Türk Mikrobiyol Cem Derg (2005) 35:123-125
123 G‹R‹fi
HCV tüm dünyada yayg›n olarak görülen, insidans› giderek artan bir virüstür. Akut hepatitlilerin %20'sinden kronik hepatitlilerin ise %70'inden HCV sorumlu tutulmaktad›r (1). HCV infeksiyon-la-r›n›n özgül tan›s›; virüse karfl› geliflmifl antikorlar›n ya da do¤rudan vireminin gösterilmesiyle olanakl›-d›r. Her ne kadar anti-HCV antikorlar›n varl›¤› bire-yin HCV ile karfl›laflm›fl oldu¤unu göstermekteyse de tek bafl›na akut infeksiyon varl›¤›n› göstermede yetersiz kalmaktad›r. Ayr›ca hepatit C virusu infek-siyonun seyri s›ras›nda, serumda HCV antikoru sap-tan›ncaya kadar uzun bir seronegatif dönem bulun-maktad›r. HCV infeksiyonlar›n›n kesin tan›s› için
HCV RNA'n›n varl›¤›n›n gösterilmesi “alt›n stan-dart”t›r (2,3).
Bu çal›flmada, HCV infeksiyonu geçirdi¤inden flüp-he edilen HBV dahil di¤er viral, toksik, metabolik ve otoimmün nedenlerin ekarte edildi¤i anti-HCV pozi-tif ve anti-HCV'si negapozi-tif olan hastalarda Real Time PCR ile HCV RNA pozitifli¤inin araflt›r›lmas› amaç-lanm›flt›r.
GEREÇ ve YÖNTEM
Serum örnekleri. HCV infeksiyonu geçirdi¤inden flüphe edilen 255 hastan›n kan örnekleri incelemeye al›nm›flt›r. Serum örnekleri uygun koflullarda ayr›l-d›ktan sonra test edildikleri güne kadar -70 °C' de saklanm›flt›r.
HCV ‹nfeksiyonu Tan›s›nda EIA ve PCR Sonuçlar›n›n
Kar-fl›laflt›r›lmas›(*)
Tuncer ÖZEK‹NC‹ (**), Selahattin ATMACA(**), Nezahat AKPOLAT(**), Hakan TEM‹Z(**), Eralp ARIKAN (**)
(*) 3.Ulusal Moleküler ve Tan›sal Mikrobiyoloji Kongresi (28 Haziran-1 Temmuz, Ankara) ‘ sinde sunulmufltur. (**) Dicle Üniversitesi T›p Fakültesi, Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dal›, Diyarbak›r
ÖZET
Bu çal›flman›n amac›, Dicle Üniversitesi Hastanesi Laboratuvar›'na çeflitli kliniklerden gelen anti-HCV'si pozitif ve an-tiHCV'si negatif olan hastalarda, polimeraz zincir reaksiyonu (PCR) yöntemi ile Hepatit C virus (HCV) RNA pozitifli¤inin araflt›r›lmas›d›r. HCV infeksiyonu geçirdi¤inden flüphe edilen 255 hastadan al›nan serum örnekleri çal›flmaya al›nm›flt›r. Has-talar›n 178 (%69.8)'inde anti-HCV pozitif, 77 (%30.2)'sinde anti-HCV negatif, 123 (%48.3)'ünde HCV RNA pozitif bulunmufl-tur. HCV RNA pozitif hastalar›n 108'de anti-HCV pozitif, 15'inde anti-HCV negatiftir. HCV RNA araflt›r›lmas›n›n, anti-HCV pozitif hastalarda oldu¤u kadar, anti-HCV negatif hastalarda da önemli oldu¤u görülmüfltür. Bu nedenle PCR ile HCV-RNA's›n›n gösterilmesi hem tan› için hem de tedavinin izlenmesi aç›s›ndan de¤erli bir yöntemdir.
Anahtar kelimeler: HCV RNA, Polimeraz Zincir Reaksiyonu (PZR), EIA. SUMMARY
Comparision of PCR and EIA Results in Diagnosis of HCV Infection
The aim of the present study was to investigate the positivity of HCV RNA by polimerase chain reaction (PCR) in patients with positive and negative anti-HCV. The sera of patients sent to the Routine Laboratory, Dicle University Hospital were studied. Serum samples obtained from 95 patients with suspected HCV infection were analyzed. Anti-HCV was found to be positive in 178 ( 69.8%) and negative in 77 (30.2%) of the patients. HCV RNA was found to be positive 123 (48.3%) of the patients. Anti-HCV was found to be positive 108 (87.8%) and negative in 15 (12.2%) of patients with positive HCV RNA. It was found that detection of HCV RNA in anti-HCV negative patients were important as in positive patients. Because of that in routine laboratories PCR seemed to be a valuable assay for HCV RNA determination for diagnosis and also following up therapies. Key words: HVC RNA, Polymerase Chain Reaction (PCR), EIA.
