GEOMETRİK DÖNEM SERAMİĞİ
Bu sunum vermekte olduğum Geometrik Dönem Seramiği dersinde kullanılması için eğitim amaçlı hazırlanmıştır. Sunumda kullanılan materyaller telif hakkına sahip olup eğitim amaçlı olarak kullanımı uluslararası kanunlara göre serbesttir. Başka bir amaçla kullanılması
için telif hakkına sahip kişilerden izin alınması gerekmektedir.
-Karia bölgesine geliş yeri kesin değildir.
-Belli bir yörenin üretimi olmalıdırlar (Rhodos etkisi?) -Geç geometrik için yeni bir formdur
Kylix
Bodrum Arkeoloji Müzesi
Meyvelik (ayaklı tabak)
-Geç geometrik evrenin sonunu belirleyen Sub geometrik evre için önemli eserlerdir.
-Doğu Ege etkisiyle üretilmiş olmalıdırlar.
Meyvelik
Fethiye Meyvelik
Afyon
-Açık küçük içki kapları basit geometrik bezemelidir.
-Kulplar arasında dar panel içinde, kaplara adını veren kuş bezekleri betimlenmiştir.
-Yayvan-sığ gövdeli bir kenar profiline sahiptirler.
-Gövde dar halka kaide ile son bulur.
-Dudak altında kenar profiline dik, karşılıklı yuvarlak çeperli iki halka kulp yer alır.
-Kenar profilleri genelde aynı değildir.
-Her iki yüzde simetrik kuş bezeklerinde dolayı Rhodos kuşlu kaseleri olarak anılırlar.
-Geç geometrik evrenin ilk dönemlerinde Rhodos üretimi olarak çıkarlar.
-Geç geometriğin ilerleyen evrelerinde yöresel atölyeler tarafından taklit edilirler ve Orientalizan Dönem’e kadar kullanılırlar.
-Rhodos çıkışlı kuşlu kaseler iyi malzeme ve kaliteli işçiliklidirler.
-Rhodos bu biçimin öncüsü olarak bilinir.
-Coldstream kuşlu kaseleri dört evrede toplar.
-MÖ 690-615 arasında bu kaplara rastlanır.
-Karia örnekleri ithal olmalıdır (Karialı ustalar rağbet etmemiştir)
Kuşlu Kaseler
Fethiye Arkeoloji Müzesi
-Karialı seramikçileri Geç geometrik ve Subgeometrik dönemde ürettikleri açık kaptır.
-Biçimsel yönden iki küme oluştururlar.
1.Küme: Rhodos etkisindeki çok az değişikliğe uğratarak çok sayıda ürettikleri yerel örnekler.
2.Küme: Korinth kökeninden gelmektedir.
Kotyle Euromos
Kotyle Beçin
1.KÜME
Kotyle
İzmir Yatağan
1.KÜME
Kotyle Tire
1.KÜME
Fethiye
Kotyle Afyon
1.KÜME
Kotyle’ler Milas-Beçin Kotyle’ler Milas-Beçin
2.KÜME
İzmir Arkeoloji Müzesi
2.KÜME
Kotyle
Milas-Bahçeburnu
Kotyle
Milas-Bahçeburnu
2.KÜME
Fethiye Arkeoloji Müzesi
2.KÜME
Lebes Gamikos
-Karia üretimidirler.
-Küçük dar ağızlı kaplardır.
-Kapaklı olarak düşünülmüşlerdir.
-Pyxis olarak da adlandırılmak istenirler.
Bodrum
Tire Afyon
-Karia’da Geç Geometrik evrede ortaya çıkarlar.
-Fincan biçimli çanak çömleğin çokluğu Geç Miken zamanına kadar Karia’da üretilmiş
olduklarını gösterir.
-Karia’da dört küme oluştururlar:
1.Vaphio (Miken fincan tipi) tiplerini hatırlatır.
2.Düz biten taban kaideliler (geniş ağız, kaideye doğru daralan konik kenar profillidir)
3.Birinci kümeye yakındır. Sığ gövde yapılıdırlar.
4.Sosluk olarak adlandırılan yonca ağızlı fincanlardan oluşur.
1.KÜME
Fincanlar
Fethiye Arkeoloji Müzesi
2.KÜME Fethiye Arkeoloji Müzesi
Fincanlar
Fethiye Arkeoloji Müzesi 3.KÜME
Fethiye Arkeoloji Müzesi 4.KÜME
-Attika’da bezek seçimi ve betimlenenin yer aldığı tasarımda izlenmektedir. Erken geometrikle başlayan alan kullanımındaki süreklilik, Geç geometrik evre ile bozulmaya, basit anlatım ve tasarımlarla, gelecek yeni stillerin haberini vermektedir.
-Kendine özgü stili Attika’da görürüz ve Ege adaları aracılığıyla Batı Anadolu kıyılarına geçer ve Ionia ve Karia bölgesinde olduğu gibi kendi stilini oluşturur.
-Attika geometrik seramiği başlangıçta kendi buluşları olan basit geometrik betimlerden doğmuştur.
-Erken örneklerde görülen lineer-çizgisel tercih, süslemede işlevselliğin ana çıkış noktasıdır.
-Protogeometrik olarak bilinen bu lineer stil ve üretilen seramik, Geç geometriğin bitiminde yeni akım olarak Anadolu’da Orientalizan evre ile son bulur.
-Karia geç geometriği ise bu eski stil ve gelenekler ile yeni buluşları bize aktarır.
-Karialı ustalar formda izledikleri dış etkileri genel olarak bezemede de yansıtırlar.
-Bazı bezemeler ise Anadolulu komşularından alınmış ve kendi düşüncelerine göre betimlemişlerdir.
Bezeme
Kapalı Kaplarda Bezeme
-Bezeme, boyun ve omuz alanında kurallaşmış biçimi ile geleneğini sürdürür.
-Boyun ve omuz alanları Geç geometrik evre boyunca cesur biçimde kullanılır.
-Boyun ve omuz alanının kullanımı Attika ve Argolis üretimlerinin etkisindedir.
-Dirmil boyundan ve omuzdan kulplu amphoralarında ise bezeme alnı serbestçe seçilmiştir.
-Boyun alanının kullanımı Geç geometrik evrede doruğa ulaşır, ancak amphora biçiminin
yokluğu dikkat çekicidir.
Boyundan Kulplu Amphora Dirmil
Omuzdan Kulplu Amphora Dirmil
Karia Geç Geometrik kaplarında (Oinochoe) omuz bezemesi üç biçimde görülür:
1.Omuz alanı Dodekanes örneklerinde olduğu gibi, alt alta üçlü friz biçiminde bölünmüş alanlar çeşitli bezeklerle betimlenmiştir. (Dirmil Oniokhoesi)
Geniş Kaideli Dar Boyunlu Bodur Oinokhoe Dirmil Oda Mezarı
