ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ GÖZ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI
UZMANLIK EĞİTİMİ AKREDİTASYONU ÖZDEĞERLENDİRME RAPORU
Ekim 2018
GENEL TANITIM
Üniversitenin Adı: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Rektör: Prof. Dr. Kemal ŞENOCAK
Fakülte: Tıp Fakültesi
Dekan: Prof. Dr. Ali ARSLANTAŞ Bölüm: Göz Hastalıkları
Bölüm Başkanı: Prof. Dr. Nazmiye EROL Özdeğerlendirme Komitesi üyeleri ve adları:
Prof. Dr. Nazmiye EROL, ESOGÜ Tıp Fakültesi Göz Hastalıkları AD Başkanı Prof. Dr. Nilgün YILDIRIM: ESOGÜ Tıp Fakültesi Göz Hastalıkları AD Öğretim Üyesi ve Eğitim Sorumlusu
Prof. Dr. Hikmet BAŞMAK, ESOGÜ Tıp Fakültesi Göz Hastalıkları AD Öğretim Üyesi
Prof. Dr. Ahmet ÖZER, ESOGÜ Tıp Fakültesi Göz Hastalıkları AD Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tülay ŞİMŞEK, ESOGÜ Tıp Fakültesi Göz Hastalıkları AD Öğretim Üyesi
Ziyaret ekibinin ziyaret öncesi iletişim kuracağı sorumlu kişi:
Prof. Dr. Nilgün YILDIRIM Tel: 0542 422 3909
Fax: 0222 239 0928 nyyildirim@yahoo.com
A. ÖZDEĞERLENDİRME SÜRECİ
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Göz Hastalıkları Anabilim Dalı’nda akreditasyon çalışmaları, Anabilim Dalının eğitim sorumlusu olan Prof. Dr. Nilgün Yıldırım ve bölüm Başkanı Prof. Dr. Nazmiye Erol tarafından 4 Aralık 2017 tarihinde Özdeğerlendirme Komitesi oluşturularak başlatılmıştır. Toplantı salonunda yapılan bir toplantı ile anabilim dalındaki diğer öğretim üyeleri ve asistanlar, akreditasyon süreci ile ilgili bilgilendirilmişlerdir. Komite tarafından Fakülte dekanı ve dekan
yardımcılarına akreditasyon başvurusu hakkında bilgilendirme toplantısı yapılmış ve yol haritası belirlenmiştir.
Özdeğerlendirme Komisyonu aralarında iş bölümü yaparak yapılması gerekenleri belirlemiş ve önce ayda 1, daha sonra da son 5 ayda haftada 1 gün olacak şekilde toplantı yaparak çalışmalarını gözden geçirmişlerdir. Veri kaynağı olarak; Anabilim Dalı eğitim kayıtları, ameliyathane poliklinik ve yataklı klinik kayıtları, başhekimlik bilgi-işlem merkezi kayıtları ve Dekanlık asistan kayıtları kullanılmıştır. Verilerin toplanması aşamasında, asistanlar, anabilim dalı sekreterleri ve bilgi işlem memurları komisyona yardımcı olmuşlardır. Verilerin doğruluğu komisyon üyelerince kontrol edilmiştir.
Elde edilen verilerin ve kayıtların incelenmesi sonrası, komisyon tarafından hazırlanan özdeğerlendirme raporunun taslak hali anabilim dalı başkanı ile paylaşılmış ve raporla ilgili geri bildirim alınmıştır.
