www.iskandinavya.com ŞUBAT 2022
GAZETE
İskandinav ülkelerinin
KORONA İLE SINAVI
eBasın ’da ebasin.com.tr ebasin.com.tr
Üzerinden takip etmeyi unutmayın
❱❱ 6
❱❱
❱❱ 77
Norveç’te Ocak ayı ılık ve rüzgarlı geçti ❱❱ 4
Cambridge Düşesi Kate Middleton, Danimarka’da temaslarda
bulundu ❱❱ 2 İsveç’te çocukları
ellerinden alınan
Müslüman
ailelerden gösteri
2
Şubat 2022İSKANDİNAVYA
GAZETE
İskandinavya Gazete Künye
Kurucusu: Davut Çolak ISSN: 2597-3223
Yıl (Årgang): 3 | Sayı (Nummer): 16 (Şubat 2022) Yayın Tarihi (Udgivelses Dato): 25 Şubat 2022 E-Gazete Bağlantıları:
https://iskandinavya.com/egazete https://yumpu.com/user/ebasin https://yumpu.com/user/iskandinavya https://issuu.com/iskandinavya
Sahibi: TN (TN Medya Reklam Bilişim Ltd. Şti.) Lisans Sahibi: CO Media ApS
Sorumlu Editör (Ans. redaktør): Davut Çolak İskandinavya Ofisi: International Press Centre Skindergade 7 • 1159 København K • Danmark Telefon: (+45) 52 246 246
E-posta: merhaba@iskandinavya.com İnternet: www.iskandinavya.com REKLAM VE İLAN (ANNONCERING):
Telefon: +45 52 246 246
E-posta: merhaba@iskandinavya.com İnternet: www.iskandinavya.com/reklam-verin
n Ekonomik Kutular FİYATI Ekonomik Kutu 1 (86X125 MM) 1.240 DKK Ekonomik Kutu 2 (86X100 MM) 980 DKK Ekonomik Kutu 3 (86X75 MM) 680 DKK
n Seri İlanlar FİYATI
Metin (En fazla 30 Kelime) : 480 DKK
Çerçeveli Kutu : +180 DKK
Renkli Kutu : +180 DKK
Fiyatlara MOMS (KDV) dahil değildir.
Danimarka KDV oranı %25’tir. (Yüzde 25) Daha fazla bilgi için:
https://iskandinavya.com/reklam-verin adresini ziyaret ediniz.
İskandinavya Gazete’de yayınlanan fotoğraf, haber ve reklamların her hakkı saklıdır. İskandinavya Gazete içeriği TN ve CO Media ApS ’nin yazılı izni olmadan kullanılamaz/yayınlanamaz. Yayınlanan görüş, yazar, ilan ve reklamların içeriğinden TN ve CO Media APS ve gazetemiz sorumlu değildir.
Gazete • İnternet • Cep • Tablet
GAZETEn REKLAM TARİFESİ FİYATI
Tam sayfa 4.760 DKK
Yarım sayfa 3.240 DKK
Çeyrek sayfa 2.240 DKK
1/8 sayfa 1.480 DKK
Sorumlu Editör
Davut Çolak Atilla Altuntaşİsveç Orhan Karanİsveç Görsel Yönetmen Ömür Hanzey Norveç’te eylül 2020 tarihin-
de 10.89 Norveç kronu (16.60 Türk lirası) olan benzin litre fiyati günümüzde 21 Norveç kronu (32.01 Türk lira) oldu.
Ekonomistler, akaryakıt fiyatlarında önümüzdeki 2 yıl içinde düşme beklemedikle- rini, 15 ile 20 Norveç kronu arasında fiyatın devam edece- ğine dikkat çekiyor.
Ülkede değişik kentlerde akaryakıt litre fiyatlarında bir kaç kron değişiklik gösterse de genelde 20 Norveç kro- nunun üzerinde seyrediyor.
Fiyat artışları Norveçlilerin tepkisine neden olurken, akaryakıt fiyatlarda indirim beklemenin doğru olmadığına işaret ediliyor.
Akaryakıt fiyatlarındaki artışın bütün ürünlerde fiyat yükselmesine neden olduğu bildirilirken, ekonomistler,
‘’fiyatların düşeceğine dair bir işaret yok’’ diyor.
Norveç Rystad Energy’nin analiz Müdürü Per Magnus Nysveen, ülkede benzin litre fiyatlarının tekrar 10 Norveç kronu olarak görmenin müm- kün olmayacağını söyledi.
Norveç’te 2 yıl boyunca akaryakıt fiyatlarınde düşme beklemediklerini kaydeden Nysveen, benzin ve dizel
yakıtlarda muhtemel litre fiyatlarının 15 ile 20 Norveç kronu arasında seyredeceğini bildirdi.
Akaryakıt fiyatlarındaki artışın birkaç nedeni oldu- ğuna da değinen Per Magnus Nysveen, dünyada ham petrol fiyatlarının yükselmesi ve ya- kıt olarak dizele talep artışını neden olarak gösterdi.
Ayarkakıt fiyatlarının yüksek olduğunu da söyleyen Nysveen, bundan sonra bu fiyatlardan daha fazla bir artış beklemediği kaydetti.
Norveç Tromso’da 2020 eylülde 10.89 Norveç kro- nu (16.60 Türk lirası) olan benzin litre fiyati bugün 21 Norveç kronu (32.01 Türk lira) olarak satılıyor.
Kristiansand kentinde de dizelin litre fiyatı 19.28 Nor- veç kronu (29.39 Türk lirası) olarak satışı yapılıyor.
