İşsizlik Sigortası Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi İle Vergi Ve Çalışma Mevzuatında Öngörülen Düzenlemeler

(1)

Folkart Time Ofis 2 Kazım Dirik Mah. 284 Sk. No:2 K:3/312 Bornova-İzmir Tel : 0 232 464 49 94 - 464 49 95 Fax: 0 232 464 49 20 info@diplomatymm.com.tr

www.diplomatymm.com.tr

İşsizlik Sigortası Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi İle Vergi Ve Çalışma Mevzuatında Öngörülen

Düzenlemeler

VERGİ MEVZUATINA YÖNELİK DÜZENLEMELER Gelir Vergisi Kanunu’na Yönelik Düzenlemeler

Madde 10 Teklif ile Kanunun esnaf muaflığına ilişkin 9 uncu maddesinde düzenleme yapılarak evlerinde imal ettikleri malları internet vb elektronik ortamlarda satanların esnaf muaflığından yararlanabilmelerine imkan sağlanması öngörülmektedir. Düzenlemeden yararlanabileceklerin işyeri açmamaları, sanayi tipi veya seri üretim yapabilen makine kullanmamaları, esnaf muafiyeti belgesi almaları, Türkiye’de kurulu bir bankada hesap açıp tahsilatlarını bu hesap aracılığı ile tahsil etmeleri gerekecek. Bankalar aktarılan tutarlar üzerinden % 4 oranında vergi kesintisi yapacaklar, bunun yanı sıra ayda en az on gün bir veya üzerinde işçi çalıştırılması durumunda bu kesintinin % 2 oranında uygulanması öngörülüyor. Ancak bu düzenlemeden hasılatın 220.000.-TL’nı aşmaması durumunda yararlanılabilecek.

Madde 11 Teklif ile Gelir vergisi matrahının tespitinde beyanname üzerinde yapılabilecek indirimlerin belirlendiği 89 uncu maddede düzenleme yapılarak mikro ihracat olarak bilinen yöntem ile yapılan mal ihracatlarından elde edilen kazançların % 50’sinin indirilebilmesine imkan sağlanması yönünde düzenleme yapılmaktadır. Düzenlemede bu indirimden yararlanabileceklerin yıllık asgari ihracat tutarları ile asgari çalışan sayılarına ilişkin hususlar da tespit edilmektedir.

Madde 12 Teklife ile kanunun 94 üncü maddesinde yapılacak düzenleme ile tam mükellef sermaye şirketlerinin kendi hisselerini elde ettikten sonra sermaye azaltımı suretiyle itfa etmeleri veya elden çıkarmalarının vergi kesintisine tabi tutulması öngörülmektedir.

Madde 14 Kanunun; menkul kıymetler ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılması ve elde tutulması sürecinde elde edilen gelirler ile mevduat faizleri, repo gelirleri ve özel finans kurumlarından elde edilen gelirlerin vergilendirilmesine yönelik düzenlemelerin yer aldığı geçici 67 inci maddesinde aşağıdaki düzenlemeler öngörülmektedir.

 Maddenin beşinci fıkrasında yapılan düzenleme ile diğer kanunlarda yer alan istisna veya muafiyet hükümlerinin açık olarak kesinti suretiyle ödenecek vergileri kapsama almadığı durumlarda tevkifat yapılması,

 Maddenin on üçüncü fıkrasında yapılan düzenleme ile Döviz, kıymetli madenler, SPK tarafından belirlenen diğer varlıklar üzerine yapılan kaldıraçlı işlemlere ilişkin sözleşmeler sermaye piyasası aracı olarak addedilerek tevkifat kapsamına alınması,

 Geçici 67 inci maddenin uygulama süresinin 31 Aralık 2025 tarihine kadar uzatılması.

(2)

Madde 15 Kanunun geçici 68 inci maddesinde yapılan düzenleme ile jokeyler, jokey yamakları ve antrenörlerine ücret olarak yapılan ödemeler üzerinden % 20 oranında tevkifat yapılmasına ve yöntem ile vergilendirilmelerine yönelik düzenlemenin süresi 31.12.2020’den 31.12. 2025 tarihine uzatılmaktadır.

Diğer yandan at yarışları ile ilgili organizatör kavramı Türkiye Jokey Kulübünden ziyade 6132 sayılı kanuna göre lisans sahibi olan veya lisans sahibince yetkilendirilen şeklinde düzenlenmektedir.

