Başlık: İBN HİBBAN VE TEFSİRİYazar(lar):CERRAHOĞLU, İsmailCilt: 19 Sayı: 1 DOI: 10.1501/Ilhfak_0000000485 Yayın Tarihi: 1971 PDF

İBN HİBBA.N VE TEFSİRİ

Doç. Dr. İSMAİL CERRAHO(~LU

Ebu Hatim Muhammed b. Hibban h. Ahmed b. Hıbhan el-Busti, islam ilim aleminin tanınmış şahsiyetlerinden biridir. Sicistarı eyaletinin Bust' şeh-rinde doğmuştur. Zamanının imamı ve çok eser verenlerdendir. İlim tahsili için hicri 300 senesi başlarında seyahata başlamış, Horasan, Trak, Hicaz, Şam, Mısır ve Cezire gibi yerleri dolaşmış, sayılamıyacak kadar alimlerden ilim al-mıştır. Et-l'akilsim vel'Enva' adh eserinde "Şaş'Ia' İskenderiyye arasmda 1000 den fazla alimdeli ilim aldığını" ifade etmektedir. 3İlim aldığı şahsiyetıerin baş-healarını şöyleee sıralayabiliriz: El-Has en b. İdris el-Herevi, Ebu Halife cI-Cumahi, Ebfı Abdirrahman en-Nesa!, 'Iml'an b. Musa h. Mueaşi, d-Hasen b. Süfyan, Ebfı Ya'la eI-MavsuIi, Ahmed h. cI-Hasen es-Sufi, Ca'fer b. Ahmed ed-Dımaşki, Ebu Bekr. b. Huzeyme ... v.s.' Pek çok alimden feyz alan İbn Hibban Hadis, lugat, fıkıh, tıh ve astronomide temayüz eden bir şahsiyyet ol-muştur. Yakı1t eI-Hamevi, "Onun, usı1lu hadistc ortaya koyduğu şeyleri baş-kaları anlamakta acz gösterirdi" demektedir.' Hadisteki el-l\lüsnedu's-Sahi-h'inin, İbn Maeeııin Sünen'inden daha sahih olduğu söylenir.6

1 Bust: K"bil'in beldelerinden biridir. Hcrat'la Gıızne lirasında bulunmaktadır. HUI;Ü"kii Afı;IIJlistan'da,Helmend nehrinin Arı;endab ile birleştii\i noktamn biraz aşağısında ve Helınend'in sol yakasında bulunan bir şehirdir. Bkz. Ibnu'I-Estr, el-Lubiib fITehzibi'I-Ensab, el-K"hire, 1357. i. 122; ls/cim Ansik/apedisi, II. 842.

2 Şaş: Seyhun nehri arkasıııda hir şehirdir. Bkz. EI-I.üMb, ll. 4; y"kut, iUıı'eeml.I-Bül. diin, V. 212. lslam Ansiklopedisinde bu şehir Taşkend olarak ~österilmektedir.

3 Es-Subkı, Tabak"ıu's.Siifi'iyye, (et-Tabatu'I-UJa), ll. 141; ez.Zehebi, Tezkireııı'/-Hufjaz (Haydarabat 1376/1957), III, 921 de ve İbn Hacer, Usiinu'I.M,zan (Haydarabat 1331), V. LLS da ilim aldığı şahsiyetlerin adedinin 2000 den ziyade olduğuııu zikrederler.

4 Tabakiitıı'ş-Şcifi'iyye, ll. 141; Tezkirrtıı'l-lIııjjiiz, llL. 920; ,\1u'eemu'I-Buldrin, lL. 172-173 (burada kimlerden ve nerelerde ilim aldıi\ı daha tefermııth bir şekilde anlatılmaktadır). Şezeraıu'z-Zeheb, 1

ır

16.