Uzun yol taşımacılık yapan Norveçli kamyon şöforleri de akaryakıt fiyatlarındaki artıştan yakınırken, taşıma ücretleriyle birlikte ürünlere de zam yapmasının kaçınıl- maz olduğunu ve bundanda tüketicinin zarar göreceğini söyledi.
İngiltere’de kraliyet tahtının ikinci adayı olan Cambridge Dükü Prens William’ın eşi Düşes Kate Middleton, Danimarka ziyareti sırasında çeşitli temaslarda bulundu.
Erken çocuklukta ruh sağlığının korunma- sına ilişkin bir proje kapsamında Kopenhag’ı tek başına ziyaret eden Middleton, 23 Şubat’ta Danimarka Kraliçesi II. Margrethe ve gelini Prenses Mary ile bir araya geldi.
Temasları kapsamında Lego Vakfı’nı ve bir anaokulu da ziyaret eden Kate Middleton, açık havada çocuklarla ve aileleriyle sohbet etti.
Middleton, Lego Vakfı’nı ziyaretinden dolayı çocuklarının kendisini çok kıskandığını söyledi.
Dün Kopenhag’a gelen Middleton, çocuk ruh sağlığı konusunda faaliyet gösteren bir kurumu da ziyaret etmişti.
İskandinav ülkeleri Norveç, İsveç, Danimarka ve Finlandiya askerleri ve savunma güçlerinin ortak askeri üniforma kullanmala- rı konusunda Savunma Bakanları- nının anlaşmaya vardığı açıklandı.
Aynı üniforma kullanma anlaşma- sının, komşu ülkelerin savunma alanında ortak teçhizat temin etme konusunda hayata geçirmek iste- dikleri projenin bir parçası olduğu kaydedildi.
İskandinavya bölgesindeki 4 ülkenin aynı askeri üniforma kullanma anlaşmasının Nordik Savunma İşbirliği (NORDEFCO) çerçevesinde yapıldığı kaydedildi.
Anlaşmanın 7 yılı kapsadığı bildirilirken, Bakanların yaptığı ortak açıklamada, ‘’Üniformalar üzerinde ortak bir tasarımın kulla- nılmasının imzalanması, İskandi- nav savunma işbirliği için önemli bir kilometre taşıdır. Bu sözleşme,
NORDEFCO çerçevesinde yapılan ilk ortak satın almadır’’ görüşleri- ne yer verildi.
İlk teslimatın bu yılın sonunda yetiştirileceği bildirilirken, ünifor- maların ulusal kamuflaj desenleri dışında, aynı tasarıma sahip olaca- ğı bildirildi.
4 farklı ülke askerinin eğitimle- rinde ortak teçhizat kullanmaları ve ortak tatbikat için uzun zaman- dan bu yana çalışma yürütüldüğü de kaydedildi.
Anlaşmadan sonra ilk açıklama- yı yapan Norveç Savunma Bakanı Odd Roger Enoksen, 4 ülkenin üzerinde uzlaşmaya vardıkları anlaşmadan dolayı mutlu olduğu- nu söyledi.
Üniformaların 4 firma tarafın- dan hazırlanması için konsorsi- yum oluşturulduğu ve projenin toplam maliyetinin 425 milyon avro olacağı kaydedildi.
Cambridge Düşesi Kate Middleton, Danimarka’da temaslarda bulundu
Norveç’te akaryakıt fiyatları 2 yılda
2 katına çıktı
Norveç, İsveç, Danimarka ve Finlandiya Savunma Bakanları imzaladıkları anlaşma ile 4 İskandinav ülkesi askerleri aynı askeri üniformayı giyecek.
İSKANDİNAV ÜLKE ASKERLERİ, AYNI ASKERİ ÜNİFORMAYI GİYECEK
Dünyada ham petrol fiyatlarındaki artış
Norveç’te de akaryakıt fiyatlarının yükselmesine neden oluyor. 2 yıl içinde Norveç’te akaryakıt fiyatlarına yaklaşık 2 kat zam geldi.
FOTO: KELD NAVNTOFT, KONGEHUSET ©️
FOTO: KELD NAVNTOFT, KONGEHUSET ©️
FOTO: KELD NAVNTOFT, KONGEHUSET ©️
FOTO: KELD NAVNTOFT, KONGEHUSET ©️
Høje Taastrup Slagter
Høje Taastrup Boulevard 68, 2630 Taastrup
Kasap Tel: +45 43716733 Tayyib Food ApS
Hassellunden 11B 2765 Smørum Tel: +45 3810 9282 www.tayyibfood.dk
ET, İSKENDER
YA DA TAVUK DÖNER Pİşmİş Döner
ET ÜRÜNLERİ
TAZE TAZE AFİYETLE!
BU TADI BAŞKA YERDE BULAMAZSIN!
HAZIR DÖNER ET DÖNER
YA DA KIYMA DÖNER 25 Yıldır,
Döner Döner Gelİrsİn!
TAYYİB'İN
TADI BAMBAŞKA!
Danimarka'dan
Tüm İskandinavya'ya
25 YILLIK
TECRÜBE
HIZLI TESLİMAT UYGUN FİYAT
YÜKSEK KALİTE
YILINIZ YENİ
KUTLU
OLSUN
4
Şubat 2022İSKANDİNAVYA
GAZETE
Norveç’te geçtiğimiz Ocak ayının 31 gününden 26 günü sert rüz- garlı, yağmurlu geçerken, aynı ayın 30 yıllık sıcaklık ortalaması alındığında bu yıl ortalama 1.7 derece artış olduğu bildirildi.