Madde 16 Kanuna eklenecek 68 inci madde ile; tam zamanlı çalışıyorken 31 Aralık 2020 tarihine kadar, kısmi süreli olarak çalışmaya başlayan hizmet erbabının ücretlerinin; kısmi süreli çalışmaya geçmesi nedeniyle çalışmadığı gün sayısı kadar kısmi süreli yeni bir çalışan istihdam edilmesi ve bu çalışanın en az 6 ay süreyle çalışmaya devam etmesi şartıyla, gelir vergisinden istisna tutulması öngörülmektedir. Bu istisnayı uygulamak suretiyle alınmayacak vergi tutarı, bu kapsamdaki her bir çalışan için aylık brüt asgari ücretin % 10'unu aşamayacağı gibi, 12 ayı geçmemek üzere kısmi süreli olarak yeni istihdam edilen çalışanın çalışmaya devam ettiği sürece uygulanacaktır.

Madde 16 Kanuna eklenen geçici 93 üncü madde ile daha önce de uygulanan varlık barışı düzenlemelerine benzer bir düzenleme yapılmaktadır. Yapılacak düzenleme ile özetle aşağıdaki hususlar öngörülmektedir.

 Yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarını 30 Haziran 2021 tarihine kadar Türkiye’deki banka veya aracı kurumlara bildiren gerçek ve tüzel kişiler, söz konusu varlıkları serbestçe tasarruf edebileceklerdir.

 Gelir veya kurumlar vergisi mükellefleri Türkiye'de bulunan, ancak kanuni defter kayıtlarında yer almayan; para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazlarını 30 Haziran 2021 tarihine kadar vergi dairelerine beyan edilebilecektir.

 Bildirilen varlıklar nedeniyle hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacaktır.

Katma Değer Vergisi Kanunu’na Yönelik Düzenlemeler

Madde 21 Kanunun geçici 17 inci maddesinde düzenlenen ve dahilde işleme ve geçici kabul rejimi kapsamında ihraç edilecek malların üretiminde kullanılacak maddelerin tecil-terkin müessesi kapsamında değerlendirilebilmesine ilişkin sürenin 31 Aralık 2025 tarihine kadar uzatılması öngörülmektedir.

Madde 22 Kanunun geçici 23 üncü maddesi ile Millî Eğitim Bakanlığına bilgisayar ve donanımlarının bedelsiz teslimleri ile bunlara ilişkin yazılım teslimi ve hizmetlerinin, bu mal ve hizmetlerin bağışı yapacak olanlara teslim ve ifasına yönelik KDV istisnasının süresinin 31 Aralık 2025 tarihine kadar uzatılması öngörülmektedir.

Madde 23 Kanunun 40 maddesinde düzenlenen ve ülkemizde yapılacak olan 2020 UEFA Şampiyonlar Ligi Final müsabakalarının 2021 yılına ertelenmesi nedeniyle söz konusu organizasyona ilişkin KDV istisnası hakkında yasa metnindeki 2020

(3)

ibaresi 2021 olarak değiştirilmektedir.

Kurumlar Vergisi Kanunu’na Yönelik Düzenlemeler

Madde 33 Kanunun verginin oranının belirlendiği 40 ıncı maddesinde aşağıdaki düzenlemelerin yapılması öngörülmektedir:

 Kurumlar vergisi oranını beş puana kadar indirmeye ve tekrar kanuni seviyesine getirmeye Cumhurbaşkanının yetkisi kılınması,

 Bankalar, finansal kiralama-faktoring-finansman şirketleri, ödeme ve elektronik para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketleri hariç olmak üzere, paylarını ilk defa işlem görmek üzere Borsa İstanbul Pay Piyasasında işlem görmek üzere en az % 20 oranında halka arz eden kurumlara halka arz döneminden başlamak üzere beş hesap dönemi kurumlar vergisi oranının 2 puan indirimli olarak uygulanması.

Madde 34 Kanunun Geçici 2 inci maddesi uyarınca; dernek veya vakıfların Gelir Vergisi Kanununun 94 ile geçici 67 nci maddeleri kapsamında kesinti suretiyle vergilendirilmiş kazanç ve iratları ile MEB’na bağlı mesleki ve teknik eğitim okullarındaki atölye ve uygulama birimleri ile anaokulu, kreş, çıraklık ve halk eğitim merkezlerindeki uygulama birimlerine bağlı döner sermaye işletmelerinin elde ettikleri gelirleri nedeniyle iktisadi işletme oluşmayacağına ilişkin süre 31 Aralık 2020’den 31 Aralık 2025’e uzatılmaktadır.

