ÇEVRE KORUMA ALANI GERİ DÖNÜŞÜM VE SIFIR ATIK KURS PROGRAMI

T.C.

MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI

Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü

ÇEVRE KORUMA ALANI

GERİ DÖNÜŞÜM VE SIFIR ATIK KURS PROGRAMI

Ankara, 2022

ii

İÇİNDEKİLER

PROGRAMIN ADI ... 1

PROGRAMIN DAYANAĞI ... 1

PROGRAMIN GİRİŞ KOŞULLARI ... 1

EĞİTİCİLERİN NİTELİĞİ ... 1

PROGRAMIN AMAÇLARI... 2

PROGRAMIN UYGULANMASI İLE İLGİLİ AÇIKLAMALAR ... 2

PROGRAMIN KREDİSİ ... 4

PROGRAMIN SÜRESİ VE İÇERİĞİ ... 4

ÖLÇME DEĞERLENDİRME İLE İLGİLİ ESASLAR ... 5

PROGRAMIN UYGULANMASINDA KULLANILACAK ÖĞRETİM ARAÇ GEREÇLERİ ... 5

BELGELENDİRME ... 5

1 PROGRAMIN ADI

Geri Dönüşüm ve Sıfır Atık

PROGRAMIN DAYANAĞI

1. 24.06.1973 tarihli ve 14574 sayılı Resmî Gazete’de Yayımlanan, 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu.

2. 10 Temmuz 2018 Tarihli ve 30474 Sayılı Resmî Gazete’ de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (Kararname Numarası: 1).

3. 11.04.2018 tarihli ve 30388 sayılı Resmî Gazete’de Yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Kurumları Yönetmeliği.

4. Talim ve Terbiye Kurulunun 20.04.2016 tarih ve 19 sayılı kararı ile kabul edilen Yaygın Eğitim Kurumları Çerçeve Kurs Programı.

5. 12 Temmuz 2019 Tarih ve 30829 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sıfır Atık Yönetmeliği.

6. 27 Aralık 2017 Tarih ve 30283 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği.

7. Talim ve Terbiye Kurulunun 19.01.2019 tarih ve 30 sayılı kararı ile kabul edilen Orta Öğretim Kimya Dersi (9, 10, 11 ve 12. Sınıflar) Öğretim Programı.

PROGRAMIN GİRİŞ KOŞULLARI

1. Okuma yazma bilmek veya ilkokul mezunu olmak.

2. 13 yaşını tamamlamış olmak

EĞİTİCİLERİN NİTELİĞİ

Kurs programının uygulanmasında eğiticiler aşağıdaki öncelik sırasına göre görevlendirilirler;

1. Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı tarafından yayımlanan “Öğretmenlik Alanları, Atama ve Ders Okutma Esaslarına” göre atanan “Aile ve Tüketici Hizmetleri, Kimya / Kimya Teknolojisi, Biyoloji, Fen Bilimleri/ Fen ve Teknoloji ve Fizik” alan öğretmeni olarak atananlar, bu alanlarda hayat boyu öğrenme kurumlarındaki öğretmenler ve kadrolu usta öğreticiler,

2. “Aile ve Tüketici Hizmetleri, Kimya / Kimya Teknolojisi, Biyoloji, Fen Bilimleri/ Fen ve Teknoloji ve Fizik” alanına kaynak teşkil eden yükseköğretim kurumlarında görevli öğretim üyesi ve öğretim görevlileri,

2 3. Resmi kurumlarda çalışanlardan, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı tarafından yayımlanan "Öğretmenlik Alanları, Atama ve Ders Okutma Esaslarına İlişkin Çizelge”

ile “Aile ve Tüketici Hizmetleri, Kimya / Kimya Teknolojisi, Biyoloji, Fen Bilimleri/ Fen ve Teknoloji ve Fizik” alanında/alanına kaynak teşkil eden yükseköğretim programları/fakülte mezunları,

4. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı tarafından yayımlanan "Öğretmenlik Alanları, Atama ve Ders Okutma Esaslarına İlişkin Çizelge” ile “Aile ve Tüketici Hizmetleri, Kimya /Kimya Teknolojisi, Biyoloji, Fen Bilimleri/ Fen ve Teknoloji ve Fizik” alanında/alanına kaynak teşkil eden yükseköğretim programları/fakülte mezunları,