Yılın ilk ayı, kuzey ülkesi Nor- veç’te ılık, rüzgarlı ve yağmurlu geçti. Norveçli meterolog Geir Ottar Fagerlid, geçtiğimiz Ocak ayının 26 gününde şiddetli rüzgar ve yağış kaydedildiğini açıkladı.
İklim bilimci Erik Kolstad da
bu yıl ılık ve rüzgarlı geçmesinin, gelecek yıllarda da buna benzer havaların yaşanacağı anlamı çıkarılamasının zor olduğunu söyledi.
SICAKLIK ARTIYOR
Norveç için iklim değişimi açı- sından söylenebilecek en doğru saptamnın, sıcaklığın arttığını ve yağışların daha çok yağmur olarak görüldüğünü bildiren Kolstad, ‘’Sıcaklık yükseldiğinde daha fazla yağış alırız. Çünkü sıcak hava soğuk havadan daha
fazla nem tutar’’ dedi.
Norveç Meteroloji Enstitü- sü’nden Jostein Mamen de Ocak ayında ülkede hem yağmur hem de ılıman hava rekoru kırıldığını söyledi.
Geçtimiz ayda ülke olarak yüz- de 45 daha fazla yağış alındığına işaret eden Mamen ‘’Bunun ne- deni batıdan gelen alçak basınç etkisidir’’ diye konuştu.
Batı’da Norveç Denizi kıyı- larında kalan sarp dağlar ile çevrili Sunndalsora’daki yerle-
şim yerleri More ve Romsdal’da geçtiğimiz 24 Ocak’ta sıcaklığın 13.6 derece ölçüldüğünü kayde- den Mamen, en kuzeyde Finn- mark Kautokeino bölgesinde ise 8 Ocak’ta sıcaklığın eksi 35.8 derece olduğunu söyledi.
Norveç’te bu yıl son 30 yılın ortalama sıcaklıklarının 1.7 dere- ce üzerinde sıcaklık artışı kay- dedildiğine dikkat çeken Jostein Mamen, bundan sonra da ülkede ılıman ve yağmurlu kışların daha sık rastlanır olacağını kaydetti.
Norveç’te emekli bir adamın evinde, 159 adet silah ile birlikte çok sayıda fişek ele geçirildi. Yaşlı adam, evinde biriktirdiği silahlar- dan karısının haberinin olmadığı- nı öne sürerken, kendisi hakkında yasadışı yollarla silah depolamak suçundan 6 yıla kadar hapis ceza-
sı istemiyle dava açıldı.
Silah koleksiyocusu olduğu bildirilen yaşlı adamın başkent Oslo’nun kuzeyınde kalan Salten bölgesindeki evinde polisin yap- tığı aramada, tavan arası, yatak altı ve bodrum katında çok sayıda ruhsatsız silah bulundu.
EVI MÜHIMMAT DEPOSU GIBI Bölgede görev yapan emniyet güçleri yaptıkları açıklamada, yaşlı adamı silah koleksiyoncusu olarak tanıdıklarını ancak her yıl yaptıkları kontrollere rağmen evde gizli bölmelerde saklanmış, kayıt altında olmayan çok sayıda silah ve fişek saptadıklarını açıkladı.
Mühürsüz, izinsiz, ruhsatsız silah bulundurmak ve bunları emniyetsiz şekilde depolamak suçundan gözaltına alının yaşlı
Norveçli hakkında 6 yıla kadar hapis cezası istemiyle dava açıldı.
Yaşlı adamın evinin bir mühim- mat deposunu andırdığı bildiri- lirken, adam yataklarının altında sakladığı silahlardan bile karısı- nın haberi olmadığını iddia etti.
Ele geçirilen 159 silah arasında, av tüfeği, tüfek, tabanca, revolver tabanca ve çeşitli silah parçaları olduğu bildirilirken, çoğunun çalışır ve kullanılabilir durumda olduğu kaydedildi.
İsveç’te 80 yaşın üzerindekilere 4. doz Kovid-19 aşısı önerildi
İsveç Halk Sağlık Müdürlü- ğü, 80 yaş ve üzerindekiler için Kovid-19 aşısının 4.
dozunu tavsiye etti.
Müdürlükten yapılan açıklamada, İsveç’te Ko- vid-19 vakalarının yayılı- mının hala yoğun olduğu belirtildi.
Açıklamada, yayılımın engellenmesi için 80 yaş ve üzerindekilere 4. doz aşı uygulanmasının önerildiği kaydedildi.
3. doz aşıyı olanların 4 ay geçtikten sonra 4. doz aşı olmaları istendi.
İsveç’te Kovid-19 nede- niyle hayatını kaybedenlerin sayısı 16 bin 501’e, vaka sa- yısı 2 milyon 397 bin 330’a yükseldi.
Ülkede, Kovid-19’a yöne- lik kısıtlamalar 9 Şubat’ta tamamen kaldırılarak hayat normale dönmüştü.
Diğer İskandinav ülke- lerinden ilk olarak Dani- marka 1 Şubat’ta, Norveç de 13 Şubat’ta kısıtlamaları kaldırmıştı.
Finlandiya hükümeti ise ülkede Kovid-19’a yönelik kısıtlamaların bugün gevşe- tildiğini açıklarken, 1 Mart itibarıyla da kaldırılacağını duyurdu.
