Objectives: Obesity is known to increase the incidence of hypertension. We investigated the effect of hypertension on the results of cardiopulmonary exercise test in obese women. Study design: Among women who applied for routine car-diovascular examination, three groups were formed: group A consisted of 22 obese patients with body mass index (BMI) ≥30 kg/m2and stage 1 hypertension; group B consisted of 22 otherwise healthy obese women (BMI<30 kg/m2), and group C included 16 nonobese (BMI<25kg/m2) healthy individuals. Symptom-limited cardiopulmonary exercise testing was per-formed in all the subjects to measure walk time (WT), peak VO2 (maximal oxygen consumption), VO2 at anaerobic
threshold (AT), minute ventilation (VE), peak heart rate (HR), and VE/VO2. Before and during testing, blood pressures were
recorded and electrocardiographic studies were made. Results: There were no significant differences between the three groups with regard to age, the ejection fraction, and left ventricular mass index. Groups A and B did not differ with regard to BMI and left ventricular diastolic dysfunction. Significant differences were found between groups A and B with regard to WT, peak VO2, AT, VE, and systolic and
dias-tolic blood pressures measured before and after the test (p=0.0001). Compared to group C, WT (p=0.002), peak VO2 (p=0.0001), and VE (p=0.05) were significantly different in group B, whereas AT did not reach significance (p=0.189). Between the two obese groups, WT (p=0.002), peak VO2 (p=0.042), AT (p=0.005), and VE (p=0.02) differed signifi-cantly, whereas VE/VO2did not (p=0.978).
Conclusion: Our data show that the presence of hyper-tension in obese women is an important additional risk factor for further restrictions in the functional capacity.
Key words: Exercise/physiology; exercise test; female; heart rate; hypertension/complications; obesity/physiopathology; oxygen consumption/physiology; respiratory function tests. Gelifl tarihi: 29.11.2004 Kabul tarihi: 25.03.2005
Yaz›flma adresi: Dr. fiennur Ünal Dayi. Niflantafl› Cad., Günal Sok., Billur Sit., B Blok, D: 4, 34660 Ac›badem, ‹stanbul. Tel: 0216 - 428 18 93 Faks: 0216 - 249 41 54 e-posta: sennurunaldayi@yahoo.com
Obez kad›nlarda hipertansiyonun kardiyopulmoner
fonksiyonlar üzerine etkisi
The effect of hypertension on cardiopulmonary functions in obese women
Dr. fiennur Ünal Dayi, Dr. Zeynep Tartan, Dr. Hülya Kafl›kç›o¤lu, Dr. Sait Terzi, Dr. Nurten Sayar, Dr. Hüseyin Uyarel, Dr. Tamer Akbulut, Dr. Alper Ayd›n, Dr. Muhammed Gündo¤an, Dr. Nefle Çam
Siyami Ersek Gö¤üs Kalp Damar Cerrahisi Merkezi Kardiyoloji Klini¤i, ‹stanbul
Amaç: Obezite hipertansiyon s›kl›¤›n› art›rmaktad›r. Ça-l›flmam›zda obez kad›nlarda hipertansiyon varl›¤›n›n kar-diyopulmoner fonksiyonlara etkisi araflt›r›ld›.
Çal›flma plan›: Kontrol amaçl› baflvuran kad›n olgular ara-s›ndan üç grup oluflturuldu. Beden kütle indeksi (BK‹) ≥30 kg/m2
olan evre 1 hipertansiyonlu 22 olgu A grubunu; obezi-te d›fl›nda (BK‹>30 kg/m2) hastal›¤› olmayan 22 olgu B gru-bunu; BK‹<25 kg/m2olan sa¤l›kl› 16 olgu C grubunu olufltur-du. Tüm olgulara semptom s›n›rl› kardiyopulmoner egzersiz testi uygulanarak, yürüyüfl zaman› (YZ), pik VO2(en yüksek
oksijen tüketimi), anaerobik eflikteki VO2(AE), dakika
venti-lasyon hacmi (VE), pik egzersizda kalp h›z› ve VE/VO2 de-¤erleri hesapland›. Tüm olgular›n test öncesinde ve test sü-resince kan bas›nçlar› ölçüldü ve elektrokardiyografi kay›tla-r› yap›ld›.
