İNFAZ HUKUKU İNFAZ HUKUKU
Özgür KÜÇÜKTAŞDEMİR Özgür KÜÇÜKTAŞDEMİR
İNFAZ HUKUKU
İNFAZ HUKUKU
2 Küçüktaşdemir
İNFAZ HUKUKUNUN TEMEL KAVRAMLARI
İNFAZ HUKUKUNUN TEMEL KAVRAMLARI
Küçüktaşdemir 3
İNFAZ HUKUKU İNFAZ HUKUKU
İNFAZ: «Bir kararı, bir yargıyı yerine getirme, uygulama, yürütüm.» (TDK Sözlüğü)
İNFAZ HUKUKU: «Ceza ve güvenlik tedbirlerine ilişkin kesinleşmiş kararların yerine getirilmesine ilişkin esasları gösteren bağımsız bir hukuk dalıdır.»
Ceza hukuku yaptırımlarının yerine getirilmesine ilişkin,
Esas, İlke, Usul
Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun (CGTİHK)
İNFAZ: «Bir kararı, bir yargıyı yerine getirme, uygulama, yürütüm.» (TDK Sözlüğü)
İNFAZ HUKUKU: «Ceza ve güvenlik tedbirlerine ilişkin kesinleşmiş kararların yerine getirilmesine ilişkin esasları gösteren bağımsız bir hukuk dalıdır.»
Ceza hukuku yaptırımlarının yerine getirilmesine ilişkin,
Esas, İlke, Usul
Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun (CGTİHK)
Küçüktaşdemi r
4
CEZA TEORİLERİ CEZA TEORİLERİ
MUTLAK CEZA TEORİLERİ
(ÖDETİCİ) Ceza bir amaçtır.
MUTLAK CEZA TEORİLERİ
(ÖDETİCİ) Ceza bir amaçtır.
NİSBİ CEZA TEORİLERİ (YARARCI) Ceza bir araçtır.
NİSBİ CEZA TEORİLERİ (YARARCI) Ceza bir araçtır.
KARMA TEORİLER
KARMA TEORİLER
Küçüktaşdemir
5
CEZA TEORİLERİ CEZA TEORİLERİ
OKULLAR OKULLAR
KLASİK
KLASİK İRADE ÖZGÜRİRADE ÖZGÜR Kusurlu irade İsnat edilebilirlik Kusurlu irade
İsnat
edilebilirlik Ödetici cezaÖdetici ceza
POZİTİVİST
POZİTİVİST İRADE ÖZGÜR DEĞİL İRADE ÖZGÜR
DEĞİL Sosyal
tehlikelilik Sosyal tehlikelilik
Güvenlik tedbirleri (ahlaki yönden
nötr) Güvenlik tedbirleri (ahlaki yönden
nötr)
CEZALANDIRMANIN ÜÇ AMACI CEZALANDIRMANIN ÜÇ AMACI
GENEL ÖNLEME (Caydırıcılık)
ÖZEL ÖNLEME (Rehabilitas
yon)
ÖDETME
Sonuççular/consequentialis ts (Faydacılar/Nisbi Ceza Teorileri)
Ödeticiler/Retributiv ists
(İdealistler/Mutlak Ceza Teorileri)
Gelecek
Geçmiş
Küçüktaşdemi r
TARİHSEL GELİŞİM TARİHSEL GELİŞİM
BİRİNCİ DÖNEM ( İLK ÇAĞ)
• KISASA KISAS
• PARA CEZALARI, DİYET
İKİNCİ DÖNEM (ORTA ÇAĞ ve 16.yüzyıla kadar)
BEDENE VE YAŞAMA YÖNELİK
CANAVARCA CEZALAR
ÜÇÜNCÜ DÖNEM (MODERN)
ÜÇÜNCÜ DÖNEM (MODERN)
ÖZGÜRLÜĞÜ BAĞLAYICI
CEZLAR VE PARA CEZALARI
Küçüktaşdemi r
8
Küçüktaşdemir
9
CEZANIN ÜZERİNDE ETKİLİ OLDUĞU HAKLAR
YAŞAMA HAKKI (ABD) VE
VÜCUT BÜTÜNLÜĞÜ (ESKİDEN)
ÖZGÜRLÜK
MAL VARLIĞI
CEZANIN ÜZERİNDE ETKİLİ OLDUĞU HAKLAR
CEZANIN ÜZERİNDE ETKİLİ OLDUĞU
HAKLAR
HAPİS CEZALARINDA TARİHSEL SÜREÇ
HAPİS CEZALARINDA TARİHSEL SÜREÇ
Küçüktaşdemi r
10
1595-1789
• ÖDETME YANIDNA HÜKÜMLÜNÜN
İYİLEŞTİRİLMESİNİ ESAS ALAN HOLLANDA
AMSTERDAM
CEZAEVLERİNİN ORTAYA ÇIKIŞI
1789-1914
• FRANSIZ İHTİLALİNDEN 1.DÜNYA SAVAŞINA KADAR OLAN DÖNEM
1914-1987
• CEZA İNFAZ
KURUMLARININ AÇILMASI VE HÜKÜMLÜLERE
MUAMELEDE ASGARİ ESASLARIN BELİRLENMİŞ OLDUĞU DÖNEM
HAPİS CEZALARINDA TARİHSEL SÜREÇ
HAPİS CEZALARINDA TARİHSEL SÜREÇ
ZİNDANLAR
MANASTIRLAR
ÇALIŞMA EVLERİ
AMSTERDAM CEZAEVLERİNİN DOĞUŞU (1595)
HAPİSHANELER
Küçüktaşdemi r
11
HAPİS CEZALARINDA TARİHSEL SÜREÇ HAPİS CEZALARINDA TARİHSEL SÜREÇ
Küçüktaşdemi r
12
• Serseriler, hayat kadınları, dilenci, yankesiciler buraya koyulmuştur.
