2
Yasemin Çakırer Özservet
1978 Afyon doğumludur. Gazi Üniversitesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümün-den 2000 yılında mezun olduktan sonra Selçuk Üniversitesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümünde akademisyenliğe başlamıştır. Burada "Kentli Varsılların Varoş ve Yoksulluk Algıları Adana Kenti örneği" adlı teziyle 2004 yılında yüksek lisansını tamamlamıştır. Daha sonra İTÜ Şehir ve Bölge Planlama Bölümünde doktora öğrenimine başlamıştır. 2012 yılında "İstanbul-Zeytinburnu'nda Ulusötesi Kentleşme Aktörleri olarak Türk Kökenli Göçmen-ler" isimli teziyle doktorasını tamamlamıştır. Kısa bir süre yine Selçuk Üni-versitesi’nde görev yaptıktan sonra Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Mimarlık Bölümünde 14 ay kadar Yrd. Doç. Dr. olarak görev yapmıştır. Nisan 2014 itibariyle de Marmara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yerel Yöne-timler Bölümü'nde Yrd. Doç. Dr. olarak görev yapmaktadır. Çalışma alanları; genel olarak şehir sosyolojisi özel olarak da, uluslararası göç, yoksulluk, me-kânsal ayrımlaşma, çocuk ve şehir ilişkisi şeklindedir. Son yıllarda çocuk üzerine yayınlanmış birçok yayını bulunmaktadır.
ÇOCUKLUK MEKÂNLARIMIZ
Editör
4
Çizgi Kitabevi Yayınları: 592 Edebiyat
Genel Yayın Yönetmeni Mahmut Arlı ©Çizgi Kitabevi Temmuz 2015 Kapak Resmi Kemal Yeğin ISBN: 978-605-9108-63-8
Yayıncı Sertifika No:17536
KÜTÜPHANE BİLGİ KARTI
‐ Cataloging in Publication Data (CIP) ‐
Editör: ÇAKIRER ÖZSERVET, Yasemin Çocukluk Mekânlarımız
Baskıya Hazırlık: Çizgi Kitabevi Yayınları Tel: 0332 353 62 65- 66
Baskı: Sebat Ofset
Fevzi Çakmak Mh. Hacıbayram Cd. No:57 Karatay/Konya - KTB. S. No: 16198
ÇİZGİ KİTABEVİ
Sahibiata Mah. Mimar Muzaffer Caddesi Helvacıoğlu Apt. No:41/1 – Meram / Konya Tel: 0332 353 62 65 – 353 62 66
Faks: 0332 353 10 22 www.cizgikitabevi.com
ÖNSÖZ
Nüfus içerisinde oranı düşmeye başlasa da, 2014 yılı itiba-riyle ülke nüfusumuzun üçte birini aşan oranda çocuk nüfusu-muz bulunmaktadır. Bu oran halen Avrupa ülkelerine kıyas-landığında çok yüksek bir orandır. Bu büyük kitle olan çocukla-ra yönelik ulusal çocuk politikamız ise, yeni oluşmaktadır
Çocukluk dönemi, kuşkusuz insanın kendi olma sürecinde önemli bir dönemdir. İnsan ve mekân ilişkisinde, bu ilişkinin temellerinin atıldığı ve mekânsal iletişimden en çok etkilenilen dönemin de adıdır çocukluk. İnsanların belleğinde yer eden çocukluk anıları, daha sonra yaşadıklarından elbette ki bağım-sız değildir ve anımsanırken yeniden tasarlanıp, kurgulanabil-mektedir. Yine de çocukluğun anımsanışı kişisel ve dönemsel tarih anlamında bizlere önemli ipuçlarını sunmaktadır.
Bu kitabın ortaya çıkış amacı, çocukların bizim işe gitmemiz gibi temel bir faaliyeti olan oyun oynamanın, zengin mekân dizeleri etrafında gerçekleşmesine olan ihtiyacını, yaşanmış çocukluk mekânları hikâyeleri üzerinden yeniden vurgulamak-tır. Biz bugün şehirlerimizde çocuklara çok kısıtlı ve fazlaca sınırlandırılmış mekânlar sunuyoruz. Sunamadığımız, otomo-bile terkedilen sokaklarımız ve daha bir yığın sosyal ilişkileriyle birlikte yitirdiğimiz mekânlarımız var. Bu eseri okuduğunuzda, bugünün yetişkinlerinin anılarında yer alan ve kendi çocukla-rımıza miras bırakamadığımız zengin mekânları görmek müm-kün olacak.
Bu kitap çalışması, son üç senedir çocuk ve şehir ilişkisine yönelen akademik çalışmalarımın içerisinde en eğlenceli ve en ortaklaşa üretilen çalışmadır. Kitap, bir fikir olarak aniden orta-ya attığım projelendirdiğim bu çalışmanın gerçek olmasına destek olan 47 kişinin hikâyelerinden oluşmaktadır.
Geçmişin nasıl olduğundan daha çok, nasıl yorumlanarak hikâye edildiği de çok önemlidir. Bu kitaptaki çocukluk anıları, geçmişte kalan güzel anılar olarak yorumlanan çalışmalardır.
6
Kitap, çocukluğuna bugünden baktığında aslında doya doya yaşadığını düşünenlerin yazılarından oluşmaktadır. Çocuklu-ğunda evden pek dışarı çıkmadığı için güzel anıları olmadığını ve bu nedenle yazmak istemediğini söyleyen birçok kişi de olmuştur. Çocukluğunda mekânla kurduğu ilişkinin pozitif olduğuna güvenenler yazmak istemiştir. Sadece sosyal medya-da çağrıya çıkılan bu projede oldukça farklı yıllarmedya-da ve yöreler-de çocukluk geçirenler yer almıştır. Kitap tasarımı, tarihsel sıra-lama dikkate alınarak yapılmıştır. Bu sırasıra-lamaya göre hazırla-nan içindekiler sayfası dışında hazırlahazırla-nan haritalı çocukluk yörelerini gösteren bir içindekiler sayfasının olması da bu kita-bın özgün bir tarafıdır.
7-14 yaş aralığında geçen çocukluk ve mekân ilişkilerini yazmalarını istediğimiz yazarlar 1946 doğumludan 1998 do-ğumlu yazara kadar geniş bir yelpazede olmuştur. Yazarların cinsiyet dağılımı bayanların lehinedir. Sadece 10 yazarımız erkektir. Anlatılan yörelere baktığımızda toplam 7 yazar İstan-bul’da geçen çocukluğunu anlatmıştır. Ankara ve İzmir ise birer yazarın çocukluk anılarının yöresidir. 2 Tokat, 2 Aydın, 2 Kon-ya ve diğerleri birer Kon-yazarlı olacak şekilde birbirinden çok farklı yöreler yer almaktadır. Toplamda 22 yazarımız şu an İstan-bul’da ikamet etmektedir. Çocukluk yöresinde hala oturmakta olanlar ise, 17 kişidir ve ağırlıklı olarak daha genç nesiller doğ-dukları yerde yaşamaktadır. Yazarların meslek durumlarına bakıldığında ise, 14’ü Akademisyen, 6’sı Öğretmen, 7‘si Mimar, Mühendis, Şehir plancısı gibi teknik mesleklerden, 6’sı halen öğrenci ve geri kalanları da diğer meslek gruplarındandır.
Dr. Yasemin Çakırer-Özservet Haziran 2015