Bulgular: Üç grup aras›nda yafl, ejeksiyon fraksiyonu, sol ventrikül kütle indeksi aç›s›ndan anlaml› farkl›l›k bulunma-d›. A ve B gruplar› aras›nda, BK‹ ve sol ventrikül diyasto-lik fonksiyon bozuklu¤u aç›s›ndan anlaml› farkl›l›k yoktu. Hipertansif A ve sa¤l›kl› C grubu aras›nda YZ, pik VO2,
AE, VE, test öncesi ve sonras› sistolik ve diyastolik kan bas›nçlar› aç›s›ndan anlaml› farkl›l›k görüldü (p=0.0001). B grubu ile C grubu aras›nda YZ (p=0.002), pik VO2
(p=0.0001), VE (p=0.05) anlaml› farkl›l›k gösterirken, AE (p=0.189) aç›s›ndan anlaml› fark yoktu. A ve B gruplar› aras›nda YZ (p=0.002), pik VO2(p=0.042), AE (p=0.005), VE (p=0.02) anlaml› farkl›l›k gösterdi; VE/VO2de¤eri için anlaml› farkl›l›k yoktu (p=0.978).
Sonuç: Obez kad›n hastalarda hipertansiyon varl›¤›n›n fonksiyonel kapasitenin daha fazla k›s›tlanmas›nda önemli bir etken oldu¤u görüldü.
Vücut a¤›rl›¤› ve vücut yap›s› çok say›da etkenle belirlenir. Bunlar›n bafll›calar› genetik, sa¤l›k duru-mu, baz› metabolik faktörler, diyet, fizik aktivite, ›rk ve hormonal faktörlerdir. Epidemiyolojik çal›flmalar-da kilo ve hastal›klar aras›nçal›flmalar-daki iliflki araflt›r›l›rken genellikle beden kütle indeksi (BK‹) kullan›lmakta-d›r. Beden kütle indeksi 30 kg/m2’den fazla olan
erifl-kinlerde ani ölüm riskinin artt›¤› bildirilmifltir.[1]
Gü-nümüzde obezite, s›kl›¤› gittikçe artan önemli bir sa¤l›k sorunudur. Türkiye’de eriflkinlerde risk faktör-leri s›kl›¤›n›n incelendi¤i TEKHARF çal›flmas›nda, 30 yafl üzerindeki erkeklerin %22.6’s›nda, kad›nlar›n ise %61’inde abdominal tipte obezite bulundu¤u bil-dirilmifltir.[2]Obezitenin, diyabet, koroner arter
hasta-l›¤› gibi önemli hastal›klar›n geliflmesinden sorumlu olabilece¤i düflünülürse, hastal›¤›n daha da önemsen-mesi gereklili¤i kuflkusuzdur.
Obezitenin hipertansiyon s›kl›¤›n› da art›rd›¤› bi-linmektedir.[3] Kardiyopulmoner egzersiz testi
(KPET), eforla nefes darl›¤› yak›nmas› olan kifliler-de, efor kapasitesinin belirlenmesinde kullan›lan ve giriflimsel olmayan objektif bir yöntemdir. Kilo soru-nu ve/veya hipertansiyosoru-nu olan kiflilerde normal sol ventrikül sistolik fonksiyonlar›na ra¤men düflük efor kapasitesi, eforla nefes darl›¤› gözlenebilir. Çal›flma-m›zda, hipertansiyonu olan obez kad›n hastalarda KPET sonuçlar› de¤erlendirildi.
HASTALAR VE YÖNTEMLER
Çal›flma protokolü etik kurulumuz taraf›ndan onayland›ktan sonra üç olgu grubu oluflturuldu. Grup A, t›bbi tedavi almayan veya t›bbi tedavi alt›nda ol-mas›na ra¤men hedeflenen kan bas›nc› kontrolü sa¤-lanamam›fl, BK‹>30 kg/m2 ölçülen, abdominal tipte
obezitesi olan (bel çevresi >88 cm) evre 1 hipertansi-yonlu 22 kad›ndan olufltu. Poliklini¤imize kontrol amac›yla baflvuran bu olgularda, koroner arter hasta-l›¤› klini¤i veya öyküsü, sigara kullanma al›flkanhasta-l›¤›, diyabet ve anemi, efor harcamas›na engel olacak do-¤umsal veya edinsel ortopedik bir hastal›k yoktu; so-lunum fonksiyonlar› ve sol ventrikül sistolik fonksi-yonu normal bulunmufl; elektrokardiyografik (EKG) ve ekokardiyografik incelemelerde sol ventrikül hi-pertrofisi saptanmam›flt›. Anti-hipertansif tedavi ola-rak test s›ras›nda hedef kalp h›z›na ulaflmay› engelle-yecek beta-bloker veya kalsiyum kanal blokeri gibi (verapamil, diltiazem) ajanlar› kullanan olgular çal›fl-maya al›nmad›. Hipertansiyon varl›¤›, hastan›n hi-pertansiyon için tedavi görmesi veya en az üç ard›fl›k aral›kl› ölçümde sistolik kan bas›nc›n›n 140-159 mmHg, diyastolik kan bas›nc›n›n 90-99 mmHg ara-s›nda bulunmas› olarak de¤erlendirildi. Bu de¤erler
JNC-VII’ye göre evre 1 hipertansiyon olarak kabul edildi.