Madde 35 Kanunun geçici 11 maddesinde düzenlenen ve ülkemizde yapılacak olan 2020 UEFA Şampiyonlar Ligi Final müsabakalarının 2021 yılına ertelenmesi nedeniyle söz konusu organizasyona ilişkin gelir ve kurumlar Vergisi istisnası hakkında yasa metnindeki 2020 ibaresi 2021 olarak değiştirilmektedir.

ÇALIŞMA MEVZUATINA YÖNELİK DÜZENLEMELER 4447 Sayılı İşsizlik Kanunu’na Yönelik Düzenlemeler

Madde 1 Kanuna eklenen 7 inci madde ile; işinden ayrılıp işsizlik ödeneğinden yararlandırılanların, işten ayrılmalarını izleyen 90 gün içinde sigortalı çalışmaya başlamaları ve en az 12 ay süreyle kesintisiz çalışmaları halinde, işsizlik ödeneğinden yararlandıkları süre için hesaplanacak uzun vadeli sigorta primlerinin bir defaya mahsus olmak üzere İşsizlik Sigortası Fonu'ndan

karşılanması öngörülmektedir.

Madde 2 Kanunun Geçici 10 uncu maddesinde yer alan, kadın, genç ve mesleki yeterlilik belgesi sahiplerinin işe alındıkları tarihten önceki altı aya sigortalı olmamaları, işe alındıkları işyerinin sigortalı sayısının ortalamasına ilave olarak istihdam edilmeleri durumunda sağlanan işveren prim desteği uygulama süresinin 31 Aralık 2023’e kadar uzatılabilmesi yönünde Cumhurbaşkanı’nın yetkilendirilmesi öngörülmektedir.

Madde 3 4447 Sayılı Kanunun Geçici 19 uncu maddesi uyarınca;

işsiz olup 1/1/2018 ila 31/12/2020 tarihleri arasında işe alınanların; işe

(4)

girdikleri aydan önceki üç aylık sürede toplam on günden fazla SGK’ya bildirilmemiş olmaları ve isteğe bağlı sigortalılık hariç sigortalı olmamaları, işe alındıkları yıldan bir önceki takvim yılında işe alındıkları işyerinden bildirilen sigortalı sayısının ortalamasına ilave olmaları kaydıyla;

- İmalat veya bilişim sektörü için brüt asgari ücretin sigortalının prim ödeme gün sayısıyla çarpımı sonucu bulunacak tutarı geçmemek üzere, sigortalının prime esas kazançları üzerinden hesaplanan sigortalı ve işveren hissesi primlerinin tamamı tutarında;

- Diğer sektörler içinse prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigortalı ve işveren hissesi primlerinin tamamı tutarında,

her ay bu işverenlerin SGK’ya ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek suretiyle işverene prim desteği sağlanmakta ve destek tutarı Fondan karşılanmaktadır.

Söz konusu prim desteğinin süresi 2020 yılı Aralık ayı/dönemi aşılmamak üzere, destek kapsamına giren sigortalılar için 12 ay iken, 18 yaşından büyük kadınlar ile 18-25 yaş aralığındaki erkek sigortalılar ile engelli sigortalılar için 18 ay olarak uygulanmaktadır.

Tasarı ile yukarıdaki sürelerin 31 Aralık 2023’e kadar uzatılması bakımından Cumhurbaşkanı’nın yetkilendirilmesi öngörülmektedir.

Madde 4 Yukarıdaki madde ve kanunun geçici 20 inci maddesine göre istihdam edilen çalışanlar ile ilgili olarak asgari ücretin aylık brüt tutarı dikkate alınarak gelir vergisi kesintisi teşviki ile Damga Vergisi desteğinin uygulama sürelerinin 31 Aralık 2023’e kadar uzatılması bakımından Cumhurbaşkanı’na yetki verilmesi öngörülmektedir.

Madde 5 6824 Sayılı Kanun ile ihdas olunan Esnaf Ahilik Sandığı’nın yürürlüğe girme tarihinin 1 Ocak ‘021’den 31 Aralık 2023’e ertelenmesi öngörülmektedir.