5. Yukarıda sayılan şartları taşıyan eğitimci bulunamaması durumunda “Hayat Boyu Öğrenme Kurumları Yönetmeliğinin 26 ncı maddesinde belirtilen şartları taşıyanlar arasından, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı tarafından yayımlanan "Öğretmenlik Alanları, Atama ve Ders Okutma Esaslarına İlişkin Çizelge”de yer alan tüm öğretmenlik alanlarına kaynaklık teşkil eden yükseköğretim fakülte mezunları,

6. Yükseköğretim Kurumlarının “Çevre Mühendisliği” lisans bölümlerinden mezun olanlar, 7. Yükseköğretim Kurumlarının “Çevre Koruma ve Kontrol”, “Çevre Sağlığı” ve “Çevre

Temizliği ve Denetimi” ön lisans bölümlerinden mezun olanlar öğretmen /eğitimci olarak görevlendirilir.

PROGRAMIN AMAÇLARI

Geri Dönüşüm ve Sıfır Atık kursunu bitiren bireyin;

1. Geri dönüşüm kavramı ve yöntemlerini ayırt etmesi, 2. Sıfır atık kavramını ve sıfır atık sistemlerini açıklaması amaçlanmaktadır.

PROGRAMIN UYGULANMASI İLE İLGİLİ AÇIKLAMALAR

1. Günümüzde sanayileşmiş toplumlar dünyamızdaki hammadde kaynaklarını hızla tüketirken, aynı zamanda kullanılan ve atılan ürünler, içlerinde doğal olmayan maddeleri de barındırdıkları için büyük çevre sorunlarına yol açmaktadır. Bu maddelerin büyük çoğunluğunun yeniden kullanılabilecek nitelikte olması hem ekonomi için büyük bir fırsat hem de bulunduğu çevreye zararının azaltılması açısından önemlidir. Geri Dönüşüm Ve Sıfır Atık kurs programı ile bireyin geri dönüşüm konusunda bilinçlenmesi ve sıfır atık yaklaşımını kavraması amaçlanmaktadır.

2. Programın uygulanması sürecinde kurs yerinin imkânları, iklim şartları, ders materyal durumu vb. göz önünde bulundurulmalıdır.

3. Konuların sıralanması ve işlenmesi; basitten karmaşığa, kolaydan zora öğretim ilkesiyle yürütülmelidir.

3 4. Konulara ayrılacak süreler; kursiyer seviyesine, ortam ve olanaklara, çevre etkenlerine

göre eğitimciler tarafından da belirlenebilir

5. Kursiyer düzeyi ve çevre etkenleri dikkate alınarak öğrenme-öğretme etkinliklerinde farklı ünitelerin birbirleriyle bağlantılı olan kazanımları birlikte ele alınabilir.

6. Kurs programı videolar, posterler, slaytlar ile görsel açıdan zenginleştirilmelidir.

7. Kurs Programı, Millî Eğitim Bakanlığında görevli uzman ve alan öğretmenleri ve alan uzmanları ile işbirliği içinde hazırlanmıştır.

8. Program, Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğüne bağlı kurumlarda veya diğer kurumlarca açılan ve eğitim-öğretime uygun ortamlarda uygulanır.

9. Geri Dönüşüm ve Sıfır Atık kurs programının amaçları, içeriği ve kazanımları yoluyla kursa katılan bireylere aşağıdaki tabloda verilen değerlerin kazandırılması ve bu yolla bireylerin geliştirilmesi hedeflenmiştir.

Değerler Kurallara Uyma

Vatanseverlik Duyarlılık Yardımlaşma

Kanaatkârlık Sorumluluk

10. Programın uygulanmasında ağırlıklı olarak bireysel öğrenmeyi destekleyici yöntem ve teknikler uygulanır.

11. Konuların işlenmesinde; programın hedeflerine ulaşmak için; uygulama ağırlıklı, aktif öğrenme yöntem ve teknikleri kullanılacaktır. Bu kapsamda, soru-cevap, beyin fırtınası, tartışma, problem çözme, örnek olay incelemesi gibi yöntem ve tekniklerin kullanılması uygun olacaktır.

12. Program süresince, bireylerin merak uyandırma, planlama, araştırma, keşfetme, çözümleme, derinleştirme, paylaşma ve yaşantıya uygulama etkinliklerini gerçekleştirmeleri sağlanarak bireyin öğrenmeye etkin katılımı desteklenmelidir.