B. UZMANLIK EĞİTİMİ STANDARTLARININ KARŞILANMA DURUMU Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Göz Hastalıkları Anabilim Dalının misyonu;
Dünyada sürekli yenilenmekte olan göz hastalıkları ile ilgili gelişmelere ayak uydurarak, yenilikleri uluslararası merkezlerle eş zamanlı olarak hastalarımıza sunmak, toplumun öncelikli gereksinimleri doğrultusunda göz hastalıkları ve görme problemlerine yönelik önlemlerin alınmasını sağlayarak hastalıkların sıklığını azaltmak, mevcut hastalıklar açısından hastalara uygun tedavi ve rehabilitasyon programlarını sunmak
Ülkemize göz hastalıkları ile ilgili en üst bilgilerle donatılmış ve meslek yaşamlarında öğrenmeyi ve yenilikleri uygulamayı amaç haline getirmiş yetkin, etik ve çağdaş ve toplum ile bütünleşebilen hekimler yetiştirmek
Yapılan bazı çalışmalar ile üniversitenin toplum ile bütünleşmesini sağlamak, yerleşke dışı çalışmalar yapmak
Yapılan çalışmalar ile göz hastalıkları alanında ulusal ve uluslararası literatüre katkı sağlamak
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Göz Hastalıkları Anabilim Dalının vizyonu;
Göz hastalıkları ve görme problemleri alanında en kaliteli hizmeti sunan, akademik performansın en üst düzeyde olduğu, bilimsel araştırmalarını ve eğitim olanaklarını uluslararası alanda paylaşan, şeffaf, yenilikçi, insan odaklı ve çağdaş uzman hekimler yetiştiren bir klinik olmak ve bunun devamlılığını sağlamak.
Bu amaçla ulusal ve uluslararası akreditasyon kurumlarınca belli aralıklarla denetlemeden geçerek standartları koruduğumuzu ve daha da yükselttiğimizi göstermeyi hedefliyoruz.
Hastane ve üniversitede mevcut olan “Kalite Birimleri” ile iş birliği içerisinde eğitimler ve denetlemelere katılıyoruz. Belirli aralıklarla asistanlar ve klinik
çalışanlarından çalışan memnuniyet anketi yapılmakta yetersizlikler ve geliştirilmesi gereken konular hastane yönetimi ve dekanlık ile işbirliği içerisinde düzeltilmektedir.
Asistan eğitimi süresince hem kurum içi hem de kurum dışı sınav ve kurslara katılımı teşvik ederek mesleki ve sosyal gelişimi destekliyoruz. Akademik takvim yılı
içerisinde eğiticiler konferans ve derslerle, asistanlar da hazırladıkları seminerler, olgu sunumları ve makale saatleri ile eğitime katkı sağlamaktadırlar. Asistanlar görev ve yetkileri doğrultusunda hasta ve hastane işleyişinde görev almakta hem mesleki eğitim hem de sorumluluk sahibi, bilgi ve tecrübe donanımı açısından yeterli birer hekim olarak yetişmektedirler. Her bir asistan için danışman öğretim üyesi hem tezi ile ilgili bilimsel danışmanlık, hem de kişisel anlamda danışmanlık görevi yürütmektedir.
Asistanlar ayrıca her dönem kıdem sırası ile baş asistan ve yardımcısı aracılığıyla nöbet çizelgesi, poliklinik, klinik, ameliyathane ve birimlerde çalışma programını yaparak idari görevlerde rol almaktadırlar.
Ancak ülkemizde üniversitelerin yapısı itibariyle tam bağımsız olmamaları ve belli konularda (örn: asistan alma, çekirdek müfredat, mecburi hizmet yükümlülüğü) T.C.
Sağlık Bakanlığı genelgelerine bağlı kalmaları zorunluluğu kısıtlılıklar getirmektedir.