Obezite (BK‹>30 kg/m2) d›fl›nda ek hastal›¤›
ol-mayan 22 kad›n olgu ise B grubunu; obezite sorunu olmayan (BK‹<25 kg/m2) sa¤l›kl› 16 kad›n olgu ise C
grubunu oluflturdu.
Çal›flma konusunda bilgilendirildikten sonra, tüm olgulardan çal›flmaya kat›l›m konusunda onay al›nd›. Olgular›n hepsi sinüs ritmindeydi. Kardiyopulmoner egzersiz testi, Quinton 5000 koflu band› egzersiz ci-haz› ve Cortex Metalyzer 3B cici-haz›yla solunumdan solunuma, O2 kullan›m› (VO2) ve CO2 üretimi
(VCO2) ölçülerek uyguland›. Her test öncesinde
vo-lüm ve gaz kalibrasyonlar› yap›ld›. Egzersiz testinde, yürüyüfl zaman› (saniye), anaerobik eflik (AE), pik VO2 (kg bafl›na test s›ras›nda ölçülen en yüksek
ok-sijen tüketim de¤eri), dakika ventilasyon hacmi (VE), pik egzersizde kalp h›z› de¤erleri ve VE/VO2
de¤erleri hesapland›.[2]
Egzersiz protokolü olarak Bruce yöntemi seçildi. Test öncesinde kan bas›nc› ölçüldü ve 12-derivasyon-lu EKG kay›tlar› yap›ld›. Yalanc› yüksek ölçümleri önlemek için, hasta test öncesinde en az 10 dakika dinlendirildi. Manflonun kolun en az %80’ini kavra-m›fl olmas›na dikkat edildi. Test süresince de üç daki-kada bir kan bas›nc› ölçümü ve 12-derivasyonlu EKG incelemesi yap›ld›. Egzersiz testi tüm hastalar-da, nefes darl›¤› veya yorgunluk durumunda sonlan-d›r›ld›.
‹statistiksel de¤erlendirmeler SPPS 12 progra-m›nda yap›ld›. Gruplar aras›ndaki de¤iflikliklerin de-¤erlendirilmesinde tek yönlü ANOVA testi ve post hoc olarak LSD testi kullan›ld›. De¤erler ortalama ± standart sapma fleklinde belirtildi; p<0.05 de¤erleri anlaml› kabul edildi.
BULGULAR
A grubunu oluflturan hastalarda yafl ortalamas› 52.5±5.9, ortalama BK‹ ise 36.04±3.90 kg/m2
bulun-du. Test öncesinde, ortalama sistolik kan bas›nc› 148±4 mmHg, diyastolik kan bas›nc› 85±5 mmHg bulundu. Ekokardiyografik incelemede ortalama ejeksiyon fraksiyonu (EF) %64.9±4.1 ölçülürken, 17 olguda evre 1 diyastolik fonksiyon bozuklu¤u sap-tand›. Sol ventrikül kütle indeksleri (SVK‹) ortala-mas› 66.2±1.2 g/m2
idi. Semptom s›n›rl› egzersiz tes-tinde ortalama yürüme zaman› 246±114 sn, pik VO2
de¤eri 17.06±2.56 ml/kg/dak, AE de¤eri ise 0.84±0.21 lt/dak bulundu. Test s›ras›nda karfl›laflt›r›-labilir en yüksek efor seviyesindeki VE/VO2 de¤eri
155±13/dak bulundu (Tablo 1). Pik egzersizde ortala-ma sistolik ve diyastolik kan bas›nc› de¤erleri s›ra-s›yla 192±16 mmHg ve 86±4 mmHg idi.
Obezite d›fl›nda ek hastal›¤› olmayan B grubunda yafl ortalamas› 48.4±8.1, BK‹ ise ortalama 33.65±4.45 kg/m2
olarak saptand›. Ortalama EF %63.0±3.7 bulu-nurken, 15 olguda evre 1 diyastolik fonksiyon bozuk-lu¤u belirlendi. Ortalama SVK‹ 64.9±5.2 g/m2idi.