Danimarka’da polis, kaçan kanguruyu yakalamak için halktan yardım istedi
Danimarka’nın güneydo- ğusunda polis, bir tarlada zıplarken görüntülenen kanguruyu yakalamak için halktan yardım talebinde bulundu.
Danimarka polisi 21 Şu- bat’ta Facebook’tan yaptığı paylaşımda, kangurunun ülkenin liman şehirlerinden olan Rodbyhavn’a yaklaşık 16 kilometre uzaklıktaki Oster Ulslev köyü yakınla- rında bir sürücü tarafından görüntülendiğini bildirdi.
Yetkililer, görüntüyü yayınlayan kişinin kim oldu- ğunu henüz belirleyemedik- lerini belirterek kanguruyu görenlerin 114 numaralı acil durum hattına bilgi verme- sini istedi.
Aynı bölgede, 2014’te, özel bir hayvan çiftliğinden kaçan kangurunun bulun- ması için polis yine halkın yardımına başvurmuştu.
Ülkenin farklı bir kesi- minde de 2018’de sahibin- den kaçan kanguru, yarım gün boyunca bulunama- mıştı.
NORVEÇ’TE OCAK AYI
ILIK VE RÜZGARLI GEÇTİ Geçtiğimiz ayın 26 günü sert rüzgarlı ve yağışlı geçerken, 30 yılın en sıcak Ocak ayı yaşandı. Bu ayın sıcaklıklık ortalamasında 1.7 derece yükselme olduğu kaydedildi.
Karısından habersiz silah biriktirdi
Norveçli silah koleksiyoncusu adam evinin tavanarasında, bodrumda ve yatak altında olmak
üzere 159 adet silahla yakalandı. Norveçli adam yasa dışı silah bulundurmak suçundan yargılanırken,
silahlardan karısının haberi olmadığını söyledi.
Yayınlarımızı
ebasin.com.tr ebasin.com.tr
Üzerinden takip etmeyi unutmayın
eBasın ’da
GAZETEImmigration Law
Büromuz Kopenhag’ın Valby semtinde bulunmakla birlikte Danimarka genelinde
hizmet sunmaktadır.
İşi uzmanına bırakın!
Yabancılar hukuku bizim işimiz!
Ana Dilde Hizmet
Aile Birleşimi
Vize ve Oturum İzni Çalışma İzni
Ankara Anlaşması
IMMLAW Group
Gammel Køge Landevej 119, 1. sal
2500 Valby
Uzmanlık alanlarımız:
Tlf. 24 84 94 12
E-mail:
info@immigrationlaw.dk Internet:
immigrationlaw.dk
Immigration Law - Immlaw
Hukukcumuz Sümeyye ve yardımcısı Rabia sizlere hizmet
vermekten onur duyacaktır.
6
Şubat 2022İSKANDİNAVYA
GAZETE
Dünyada ülkelerin sağlık sistemini derinden sarsan, ekonomik olarak kaynaklarını bitir- me noktasına getiren, 21. yüzyılda insanları yasaklar, kısıtlamalar, karantina günleriyle tanıştıran kovid-19 salgın hastalık yeni geli- şen varyantlarıyla devam ediyor. Ancak yeni varyantların ortaya çıkmasıyla, ölümcül ve ağır hastalık etkisini azalttığı kanısına varan ülkelerden bazıları, pandemiyi kontrol altına almak için daha önceden uygulamaya koy- dukları yasak ve kısıtlamaları kaldırıyor. Bu ülkeler arasında yer alan Danimarka, Nor- veç, İsveç, Finlandiya ve İzlanda da yasak ve kısıtlamaları tamamen kaldırma kararı aldı.
İskandinav ülkelerinden bazıları kovid-19 önlemlerini tamamen kaldırırken, diğerleri de önlemleri tamamen sona erdirmek için tarih açıkladı. Ancak bütün dünyada olduğu gibi kovid-19 salgın hastalık bu ülkeleri de derinden sarstı ve çok sayıda vatandaşın ölü- müne neden oldu. Bu ülkeler içinde en fazla ölüm olayının yaşandığı ülke ise İsveç oldu.
Çin’in Wuhan kentinde İlk kovid-19 vakası 31 Aralık 2019 tarihinde ortaya çıkarken, Dünya Sağlık Örgütü de 30 Ocak 2020 tari- hinde Küresel Halk Sağlığı için Acil Durum ilan etti.
Bu tarihten itibaren ülkeler salgının kendi vatandaşlarına daha fazla ulaşmasını engellemek için kısıtlama, yasak ve tavsiye niteliği taşıyan çok sayıda önlem aldı ancak kovid-19 salgının yayılması durdurulamadı.
Açıklanan resmi rakamlara göre dünyada şu ana kadar 223 ülkede kovid-19 pandemi vakaları görülürken, bu hastalıktan ölenlerin sayısı da 5 milyon 830 bin 532’ye ulaştı. Hast- lalıktan kaynaklı vaka sayısı da yaklaşık 410 milyona yaklaştı. Yine bu hastalıktan iyileşen- lerin sayısı ise 332 milyon olarak açıklandı.
Bir çok ülkede delta ve omicron varyantla- rının devam ettiği kovid-19 salgın hastalık ile ilglili gelişmeleri İskandinav ülkeleri içinde derledik, yaşanan gelişmeleri aktardık.
ISVEÇ SÜRÜ BAĞIŞIKLIĞINI BENIMSEDI İskandinavya ülkeleri içinde İsveç kovid-19 salgın hastalıktan en fazla etkilenen ülke oldu. İsveç’te kovid-19’dan kaynaklı ilk vaka 31 Mart 2020 tarihinde Jönköping kentinde Wuhan’dan dönüş yapan bir kadında görüldü.