Bununla birlikte, kliniğimiz eğitim standartlarını yerine getirirken hem Bakanlık koşullarının sağlanması hem de uluslar arası standartlara yönelik olarak hareket edilmeye çalışılmaktadır. Ancak uzmanlık öğrencisi göreve başladığında hazırlanmış olan taslak program hem kurum içi hem de YÖK ve bakanlık tarafından yapılan değişiklikler doğrultusunda değişmek zorunda kalınmaktadır. Uzmanlık öğrencisinin sağlık durumu veya evlilik ve çocuk gibi sosyal gerekçelerle aldığı izin ve raporlar programı değiştirebilmektedir. Ayrıca TUS sınavında yapılan soru iptalleri sonrası puanlarda oluşan değişiklikler nedeniyle, klinikler arası asistanların değişimi planlamada ve asistan dağılımında dengesizliklere yol açabilmektedir. Özellikle eğitim araştırma hastaneleri ile üniversite hastaneleri arasında, asistanların çalışma düzeni, ameliyata başlama yılı açısından farklılıklar olduğu görülmektedir.
T.C. Sağlık Bakanlığı ve Türk Oftalmoloji Derneği tarafından hazırlanan TUKMOS (Tıpta Uzmanlık Kurulu Müfredat Oluşturma ve Standard Belirleme Komisyonu) ve ÇEP’e (Çekirdek Eğitim Programlarına) bağlı kalınarak müfredat oluşturulmakta ve asistan karneleri ile bu programın ilerlemesi sağlanmakta ve kontrol edilmektedir.
Ayrıca asistanlarımız dönemlerinde “Bilgilendirme ve eğitim” ve “Mesleki ve profesyonel gelişim” programlarına katılmaktadırlar.
Asistanların idari görevlerde sorumluluk almaları ve katılımlarını sağlamak amacı ile 3. ve 4. sene asistanlarından birer kişi “asistan temsilcisi ve yardımcısı” olarak görev almakta, nöbet listelerinin, rotasyonların hazırlanması, tatil dönemlerinde
görevlendirmeler, asistanların istek ve şikayetlerini öğretim görevlilerine iletmek gibi idari görevlerde bulunmaktadırlar. Asistanların eğitim programları hem ilk göreve başladıkları dönemde kişi olarak, hem de her akademik dönem başında eğitim ve görev dağılımı açısından belirlenmektedir. Hastalık, rotasyon değişikliği gibi
beklenmeyen nedenlerle değişiklik olduğunda gerekli değişimler asistan temsilcisi ile birlikte asistanların da görüşü alınarak yapılmaktadır. Eğitim programı kapsamında anlatılan seminerler, makale saati aktiviteleri ve olgu sunumları asistan karnelerine işlenmektedir. Ayrıca yapılan ameliyat ve müdahaleler de asistan karnelerinde yer almaktadır.
Öğretim üyelerinin anlatacağı dersler, vereceği konferanslar ve asistanlarla yöneteceği seminerler akademik yılın başında ayarlanmakta ve ilan edilmektedir. Ayrıca kurum dışı, diğer üniversite klinikleri ve eğitim kliniklerinde görev yapan en az 2 öğretim üyesi davet edilerek farklı görüş, teşhis, tedavi yöntemleri ve güncel uygulamalar hakkında eğitim verilmesi hedeflenmektedir. Bu program yapılırken tüm öğretim
üyelerinin görüşü alınmakta ve farklı konuların işlenmesine çalışılmaktadır. Her öğretim üyesi kendi ve bölümü çalışma düzenine göre eğitim programı uygulamakta, pratik ve teorik bilgi aktarımını hedeflemektedir.
Asistanlar eğitim süreleri boyunca senede iki defa yazılı sınav olmaktadırlar, bunlar karnelerinde saklanmaktadır. Teorik bilgi için açık uçlu soru ile bilgileri
değerlendirilmekte ve aldıkları puanlar karnelerine işlenmektedir. Eksiklik olduğu konularda desteklenerek, bilgi ve eğitimleri tamamlanmaya çalışılmaktadır.
