2
Doğumdan sonra hayat döneminde
Gelişiminde oluşan bozukluklar
A) ATROFİ-KÜÇÜLME: Gelişimini tamamlamış bir organ veya dokunun normaline bakış küçülmesi ve boyutlarının
kısalmasıdır.
Numerik Atrofi: Sayıca azalma. Volumetrik Atrofi: Volumce azalma.
Sebebler: Çeşitleri
a)Açlık yetersiz, beslenme. 1. Açlık Atrofisi 9. Hiperfonksiyon Atrofi b)Kan ihtiyacının sağlanamaması. 2. Vaskuler Atrofi 10. Piğment Atrofisi c)Sinirsel uyarım yetersizliği. 3. İnnervasyon Atrofi 11. Fibröz Atrofi d)Tembellik. 4. İnaktivite Atrofisi
e)Basınç etkisi. 5.Basınç Atrofisi f) Hormonal Etki 6. Endokrin Atrofi g)Fizyolojik Atrofi. 7.Fizyolojik Atrofi
Mikroskopi: 8. Yağların Mukoid –Seröz Atrofisi SONU: Sebebler ortadan kalkarsa iyileşme olur. Sebebler devam ederse ;
1.Basit atrofi ; Organın tamamı veya bir kısmı küçülür. 2.Yağlı atrofi ; Atrofiye olan hücrelerin yerini yağ doku alır
3.Fibröz atrofi ; Atrofiye olan hücrelerin yerini fibröz bağ doku alır.
4.Pigment atrofi ; Atrofiye olan hücrelerin stoplazması lipofussin ile doludur 5.Mukoid atrofi ; Atrofiye olan hücrelerin yerini jelatinöz –mukoz bir sıvı doldurur.
Veteriner Genel Patoloji
6 B) HİPERTROFİ-BÜYÜME
• Gelişimini tamamlayan organ veya dokularda, bunları meydana getiren hücrelerin hacimlerinin artmasıyla ilgili büyümesidir.
- Mitoz Yeteneği düşük olan hücrelerden oluşan dokularda daha fazla görülür. Kas Doku gibi • Sebebler:
Fizyolojik Sebebler.-Hormonal Hipertrofi, Memelerin, Uterusun büyümesi
Adaptasyon-uyuma ilgili sebebler ; Mide pilorüsünün daralması ve mide duvarında kalınlaşma, Kalp kapakçık bozuklukları
Kompensatris-Dengelemeyle ilgili sebepler; Tek böbrek olmadığında diğerinin büyümesi Makroskopi: Organ büyümüştür. Kalp de apeks yuvarlaklaşır, Organ loblarının kenarları yuvarlaklaşır
Mikroskopi: Hücreler volum olarak büyümüştür. Hücreler arası histolojik ilişki normaldir
Sonu: Patolojik olanlar,Vucudun artan ihtiyacını karşılamak amacıyla geliştiği için kalıcıdır. İleri durumlarda komşu organ ve dokuların fonksiyonlarını etkileyebilirler.
Fizyolojik hipertrofi zamanla normale döner.
Veteriner Genel Patoloji
9 C)HİPERPLAZİ-BÜYÜME
• Doku ve organı meydana getiren hücrelerin bir çeşidinin histolojik yapı ve ilişkileri bozulmadan, sayıca artışına ilgili olarak organ veya dokunun büyümesine denir.
• Çoğunlukla mitoz kabiliyeti yüksek olan hücrelerin oluşturduğu dokularda gelişir. Lenfoid Doku, Myeloid doku, Epitel Doku gibi
Sebebler: A. Fizyolojik Hiperplazi- Karaciğer de hiperplazi
B. Patolojik . 1-Kronik irritasyonlar. Epidermis-Hiperkeratozis. 2-Kronik enfeksiyonlar.
3- Hemolitik-Hemorajik anemi yapan enfeksiyonlar.
4-Endokrin bez dengesizlikleri, Östrojen- Uterus bez hiperplazisi 5-Mineral madde yetersizlikleri, Ca yetersizliği-Hiperparatiroidizm
Makroskopi:Hiperplaziye organ doku büyümüş kalınlaşmış ve şişkin olarak görülür. Sert veya yumuşak kıvamdadır. Nodular hiperplazi
Mikroskopi: Organ veya dokuya göre değişen bir hücre üremesi söz konusudur. Sonu: Hiperplaziye olan organ veya dokunun kazandığı durum kalıcıdır.
Hiperpilazide oluşan değişiklikler pek çoğu sayılan hastalık ve bozuklukları belirleyen bulgulardır.
Hiperplazi sebepler devam ederse malign tümöre dönüşebilir.
Veteriner Genel Patoloji
13 D)METAPLAZİ-DÖNÜŞÜM
• Olgunlaşmış durumdaki bir dokunun kökeni aynı olan diğer bir dokuya dönüşmesi olayıdır. • Bu dönüşüm iki orijinal dokuda- Epitel ve bağ dokuda oluşur.
Sebepler: Fonksiyon etkisi- Yük taşıyan at ve eşek bacak tendolarının kemikleşmesi
Kronik irritasyonlar-Safra taşları- Safra kesesi epitelinde, Akciğer alveol duvarında, Köpek meme tümörleri,
Kronik enfeksiyon ve toksinler- Koli mastitis de süt kanalları Vit. A yetersizliği- Kanatlılarda ösefagus bezlerinde
Hormonal Etki- Erkeklerde östrojen,prostat metaplazisi Dişilerde; Bezlerde metaplazi Makroskobi: Kıkırdak tendolarda, nedbe dokuları, fıtıkta köpeklerin meme tümörlerinde. Bronş, Bronşiol, Alveol duvarlarında, Bez kanallarında
Sonu: Kemikleşe ile son bulan metaplazi kalıcıdır. Epitel dokudaki metaplazi sebepler kalkarsa iyileşir. Ancak kronik irritasyonlara bağlı gelişen metaplazi, yassı epitel karsinomuna dönüşebilir.
E)HİPOPLAZİ:
• Bir organ veya dokunun normal byutlarından daha küçük boyda gelişmesidir. Sebeb:İntrauterin dönemdeki değişik etkiler.
Veteriner Genel Patoloji
15
F) DİSPLAZİ; Dokuyu oluşturan Hücrelerin Normal yapısal uyumlarının kaybı, bir örnek yapı ve
dizilişlerini bozulmasıdır. Gelişimini tamamlayan hücrelerde görüldüğü gibi, İntrauterin dönemde de gelişir.
Sebepler; Kronik irritasyonlar,yangı olayları, Beslenme bozuklukları,
G)ANAPLAZİ
• Doku ve organı oluşturan hücrelerin embriyonik dönemdeki ilkel şekilllerine dönmesidir. • Hücreler normal görünüm ve işlevlerini kaybeder.
• Neoplastik olaylarda gelişir.
Ğ)APLAZİ-AGENEZİS
• Bir organ veya dokunun doğuştan itibaren hiç olmaması agenezis, büyük çapta bir kısmının olmayışı da aplazi olarak tanımlanır
• Testis böbrek gibi çift organlarda gelişir. Hayati önemi olan tek organlarda gelişirse hayvan yaşayamaz ölür.
• Çift organların birinde gelişirse, diğer organın daha da gelişerek diğer organında görevini yapar ve yaşam ve organ fonksiyonları bozulmaz.
Veteriner Genel Patoloji