Pandemi ile ilgili bu tarihten sonra İsveç hükümeti toplu önlem almayı çok ciddiye almadı. Çoğu zaman enfeksiyon hastalık önlemlerinden dolayı ağır eleştirilere maruz kalsalarda İsveç “sürü bağışıklığı” metodunu benimseyip halka önlemler konusunda bi- reylerin yerine getirebileceği tavsiye niteliği taşıyan önlemleri açıklamaya öncelik verdi.
İsveç’in benimsediği sürü bağışıklığı modeline göre toplumun büyük çoğunluğuna bulaşan kovid-19, insanların hastalığa karşı bağışıklık kazanmasını sağlayacak ve böyle- likle salgın kademeli olarak atlatılacaktı.
STRATEJI BAŞARISIZ OLDU
Bu yöntemi salgının başlarında İngiltere de
benimsemiş ancak bilim çevrelerinin, bu yöntemin yol açacağı ağır bedeller konu- sunda uyarılarda bulunması üzerine, Boris Johnson hükümeti salgına karşı uygulanacak stratejiyi değiştirerek sert önlemler ve kısıt- lamalar açıklayıp uygulamaya koydu.
Fakat İsveç hükümeti uzunca bir zaman sürü bağışıklığı yöntemini uygulayarak sal- gından kurtulmayı amaçladı.
İsveç’in benimsediği uygulamaların arkasında duran İsveç Halk Sağlığı Kurumu (Folkhälsomyndighet) ve kurumun başında- ki epidemiyolog Anders Tegnell ile birlikte o dönem İsveç Başbakanı Stefan Lofven de sert eleştiriler almaya başladı.
Komşu ülkeler Danimarka, Finlandiya ve Norveç’te vaka ve ölüm sayılarının İsveç’ten 3 kat daha düşük olmasına dikkat çeken başta muhalefet partileri ve basın kuruluş- ları ile bilim insanları, salgında uygulanan stratejenin yanlış olduğu üzerinde durdu ve hükümeti yeni önlemler almaya çağırdı.
İsveç, İskandinav ülkeleri arasında pande- mi sırasında en ba-
şarısız performansı gösteren ülke olarak gösterildi.
Salgın hastalıkla en büyük koruyucu olarak kabul edilen maske kullanım zorunluluğu bile uzun zaman hayata geçirilmedi.
YENI ÖNLEMLER Vakaların ve
ölümlerin artması üzerine İsveç’te hükümet, 27 Mart ve 8 Nisan 2020 tarihlerinde de yine daha çok tavsiye niteliği taşıyan önlemler açıkdı. Bunlar zorunlu olmadıkça ülke dışına çıkmama, evde kalma, hijyen kurallarına uyma, fiziksel mesafeye dikkat etme ve 70 yaş üstü akrabaları ziyaret etmeme gibi duyurular yapıldı.
Uzaktan çalışma, şirketlerin isteğine bırakılırken, spor salonları, restoran, kafe, alışveriş merkezleri, dini mekanlar, ana okulları ile ilk okullar kapatılmadı, lise ve üniversiteler uzaktan eğitime geçti. Karanti- na önlemleri de uygulamaya konulmadı.
YAŞLILARI KORUYAMADILAR
İsveç’te hükümet, kovid-19 ile mücadelede
“sürü bağışıklığı” stratejisinin başarısız olduğunu nerdeyse bir yıl sonra kabul etmek zorunda kaldı. Artan vaka sayıları ile ölümler üzerine, 24 Aralık 2020 tarihinde virüse karşı yeni tedbirler açıklandı.
Başbakan Stefan Löfven, artan vakalara ve ölümlere dikkati çekerek, toplu taşıma araçla- rında maske takılmasının zorunlu hale getiril- diğini, işletmelere sayı sınırlaması ile birlikte, saat 20.00’den sonra içki satışı yapılamayaca- ğını bildirirken, uygulanan “sürü bağışıklığı”
stratejisinin başarısız olduğunu duyurdu.
Komisyonun hazırladığı raporda ise, salgın sırasında özellikle yaşlıların konunamadı- ğına vurgu yapılırken, yaşlıların kaldıkları evlerde önlemlerin geç alındığı bildirildi.
KARANTINA YASALARA AYKIRI
Bu arada İsveç’te uygulanan modelin temeli İsveç yasalarına dayandırıldı. İsveç yasaları, salgın hastalıkların atlatılmasında en büyük sorumluluğu bireysel önlemlere dayandırı- yor. Bölgesel ve ülke genelinde uygulanabi- lecek bir karantinaya mevcut yasaların izin
vermediği kaydedilirken, eve kapatmanın ters etkileri olabileceği bu nedenle karantina uygulamalarına başvurulmadığı dile getirildi.
16 BIN 465 ÖLÜM
Bütün bu uygulamalar sonucunda İsveç hü- kümeti, virüsün varyantlar ile ölüm ve ağır hastalık yapma özelliğini kaybettiğini, alınan önlemler ile sağlık kurumlarında iş yükünün azaltıldığını dikkate alarak, 9 Mart 2022 tarihinde ülkede uygulamaya konan bütün kısıtlama ve yasakları kaldırdığını duyurdu.
Ancak ülkedeki sağlık çalışanları, kovid-19 tehlikesinin henüz geçmediğini bildi- riyor.