Or-talama sistolik kan bas›nc› 124±9 mmHg, diyastolik kan bas›nc› 80.4±2.8 mmHg ölçüldü. Yürüme zaman› 354±102 sn, pik VO2 21.21±6.60 ml/kg/dak, AE
de-¤eri 1.12±0.35 lt/dak bulundu. Testin karfl›laflt›r›labilir en yüksek efor seviyesindeki VE/VO2 de¤eri
31.57±11.39, VE de¤eri 46.19±18.44 lt, kalp h›z› 161±16 /dak idi (Tablo 1). Pik egzersizdeki sistolik kan bas›nc› ortalamas› 161.0±7.1 mmHg, diyastolik kan bas›nc› 75.7±5.2 mmHg bulundu.
Kontrol grubunu oluflturan olgularda yafl ortalama-s› 49±10, BK‹ ortalamaortalama-s› 24.10±0.83 kg/m2
bulundu. Bu grupta ortalama sistolik kan bas›nc› 119.8±7.0 mmHg, diyastolik kan bas›nc› ise 80.0±2.6 mmHg idi. Ekokardiyografik incelemede EF ortalamas› %63.7±4.8 ölçülürken, sol ventrikül diyastolik fonksi-yonu tüm olgularda normal bulundu. Ortalama SVK‹ 68.1±3.8 g/m2
idi. Yürüme zaman› 474±118 sn, pik VO2 29.40±6.50 ml/kg/dak, AE 1.35±0.28 lt/dak
bu-lundu. Testin karfl›laflt›r›labilir en yüksek efor seviye-sindeki VE/VO2 de¤eri 30.43±4.13, VE de¤eri
54.94±11.47 lt, kalp h›z› ise 164±14/dak olarak ölçül-dü (Tablo 1). Pik egzersizdeki sistolik kan bas›nc› or-talamas› 160.0±7.6 mmHg, diyastolik kan bas›nc› ise 79.5±3.1 mmHg bulundu.
Üç grup aras›nda yafl (p=0.204), EF (p=0.352), SVK‹ (p=0.178) aç›s›ndan anlaml› farkl›l›k bulunma-d›. A ve B gruplar› aras›nda, BK‹ ve sol ventrikül di-yastolik fonksiyon bozuklu¤u aç›s›ndan anlaml› fark-l›l›k yoktu.
Hipertansif A ve sa¤l›kl› C grubu aras›nda yürü-me zaman› (p=0.0001), pik VO2 (p=0.0001), AE
(p=0.0001), VE (p=0.0001), test öncesi ve sonras› sistolik ve diyastolik kan bas›nçlar› (p=0.0001) aç›-s›ndan anlaml› farkl›l›k görüldü.
Sadece obezite sorunu olan B grubu ile sa¤l›kl› C grubu aras›nda KPET parametreleri içinde YZ (p=0.002), pik VO2(p=0.0001), VE (p=0.05)
anlam-l› farkanlam-l›anlam-l›k gösterirken, AE (p=0.189) aç›s›ndan an-laml› fark yoktu.
A ve B gruplar› aras›nda YZ (p=0.002), pik VO2
(p=0.042), AE (p=0.005), VE (p=0.02) anlaml› fark-l›l›k gösterdi; VE/VO2 de¤eri için anlaml› farkl›l›k
yoktu (p=0.978).
