekiştireçlerin, istenilen davranışın gösterilmesinden hemen sonra verilmesi olumlu bir etki yapmaktadır.
• Yalnızca olumlu davranışı gösteren öğrenci pekiştirilmekle kalınmayıp, diğer öğrencilerin de beklenen davranışı göstermesi teşvik edilmektedir.
Kuralların Pekiştirilmesi ve Öğrenci
Davranışına Etkisi
19
Sınıf içi kuralların uygulanmasında, öğretmen
kontrolünün ve bunun sonucunda
yaptırımların öğrenciler üzerindeki etkisinden
çok, öğrencilerin kendi kendilerini kontrol
etmeleri sağlanmalıdır.
20
Kuralların Öğrenciler Tarafından Kabul Edilmesi
• Kurallar, öğrencileri başarıya götürecek rehber olmalıdır.
• Sınıf kurallarının daha iyi uygulanabilmesi için öğretmen ve öğrenciler arasında karşılıklı bir saygı ortamının oluşması gerekir.
• Öğrencilere kendilerini değerlendirme imkânı sağlanmalıdır.
• Öğretmen, davranışlarıyla sınıfta model olmalıdır.
21
Sınıf Kuralları ve Demokrasi
Hak ve sorumlulukların öğrencilere öğretilmesi, demokratik eğitimin amaçlarından biridir. Sınıf kurallarının geliştirilmesi ve öğrencilere öğretilmesi süreci, bu amaca son derece olumlu katkı sağlar. Sınıf içi kurallar, öğrencilerin beklentilerini karşılama oranında içselleştirilecektir. Bu konuda şu hususlara dikkat edilmelidir:
22
1.Kararların alınmasında katılım olmalıdır.
2.Kurallarda hak ve sorumluluklar yer almalıdır.
3.Kurallar eğitimsel olmalıdır.
4.Kurallar adil olmalıdır.
23
Sınıf Kurallarında Bütünlük
• Tutarlı kuralların oluşturulması ve öğretmenlerin gösterecekleri örnek davranışlar, öğrenci beklentilerinin ve amaçlarının daha iyi anlaşılmasına yardım eder.
• Öğretmenler, sınıf yönetiminde başarılı olabilmek için, sınıftaki öğrencilerin sahip olduğu kültürel özellikleri bilmelidir.
• Öğrencilerin sahip olduğu değer yargıları birbirleriyle karşılaştırılmamalı ve öğrenciler bu konuda sıkıntıya sokulmamalıdır.
24
• Sınıf kurallarının oluşturulmasında, cinsiyete dayalı ayrımcılığın olmamasına dikkat
edilmelidir.
• Oluşturulan sınıf kurallarının kısa sürede
mükemmel uygulanması beklenmemelidir
25
Sınıf Kurallarının Etkili Uygulanması
• Kurallar, oluşturulmakla kalmayıp etkili olarak uygulanmalıdır.
• Öğretmen, ilk günden itibaren, sınıf kurallarıyla ilgili olarak öğrencilere olumlu davranmalıdır.
• Kuralların kısa ve öz olması, öğrenilmesini ve uyulmasını kolaylaştırır.
26
• Az sayıda kural oluşturunuz.
• Kuralları olumlu olarak ifade ediniz.
• Gözlenebilir kurallar tanımlayınız.
• Kuralların olumlu ve olumsuz çıkarımlarını birlikte tanımlayınız.
• Öğrencilerin, kural geliştirmeye katılmalarını teşvik ediniz.
• Kuralları, öğrencilerin rahatlıkla görebileceği bir yere asınız.
Kural oluşturma sürecinde şu ilkelere uyulmalıdır:
27
Sınıf Kurallarının Değerlendirilmesi
1.İyi tasarlanmış kurallar, işbirlikçi akademik davranışlara dayanmalıdır.
Öğretmenler, oluşturulan davranışlar için
bir çerçeve oluşturmalıdır.
28
A)Her kuralı eylem sözcüğüyle ifade ediniz.
B)Kuralları olumlu ifade ediniz.
C)Kuralları gözlenebilen davranışlar olarak ifade ediniz.
D)Kuralları, çalışma ve güvenlikle ilişkilendiriniz.
E)Kuralları, genel ve transfer edilebilir şekilde tasarlayınız
.Aşağıdaki ölçütler iyi tasarlanan etkili
kurallar olarak önerilmiştir :
29
2.Özel öğrenci davranışlarını tanımlayınız.
3.Sınıf kuralları konusunda ailelerle iletişim kurunuz.
4.Öğretmenlerin sorumluluklarını tanımlayınız.