5 Mıı'eemııl'l-Bıı/dcin, lL. 171; ez-Zirikli, el-A'/iim, (et.Tabatu's-Saniye) 1373/1954. VI. 306.

50 İSMAİL CERRAHOGLC

İlim hazinesi olan müellifimizden de, cl-Hakim, Mansur h. Abduııah el-Halidi, Ebu Muaz Abdurrahman b. Muhammed b. Rızkuııah, Ebu'l-Hasen Muhammed b. Ahmed b. Harun ez-Zevzeni, Muhammed b. Ahmed h. Mansur ve daha pek çok kimseler ilim almışlardır. ıİbn Hıbhan, kedisini yetiştirdikten sonra, kadılık gihi resmi vazifeler dışında, talebe yetiştirmeye gayret göster-miştir. Ebfı Sa'd el-İdrisi onun hakkında "Uzun bir müddet Semerkant'da kadılı~ yaptı. Kcndisi din alimlerindeıı, islami eserlcr harızı, tıb, nücum vc diğer fcnlerde alim bir kimse idi" demektcdir.2 EI-Hakimdc "O, fıkıh, lugat,

hadis ve va'z ilimIerinde de bir hazine ve alim bir kimse idi. Nisapur'a geldi, orada Abdullah b. Sireveyh ve diğerlerinden işitti. Buhara'ya gitti orada da Omer b. Muhammed b. Bueeyr'e mülaki oldu. :B4senesinde tekrar :i'\işapur'a geldi, Nesa'ya3 kadı olarak gitti. Sonra 337 dc yine bize yani Nisapur'a geldi ve

Nişapur'da ikamet ederek, orada bir hangah tesis etti ve bütün eserleri orada kendisine kıraat olundu. Sonra 340 senesinde vatanı olan Sieistan'a gitti. Bu gidiş sebebi kitabıarını işitmek içindi" demektedir.4 cl.Hatib "Sika, anlayış

yönünden asil bir kimse olduğunu" söylcrnektedir.5 İhnu's-Sem'ani'de "Ebu

Hatim asrının imamı idi, eş-Ş aş ile İskendcriyye arasında ilim tahsili için dolaş-tı" demektedir.6

İbn Hibban, bazı sözlerinden dolayı Sieistandan çıkartıldığına dair iba-rclere rastlamaktayız. Ebu İsmail el-Herevi, Yahya b. Ammar'dan, İbn Hib-ban hakkında sorduğunu ve bu su al üzerine Yahya b. Ammar onun hakkında "Biz onu Sieistandan çıkardık. Onun ilmi varsa da, dinde büyük bir şahsiyyet değildi. O bize geldi, Allah için olan haddi inkar etti? Bu söz üzerine biz de onu çıkarttık" demektedir.7 Bu hususa temas eden ez-Zehebi de "haddin ispatı ve

nefyi hususunda bir nass yoktur, bunun hangisi ;öylenirse hatalıdır. Hiç bir şey kastetmiyerek onu kendi haline t.erk et.mek iyi bir müslümana yaraşan ha-reket olduğunu söyler"s. Ebu Amr b. es-Salah "O tasarruf altında fiihiş hata

i Tezkirctu'I-Hıiffıiz, III. 921; Tabalciitu'ş-Sıifi'i)'ye, II. 1.11; Mu'cemıı'I-Buldiin, II. 171. 2 TczlCirctu'I.Huffıiz, III. 921; Tabakatıı'ş-Safi'i.rYc, II. 141.

3 lIIesa: Horasanda bir şehirdir. Bkz. Lubab, III. 223; Mıı'ccmu'I-Buldiin, VIII, 282. 4 ez-Zehebi, Miziinu'I-l'tidiil, Mısır 1382il963, III, 507; Tczkiretıı'l-llufıiz, III, 921; Tabakiitıı'ş-Şiifiiyyc, lL. 141.

5 Tezkiretu'l-H,iffiiz, III. 921; Tabakiitu'ş.Şôfi'iyye, lL. HI, Şczl!riitlı'z.Z"h"b III. 16. 6 Tabakiitu'ş-Siifi'iyye, lL. 141.