Salgının başından bu zaman kadar ülkede hayatını kay- bedenlerin sayısı 16 bin 465’e çıkarken, vaka sayısı da yakla- şık olarak 2 milyon 400 bine, iyileşen hasta sayısı yine yaklaşık 1 milyon 547 bin olarak açıklandı. İsveç’in nüfusu 10 milyon 200 bin olarak bildiriliyor.
Bu arada İsveç’te Astra Zeneca, Pfizer, Moderna, Janssen-Cilag ve Curevac aşıları uygulanıyor. 12 yaş üstüne uygulanan aşılar- da 2 doz aşı olanların oranı 13 Şubat 2022 tarihinde yüzde 83.9 olarak açıklandı.
KOMŞU ÜLKELERDE DURUM
İsveç’in komşuları, salgınının başladığı ve ülkelerinde vakalar görülmeye başladığı gün- den itibaren ciddi önlemler ile birlikte sert kurallar getirmeye başladı. Restoran, kafe, spor salonları, kültürel alanlara yasaklar getirilirken, okullar kapatıldı, açık tutulan işletmelere de sayı sınırlaması, alkol satışı yasakları getirildi.
Danimarka’da ilk vaka 27 Şubat 2020’de görülürken, 11 Mart 2020’de sert kovid-19 kısıtlamaları hayata geçirildi. Danimarka, Avrupa’da ilk karantina kararlarını uygula- yan ülke olurken, kısıtlama ve yasaklar 10 Eylül 2021 tarihine kadar sürdü.
Vakaların düşmeye başlamasıyla kısıtla- ma ve yasaklar zaman zaman kaldırılırken, yeni varyantlar ile birlikte pandemi kaynaklı vakaların artmasıyla bunlar yeniden hayata geçirildi.
Yaklaşık 5 milyon nüfuslu ülkede, bugüne kadar 2 milyon 200 bin vaka tesbit edilirken, pandemi nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 4 bin 38 oldu. İyileşenlerin sayısı da 1 milyon 602 bin oldu.
Danimarka hükümeti, 1 Şubat 2022 tarihinde, kovid-19’u sosyal açıdan kritik hastalık kategorisinden çıkararak, uygulama- ya koyduğu bütün yasakları kaldırma kararı aldı. Böylece Avrupa’da ilk karantina kural- larını uygulayan Danimarka, ilk kovid-19 önlemlerini kaldıran ülke oldu.
Ülkede ayrıca ilkbahardan itibaren ko- vid-19 aşılama programınında sonlandırıla- cağı açıklandı.
NORVEÇ
Norveç’te de pandemi ile ilgili ilk vaka 26 Şu- bat 2020’de görüldü. Ülke, 12 Mart 2020 ta- rihinde salgın hastalığın yayılmasını önlemek için sınırlarını kapatırken, eğitime ara verilip, restoran, kafe, alışveriş merkezleri de kapatıl- dı. Toplu etkinliklere ise sınırlama getirildi.
Salgının etkileri zaman zaman azalmaya başladığında önlem ve yasaklar kaldırılır- ken, artmasıyla da ülke genelinde kurallar yeniden uygulamaya kondu. Ülkede 17 Şubat 2022 tarihinde bütün önlem ve yasakların kaldırılacağı açıklandı.
Ülke nüfusunun 5.5 milyona yaklaştığı Norveç’te pandemiden kaynaklı vaka sayısı 1 milyon 300 bin olurken, hayatını kaybe- denlerin sayısı da bin 513 oldu. Hastalıktan iyileşenlerin sayısıda yaklaşık 90 bin olarak bildirildi.
FINLANDIYA
Finlandiya’da da salgının ilk görüldüğü ta- rihlerden itibaren benzer kısıtlamalar ve ya- saklar getirilirken, vakaların artışıyla birlikte başkent Helsinki’de karantina uygulanması başlatıldı.
Ülkede hükümet sayıların artmaya başla- masıyla birlikte kovid-19 önlemleri olarak, okullar kapatılıp uzaktan eğitime geçilirken, restoran, kafe ve kültürel alanlara yasaklar, kısıtlamalar getirildi.
Vakaların düşmeye başlamasıyla bu yasak ve kısıtlamalar zaman içerisine kaldırıldı.
En sonunda Finlandiya hükümeti de komşu ülkelerin uygulamaya koyduğu gibi kısıtlama ve yasakların hepsini 1 Mart 2022 tarihinden itibaren kaldıracağını açıkladı.
Yaklaşık 5 milyon 550 bin nüfuslu ülkede bugüne kadar pandemiden 570 bin Finlan- diyalı hastalıktan etkilenirken, 2 bin 180 kişi de hayatını kaybetti. İyileşenlerin sayısı da 46 bin olarak açıklandı.
ÖRNEK ÜLKE IZLANDA
Ülkede ilk kovid-19 vakası 28 Şubat 2020’de İtalya’dan İzlanda’ya dönen bir hasta da görüldüğü açıklanırken, vakaların artma- sıyla birlikte, virüsün görüldüğü ülkelerden gelenlere karantina uygulaması başlatıldı. 16 Mart 2020 tarihinde okullarda öğrenci sınır- lamasına gidilirken, ders saatleri düşürüldü, kalabalık alanlarda maske takma zorunlulu- ğu getirilirken, kamu kurumlarında da sınırlı çalışma uygulamasına geçildi.
Ada ülkesi İzlanda’da Başbakan Katrin Jakobsdottir’in, pandemi sırasında uygula- maya koyduğu önlemler etkisini gösterir- ken, bu başarıda Avrupa ülkelerinde örnek gösterildi.