30
Önerilen Kurallar Öğretmenden Beklenenler
Sınıfa sessizce giriniz. Sınıftan içeriye yavaşça yürüyünüz ve
gülümseyerek sınıfı selamlayınız. Beraberinizde getirdiğiniz eşyaları masaya koyunuz. Size ayrılan sandalye veya kürsünün yanında ayakta durunuz.
Çalışmaya tam zamanında başlayınız. Ders süresince neler yapılacağını söyleyiniz ve derse hemen başlayınız.
Dersi kesmeden çalışmaya başlayınız. Dersin başında ilgi ve dikkati dağıtacak davranışlardan kaçınınız.
Aşağıdaki kurallar dizisinde birinci sütun, genel kurallar kümesinden birkaç tanesini içermektedir. İkinci sütun ise gözlemlenebilen öğretmen davranışlarının listesini içermektedir.
31
Öğrenciler Arası Sosyal İlişkilerin Geliştirilmesi
• Çeşitli ölçekler, mülakatlar ve incelemeler yoluyla, öğrencilerin sahip oldukları başlıca becerileri değerlendiriniz. Sosyal becerileri tanımlayınız ve bunları göstermeyen öğrencilerin davranışlarının nedenlerini araştırınız.
• Sınıf ortamındaki davranışları yakından gözleyiniz.
Öğrencilerin, kendilerini değerli ve sınıf toplumunun kabul edilen üyeleri olarak görmelerini sağlayınız.
• Sosyal becerilerin geliştirilmesi için, öğrenciler arasında nasıl arkadaşlık kurulması gerektiği konusunda yardımcı olunuz.
32
• Öğrenciler arasında olumlu sosyal iletişimin gelişeceği sınıf iklimi oluşturunuz.
• Öğrencilere, basit ve zevk alınan oyunlar öğretiniz.
• Öğrencilere, sosyal ilişkilerin gelişmesinde beden dilinin önemli olduğunu açıklayınız.
• Öğrencilere, yazılı olmayan kuralların, sosyal ilişkilerin oluşturulmasında rehber olduğunu öğretiniz.
• Sosyal ilişkilerin sağlanmasındaki kuralları açık ve anlaşılır oluşturunuz.
• Sosyal davranışlarla ilgili amaçlar oluşturunuz ve bunları açıklayınız.
• Öğrencilere, karşılaştıkları olumlu ve olumsuz durumlarla ilgili çıkarımlarını yansıtmalarını öğretiniz.
• Öğrencilere, sınıf dışında da arkadaşlar edinebilmelerini öğretiniz ve rehberlik ediniz.
• Öğrencilerinizin sorunlu sosyal durumlarını gördüğünüz zaman; ne yapıyorsanız durunuz, kişinin gözlerine bakınız ve kişinin ne demek istediğini anlamak için soru sorunuz. Kişiye uygun bir şekilde yanıt veriniz.
34
• Öğrencilerin, yaşıtlarıyla ortak ilgi alanları oluşturmalarını destekleyiniz.
• Sınıftan dışlanmış olan öğrencileri gözleyerek, bunların sınıfın diğer üyeleriyle iletişim içinde olmalarını sağlayınız.
• Ödüller yoluyla öğrencilerin olumlu iletişim becerileri geliştirmesine yardım ediniz.
• Öğrencilere, sosyal becerilerin öğretimi konusunda kendinizi sürekli geliştiriniz.
35
Sınıfta Takım Çalışmasının Oluşturulması
Sınıf ortamında öğrencilerin beraber
çalışmayı ve birbirlerinin katkılarına saygı
göstermeyi öğrenmeleri için öğretmenin
uygulayacağı stratejiler şunlardır:
36
• Öğrencileri, sınıf ortamında dikkatlice dinleyiniz, öğrencilerin duygularına ve düşüncelerine saygı gösteriniz.
• Öğrencilerin, çalışmalarını, birbirleriyle ve
öğretmenleriyle paylaşmalarını, onların sınıf
ortamında rahatça soru sormalarını
destekleyiniz.
37
• Sınıfta öğrencilerin, fiziksel ve duygusal yönden güvende oldukları, duygularını açıkça ifade edebilecekleri bir ortam oluşturunuz.
• Öğrencilerin, diğer arkadaşlarının düşüncelerini dikkate almalarını, desteklemelerini ve geliştirmelerini sağlayınız.
• Meydana gelen olayları, grup çalışmalarıyla
değerlendiriniz.
Örnek kurallar :
http://sorgunmehmetakifersoyoo.meb.k12.tr/icerikler/okul-ici-ogrenci-davranis- kurallari_1559384.html
http://www.eokul-meb.com/okul-icinde-uyulmasi-gereken-kurallar-nelerdir- 107771/
http://drsadikahmetasmlisesi.meb.k12.tr/icerikler/okul-kurallari_707219.html