Madde 6 7226 sayılı Kanun ile düzenlenen ve koronavirüs kaynaklı zorlayıcı sebep gerekçesiyle kısa çalışma ödeneğini düzenleyen Geçici 23 üncü maddede uygulamanın süresinin 30 Haziran 2021 tarihine kadar uzatılabilmesi bakımından Cumhurbaşkanı’na yetki verilmesi öngörülmektedir.

Madde 7 Kanunun Geçici 26 ıncı maddesinde düzenlenen ve 1/7/2020 tarihinden önce kısa çalışma başvurusunda bulunan işyerlerinde kısa çalışmanın sona erip haftalık normal çalışma sürelerine dönülmesi durumunda 31/12/2020 tarihini geçmemek üzere kısa çalışmanın sona erdiği tarihi izleyen aydan itibaren üç ay süreyle, prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigortalı ve işveren hissesi primlerinin tamamı tutarında sağlanacak pirim desteğinin uygulama süresinin 30 Haziran 2021 tarihine kadar uzatılması hususunda Cumhurbaşkanına yetki verilmesi öngörülmektedir.

Madde 8 Kanuna eklenmesi düşünülen geçici 27 inci madde ile;

İş veya hizmet sözleşmesi 1 Ocak 2019 ile 17 Nisan 2020 tarihleri arasında sona erenler ile SGK'ye bildirilmeksizin çalışanların en son çalıştıkları işyerlerine başvurmaları durumunda;

 Fiilen çalıştırılmaları halinde işverenlere ödeyecekleri primlerden

(5)

mahsup edilmek üzere günlük 44,15.-TL,

 İşe alınıp ücretsiz izne ayrılmaları halinde günlük 39,24.-TL,

 Başvurusu kabul edilmeyenler için 34,34.-TL, destek verilmesi öngörülmektedir.

Ayrıca, SGK'na bildirilmeksizin istihdam edilmesinin kabulü durumunda 5510 Sayılı Kanun uyarınca idari para cezası uygulanmayacak, işsizlik sigortası primi de dahil olmak üzere sigorta primi tahakkuk ettirilmeyecektir.

Madde 9 Kanuna eklenmesi düşünülen geçici 28 inci madde ile; Ocak 2019 ila Nisan 2020 tarihleri arasında en az sigortalı bildirimi yapılan dönemdeki sigortalı sayısına ilave olarak veya Ocak 2019 ila Nisan 2020 sigortalı çalıştırılmaması nedeniyle bildirimde bulunmayanların maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren istihdam ettikleri sigortalılar için günlük 44,15.-TL destek verilmesi öngörülmektedir.

4857 Sayılı İş Kanunu’na Yönelik Düzenlemeler

Madde 28 Kanunun 11 inci maddesinde düzenlenen belirli süreli iş sözleşmelerinin işçinin 25 yaşını doldurmamış veya 50 ve daha yukarı yaşta olması durumunda maddede yer alan şartlar aranmadan yapılabilmesi öngörülmektedir.

5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na Yönelik Düzenlemeler Madde 31 Kanunun 40 ıncı maddesinde yapılacak düzenleme ile 14 sayılı Cumhurbaşkanlığı

Kararnamesine göre basın kartı sahibi olmak suretiyle fiilen gazetecilik mesleğinde çalışanların 90 gün fiili hizmet süresi zammından yararlanmaları öngörülmektedir.

Madde 32 Kanuna eklenen Ek Madde 20 ile; 25 yaşından küçük ve bir veya birden fazla işverence çalıştırılan ve çalıştıkları kişi yanında ay içinde çalışma saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 günden az olanlar için düşük oranlı iş kazası ve meslek hastalığı sigortası primi ile genel sağlık sigortası primi ödenmesi öngörülmektedir.

DİĞER KANUNLARA YÖNELİK DÜZENLEMELER

Madde 39 7194 sayılı Kanun ile düzenlenen Konaklama Vergisinin uygulama geçiş süresi 1 Ocak 2021’den 1 Ocak 2022 tarihine ertelenmesi öngörülmektedir.

Madde 41 7244 sayılı Kanunun ikinci maddesinin (ç) bendinde yapılacak değişiklik ile dernek genel kurul toplantılarının İçişleri Bakanınca üçer aylık sürelerle üç defaya kadar uzatılabilmesi yönünde değişiklik öngörülmektedir.