BİR KÖPEKTE HİPOFİZİN KRCTMOFOB ADENOMU

Vet. Bit Derg. (20tH), 17.2: 147·150

BiR KOPEKTE HiPOFiziN KROMOFOB ADENOMU

',O

Oguz Kui1

Ch

romoph

obe ad

enoma of the

pituitar

y gla

nd in a

dog

Summary: In this report. sinusoidal type of chromophobe adenoma in the pars distalis 01 pituitary gland was desc-nbed with gross and microscopic lindings In a 7 year-old. Terrier dog. Grossly, it was placed in the base of the brain, in between chiasma oplicum and anterior 01 pons cerebri. The tumor mass was 1.4x2.0xl.7 cm in diameter, sphencal, firm and dark brown in colour. Microscopically, large round shaped chromophobe cells were observed. There were abundant Slnusoids which were enlarged and filled with erythrocytes in between these cells. A few rosette like struc-tures were atso present.

Key words: Chromophobe adenoma, pituitary gland, dog.

Olel: Bu gOzlemde 7 Y8!ii11 Terrier In(l bir kopekte hipolizln pars distalisinde rastlanan sinCizoidaJ lipte kromofob ade-nom. makroskopik ve mikroskopik bulgutaflyta tanlmlandl. Makroskopik incelemede tumor, beyinln bazallnde, chI-asma opticum ile pons cerebri'nin anteriorU arasmda yen~mi~tL TumOr, 1.4x2.0x1.7 cm boyutlarmda, kOremsl ~e­ kilde. sen klvamda ve dlftan koyu kahverenkli idi. Mikroskopik incelemeda, tOmOr ~ogunlukla bOyiik va yuvarlak fekirli kromolobik hOcrelerden oIufmuftu. Bu hOcreler arasmda ~ok saylda geniflem~ ve i~i erilrositlerle dolu sinOzoidler vardl. Az saYlda da rozel benzeri olu;;umlara rastland!.

Anahtar kelimeler : Kromofob adenom, hlpo/iz, kOpek. Girlf

Hlpoliz tumorlen adenohipofizin pars distalisi ya da pars intermediasmda bulunan kromo/ilik (asi-doliller ve bazofilter) veya kromofobik hocrelerclen koken allrlar. Bu tUmorlerden en yaygln olant pars distalisten geli~en fonksiyonel ya da fonksiyonel

01-mayan kromofob adenomlardtr. Fonksiyonel olanlar

hOcreler araslnda yer alan kapiltar veya venOlienn az ya da yOk olmasma gore sinOzoidal ve diffuz tlpte kromofob adenomlar olarak klasifiye edilirler. Bunlar bOyOk ya da kOyuk kromofob hOcrelerden olu~urlar (Loeb ve ark., 1966: Capen ve ark., 1967:

Capen, 1990: 1991; Dammrich, 1991; Jones ve

ark .. 1997). BuyOk hOereli adenomlar fonksiyonel, kO~uk hOcre!i adenomlar ise fonksiyonel olmayan tum6rlerdir (Williams ve ark .. 1980; Dammrich, 1991). Kromofob adenomlara slkllkla k6peklerde, daha az olarak da kedi, at ve diOer eveil hay-vanlarda rastlanlr (Capen, 1990; 1991; Jones ve ark., 1997).

Anabilim Dallmlz 1933-2000 Ylilart araslndaki nekropsi ve biyopsi kaYltlannm incelenmesinde yal-nlZ iki alia hipofiz tumori.ine rastlanml~: bunlardan bidsi hemorajik kromofob adenomu diOeri pars in·

lermediadan k6ken alan adenom olarak

kay-dedilmi~lir (Urman ve ark., 1963). Bu nedenle bir ko-pekte hipofizin pars distalisinde sinOzoidal lipte kro·