TARTIfiMA
Obezite de¤erlendirmelerinde en s›k kullan›lan ölçüt BK‹’dir. Beden kütle indeksi, vücut a¤›rl›¤›n›n (kg) vücut uzunlu¤unun (m) karesine bölünmesiyle elde edilir. Dünya Sa¤l›k Örgütü ve uluslararas› k›la-vuzlara göre, BK‹ de¤erlerinin 20-24.9 kg/m2
aras›n-da oldu¤u bireyler normal, 25-29.9 kg/m2 aras›nda
ol-du¤u bireyler afl›r› kilolu olarak s›n›fland›r›l›rken, BK‹’nin ≥30 kg/m2
oldu¤u bireyler obez olarak kabul edilmektedir.[4]
Metabolik bir sorun olan obezitenin s›kl›¤› gün geçtikçe artmaktad›r. Kronik obezite, sol ventrikül kütlesinde art›fla yol açmakta ve kardiyo-vasküler mortalite ve morbiditeye katk›da bulunmak-tad›r.[5,6]
Obezitenin kalp üzerinde yaratt›¤› etkiler ko-nusunda farkl› görüfller vard›r. Baz› araflt›rmac›lar kalbin sistolik ve diyastolik fonksiyonlar›n›n olum-suz etkilendi¤ini vurgularken,[7,8] baz›lar› obez hasta
gruplar›nda kardiyak performans›n normal oldu¤una dikkat çekmektedirler.[9,10]
Günlük aktivitelerimizin sürdürülmesinde vücudun ihtiyaç duydu¤u oksijen miktar›n› karfl›layabilmek için kas, akci¤er ve kalbin uyumlu flekilde çal›flmas› gerekti¤i bilinmektedir. Bu nedenle, KPET ile oksijen tüketiminin ve di¤er para-Tablo 1. Kardiyopulmoner egzersiz testi sonuçlar›n›n gruplar aras›nda karfl›laflt›r›lmas›
Obez+hipertansif Obez B Sa¤l›kl› C A-B grubu A-C grubu B-C grubu A grubu (n=22) grubu (n=22) grubu (n=16) p de¤eri p de¤eri p de¤eri
Yafl 52.5±5.9 48.4±8.1 49.0±10.0 - -
-Beden kütle indeksi (kg/m2) 36.04±3.9 33.65±4.45 24.10±0.83 - 0.0001 0.0001
Sol ventrikül kütle indeksi (g/m2
) 66.2±1.2 64.9±5.2 68.1±3.8 - -
-Yürüme zaman› (san) 246±114 354±102 474±118 0.002 0.0001 0.002
Anaerobik eflik (lt/dak) 0.84±0.21 1.12±0.35 1.35±0.28 0.005 0.0001 0.189
Pik VO2 (ml/kg/dak) 17.06±2.56 21.21±6.60 29.40±6.50 0.042 0.0001 0.0001
VE (lt) 36.43±7.84 46.19±18.44 54.94±11.47 0.02 0.0001 0.05
VE/VO2 26.08±4.10 31.57±11.39 30.43±4.13 - -
-Kalp h›z›/dak 155±13 161±16 164±14 - -
metrelerin ölçülmesi tan›sal ve prognostik aç›dan önemlidir.[11]Kilo sorunu olan hasta gruplar›nda
efor-la nefes darl›¤› yak›nmas› bulunmaktad›r. Hipertansif olgular›n ço¤unda da düflük efor kapasitelerinde bile yorgunluk, bazen de nefes darl›¤› yak›nmas› görül-mektedir. Hipertansiyon ve obezitenin birlikte bulun-du¤u hasta gruplar›nda bu flikayetin daha belirgin olaca¤› kuflkusuzdur.
Obez hasta gruplar›nda KPET sonuçlar›n›n de¤er-lendirildi¤i çal›flmalarda da farkl› sonuçlar bildiril-mifltir. Baz› araflt›rmac›lar obez hasta gruplar›nda kardiyopulmoner yan›t›n normal s›n›rlar içinde oldu-¤unu vurgularken,[12,13]
baz›lar› aerobik kapasitede k›-s›tlanma oldu¤una dikkat çekmifllerdir.[14-16]
Yorgun-luk, egzersizin bafllang›ç döneminde adalelerin gide-rek artan metabolik ihtiyaçlar›n› karfl›layabilecek ok-sijen gereksinimindeki art›fl›n kalp ve akci¤erler tara-f›ndan yeterli sa¤lanamamas› fleklinde yorumlan-maktad›r.[17] Sa¤l›kl› bir kalpte, sabit h›zda egzersiz
s›ras›nda oksijen tüketimi kararl› duruma kolayca eriflir; bu olgularda aerobik metabolizma daha çok kullan›l›r, kan laktik asit düzeyi daha geç yükselir.[18]
Sol ventrikülün olumsuz etkilendi¤i durumlarda (hi-pertansiyon, sistolik fonksiyon bozuklu¤u gibi) ana-erobik metabolizma çabuk devreye girer ve laktik asit düzeyinde h›zl› birikim olur. Bu durum, egzersi-zin bafllang›c›nda nefes darl›¤› oluflmas›na yol açar.[19]
Çal›flmam›zda da, yorgunluk efli¤i olarak adland›r›-lan AE düzeyinin, obeziteye hipertansiyonun efllik etti¤i hasta grubunda, sadece obez hasta grubuna gö-re daha düflük oldu¤u görüldü; ayr›ca, sa¤l›kl› gruba göre de belirgin derecede düflüktü. Lund-Johansen[20]
hipertansif olgularda egzersiz s›ras›ndaki kan bas›nç-lar›ndaki yükselmenin, kalp debisini azaltt›¤›na ve periferik direnci art›rd›¤›na dikkat çekmifltir. Bu ne-denle, sa¤l›kl› bir kalpte egzersiz ile periferik vaskü-ler dirençte düflüfl gözlenirken, hipertansif olgularda belirgin olarak artmaktad›r.[21]