7 Tczkiratu'I-Huffiiz, III. 921; Tabakatıı'ş-Şafiyyc, II. 141; Mlziinıı'I-['tidiil, III. 507; Lisiinıı'I-Mlziin, V. l\3.

İBN nİBB"\N VE TEFSİRİ

SI

yapardı"demektedir. IOnun"peygamberlik, ilim ve ameIin telifinden ibarettir," sözü, kendisini zındıkbkla itham etmeğe sebep olmuş, neredı~ ise katline vesile olmaya kadar varaeaktı. Ebfı İsmail, Abdussamed b.Muhammed b.:\1uhammed' den o da babasından şöyle işittiğini kaydeder: "İbn Hibban, nübüvvet, ilim ve ameldir, süzünden dolayı ayıplandı ve zmdıkbğına hük'molunup, hicrete mee' bur edildi. Bu durum Halifeye yazıldığında, halife, onun katlini emretti."2 ez-Zehebi, bu sözü ele alarak söyle bir tahlile girişir: "Hazreti Peygamber ;,;f'

et-

i demişti. Hacca giden sadece Arafatta vakfe mi yapar? Hz. Peygam-berin bu sözünde bir hasr vardır. Kısacası bu sözde haccın en mühim unsuru zikredilmiş oluyor. Acaba İbn Hibbanın bu sözünden, nübüvvetin en mühim unsuru ilim ve amd olduğunu anlayabilirmiyiz. Hi" bir ~ebi yoktur ki alim ve amilolmasın. Fakat nübüvvet, ilim ve ameIden daha evvel, Allah (C. C)'ın seçtiği bir mevhibedir. İnsan oğlu iktisabla bunu kazanamaz. Bu mevhibeden de faydalı olan ilim ve amdi salih neş'ct eder. İşte hundan dolayı, İbn Hibban'. dan nakledilen yukarıdaki söz caiz olamaz. Bu felsefi bir sözdür."3

Yukarıda da söybdiğiıuiz gibi, İbn Hihhan veIfıd bir müelIifdir. Çeşitli ilimler sahasında çeşitli eserler yazmıştır. Bilhassa hadis alanında yazdığı eser-leriyle temayüz eder. Konumuz sadece onun tefsirini tanıtmak olduğu için di-ğer eserIerini saymakta bir fayda mülahaza etmemekteyiz.4 Müellifimiz 354/

965 senesi 22 şevvalinin Cuma gecesinde 80 yaşlarında olduğu halde doğduğu şehir Bust'da Hakkın rahmetinı~ kavuşmuştur.

Tefsiri:

Çeşitli sahalarda eserler vermiş olan İbn Hibban, Kur'anı Kerim'in tef. sirine ait hir eser meydana getirmiştir. Fakat hu tefsir hakkında gerek tahakat

i Tezkireıı,l-Huffciz. lll. 921: Miztinıı'l-l"ıidiil, llL. 507; Uscinu'l-Mizıin, V. 113. 2 Tezkireıu'l-Hııfftiz, llL. 922; Miz,inu'l-l"ıidcil. III. 507; lsıcim Ansiklope,!isi. V 2. 753. 3 Tezkireıu'l-Hııfftiz, III. 922; Mizunu'l-I'ıidcil, III. 507.

4 Eserleri hakkında fazla tafsilat için bkz. C. Brockelmann. Gesclıichıe cicr Ambi ..d,en Liı-lemııır, Leiden 1944-1949, i. 164, Supplementbande, Leiden 1937-1942, i 273; Tezkireııı'l-Hııf-ftiz, III. 921; Islam Ansikl<>pedisi V 2. 753; Tabakaıu's-S,ifi'i)',re, II. 141; İbn Tangrıberdi,