TUKMOS esas alınarak tüm asistanların temel göz muayene yöntemleri ve genel muayene uygulamalarını öğrenmesi ve bunları teorik bilgileri ile birleştirerek tedavi ve diğer uygulamaları yapabilmeleri ve bu konuda yetkin olabilmeleri
hedeflenmektedir. Bu hedef doğrultusunda poliklinik, yatan hasta ve seksiyon dönemleri boyunca sorumlu öğretim üyesi tarafından değerlendirilmekte ve eksik yönlerini tamamlamaları için desteklenmektedir. Ayrıca her asistan rotasyon programı çerçevesinde araştırma yapmaya ve yayın hazırlamaya teşvik edilmekte ve
tamamlanan çalışmalar ulusal ve uluslararası kongrelerde sunması için teşvik edilmekte ve destek sağlanmaktadır.
Zorluk derecesine göre cerrahi müdahalelerde önce gözetim altında daha sonra kendi başına cerrahi yapabilmektedirler ve eğitim müfredatında belirlenen cerrahi sayılarına ulaşmaları ve hatta daha fazla yapmaları yönünden çaba gösterilmektedir. Yaptığı ve asiste ettiği cerrahiler karnesine işlenmekte ve sorumlu öğretim üyesi tarafından denetlenmektedir.
Asistanlar ilk göreve başlamadan önce klinik içinde aldıkları eğitim dışında, dekanlık tarafından hazırlanan “Bilgilendirme ve eğitim” ve “Mesleki ve profesyonel gelişim”
programlarına katılmaktadırlar. Meslek içi iletişim becerileri dersi almaladırlar.
Kliniğimizde oftalmoloji konusunda tüm seksiyonlar bulunduğundan klinik dışı rotasyon gereği olmamaktadır, ancak diğer üniversite ve araştırma hastanelerinden öğretim üyeleri davet edilerek eğitim saatinde deneyim, bilgi ve tecrübelerinden yararlanılmaktadır. Bütüncül hasta yaklaşımı ilkesinden hareketle diğer branşlarla iletişim içerisinde hasta tanı ve tedavisi yapılmaktadır.
Asistanlar Ulusal “Tıpta Uzmanlık Sınavı - TUS” ile kliniğe gelmekte ve daha sonra dekanlık tarafından kurum ilke ve kurallarının anlatıldığı ve oryantasyon programı verilmektedir. Ayrıca eğitim dönemleri sürecinde arzu ettikleri takdirde üniversitemiz ve özel kuruluşlar bünyesinde açılan istatistik ve diğer mesleki gelişim kurslarına katılmaya teşvik edilmekte ve desteklenmektedirler. Klinik içerisinde bilgisayarlarda
kütüphaneye ve bilgi edinilmesi için gerekli iletişim mevcuttur. Kablosuz internet bağlantısı mevcuttur. Ayrıca klinik içerisinde dergilerin ve kitapların yer aldığı bir kütüphane de mevcuttur.
Kliniğimizde çalışan öğretim üyeleri de hem tıp fakültesi öğrenci eğitimi hem de uzmanlık öğrencilerinin eğitimi için “eğiticinin eğitimi” seminerlerine katılmakta ve kendilerini geliştirmektedirler. Ayrıca öğretim üyeleri “Türk Oftalmoloji Derneği”
tarafından hazırlanan kurs ve eğitimlere katılarak ve eğitim vererek de kendilerini geliştirmektedirler. Her bir öğretim üyesi uzmanlık eğitiminde yer almakta, ders anlatarak, ameliyat yaptırarak ve tez danışmanlığı yürüterek eğitim vermektedirler.
Kliniğimizde uzmanlık öğrencisi eğitimi ve hasta bakımı için gerekli tüm alet ve cihazlar bulunmakta olup altyapı yeterlidir. Asistanların TOD tarafından düzenlenen BAL, BAK toplantılarına katılmaları teşvik edilmekte, özellikle ameliyatlara
başlamadan önce wet-lab uygulamalarına katılımı sağlanmaktadır. 1. Yıldan itibaren asistanlar kıdemli asistan ve/veya öğretim üyesi eşliğinde acil vakalara girerek bu konuda da deneyim kazanması sağlanmaktadır.