mofob adenom olarak saptadlOlmlz olgunun

yaytnlanmasl uygun gorOlmO~tOr. Olgunun Tanlml

Materyal, AO Veteriner FakOltesi Cerrahi Ana· bilim Dall'ndan gonderilen 7 ya~1I Terrier Irkl bir kopek ba~mtn bazalinde rastlanan tUmor kitlesidir. Bu kitleden alman doku Ornekleri bilinen yontemlerle i~lenerek parafinde bloklanlp, 5-6 J-Im kahnllfltnda

ke-silerek rutin hematoxylin-eosin (HE) boyamasmm

yanlslra sekretorik granulleri saptamak amaelyla da

Mallory'nin phosphotungstic acid hematoxylin, acid-fuchsin aniline blue, periodic acid Schiff (PAS) Ozel boyamalart ite boyandl (Silliphant, 1960).

Makroskopik incelemede tOmOr, beyinin ba-zalinde, chiasma oplicum ile pons cerebri'nin an-lenorO araslnda yerle~mi~ kOremsi ~ekilde, dl~tan

koyu kahverenkli gOrOnen, 1.4x2.0x1.7 cm bo-yutlannda sen bir kitle ~eklindeydi ($ekil 1A). Kesll

yOzO grimsi renkte ve homojen yaptda olup toplu iflne ba~1 bOyOklOOOnde, koyu kahvemsi odaklar i~ermekteydi ($ekil 1 B).

Gell~ Tant~l: 03.01.200 I @: svural@\·cterinary.nnknra.cdu.tr

Vl RAL. KUL

$ekili. A TUll101 lullC!>lnm vcn'ra!den gorunusu (Ok) 8 TumOI killesmin saQI,al keSllle gorun~u (ok).

$ekJl 2. Tumoral hucreler (c»o:lar) ve bunlann roze, benzen dl21hmleri (a), HE. X400. TumOr beYlnden kolayca uzakla~lmldl ve

lemas ettiOI ~vresmdeki beyin dokusunda ( tha-lamus, corpus mamillare, pedunculus cerebri) ba-SlllCa ilgill halll c;:ukurluk 90Z8 c;:arpll. AYrica

pe-148

dunculus cerebri oldukc;:a daralml~, lateral vent -rikOlier ise biraz geni~lemj~tl.

Mikroskopik Incelemede IOmOrOn yogunlukla yuvarlak ve bOyuk kromofobik hOcrelerden olw~lugu

Uir kilpekle hiporizin ...

$ekll 3. yak saYlda lumenl genl~leml~ ve eritrosillerle dolu smuzoidler (oklar). HE. X200 gOrOldO (~ekil 2). Bunlar belirgin ~ekirdek~igi alan

yuvarlak. vezikOler ~ekirdekli ve eozinolilik

si-loplazmah hGerelerden ibarelti. Hocre kOmeleri

inee bagdokusu ile aynlml~ olup bu ba{jdokusunda

yak saYlda. lumeni geni~lemi~ ve eritrositlerle dolu

sinGzoidler vardl ($ekil 3). Bu hOereler bazl

sa-halarda. ortaslnda soluk pembe renkli killelerin bu·

lunduQu bo~luklarin ~evresinde rozet benzeri

di-zilim gOsteriyordu ($ekll 2). Ancak hOerelerin

gOrOnOmO bu sahalarda ovaldi. Yapllan ozel boo

yamalarda hOerelerin asidik ya da bazik bo-yanmadlQJ: hOere sitoplazmaslnda da sekretorik

granOlierin bulunmadlgl saplandl. Ol~tan ba{jdoku hGereleriyle ~evrelenmi~ olan tOmorOn. yogunlukla

marjinaJinde, hipolizin pars distalisine ail normal

hOereler g6rOldO. TOmOrie temasla alan thalamus

bOlOmOnde ise

az

leslerin kristallerine ve tek tOk de dejenerasyona ugraml~ noronlara rastlandl.

Tartl~ma ve Sonu~

Kopeklerde hipofizin pars distalis tOmOrierinin % 77'sinin kromolobik hOereli adenom oldugu:

bunlarln bazl Irklarda (Boxer, Boston Terrier.