İlk çalışma evi 1555 yılında İngiltere’de Kral tarafından
hediye edilmiş bir şatoda kurulmuştur.
• Bir manastırın bir bölümü çalışma ve iyileştirme kurumu olarak ayrılmış, burada kişilere disiplinlerinin sağlanması amacıyla ağır çalışma programları ile din eğitimi uygulanmıştır.
• Bu yöntem diğer ülkelere örnek oluştursa da 17yüzyılda hala zincire vurma, kürek, kaleye kapatma gibi cezalar uygulana gelmiştir.
Buna karşın 1595 yılında Hollanda’nın Amsterdam şehrinde modern anlamada ilk
cezaevi kurulmuştur.
• Bu dönemde askeri disiplin getirilmiş ve hijyene dikkat çekilmiştir.
• Odak cezaevleridir.
17.yüzyılın ikinci yarısından itibaren savaşlar ve ekonomik
sıkıntılar bu cezaevlerinin koşullarını kötüleştirmiş, Fransız İhtilali ile birlikte insanca infazın
genel ilkeleri olgunlaştırılmaya çalışılmıştır.
• Bu dönemde hükümlü haklarına odaklanmış. Hükümlü haklarına hem ulusal hem de uluslararası metinlerde yer verilmiştir.
2. Dünya Savaşı’ndan sonra insanın temel hak ve özgürlüklerine olan inanç kuvvetleniş ve insan hakları uluslar arası hukukun konusu
olmuştur.
TÜRK İNFAZ TARİHİ TÜRK İNFAZ TARİHİ
İslam hukukunda hapis cezası bulunmadığından ve
Osmanlı Devleti’nde de İslam Hukuku uygulandığından hapis cezalarının infazı amacına yönelik bir bina inşa edilmemiştir. ceza infaz kurumu olarak genellikle kale burçları kullanılmış; . İstanbul zindanları 1831 yılında kaldırılmıştır
1929 yılına kadar İçişleri Bakanlığına bağlı olan ceza infaz kurumlarının 1929 yılında Adalet Bakanlığına bırakılması ile sistemli bir gelişme sağlanmaya başlanmıştır.
1926 yılında 765 sayılı TCK ile dereceli sistem kabul edilmiş ve 1965 yılında 647 sayılı Cezaların İnfazı Hakkında Kanun’a kadar dereceli sistem uygulanmıştır.
647 sayılı Kanun’la dereceli sistem 1.Haziran.2005 yılında 5275 sayılı infaz kanunu ile çağdaş gelişmelere uygun olarak yeniden düzenlenmiştir.
İslam hukukunda hapis cezası bulunmadığından ve
Osmanlı Devleti’nde de İslam Hukuku uygulandığından hapis cezalarının infazı amacına yönelik bir bina inşa edilmemiştir. ceza infaz kurumu olarak genellikle kale burçları kullanılmış; . İstanbul zindanları 1831 yılında kaldırılmıştır
1929 yılına kadar İçişleri Bakanlığına bağlı olan ceza infaz kurumlarının 1929 yılında Adalet Bakanlığına bırakılması ile sistemli bir gelişme sağlanmaya başlanmıştır.
1926 yılında 765 sayılı TCK ile dereceli sistem kabul edilmiş ve 1965 yılında 647 sayılı Cezaların İnfazı Hakkında Kanun’a kadar dereceli sistem uygulanmıştır.