Yaklaşık 345 bin nüfusa sahip adada nüfu- sun yüzde 77’si çift doz aşılı. Ülkede pandemi kaynaklı vaka sayısı 86 bin olurken, 54 kişi öldü. 76 bin kişide hastalıktan iyileşti.
İskandinav ülkelerinin korona ile sınavı
Danimarka, Norveç, İsveç, Finlandiya ve İzlanda içinde kovid-19 salgın hastalık sırasında en fazla başarısız olan ülke İsveç oldu.
Uzun bir süre “sürü bağışıklığı” stratejisi izleyen İsveç, salgını
kontrol altına alamadı. Gelişen varyantlar ile birlikte İskandinav
ülkeleri içinde en fazla can kaybının yaşandığı yer İsveç oldu.
Myanmar’da muhalifler, abone- ler ve aktivistler, Norveçli telekom şirketi Telenor’un bu ülkedeki kolunu askeri cunta ile yakın ilişki içinde olmakla suçladıkları Lübnanlı M1 Group’a satılmasına karşı çıktı. Norveç Başbakanı Jo- nas Gahr Store de mektup yazan Myanmarlı muhalifler, Telenor’un Lübnanlı gruba satılması halin- de ülkedeki bütün muhaliflerin dijital kayıtlarının askeri cuntanın eline geçeceğini ve hayatlarının tehlikeye gireceğini öne sürdü.
Muhalif gruplar, Myanmar’da-
ki Telenor’u almak isteyen Lübnanlı M1 Group’un ülkedeki askeri rejimle yakından bağlan- tılı olduğunu iddia ediyor.
Norveç Telenor Grubu Myanmar’da bulunan şirketini satma kararı alması üzerine bu ülkede bulunan Telenor abone- leri, iletişim bilgilerinin cunta yönetimine geçeceğinden endişe ettiklerini belirterek, satışın durdurulmasını istedi.
Myanmar’daki muhalifler, Norveç Başbakanı Jonas Gahr Store de mektup yazarak Tele-
nor satışının durdurulmasını ve dijital verilerin askeri cuntaya verilmesine engel olmasını istediler.
Muhalifler ve aktivistler, Telenor’un çoğunluk sahibi olan Norveç devletinden satışı dur- durmak için müdahale etmesini de istiyor.
Ayrıca yine 474 hukuk örgütleri de OECD’ye satışla ilgili şikayette bulunarak, muhaliflerin bilgileri- nin askeri cuntanın eline geçmesi halinde birçok insanın hayatının tehlikeye gireceğine dikkat çekti.
ASKERI CUNTA ABONE BILGILERINI ISTEDI
Muhaliflerin yayın organı olarak bilinen Myanmar Now gazetesi de yayınladığı bir haberinde, bu ülkedeki Telenor şirketinin geçtiğimiz yıl müşterileriyle ilgili önemli verileri Myanmar yetkililerine devretmesi yönünde 200 istek aldığını öne sürdü. Bu bilgilerin muhaliflerin hayatını riste atabilecek bilgiler olduğu kaydedildi.
Norveçli Telenor’un Myan- mar’daki grubunu 900 milyon
Norveç kronuna satacağı ve Lüb- nanlı şirketten haber beklediği kaydedildi.
Telenor’un CEO’su Sigve Brek- ke, Norveç’te gazetelere yaptığı açıklamada, satışı Myanmar’da- ki şirket çalışanların güvenliğini ve şirketin değerlerini gözeterek satışı gerçekleştirmek istedikle- rini bildirdi.
Reuters da geçtiği haberde, Telenor’un Myanmar’daki kolu- nun Lübnanlı şirkete satışı için askeri cuntanın onay verdiğini bildirildi.
İsveç’in Göteborg kentinde ço- cukları ellerinden alınan Müslü- man ebeveynler, sosyal hizmetler kurumunu protesto etti.
Başkent Stockholm’de 7 Şubat’ta Parlamento önünde gösteri düzenleyen aileler bu sefer 13 Şubat’ta Göteborg’nin Gustaf Adolf Torg Meydanı’n- da toplandı.
Ellerinde çocuklarının fotoğraflarını taşıyan göste- riciler, “Çocuklarımız haksız yere alındı”, “Geri verin çocuklarımızı”, “Çocuklarımız için adalet istiyoruz” şeklinde slogan attı.
Gösteriye destek veren Farklı Renkler Partisi Genel Başkanı Mikail Yüksel, AA muhabirine, çocukları alınan birçok ailenin dram içinde hayattan kopuk yaşadığını kaydetti.
Çocukları alınan ailelerden haklarını aramaları için ken- dilerine müracaat eden büyük
bir kitle olduğunu söyleyen Yüksel, “Sosyal medyada ‘ço- cuklar Müslüman ailelerden kaçırılıp Hristiyan ailelere veriliyor’ şeklindeki paylaşım- lar, dezenformasyon ve doğru değil. Fakat sosyal hizmetler kurumunun bir İsveçli aileden çocuk alma gerekçesi ile bir Müslüman ve göçmen aileden
çocuk alma gerekçesi birbi- rine uymuyor. Uygulamada müthiş ön yargılar Müslüman ve göçmen aile için devreye giriyor. Diğer yandan mağdur olan Hristiyan aileler de var, bunları da takip ediyoruz.”
ifadelerini kullandı.