en-Nücl,mü'z.Ziihire fi Muluki Mısr ,w'l-Kiihire. al.Kahire 1351 jl932, III. 542-343; Mizan,,'l--I' ıidal, llL. 506; es.Suyuti, Tedribıı'r-Riivifi serhi Takribi'n-Nevev; (el.~1ektebctu'l-llmiyye Hicaz) s. 53-54 de hadise dair olan Kiı<ib,,'ı-Takusim ve'l-E,ıı:a' adlı eserinin tasnifi ve diğer eserlerIc mukayesesi yapılmaktadır.; Katib Çelebi, Kiııibu Keşfiz-Zunun, İstanbul, 1360-1361/194\-1943, i. 277, 437, 463, 521, 522, 11.1075.1087.1096.1400,1407,2013.; Bağılatlı İsmi.il Paşa, H"diyyeııı'l-Arifin E"mciu'l-Müdlifin, İstanbul 1364-1366/1945-1947, II. 44-45 (burada İbn Hibbfın'ııı 55 aded eseri isimleriyle tada,\ edilir).; l'rIll'c"m,,'I.Huldıin,

ır.

174.-175; Omer Hız" Kalıhale, MIl'cem,,'I-Miidlifin, Dıma,k 1379/1960, IX. 173; d-A'liim, VI. 306.

52

İSMAİL CEHRA.II0CL ı.;

kitabIarında ve gerekse tefsir tarihine ait eserlerde bir malumata

rastlanma-maktadır. Katib Çelebil ile Bağdatlı İsmail Paşa2 onun bir tefsiri olduğundan

bahsetmektedir. Keza C. Broekelmann'da3, bu cserin Medine'de bulunduğunu

ve ZDMG adlı mecmuada ondan bahsedildiğini kaydeder. İstanbul kütüpha-nelerinde çalışmalarım esnasında ona ait olan bir tefsire rastladım. Tefsir tek-niği yönünden fazla bir özellik taşımamasına rağmen, bu eserin tefsir tarihine ait eserlerde bulunmaması sehebiyle, tcfsir tarihinde mevcud olan boşluğu dol-durmak gayesiyle, bu tefsiri kısa hatlarıyla ilim alemine tanıtmayı bir vazife bildim. Bu kısa tanıtma, daha sonra tefsir tarihi sahasında çalışacaklara ışık

tutabilir kanaatındayım.

İstanbul Üniversite Kütüphanesinde 1910 numarada kayıtlı bulunan bu

eser, ez-Zümer suresinden başlayıp en-Nas suresinin sonuna kadar devam et-mektedir. Mevcud olan bu cild, Kur'anın ancak dörtte birini teşkil ettiğine göre İbn Hibbanın bu tefsirinin de dört cild olması icab eder. Bu duruma göre

İstanbul'da bu eserin son cildi hulunmaktadır. Bu cild 161 varaktan iharct

olup 235x160 mm ebadındadır. Her sahifesinde 27 satır bulunmaktadır.

Tefsir genellikle, zamanındaki tefsirilerden ayrı bir özellik taşımamakta-dır. İbn Abbas, Mukatil b. Süleyman, el-Kclbi, es-Süddi, Mücahid, Katade gibi zevattan, sanki onları görmüş gibi "kala" lafzı ile doğrudan doğruya rivayet eder. Böyle bir durum isnadIarın ihtisar edilmiş olduğuna delalet eder. Burada bu hususa bir kaç' örnek vermemiz uygun olur:

,

~\

,

.•....

,

~

~

~DJ\

Jli

«d-Fccr Suresi IS) (4~.J

J

U:::J\ l.. \~\

Jı.:.ıw)'\

Lolj)

~~

•...bl

Lo \~\ UJ>. 0'.

~i

j

Jl~J

üı1

>.

0'.

~i

J

..:.J)' :

JlA.- J

(4)

4~.J 0#\

_.

_.

'" • J

JlA.. J

~s::ıı

Jli

(el- Mürscliit Suresi I)

(ij

f&-

':?~)\

J )

(5) . jJ.JJ.~

I-,L) ~~\

~~

1 Ke.'fu'z-Zunfın, I, 437. 2 Hediyyetu'l-Arifin, II. 44. 3 Brock. G. i. 164. 4 Tef.iru ıbn Hibbrın, 145 a. 5 Aynı eser, 129 a.