En yüksek oksijen tü-ketim de¤eri (VO2maks) kiflinin fonksiyonel
kapasite-sini en iyi yans›tan de¤erdir. Sol ventrikül fonksiyo-nu normal olan olgular daha çok aerobik egzersiz ya-pabilirler.[17]
Lim ve ark.[22]
hipertansif olgular›n eg-zersiz kapasitelerinin benzer yafltaki normotansiflere göre %30 oran›nda daha düflük oldu¤unu bildirmifl-lerdir. Biz de, bu bilgilerden yola ç›karak, hipertansif obez hasta grubunu, sadece obezitesi olan ve obez ol-mayan sa¤l›kl› hasta gruplar› ile karfl›laflt›rarak, hi-pertansiyon varl›¤›n›n KPET sonuçlar› üzerine etki-sini araflt›rd›k. Beden kütlesindeki art›fl, zamanla ar-tan metabolik talebi karfl›lamak için daha yüksek kar-diyak debi ve genifllemifl intravasküler hacme gerek duyulmas›na ve belirli bir süreç sonras›nda sol
vent-rikül hipertrofisinin olmas›na yol açmaktad›r.[23-25]
Bu durumun zamanla sol ventrikül fonksiyonlar›nda bo-zulmaya yol açaca¤› aç›kt›r.
Çal›flmam›zda, henüz belirgin sol ventrikül hi-pertrofisi geliflmemifl, sol ventrikül sistolik fonksi-yonlar› normal olan ve henüz sol kalp boflluklar›nda geniflleme olmam›fl kiflilerde evre 1 hipertansiyon varl›¤›n›n kardiyopulmoner egzersiz testi sonuçlar› üzerine etkisini araflt›rd›k. Bu konuda, sadece hiper-tansiyonu olan veya sadece obezitesi olan hasta grup-lar›n›n sa¤l›kl› grupla karfl›laflt›r›ld›¤› çal›flmalar bu-lunmaktad›r.[26,27] Çal›flmam›zda, obezitesi olan veya
obeziteye efllik eden evre 1 hipertansiyonu olan has-ta gruplar› birbirleri ile ve sa¤l›kl› grup ile karfl›laflt›-r›ld›. Obez hasta gruplar›nda ikinci bir risk faktörü varl›¤›n›n KPET üzerine etkileri araflt›r›ld›. Seres ve ark.[26]
morbid obez hasta gruplar›n›n (ortalama BK‹=50.9 kg/m2
) KPET sonuçlar›n› normal grup ile karfl›laflt›rm›fllar; obez hasta grubunda, kardiyak de-binin dolayl› olarak gösterildi¤i O2 pulse (VO2/HR)
de¤erlerini yüksek, yürüme zaman›n› k›sa bulmufllar ve morbid obez hasta grubunda fonksiyonel kapasite-de k›s›tlanma oldu¤u sonucuna varm›fllard›r. Kano-upakis ve ark.[28]ise BK‹>40 kg/m2olan hasta
grubu-nun KPET sonuçlar›n› incelemifller ve cerrahi yolla obezite tedavisinin VO2de¤erlerinde art›fl
sa¤lad›¤›-na dikkat çekmifllerdir. Miyatake ve ark.[27] obez
hi-pertansif hasta gruplar›n›n KPET sonuçlar›n› sa¤l›kl› grup ile karfl›laflt›rm›fllar, obez ve hipertansif erkek-lerde daha düflük VO2ve daha k›sa yürüme zaman›
gözlemifllerdir. Gharavi ve ark.[29] istirahat s›ras›nda
belirlenen sol ventrikül diyastolik fonksiyon bozuk-lu¤unun ve sol ventrikül kütlesinin yaln›zca erkekler-de egzersiz kapasitesinin belirlenmesinerkekler-de etken ola-bilece¤ini bildirmifllerdir. Reybrouck ve Fagard[30]
hi-pertansif kad›n hasta gruplar›nda pik VO2de¤erinin
hipertansif erkek hastalara göre daha düflük oldu¤una dikkat çekmifllerdir. Bu nedenle, çal›flmam›z sadece kad›n hastalar› içermifltir. Bilindi¤i gibi, obez hasta-larda sol ventrikül diyastolik fonksiyon bozuklu¤u gözlenebilir; fakat, bu bozuklu¤un bulunmas› flart de-¤ildir. Özellikle normotensif obez hastalarda diyasto-lik fonksiyonlar normal bulunabilir.[31] Ayr›ca,
karfl›lafl-t›r›ld›¤›nda, obezite olan hasta grubunda yürüme za-man›nda daha belirgin k›salma, test s›ras›nda daha düflük pik VO2de¤erleri görüldü. Obez hasta
grupla-r› hipertansiyon varl›¤›na göre kendi aralagrupla-r›nda karfl›-laflt›r›ld›¤›nda ise, obeziteye hipertansiyon eklenme-sinin daha k›sa yürüme zaman› ve daha düflük pik VO2 de¤eri ile sonuçland›¤› görüldü. Obez gruplar
aras›nda evre 1 hipertansiyon varl›¤›n›n fonksiyonel kapasitenin daha fazla k›s›tlanmas›nda etken oldu¤u görülmektedir. Bu durum, obeziteye eklenen hiper-tansiyon sorununun, ayn› efor düzeyinde daha fazla ventilasyon gerektirdi¤ini göstermektedir.