Yüksel, İsveç Ayrımcılık Bürosu (DO) tarafından elin- den çocukları alınan göçmen ailelerin ayrımcılığa uğradı- ğına dair rapor hazırlandığını sözlerine ekledi.
Entegrasyon ve Göçmen Bakanı Anders Ygeman, Müs- lüman sivil toplum kuruluşla- rı ile diyalog için konuyu ele aldıklarını kaydetti. Ygeman,
‘’Sosyal medyada, ‘İsveç’te Müslüman çocuklar ailelerin- den kaçırılıyor’ paylaşımları sistemimizi tehdit ediyor. Bu
doğru değil. Sosyal hizmetle- rin ve hükümet misyonlarının nasıl çalıştığına dair anlayışı artırmak için Müslüman ku- ruluşlar ve sivil toplumla aktif bir diyalog içinde olmamız önemlidir.’’ dedi.
Öte yandan ülkenin dev- let radyosu SR’nin haberine göre, Falköping Belediyesi, ailelerden alınan çocukların bakımını sağlayan bir şirketin iş anlaşmasını feshettiklerini duyurdu.
İsveç Sağlık ve Bakım Mü- fettişliği tarafından yapılan açıklamada ise söz konusu yerde çocuklara şiddet uygu- landığının tespit edildiğini ve cinsel istismarların da gün yüzüne çıkmasından dolayı şirketin çalışma izinlerinin iptal edildiği kaydedildi.
Myanmar’da muhalifler, Telenor satışını durdurmak istiyor
Danimarka Başbakanı Mette Frede- riksen, iki ülke arasında yapılacak bir anlaşma neticesinde ABD askerlerinin ülke topraklarına konuşlandırılmasına izin vereceklerini açıkladı.
Bloomberg’in haberine göre, Frede- riksen, başkent Kopenhag’da konuya dair gazetecilere konuştu.
Frederiksen, ABD ordusu ve mü- himmatlarının ülkede bulunmasının
görüşüldüğünü ve buna izin verecekle- rini kaydetti.
Frederiksen, anlaşmanın Kuzey ül- kelerinin topraklarında yabancı asker bulundurmamasına dair tutumunun değişmesine işaret ettiğini vurgula- yarak, söz konusu anlaşmayı Rusya ve Ukrayna arasındaki gerilimin tetikle- mediğini belirtti.
Anlaşmanın iki ülke arasındaki güç-
lü dostluk açısından yeni bir döneme işaret ettiğini kaydeden Frederiksen, ABD’nin Avrupa’yla münasebetlerinin güçlendirilmesine katkı sağlayacakla- rını ve bunun ortak değerlerin savun- ması olduğunu ifade etti.
Frederiksen, ABD’nin Danimarka’ya bağlı özerk bölge Grönland’da üssü bulunduğu için ülkede yeni bir askeri üs kurulmayacağı bilgisini paylaştı.
Norveçli Samiler, kendi dillerinde tabela istiyor
Ülkenin kuzeyinde yaşayan azınlık halk Samiler,
başkent Oslo’da da kendi dillerinde tabelalar görmek istediklerini söyledi.
Kuzeyde yaşayan ve azınlık olarak kabul edilen Norveçli Samiler, devlet dairelerinde- ki tabelaların kendi dillerinde de yazılması- nı istiyor.
Dünyanın en kuzeyindeki yerleşim yeri olarak kabul edilen Norveç’in kuzeyinde, Norveç Denizi kıyısında kalan Tromso Belediye Başkanı Gunnar Wilhelmsen, asimile olmaya karşı kendi dillerini kullan- maları gerektiğini söyledi. Belediye Başkanı Wilhelmsen, başta devlet daireleri olmak üzere bütün Norveç’te ikinci dil olarak Sami dili kullanılmasını ve bu yönde tabelalar hazırlanması gerektiğini söyledi.
OSLO DA SORUMLULUK ALMALI
Tromso’da belediyesi olarak bölgelerinde Sami dilinde tabelalar bulunduğuna işaret eden Gunnar Wilhelmsen, ‘’Günümüzde artık Norveç’in bir çok yerinde Samiler ya- şıyor. Onların da kendini iyi hissetmesi için kendi dilimiz olan sami dilindeki tabelalar başta başkent Oslo olmak üzere her yere asılmalıdır. Kamu binalarındaki tabelalarda iki dilli olarak düzenlenmeli. Norveçleşme geçmişimiz var. Bunu tersine çevirmemiz gerekiyor. Oslo da bu sorumluluğun farkın- da olmalı’’ dedi.
FRP KARŞI ÇIKTI
Aşırı sağcı parti Fremskrittspartiet (FrP) Oslo Belediyesi Meclis üyesi Lars Petter Solås, Tromso Belediye Başkanı Gunnar Wilhelm- sen’in teklifini kabul etmediğini, teklifin kötü niyetli olduğunu düşündüğünü söyledi.
Oslo’da herkesin iyi karşılandığını ve herkesin Oslo vatandaşı olduğunu kayde- den Solås, sami dili kullanılması önerisinin gereksiz olduğunu açıkladı.
Sami ırkı olarak bilinen ve Ural Altay dil grubuna ait dil konuşan Sami halkı, Norveç ile birlikte, İsveç, Finlandiya ve Kuzey Rus- ya’da yaşıyor. Toplam nüfuslarının 100 bin kadar olduğu ve bunların 60 binin Norveç topraklarında yaşadığı kabul ediliyor.
Azınlık halk olarak kabul edilen Samiler, daha çok geyik avcılığı ile balıkçılık yaparak geçimlerini sağlıyor.