13. Öğrenme-öğretme etkinliklerinde katılımcı düzeyine, eğitim ortamına ve çevre etkenlerine göre bireyi aktif kılan öğrenme-öğretme yöntem, teknik ve stratejileri kullanılmalıdır. Seçilen tekniklerin bireysel ve kültürel farklılıklara sahip bireylere hitap edebilecek yeterlilikte olmasına dikkat edilmelidir. Konuların bireylere anlatımında içeriğe ve öğrenmeye uygun öğretim yöntem ve stratejileri kullanılmalıdır.

14. Konuların öğretimi sürecinde programla ilgili eğitim personeli bazı özel hususlara dikkat etmelidir. Buna göre eğitimci, kursiyerlerin sosyal hayatında sağlıklı iletişim kurabilmesini sağlayacak yöntem ve teknikler geliştirerek konuları anlaşılır düzeyde sunmalı, sosyal hayatın içinden örnekler vererek bireysel öğrenmenin etkililiğini arttırmalıdır.

15. Programın uygulanabilmesi için gerekli materyaller sağlanmalıdır.

4 PROGRAMIN KREDİSİ

Genel kurs programlarında kredilendirilme yapılmamaktadır.

PROGRAMIN SÜRESİ VE İÇERİĞİ

Kurs programının süresi 4 ders saatidir. Sürelerin konulara göre dağılımı aşağıdaki tabloda verilmiştir.

Konular Süre (Ders Saati)

Geri Dönüşüm 4

Sıfır Atık 4

TOPLAM 8

İÇERİK

1. GERİ DÖNÜŞÜM

1.1. Geri Dönüşümün Önemi 1.1.1. Enerji Tasarrufu 1.1.2. Ekonomiye Katkı 1.1.3. Çevre Koruma

1.2. Geri Dönüştürülecek Maddeler 1.2.1. Ahşap Atık

1.2.2. Kağıt

1.2.2.1. Ambalaj 1.2.3. Karton 1.2.4. Cam 1.2.5. Plastik 1.2.6. Metal

1.3. Evde Geri Dönüşüm için Toplanacak Malzemeler 1.4. Geri Dönüştürülmeyen Malzemeler

1.5. Geri Dönüşüm İşlemleri 1.5.1. Ayırma ve Toplama 1.5.2. Geri Dönüşüm Tesisleri

1.5.2.1. İşleme

1.5.2.1.1. Dönüştürülecek Malzemeleri Seçme 1.5.2.1.2. Zararlı Madde ve Etkenleri Uzaklaştırma 1.5.2.1.3. Temizleme

1.5.3. Yeni Ürün İmalatı ve Pazarlama 2. SIFIR ATIK

2.1. Sıfır Atık Kavramı 2.2. Sıfır Atık Yönetmeliği

5 2.3. Sıfır Atık Yaklaşımının Önemi

2.3.1. İklime Faydası 2.3.2. Çevreye Faydası

2.3.3. Günlük Yaşantımıza Katkısı 2.3.4. Ekonomiye Katkısı

2.4. Sıfır Atık Sistemleri

ÖLÇME DEĞERLENDİRME İLE İLGİLİ ESASLAR

Kursun amaçlarına ulaşılıp ulaşılmadığını ölçmek için, bireyin süreç içerisinde yaptığı tüm öğrenim faaliyetleri değerlendirilmeli ancak bu çalışmalarla ilgili not değerlendirmesi yapılmamalıdır.

PROGRAMIN UYGULANMASINDA KULLANILACAK ÖĞRETİM ARAÇ GEREÇLERİ 1. Ders kitabı olarak Millî Eğitim Bakanlığının yayımlamış olduğu materyaller

kullanılmalıdır.

2. Programın uygulama sürecinde kaynak ders kitapları, bireysel öğrenme materyalleri ve kaynak ders kitaplarının bulunmaması durumunda öğretmen/öğretici tarafından hazırlanan ders notlarından yararlanılabilir.

3. Yararlanılacak bazı araç ve gereçler şunlardır:

 Kaynak Kitaplar,

 İnteraktif Öğretim Materyalleri; Bilgisayar, Projeksiyon, Etkileşimli Tahta,

 Fotoğraflar,

 Afiş,

 Broşür,

 Dergiler,

 Uyarıcı Pano,

 Televizyon,

 Eğitici Film, cd vb.

BELGELENDİRME

Kursu tamamlayanlara katılım belgesi düzenlenir.