Türk Mikrobiyol Cem Derg (2005) 35:123-125
124
Serolojik test. Anti HCV EIA, Cobas Core 2 ‹mmu-nochemistry System(Roche) ile üretici firman›n öne-rileri do¤rultusunda uygulayarak anti-HCV varl›¤› araflt›r›lm›flt›r.
HCV RNA'n›n saptanmas›. Robo Gene (Roboscre-en, Leipzig, Germany) kitleriyle ABI PRISM 5700 (Applied Biosystems) cihaz›nda Real Time PCR yöntemiyle çal›fl›lm›flt›r.
BULGULAR
Bu araflt›rmada 255 hastan›n 108'inde (%42.4) HCV ve HCV RNA pozitif ; 62'sinde(%24.3) HCV ve HCV RNA negatif ; 70'inde (%27.4) anti-HCV pozitif anti-HCV RNA negatif ;15'inde (%5.9) an-ti-HCV negatif HCV RNA pozitif tespit edilmifltir. Sonuçlar› farkl› bir flekilde yorumlarsak; 255 hasta-n›n 178'inde (%69.8) anti-HCV pozitif bulunmufl; bu 178 hastan›n 108'inde (%60.7) HCV RNA tespit edi-lebilmifltir. 77 anti-HCV negatif hastadan 15'inde (%19.5) HCV RNA tespit edilmifltir (Tablo 1). TARTIfiMA
HCV infeksiyonu tüm dünyada yayg›n bir sa¤l›k so-runudur. ‹nfeksiyon prevalans› genel olarak %3 do-lay›ndad›r. Bu oran Bat› Avrupa ve Kuzey Ameri-ka'da oldukça düflükken; Do¤u Avrupa, Ortado-¤u,Hindistan ve Afrika'n›n baz› bölgeleriyle Asya'da %5 düzeyindedir(4). Ülkemizde sa¤l›kl› kifliler yada kan donörlerinde yap›lan seroprevalans çal›flmalar› anti-HCV pozitifli¤inin %0.3-1.7 aras›nda de¤iflti¤i-ni göstermektedir(5).
EIA testleri, kullan›mlar›n›n kolay ve ucuz olmalar› nedeniyle tan›da ilk tercih edilecek testlerdir. HCV tan›s› için üçüncü kuflak EIA testi gelifltirilmifltir. Anti-HCV antikorlar›n›n varl›¤›, bireyin HCV ile karfl›laflt›¤›n› göstermekteysede, tek bafl›na akut bir infeksiyon varl›¤›n› göstermede yetersiz
kalmakta-d›r. Üçüncü kuflak testlerde bile serokonversiyon saptanmas› 5-6. haftay› bulmaktad›r. Erken dönemde vireminin saptanmas›nda PCR ile HCV RNA'n›n araflt›r›lmas› çok önemli parametre olarak kabul edil-mektedir(6,7).
Çal›flmam›zda 108 (%42.4) örnekte EIA ve PCR yöntemlerinin her ikisiyle de pozitif, 62 (%24.3) ör-nekte her ikisiyle de negatif sonuç elde edilmifltir. 70(%27.4) örnekte anti-HCV pozitif oldu¤u halde HCV RNA saptanmam›flt›r. Bu durum latent veya inaktif infeksiyonda seropozitifli¤in devam etmesi HCV viremi düzeyinin kullan›lan yöntemin saptabildi¤i düzeyden düflük olmas›, HCV RNA'n›n ya-lanc› negatifli¤i veya HCV'nin aral›kl› sirkülasyonla sal›n›m›yla ayn› hasta için de¤iflken PCR sonuçlar› elde edilmesi ile aç›klanabilir(8,9).
