O L A Y L A R
NEYZEN TEVFİK’I
5M!
İNSANLAR
HASAN PULUR
OKUYUN, RAHATLAYIN!
NSAN sıkılınca, bunalınca, dolup, patlayacak hale gelin ce ne yapar?
Sizler ne yaparsınız bilemeyiz ama, biz ya Şair Eşrefe sığınırız, ya da Neyzen Tevfik'e...
Onların yazdıklarını, yaptıkları nı, söylediklerini okur, hatta yüksek sesle okur, tekrarlar, boşalır, rahat larız.
Çünkü bu büyük hiciv ustaları si zin söyleyeceklerinizi yıllar önce söylemişlerdir...
Diyeceksiniz ki, onların yıllar ön ce söyledikleri bu güne uyar mı?
Hiç merak etmeyin öyle uyuyor ki!
Zira Türkiye’de çok şey değişti ama, değişmeyen o kadar çok şey var kİ!
1^-j- EYZEN Tevfik'e sormuşlar:
J\| “ Çalarken mİ neşelenir- ---sin, yoksa neşeli olduğun za man mı çalarsın?”
O günlerde Maliye Bakanı hak kında yolsuzluk dedikoduları alıp yürümüştür; Neyzen Tevfik fırsatı kaçırmaz:
“ Maliye Bakanı değilim kİ, çalar ken neşeleneyim!”
TTİH A TÇ ILA R IN meşhur T a lat Paşa’sının çingene oldu ğu söylenir, oysa Talat Paşa, ailesinin geçmişiyle ilgili bilgi vere rek bunun doğru olmadığını kanıt lar. Lâkin çok kızgın olan Neyzen Tevfik’in hicvinden kendisini kurta ramaz:
“ Fırka, parti diye halkın boğazın dan sıkarak,
Milletin on senedir olmuş idi mengenesi,
Kazdığı c&h-ı belaya yine kendi düştü
örsünü kıskacını...min çinge nesi”
w , İL 1942, Nazi Almanyası dün- Y yanın hâkimi görünümünde- ---dir; Neyzen aşağıdaki dörtlü ğü o günlerde yazar:
“ Şu yeni Nazi nizâmınca nasıldır bilmem >.
Bizde kıymet adamın servetidir, mangırıdır.
Alman devleti hırsızlığı etmezse kabul,
O zaman blzlere İşte bu rejim ay kırıdır.”
Neyzen Tevfik şu dörtlüğü acaba
neresi için, kim için ve kimler için söylemiş?
“ Bana vicdan İle din, hubb-ı be şer şöyle dedi:
Menfaat nerede ise o tarafa yol lanırız.
Sen şifâ-bahş olacak sanma bu teşkilatı
İlmi biz halkı uyuşturmak İçin kullanırız.”
Nasıl çıkarabildiniz mi? Neyzen Tevfik bu dörtlüğü neresi için, kimler için yazsın?
Bulanlar, bulamayanlara söyle sin...
940'lı yıllar, çok partili de mokrasiye geçilmek üzere, Neyzen Tevfik birine kızmış, verip veriştirmiş:
“ Kime sordumsa seni doğru ce vap vermediler
Kimi alçak, kimi hırsız, kimi dey yus dediler.
Künyeni almak için partiye ettim telefon
Bizim kayda göre, şimdi o me bus dediler.”
H
ANİ, kızınca, isyan edince, “ Yıl, hırsızın, uğursuzun!”deriz ya, Neyzen Tevfik bunu bir başka söylemiş:
“Asrın yeni bir umdesi var, hak kapanındır
Söz haykıranın, mantık ise şarla tanındır.
Geçmez ele bir paye kavuk sal lamayınca,
Kürsî-I liyakat, pezevenk, puşt olanındır.” öyle değil mi?
E Neyzen Tevfik'in biri çok, biri de az bilinen iki beyti:
“ Türkü yine o türkü ı larda tel değişti
Yumruk yine o yumruk, bir varsa el değişti.”
★★★
“ Aldıkça al, daldıkça dal, çaldık ça çal,
lst<
İstersen ver yüz arzuhal; ne sor gu var, ne sual.”
İZ de bunalınca, duydukları nızdan, okuduklarınızdan patlayacak hale gelince, bi zim gibi yapın, ya Şail- Eşrefi oku yun, ya da Neyzen Tevfik’i...
Onlar hepimizin nâmına söyle yeceklerini söylemişler...
Ruhlarına birer Fatiha okumayı da ihmal etmeyin...
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi