#muzedey iz
ÇAĞDAŞ MÜZE
VE
YENİ
MÜZEBİLİ
M
Çağdaş müzeler sınırlı bir Çağdaş müzeler sınırlı bir kitleye
kitleye hizmet etmek yerine hizmet etmek yerine geniş halk
geniş halk
topluluklarına
topluluklarına eğitsel eğitsel bilgibilgi ve ve yaşantılaryaşantılar sunan yerlerdir. sunan yerlerdir.
Temel Özellikler:
Yeni müzeoloji bugün bile kimilerine göre
“yaşlı bir kadın”dır. 1990’ların ortasında müzebilim ilerlemeci yaklaşımdan
etkilenmiş ve yerel müzelerin sayısının artmasıyla sarsılmıştı.
90’ların sonunda da devam eden bu yaklaşım yeni ve yaratıcı, ilerlemeci (progressive) bir gelecek kurmak için
“miras (heritage)” kavramını kullanmaya başlamıştı.
Yeni müzeciliğin ilerleme sürecinde Fransa, Meksika, Portekiz, Kanada ve İspanya gibi ülkelerde ekomüze,
topluluk müzesi (community museum) ve yerel müze sayısı artmıştır.
Brezilya’da Freire’nin gündeme getirdiği vicdanileştirme ve iyileştirme
kavramlarının “güçlendirme
(empowerment)” kavramıyla birlikte İngilizce’de yer edinmesi müzelerin bu alanlarda da sıkça kullanılan çevreler olmalarını sağladı.
1984 yılında Kanada Quebec’te Yeni Müzeoloji Hareketi (MINOM) adlı bir oluşum ortaya çıktı. Toplum/ topluluk müzeciliği ivme kazandı. Toplum ya da topluluk müzeciliği (community museology) aynı zamanda sosyal müzecilik (socio museology) olarak da tanınmaktadır. 1992’de
Venezuela’nın Caracas kentinde
yayınlanan bir bildirgede müzelerin toplumun hizmetindeki bir iletişim kurumu olduğu vurgulanmıştır…
Latin Amerika’da “sosyomüzecilik
(sociomuseology) olarak adlandırılan yeni müzecilik anlayışı yaygındır. Bu kavramı yeni müzecilik anlayışının
olgunlaşmış hali olarak düşünebiliriz.
Müzelerin sosyal rolleri ve işlevleri üzerine odaklanan bu yeni yaklaşım mirasın toplumu değiştirme ve
dönüştürme potansiyelinden hareket eder ve toplumun gidişatını yansıtan olayları incelemeye odaklanır.
Sosyomüzeoloji müzeleri ve mirası anlamanın bir yoludur.
İngiltere’de – çok farklı içeriklerde ele alındığını söylemek gerekir. Aralarında
“sosyal gelişme” kavramıyla ilintili bir farklılık vardır. Her ikisinin de ortak bir özelliği vardır: Müze araçlarının
demokratikleştiği ve miras kavramının sıkça gündeme geldiği bu dönemde her ikisi de anı amaçla yola çıkmış olmasına rağmen uygulamada ve söylemde
zaman zaman farklılaşmaktadır. İngiliz ve Latin müzeolojisi müze araçlarını
demokratik hale getirmek ve miras
sürecini anlamak bağlamında aynıdır, her ikisi de diyaloga önem verirler.
Çağdaş müze
Çağdaş müze kültürel kültürel hızlandırıcı
hızlandırıcı bir bir
kuruluştur: Teknolojik ve kuruluştur: Teknolojik ve
toplumsal değişim toplumsal değişim
konusunda farkındalığı konusunda farkındalığı
artırır…
artırır…
Çağdaş müze
Çağdaş müze görsel kültürün görsel kültürün gücünün farkındadır:
gücünün farkındadır:
Görsel kültür
Görsel kültür; felsefe, ; felsefe,
sosyoloji, antropoloji ve sanat sosyoloji, antropoloji ve sanat
çalışmaları alanlarındaki çalışmaları alanlarındaki
araştırmaların bağdaşımıdır.
araştırmaların bağdaşımıdır.
Kültürün
Kültürün “görsel boyutunu” “görsel boyutunu”
temsil eder. Kültürün görsel temsil eder. Kültürün görsel
boyutu, kültürün
boyutu, kültürün imgeimge
karakteristiğinin oluşturduğu ve karakteristiğinin oluşturduğu ve
aktardığı anlamları ve değerleri aktardığı anlamları ve değerleri
içerir.
içerir.
Çağdaş Çağdaş
müze:
müze:
Bireyi, aileyi, okulu, toplumu etkinlik kapsamına alan;
Çocuğa, yaşlıya, engelliye, yoksula eğitim veren;
Yetişkin eğitimi, halk eğitimi, toplum eğitimi, yaşamboyu eğitim yapan;
Bireyin gelişmesine, toplumun kalkınmasına katkıda bulunan
gerçek bir eğitim/ öğrenme ve iletişim kurumudur.
I –
Ziyaretçiaraştırması:
Çağdaş müzenin önemli bir işlevi de
ziyaretçi
araştırması
yapmaktır.Müzeyi kimlerin ziyaret ettiğini, bu
deneyimin onlar için ne anlama geldiğini anlamanın yolu ziyaretçi araştırmasıdır.
ZZiyaretçi araştırmaları iyaretçi araştırmaları içinde en
içinde en önemli yeri önemli yeri tutar.tutar.
Ziyaretçi araştırmaları Ziyaretçi araştırmaları çocukların
çocukların bilim müzelerini bilim müzelerini sanat
sanat müzelerinden daha müzelerinden daha fazla ziyaret
fazla ziyaret etmeye istekli etmeye istekli olduklarını
olduklarını göstermiştir.göstermiştir.
II – Aile
Araştırmaları:
Aileler
Aileler müzede okuldakine müzede okuldakine benzemeyen etkinlikleri
benzemeyen etkinlikleri tercih ederler;
tercih ederler; yetişkinler yetişkinler çocuklarıyla birlikte
çocuklarıyla birlikte
öğrenmekten hoşlanırlar.
öğrenmekten hoşlanırlar.
Yeni aile araştırmaları Yeni aile araştırmaları
müzede anababalar ile müzede anababalar ile
çocuklar arasındaki çocuklar arasındaki
konuşmaları
konuşmaları analiz etmeye analiz etmeye önem vermektedir.
önem vermektedir.
Müzeyi
Müzeyi “aile dostu” “aile dostu” öğrenme öğrenme ortamı yapmanın yolları:
ortamı yapmanın yolları:
Kurumsal değişim:
Kurumsal değişim: Müzenin bir Müzenin bir öğrenme stratejisi geliştirmesi.
öğrenme stratejisi geliştirmesi.
Aile dostu bir mekan olmak:
Aile dostu bir mekan olmak:
Aileleri ve çocukları iyi karşılamak.
Aileleri ve çocukları iyi karşılamak.
Personeli güdülemek:
Personeli güdülemek: Personele Personele ana baba ve çocuklara nasıl
ana baba ve çocuklara nasıl davranılacağını öğretmek.
davranılacağını öğretmek.
Aileleri tanımak: Müze,
ziyaretçilerini tanımak zorundadır.
Aileleri müzeye gelmeye güdülemek; aileleri müze ziyaretine hazırlamak.
Aile ziyaretinden öğrenmek:
Ziyaretçilerin kanaatlerini sormak, tepkilerini almak.
III - Topluma Yönelme:
Çağdaş müzeler daha eşitlikçi ve adil bir toplum yaratmak için kullanılabilir.
Toplumsal dönüşümü sağlayacak bir
“toplumsal aracı” olabilirler.
Yaşam kalitesini geliştirebilir, kimlik duygusunu, topluluk dayanışmasını, kültürlerarası anlayışı destekleyebilirler.
Müzeler toplumsal, kentsel, ekonomik canlanma sağlayabilir.
Foucault'a göre" Her şeyi bir araya toplama düşüncesi; bütün zamanları, dönemleri, formları ve beğenileri aynı mekana kapatma iradesi; kendisi zamanın dışında olan ve zamanın tahribatından etkilenmeyen bütün zamanlara ait bir mekan kurma düşüncesi ; hareketsiz bir mekanda zamanı durmaksızın biriktirme tasarısı bütün bu tasavvur , modernliğimize aittir."
Postmodern müzede, nesnenin yok oluşu onun yerine, kavramların ve düşüncelerin insanda uyandırdıkları dile gelmiştir. En sonunda duyguya yani insana sıra gelmiştir. Belki de aklı olan insanın hatırlanışı ve onun duygularının, gerçekliğinin, kimliğinin ve kendini ne ve kim olarak var olduğunun ifade edilişidir müze…
#postmodern müze
#sira insanda
#tanrinin evi degil herkesin evi
Toplumsal kabul
Toplumsal kabul; ; ekonomik, ekonomik, toplumsal, kültürel, siyasal
toplumsal, kültürel, siyasal
nedenlerle topluma katılamayan nedenlerle topluma katılamayan
insanlara yardım ederek yoksulluğun insanlara yardım ederek yoksulluğun ortadan kaldırılmasını amaçlayan bir ortadan kaldırılmasını amaçlayan bir
yaklaşımı dile getirir.
yaklaşımı dile getirir.
Kabul edici müze
Kabul edici müze, , müzelerin müzelerin
toplumsal sorumluluğu bulunduğu, toplumsal sorumluluğu bulunduğu,
yöneldiği insanların yaşamını olumlu yöneldiği insanların yaşamını olumlu
yönde etkileme potansiyelinin olduğu yönde etkileme potansiyelinin olduğu
anlamına gelir.
anlamına gelir.
Günümüzde müzeler sadece ulaşılabilir olmakla yükümlü değildir, aynı zamanda daha
eşitlikçi bir toplum yaratmaya katkıda
bulunmakla da görevlidir.
Müzelerin
Müzelerin kültürlerarası kültürlerarası diyalog
diyalog yeri olma yeri olma
potansiyelini geliştirmek potansiyelini geliştirmek
müzeler için temel amaç müzeler için temel amaç
olmalıdır.
olmalıdır.
Katılımcı müze Katılımcı müze, ,
ziyaretçilerin paylaştığı, ziyaretçilerin paylaştığı,
ilişki kurduğu, birlikte ilişki kurduğu, birlikte
yarattığı müzedir.
yarattığı müzedir.