647 sayılı Kanun’la dereceli sistem 1.Haziran.2005
yılında 5275 sayılı infaz kanunu ile çağdaş gelişmelere
uygun olarak yeniden düzenlenmiştir.
İNFAZIN AMACI İNFAZIN AMACI
CEZA VE GÜVENLİK TEDBİRLERİNİN İNFAZI HAKKINDA KANUN
İnfazda temel amaç
Madde 3- (1) Ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazı ile ulaşılmak istenilen temel amaç, öncelikle genel ve özel önlemeyi sağlamak, bu maksatla hükümlünün yeniden suç işlemesini engelleyici
etkenleri güçlendirmek, toplumu suça karşı korumak, hükümlünün;
yeniden sosyalleşmesini teşvik etmek, üretken ve kanunlara, nizamlara ve toplumsal kurallara saygılı, sorumluluk taşıyan bir yaşam biçimine uyumunu kolaylaştırmaktır.
CEZA VE GÜVENLİK TEDBİRLERİNİN İNFAZI HAKKINDA KANUN
İnfazda temel amaç
Madde 3- (1) Ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazı ile ulaşılmak istenilen temel amaç, öncelikle genel ve özel önlemeyi sağlamak, bu maksatla hükümlünün yeniden suç işlemesini engelleyici
etkenleri güçlendirmek, toplumu suça karşı korumak, hükümlünün;
yeniden sosyalleşmesini teşvik etmek, üretken ve kanunlara, nizamlara ve toplumsal kurallara saygılı, sorumluluk taşıyan bir yaşam biçimine uyumunu kolaylaştırmaktır.
Küçüktaşdemi r
14
İNFAZIN AMACI İNFAZIN AMACI
CGHTİK md.3
Genel ve özel önlemeyi sağlamak
Yeniden suç işlenmesini önlemek
Toplumu suça karşı korumak
Hükümlünün yeniden
sosyalleşmesini sağlamak
Saygılı ve sorumlu bir
vatandaş olarak yeni hayatına uyumunu sağlamak
CGHTİK md.3
Genel ve özel önlemeyi sağlamak
Yeniden suç işlenmesini önlemek
Toplumu suça karşı korumak
Hükümlünün yeniden
sosyalleşmesini sağlamak
Saygılı ve sorumlu bir
vatandaş olarak yeni hayatına uyumunu sağlamak
İNFAZ
HUKUKUNUN AMAÇLARI
İNFAZ
HUKUKUNUN AMAÇLARI
ÖNLEME
• GENEL ÖNLEME
• ÖZEL ÖNLEME
YENİDEN TOPLUMA KAZANDIRMA
Küçüktaşdemir
15
YENİDEN TOPLUMA KAZANDIRMA YENİDEN TOPLUMA KAZANDIRMA
Türkiye Cumhuriyeti insan haklarına saygılı sosyal bir hukuk devletidir.
«Hükümlünün, gelecekte sosyal sorumluluk içinde suç işlemeden yaşam sürdürebilmesi için infaz kurumunda gösterilen çabaların toplamı.»
Hükümlüyü, cezaevi alt kültüründen korumak.
«Cezaevlileşme» sürecinden hükümlüyü korumak.
Damgalanmanın neden olduğu olumsuz etkileri kaldırmak.
İYİLEŞTİRMEK SURETİYLE TOPLUMA KAZANDIRMAK
Türkiye Cumhuriyeti insan haklarına saygılı sosyal bir hukuk devletidir.
«Hükümlünün, gelecekte sosyal sorumluluk içinde suç işlemeden yaşam sürdürebilmesi için infaz kurumunda gösterilen çabaların toplamı.»
Hükümlüyü, cezaevi alt kültüründen korumak.
«Cezaevlileşme» sürecinden hükümlüyü korumak.
Damgalanmanın neden olduğu olumsuz etkileri kaldırmak.
İYİLEŞTİRMEK SURETİYLE TOPLUMA KAZANDIRMAK
Küçüktaşdemi r
16
İYİLEŞTİRME İYİLEŞTİRME
Bireyselleştirm e
Eğitim
Sağlığın korunması
Dışarıyla İlişkiler Beden eğitimi
ve boş zaman etkinlikleri Salıverilme
için hazırlanma
İzin
Küçüktaşdemi r
17
İNFAZ HUKUKU KURALLARININ ZAMAN BAKIMINDAN UYGULANMASI
İNFAZ HUKUKU KURALLARININ ZAMAN BAKIMINDAN UYGULANMASI
İLKENİN
ETKİLERİ İNFAZ HUKUKUNDA YÜRÜLÜKTEKİ YASAYA GÖRE YAPILIR.