İBN HİIlHAN VE TEFSİHİ

53

/~ _-Jf

j

ı.?J-

1

J

;;,o~::

<J

Jf

j

Jl>-

lS..w1

Jli f.L~ "L~

Jf

.1,01

L$"" (el. H aşr Suresi 10)

ı::-i.'JI ~\

~j :

ı.J"~~

U,I Jli

J

(el.Kalem

Suresİ1)

(~)

(I)

.~}JI

_ ;; J ,.. _

..:.,,1"'--"

L~."'"

Lr~

L..a-..Q.; )

(Fussİlet

Suresİ 12)

(C,l>-.J:,o-I

(2) .

~~JU\

,y

\..21>

,,\.c-" e

:::__

o,

0 _

( er . Zuhruf Suresİ 56)

(\"':.1-."

r'

l:...L••.

~j ) : Ö~~

JL;

J

4J~

.4~

4,o1).45J

\':1... ~"'~)

i

",j)£

(3)

.).:l\

/

Bazı ayetlerde de doğrudan doğruya ayette geçen kelimenin manası açıklanmaktadır. Daha doğrusu ayette geçen garib kelimenin manası diğer bir kelime ile izah edilmekte ve bu izah tarzıyle de ayet tamamıyle açıklığa kavuş. maktadır. Tefsirin ekserisi bu şekilde garib veya izaha muhtaç olan kelime. lerin izahına tahsis edilmiş gihidir.

e .J'

.-( -":>\S. l;.~",Jj

j .

J:"'_~j

':1-, .,

o )

(5) eÖJI...l? J

I..A.->

J

L.:.~

I)~~

t~~

(el.hucurat

Suresİ IS)

("o

\J~L;~=:

.;.ı

-;;1

"0)

(6) . ~l.c.\

j

(7) o":'" }I.M: ~~LI

LS~

(KM

Suresİ 15)

( ..\,..\~

";:C.:.•

Lr'" ..

o )

:::';; ,.. 1 Aynı eser. 112 b. 2 ;\yni eser, 18 b. 3 Aynı eser. 33 a. 4 Aynı eser. 34 h. 5 Aynı eser, 94 h. 6 Aynı eser, 58 b. 7 Aynı eser. 60 a.

54 İSMAİL CERRAııOGLU

JJ~

J;

'-.$"'!. (

ez-Zümer Suresi 16) (

0

P\j

~~.~~

...)

O)

J ....

_{J •}

1i

J Bazı garib kelimelerin İ7:ahıyapılırken, muhtelif alimlerin bu kelime

hak-kındaki görüşleri de tadad edilmektedir .

.... J oJ o Jo .•..c. ..- • co

~ ( el - Vakıa Suresi 8 1) (

0

J<1t> ~_.4

r:.;

i

~~,l\

\~~i )

ua.~

Jli)

. J!l:J.\

I..;-'\~I .)It>\~tl) jIt>~\ :

C~)i

Jli)

.

0J.J£';

(2) ..

Jı.!._,

J.'I:':

(.5\

.ı.:.:~.ı.:

~~.ı,;'J

.)It>..ul

.).4.J....,\ :

wl

jA\

:::0 .... _0 __ Jo_

~

ö~l:!Jli (

ed - Duhan Suresi 24)

<..

Ij-It>J .J-><-:-lI~!J.rj

i J)

(3) ... Ii.JA:.4~.J'c' ~It>~

ii

J . ~

(.5\

i

JIt>J

!Jl~JI

Jti

J .

\Jt-i)

\;.1

1

6.:.:1:-1

~"'!.

J\.4.4

JL; (ez - Zümer Suresi 10)

('AA...-I

J

~..:il\

J

up)J

'-.$":

I~ IJ.J~

l;!

4;"~1

-.s"'!.

4--.,....1)

..:ilI ~)

J ~~i

JL;

J .

41W11

J

(4) .

r.r=- ~

I-,Lr \

J

LJI 1-,1;;;1

~ J ~_

Jl.4..

JL; ( ez - Zümer Suresi

17)

( ..