Çal›flmam›zda, karfl›laflt›r›lan gruplarda s›n›rl› say›da hasta olmas› önemli bir k›s›tlay›c› etkendir. Daha önce de belirtildi¤i gibi, obezite hipertansi-yon s›kl›¤›n› art›rmaktad›r. Ya¤ dokusu, art›k en-dokrin bir doku olarak kabul edilmektedir. Beden kütle indeksi artt›kça, obez olup da sa¤l›kl› kalan kifli bulmak oldukça zorlaflmaktad›r. Sonuç olarak bulgular›m›z, obez kad›nlarda fonksiyonel kapasi-tenin k›s›tland›¤›n›, obeziteye eklenen evre 1 hiper-tansiyonun efor s›ras›nda daha erken yorgunluk oluflmas›nda ve fonksiyonel kapasitenin daha belir-gin k›s›tlanmas›nda önemli bir etken oldu¤unu gös-termektedir.
KAYNAKLAR
1. Manson JE, Willett WC, Stampfer MJ, Colditz GA, Hunter DJ, Hankinson SE, et al. Body weight and mor-tality among women. N Engl J Med 1995;333:677-85. 2. Onat A, Ceyhan K, Sansoy V, Uyarel H, Yaz›c› M, Uzunlar B, ve ark. Yetiflkinlerimizde abdominal obezi-te ve obeziobezi-te gösobezi-tergeleri: ‹nsülin, glukoz intolerans, inflamasyona etkileri, koroner risk öngördücülü¤ü. Türk Kardiyol Dern Arfl 2003;31:65-73.
3. Stamler R, Stamler J, Riedlinger WF, Algera G, Roberts RH. Weight and blood pressure. Findings in hypertension screening of 1 million Americans. JAMA 1978;240:1607-10.
4. Wood D, De Backer G, Faergeman O, Graham I, Mancia G, Pyorala K. Prevention of coronary heart disease in clinical practice: recommendations of the Second Joint Task force of European and Other Societies on Coronary Prevention. Eur Heart J 1998;19:1434-503.
5. Vasan RS, Larson MG, Levy D, Evans JC, Benjamin EJ. Distribution and categorization of echocardio-graphic measurements in relation to reference limits: the Framingham Heart Study: formulation of a height-and sex-specific classification height-and its prospective vali-dation. Circulation 1997;96:1863-73.
6. de Simone G, Devereux RB, Daniels SR, Koren MJ, Meyer RA, Laragh JH. Effect of growth on variability of left ventricular mass: assessment of allometric signals in adults and children and their capacity to predict
cardio-vascular risk. J Am Coll Cardiol 1995;25:1056-62. 7. Chakko S, Mayor M, Allison MD, Kessler KM,
Materson BJ, Myerburg RJ. Abnormal left ventricular diastolic filling in eccentric left ventricular hypertro-phy of obesity. Am J Cardiol 1991;68:95-8.
8. Grossman E, Oren S, Messerli FH. Left ventricular fill-ing in the systemic hypertension of obesity. Am J Cardiol 1991;68:57-60.
9. Stoddard MF, Tseuda K, Thomas M, Dillon S, Kupersmith J. The influence of obesity on left ventricu-lar filling and systolic function. Am Heart J 1992;124: 694-9.