Ayr›ca çal›flmada, anti-HCV negatif 15(%5.9) ör-nekte HCV RNA saptanm›flt›r. Bu da örneklerde kontaminasyon veya non spesifik amplifikasyona ba¤l› yalanc› pozitiflik olabilece¤i düflünülerek; test iki kere ve tüm parametreleri gözden geçirilerek tek-rarlanm›flt›r. Anti-HCV negatif hastalarda ; HCV RNA varl›¤› bu hastalar›n önemli bir bölümünde im-mun supresyon söz konusu olabilece¤ini, dolay›s›y-la antikor yan›tta yetersizlik odolay›s›y-labilece¤ini göster-mektedir. Ayr›ca antikor saptanamayan olgularda HCV RNA'n›n gösterilmesi hastalar›n özelliklerine ve virus ile karfl›laflma sürelerinin uzunlu¤una göre de¤ifliklik göstermektedir. Hepatit C virus infeksiyo-nun seyri s›ras›nda, serumda HCV antikoru saptan›n-caya kadar uzun bir seronegatif dönem bulunmakta-d›r (2,7,10).
Sonuç olarak, anti-HCV pozitif hastalarda HCV RNA araflt›r›lmas› takip ve tedavi aç›s›ndan gerekli-dir. Anti-HCV negatif viremili hastalar›n saptanma-s›nda özellikle flüpheli ve serokonversiyon geliflme-yen olgular›n ayd›nlat›labilmesinde veya
uygulana-HCV RNA (+) uygulana-HCV RNA (-) TOPLAM (n) (%) (n) (%) (n) (%)
Anti HCV(+) 108 42.4 70 27.4 178 69.8
Anti HCV(-) 15 5.9 62 24.3 77 30.2 TOPLAM 123 48.3 132 51.7 255 100.0 Tablo 1. PCR ile elde edilen sonuçlar›n, anti-HCV sonuçlar› ile karfl›laflt›r›lmas›
T. Özekinci ve ark., HCV ‹nfeksiyonu Tan›s›nda EIA ve PCR Sonuçlar›n›n Karfl›laflt›r›lmas›
125 cak tedavi etkinli¤inin izlenmesinde PCR rutin
kul-lan›lmas› gereken bir yöntemdir.
KAYNAKLAR
1. Thomas DL, Leman SM: Hepatitis C. “Mandell, Douglas and Bennet (ed.): Principles and Practice of Infectious Diseases”, Fifth ed. Churchill Livingstone (2000).
2. Yenen OS: Hepatit C Virusu. “Willke Topçu A, Söyletir G, Do¤anay M (ed): ‹nfeksiyon Hastal›klar› ve Mikrobiyolojisi”, p 1377, Nobel T›p Kitapevleri, ‹stanbul (2002).
3. Garson JA. The polymerase chain reaction and hepatitis C virus diagnosis. FEMS Microbiol Rev 14: 224 (1994).
4. WHO. Global Surveillance and Control of Hepa-titis C. J Viral Hepat 6:35 (1999).
5. M›st›k R, Bal›k ‹: Türkiye'de viral hepatitlerin epidemiyolojik analizi. “K›l›çturgay K, Badur S (ed): Viral Hepatit 2001” p10, Viral Hepatitle Sava-fl›m Derne¤i Yay›n› ( 2001).
6. Krajden M, Zhao J, Bourke C et al: Detection of Hepatitis C Virüs in second generation Enzyme Immunoassay seropositive blood donors by using matched pairs of fresh frozen plasma and pilot tube sera. J Clin Microbiol 34:2191 (1996).
7. Türko¤lu S: Viroloji ve Seroloji. “K›l›çturgay K, Badur S (ed): Viral Hepatit 2001.” p 182, Viral He-patitle Savafl›m Derne¤i Yay›n› (2001).
8. Albadalejo J,Alonsa R, Antinozzi R, et al: Mul-ticenter evaluation of the COBAS AMPLICOR HCV assay, an integrated PCR System for rapid de-tection of HCV RNA in the diagnostic Laboratory. J Clin Microbiol 36:862 (1998).
9. Bayraktar B, fiensoy AE, Bulut B, et al: Hepatit C Infeksiyon flüpheli olgularda Enzim Immunoassay (EIA) ve COBAS AMPLICOR HCV-RNA test so-nuçlar›n›n karfl›laflt›r›lmas›. Türk Mikrobiol Cem Derg 33:266 (2003).
10. Us T, Akgün Y, Kural M: RT-PCR ve üçüncü kuflak ELISA yöntemleriyle saptanan HCV-RNA ve Anti-HCV sonuçlar›n›n karfl›laflt›r›lmas›. Viral He-patit Derg 2:298 (2001).