YÜRÜRLÜKTEKİ YASAYA GÖRE YAPILMIŞ
İŞLEMLER İLGİLİ YASA MADDESİ SONRADAN DEĞİŞSE DE GEÇERLİDİR.
ESKİ YASAYA GÖRE YAPILMAMIŞ İŞLEMLER YENİ YASAYA GÖRE YAPILIR.
YASA ALEYHE DE OLSA DERHAL UYGULANIR.
Küçüktaşdemi r
18
İNFAZ HUKUKUN TEMEL İLKELERİ İNFAZ HUKUKUN TEMEL İLKELERİ
CEZA VE GÜVENLİK TEDBİRLERİNİN İNFAZI HAKKINDA KANUN
İnfazda temel ilke
Madde 2- (1) Ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazına ilişkin kurallar
hükümlülerin ırk, dil, din, mezhep, milliyet, renk, cinsiyet, doğum, felsefî inanç, millî veya sosyal köken ve siyasî veya diğer fikir yahut düşünceleri ile ekonomik güçleri ve diğer toplumsal konumları yönünden ayırım yapılmaksızın ve hiçbir kimseye ayrıcalık tanınmaksızın uygulanır.
(2) Ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazında zalimane, insanlık dışı, aşağılayıcı ve onur kırıcı davranışlarda bulunulamaz
CEZA VE GÜVENLİK TEDBİRLERİNİN İNFAZI HAKKINDA KANUN
İnfazda temel ilke
Madde 2- (1) Ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazına ilişkin kurallar
hükümlülerin ırk, dil, din, mezhep, milliyet, renk, cinsiyet, doğum, felsefî inanç, millî veya sosyal köken ve siyasî veya diğer fikir yahut düşünceleri ile ekonomik güçleri ve diğer toplumsal konumları yönünden ayırım yapılmaksızın ve hiçbir kimseye ayrıcalık tanınmaksızın uygulanır.
(2) Ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazında zalimane, insanlık dışı, aşağılayıcı ve onur kırıcı davranışlarda bulunulamaz
Küçüktaşdemi r
19
İNFAZ HUKUKUNUN TEMEL İLKELERİ İNFAZ HUKUKUNUN TEMEL İLKELERİ
HUKUK DEVLETİ İLKESİ
HUKUK DEVLETİ İLKESİ
İNSAN ONURUNUN DOKUNULMALIĞI
İLKESİ İNSAN ONURUNUN DOKUNULMALIĞI
İLKESİ
EŞİTLİK İLKESİ
EŞİTLİK İLKESİ SOSYAL DEVLET İLKESİ
SOSYAL DEVLET İLKESİ
Küçüktaşdemi r
20
İNFAZA İLİŞKİN İLKELER İNFAZA İLİŞKİN İLKELER
İNFAZIN KANUNİLİĞİ İLKESİ İNFAZIN KANUNİLİĞİ İLKESİ
İNFAZIN KESİNTİSİZLİĞİ İLKESİ İNFAZIN KESİNTİSİZLİĞİ İLKESİ GİZLİLİKTEN KAÇINMA İLKESİ GİZLİLİKTEN KAÇINMA İLKESİ İNSANCA İNFAZ İLKESİ
İNSANCA İNFAZ İLKESİ
İNFAZIN BİREYSELLEŞİTİRİLMESİ İLKESİ İNFAZIN BİREYSELLEŞİTİRİLMESİ İLKESİ
Küçüktaşdemi r
21
HAPİS CEZALARNIN İNFAZINDA GÖZETİLECEK İLKELER
HAPİS CEZALARNIN İNFAZINDA GÖZETİLECEK İLKELER
DÜZEN DÜZEN
DİSİPLİN DİSİPLİN
GÜVENLİK GÜVENLİK ADALET
ADALET
Küçüktaşdemi r
22
İNFAZ HUKUKUN DİĞER HUKUK DALLARIYLA İLİŞKİSİ
İNFAZ HUKUKUN DİĞER HUKUK DALLARIYLA İLİŞKİSİ
ANAYASA HUKUKU ANAYASA HUKUKU
• ANY md.17/3: «kimse insan haysiyetiyle bağdaşmayan bir ceza ve muameleye tabi tutulamaz.»
İDARE HUKUKU İDARE HUKUKU
• Cezaevi yönetimi ve uygulamaları.
CEZA HUKUKU CEZA HUKUKU
• Suç fiillerini ve bunlara ilişkin yaptırımları düzenler.
CEZA MUHAKEMESİ HUKUKU CEZA MUHAKEMESİ HUKUKU
• Maddi gerçeğe ulaşmak. Fail ve fiili hakkında
muhakeme (iddia-savunma-yargılama) sonucunda hüküm kurmak.
Küçüktaşdemi r
23