0

J"lkJI \-,~_~\ 0'.J.lI) )

(5) . d.:.~~10

y.lkll ~~\

JL;) .

0\J)

'lı

Ö~~

i~~i

~

CI~)I

JL;J (ez. Zümer Suresi 21)

(\.4lk~

J •••(~~

~?")

(6) .

\s:Jılt> ~

ttk>

y\411 Jli

J

.~~i

.).4 ~ J ~j

l..

i\kL\

Bazende ayeHe geçen garib kelimelerin aslını, yabancı dillerde

ara-dığı görülmektedir. Mesela:

0yt:..c. Jl4..

Jti (

el - Maun Suresi

7.)

C0J~ltl ~0;':':'':'':J)

(7) ...

J\t\

4..:.~1

wJ

0y\tl

. öl)f)l

1 Aynı eser, 3 h. 2 Aynı eser, 80 a. :ıTef,iru ıbn Hibbtin, 36 h. 4 Tefsim ıbn llibban, 3 a. 5 Aynı eser, 3 b. 6 Aynı eser. 1a. 7 Aynı eser, 158 a.

İBN HİBBAN VE TEFsİRİ

55

Bazı ayetlerin tef!'irinde de fıkhi meselelere temas edildiği görülmektedir.

: J~)

~..u\

:r (

cl-vakıa Suresi 79)

(0)~~11~1

A:-..•::

'J)

~ 0ç...l""'" iS)))

'.l~tkll~~

Uı~~1

ı..r~.~J~:)

.lA>tkJI~l

o1A:~

A:t

~L;:)~

f"")

A:lç.. ..:ilI

J"'" ~\

0

1 ~~i

0ç..

.lS::~~1

0.

..:il\~ç.. '--",

Jt;

,j:..i.

0'.

~r)l...\~ç..if

(-.2l l..t. \

L»)) ')Ji

k11

Jç..

~l 01.l411

(_r~.~

l:J~J

,.::'ıl.";

Y

JJ

..:ilI~ç..

i~\ ~'

I.:.Uj ~l> (.S~ (..l:"'!

(.s••

)LALI

0\)....

c:l:.$"'

1.l.4t 0J.l~\

~l

A~ ~ A;i

.ı.-ol

L..~I

L>i

J~j ..

..:ilI

0~T if

~L;

L.i)

Uı~~1

r..J:~.

01 AJjJ~~)

1.l.4:01 u~i

jJ~ ~

l;.;,;,L. L:.::lç..

(1) .

~li

0

I.lA:~)

Uı~..all

ı.r~.

01

JjJ~~ ( )

(.s"':

(et - Tahrim Suresi 9)

(~~L:l\)

~lAS::lI

..u.~

J~\

Ir:I l:)

(2) . ~~i)

JJ41

4

~.4jL:l\

..u.~)

0.::-l~

)t..:s::ll..u.~

Jç..

if

J~"

.l$"'":, ( el - Burtlc Suresi 3) ( ~J~)

..u.L:.. )

'"

(3) .. ~).::;\ ~\

p:

.l~1

p: ~J~

J ;.,..••

d:-\

iJ:

..u.L:.l1

Jli

~ t:: ..-_,,, _Jo.c.

( ez - Zümer Suresi 9) (

L.~li)

I~L.. J;1JI

~i;

\ L..ili

J...2l

w--

i)

ı..Y

i

o

L:.A.O

0 JS:::

i

~AJ

4

lr'::;

t:;

li

J..al

i

w,ı:" \

-4

J)

i~

i 0

J.:..4l \

J..:'

i)

(4) ~)

Jç..

L:L~ .•

0JS:::''j

05"" ~

JA>

Bazen de ayetlerin sebebi nüzulü beyan edilmektedir:

Jı; (

el - Fecr Suresi

15. )

(.ı.~)

J

.ı.;:~\

l.• 1":,\ 01-.i)'1

ı:"t;)

4:~\

t.. \":,\

.Uı1> 0'.

J\

_.