10. Crisostomo LL, Araujo LM, Camara E, Carvalho C, Silva FA, Vieira M, et al. Comparison of left ventricu-lar mass and function in obese versus nonobese women <40 years of age. Am J Cardiol 1999;84:1127-9, A11. 11. Wasserman K. Measurements during integrative
car-diopulmonary exercise testing. In: Wasserman K, Hansen JE, Sue DY, Whipp BJ, Casaburi R, editors. Principles of exercise testing and interpretation. 2nd ed. Philadelphia: Lea & Febiger; 1994. p. 53-111. 12. Maffeis C, Schena F, Zaffanello M, Zoccante L, Schutz
Y, Pinelli L. Maximal aerobic power during running and cycling in obese and non-obese children. Acta Paediatr 1994;83:113-6.
13. Rowland TW. Effects of obesity on aerobic fitness in adolescent females. Am J Dis Child 1991;145:764-8. 14. Salvadori A, Fanari P, Fontana M, Buontempi L,
Saezza A, Baudo S, et al. Oxygen uptake and cardiac performance in obese and normal subjects during exer-cise. Respiration 1999;66:25-33.
15. Reybrouck T, Mertens L, Schepers D, Vinckx J, Gewillig M. Assessment of cardiorespiratory exercise function in obese children and adolescents by body mass-indepen-dent parameters. Eur J Appl Physiol Occup Physiol 1997; 75:478-83.
16. Alpert MA, Singh A, Terry BE, Kelly DL, Villarreal D, Mukerji V. Effect of exercise on left ventricular sys-tolic function and reserve in morbid obesity. Am J Cardiol 1989;63:1478-82.
17. Sullivan MJ, Knight JD, Higginbotham MB, Cobb FR. Relation between central and peripheral hemodynamics during exercise in patients with chronic heart failure. Muscle blood flow is reduced with maintenance of arte-rial perfusion pressure. Circulation 1989;80:769-81. 18. Tschakovsky ME, Hughson RL. Interaction of factors
determining oxygen uptake at the onset of exercise. J Appl Physiol 1999;86:1101-13.
19. Wasserman K. Diagnosing cardiovascular and lung pathophysiology from exercise gas exchange. Chest 1997; 112:1091-101.
hyperten-sion. In: Oparil S, Weber MA, editors. Hypertenhyperten-sion. A companion to Brenner and Rector’s the kidney. Philadelphia: W. B. Saunders; 2000. p. 470-8.
22. Lim PO, MacFadyen RJ, Clarkson PB, MacDonald TM. Impaired exercise tolerance in hypertensive patients. Ann Intern Med 1996;124(1 Pt 1):41-55. 23. Messerli FH, Nunez BD, Ventura HO, Snyder DW.
Overweight and sudden death. Increased ventricular ectopy in cardiopathy of obesity. Arch Intern Med 1987; 147:1725-8.
24. Kaltman AJ, Goldring RM. Role of circulatory con-gestion in the cardiorespiratory failure of obesity. Am J Med 1976;60:645-53.
25. Ku CS, Lin SL, Wang DJ, Chang SK, Lee WJ. Left ventricular filling in young normotensive obese adults. Am J Cardiol 1994;73:613-5.
26. Seres L, Lopez-Ayerbe J, Coll R, Rodriguez O, Manresa JM, Marrugat J, et al. Cardiopulmonary function and exercise capacity in patients with morbid obesity. Rev Esp Cardiol 2003;56:594-600. [Abstract]
27. Miyatake N, Nishikawa H, Morishita A, Kunitomi M, Wada J, Makino H, et al. Evaluation of exercise pre-scription for hypertensive obese men by ventilatory threshold. J Chin Med Assoc 2003;66:572-8.
28. Kanoupakis E, Michaloudis D, Fraidakis O, Parthenakis F, Vardas P, Melissas J. Left ventricular function and car-diopulmonary performance following surgical treatment of morbid obesity. Obes Surg 2001;11:552-8.
29. Gharavi AG, Diamond JA, Goldman AY, Coplan NL, Jhang JS, Steinmetz M, et al. Resting diastolic function and left ventricular mass are related to exercise capacity in hypertensive men but not in women. Am J Hypertens 1998;11:1252-7.
30. Reybrouck T, Fagard R. Gender differences in the oxy-gen transport system during maximal exercise in hypertensive subjects. Chest 1999;115:788-92. 31. Alpert MA, Lambert CR, Terry BE, Cohen MV, Mulekar