J

JlA:) uı1> 0'.

4.:.01

J

..:.J..i'

J~) ~\

•. (5) ;;

.. ~)

o~1

(.S-:

1 Ayııı eser, 80 a. 2 Aynı eser, 109 a. 3 Aynı eser 139 a. 4 Aynı eser, 2 h. 5 Aynı eser, 145 a.

56 İSMAİL CERRAHOGLU

0i

,)A )

J~"

Jti

(cl - Adiyat Suresi

ı. )

j..clı

tt:

k

J~""\)

4.;\~$"'~:

Ji

4:.

p" ~~

(~",;":,,LJ ~\J\ )

-

'-1-....

)

6.:k..i.ı\

J~

~i

(1) ... )Jr

'.J.

Bazen de, teffirln en mühim ve en sağlam esaslanndan olan, Kur'anın

Kur'an ile tefsiri örneklerine rastLınılmaktadır. :\lesela,

J"~\

..i.ı~

~

Ji (

ez - Zümer Suresi 44)

(t~?:

}~~i

_..i.ı

oJ;)

(el-Bakara. 255) ( •.j~

4)tl

o..l:~~:. (.$jjl \~0.) •.

J,)..QS'

ILA ) 4.~\A..:.JI

0~)t1)

4.~\A..:.JI

~j)t)

6.1,)4) ..i.",) (

Taha 109 )

(4.~lA.:.1I

c...A:.J)t~.J:.)

Jti

LS""

(2) ( Sebe 23 ) (6.10~1

J)tl

oJ.~~

Bazen de, Usulü tefsirin en mühim konulanndan biri olan müteşabihat,

mübhem ve müfesser gibi hususlar üzerinde de durulduğu görülmektedir.

: Jti

-.;1

LI""~

0:

1

if

(.$)j ( eş - şura Suresi

1 -

2) (~ . (')

j\A)l)

..i.ıl~l:- •..•~\)

,..:il1,)1~ W;JI) ,..i.ıl ~

~\,)

,..i.ıl

f>

~L:lI

j\A)l)

o,,~•..•

~....JI,) ~l;,ç W;JI)

~ı.

{-LI ~L:ll

(.$

J...Ji Jli)

.

..:ill

ejJ.i

(3}.0T.;JI~~\

IY

ri

J~)

.JW

..i.ıl~l...""\

Ü"

ri

r

:e~l:i

Jti)

.6.ij

J.i

e~!L:

..i.ıIJ.~~

(eI-Feth Suresi

10) (Ot~_l:.-i -

J,))

_..i.ı\

}i:~)

4,;~

J~~

~J.:.\

J

j

!

..i.ı1J.~:

CI~)IJti :

~lkl4

tr.J.:.\

J

j

!

eJ..:;.1I)

0~)

0\-4!

.~I.fLL

J ~)

~l!jJ\:

tr.J.:.I

J,)! ..:il1J.:.IAJ.>.\

:~)

(4) .~lkll

J

tr.J.:.\

J,)!

4.;.1-4J1

J)

tr:l~ •.:dı

J ~\

J~~

j

~_A:lI

J ~~

1 Aynı escr, 154 a. 2 Te/sim lbn Hibbcin, 6 lı. :l Ayııı

c"",

2:1 b.

lım lıiBBA:'." VE TEFSİRİ

57

(~J::'

~.JS

ı:.r:

0T.J~1I

\.iıı

j

,,_r.

Wl l::::;';

•

..cAJ..,)

4,~

0~~~ .~

J)

0,0 0T.JAlI

l.iıı \:.u ~

(

ez - Zümer Suresi

27)

(1) . ~

\t:'" ~..,

i.rA--Kısaca tavsifini yapuıağa çalıştığımız bu eserde, giirüldüğü gibi, eski müfessirIerden nakiller bulunmakla herabn, müfes.irin şahsi görüşleri de rol oynamaktadır. Eser, devrindeki K ur'an tcfsiri anlayışını nakletmesi bakımın-dan ehemıniyeti haizdir.