Oase-hund) ve ya~lIlarda daha slk gOrOldOgO

kay-dedirmi~tir (Cotlin ve Munson, 1953: Brodey ve Prier, 1962: Capen ve ark., 1967; Capen, 1990; 1991; Jones ve ark., 1997). Qall~mada da kar

-~lla~llan IOmerOn 7 ya~h Terrier Irkl bir k6pelcte

go-rGlmesi bu yendeki bildirileri desteklemi~lir.

149

Hipofizin pars distalis IOmorlerinin fonk· siyonelligi klinik semptomlara. biyokimyasal bul'

gulara ve Ozellikle de adren, liroid, paraliroid ile

ge-nital sistemde gOrillen palolojik degi~ikliklere gore saptanl( (Urman ve ark., 1963; Zaki ve Lui. 1973;

Capen, 1990; 1991; Shimada ve ark .. 1996; Jones ve ark .. 1997). Sunulan olguda sadece ba~1n gon-derilmesi nedeniyfe sistemik bir inceleme ya-pllamadlQlndan IlimorOn ,fonksiyonelligi hakklOda' kesin bir yorum yapllamaml~tlr. Aneak, lonksiyonel

olanlann belli bir Irk predispozisyonu g6stermesi.

mikroskopik olarak da yuvanak g6rOnOmlO, bazen de rozel benzeri dizilim g6steren hOereler araslnda seyrek bagdokusunun bulunmasl, yak saYlda si-nOzoid icermesi, tOmorun ma~ina1inde hipofizin

pars distalise ail hOerelere rastlanmasl ve bOyOk kromofobik hOereli adenomlann ~ogunlukra lonk·

siyonel olarak kabul edilmesi gibi nedenler ofgudaki

tOmOrOn fonksiyonel olabileeegini dO~OndOrmO~IOr. Olguda mikroskopik incelemede bOyOk hOerefi kro· molob tOm6r1erde rastlandlgl kaydedilen tOmor hOc·

relerindeki vag vakuolleri (Zaki ve Lui, 1973), he·

moraji, mineralizasyon, nOron kaybl. miyelin

degredasyonu (Capen, 1990; 1991) ve araslfa

go-rOlebilen sekretorik granOlier (Capen ve ark., 1967)

gibi sekunder bulgulara rastlanmaml~tlf. Schwart-zman ve Fegley (1965), tOmOr hOereleri araslOda bOyOk kolesterin kristalleri ile lumeni bazen bo~. yogu kere de dejenere tOmor hOereleri ya da kan hOcreleriyle dolu pembe renkli amort kistler sap·

VURAL. KUl

laml~lardlr. Sun ulan olguda da az saYlda,

lu-meninde soluk pembe renkH, homojen kille

bu-lunan rozel benzeri dizilim gosteren hOereler

gO-rOlmO~tOr. Bu yapllann, tOmorOn atlarda gorOien ve

hipolizln pars inlermediaslndan koken alan

ade-nomlarla kan~maslna yol ayl191 kaydedilmi~lir.

Aneak, pars inlermediadan geli~en tGm6rlerde

rozel benzeri yapllarda yok saYlda silyumlu

ko-lumnar epitel hOerelerinin buiunmasl (Capen ve

ark .. 1967; Capen, 1990; Jones ve ark., 1997),

huere sitoplazmaslnda yOk saYlda PAS pozitif gra-nullenn yer almasl (Boujon ve ark., 1993), hOereler

araSlnda da musin salgllayan goblet hOcrelerine

rastlanmasl (Capen, 1990), pars intermedia Ue

pars posteriorun tomorle iy iye olmasl ve pars

dis-lallsin kolayllkta aYlrt edilmesi (Capen. 1991),

bun-larm kromofob tOmorlerden aYlnmtnda 6nemll rol oynar.

Sonuy olarak makroskopik ve mikroskopik

bulgular e~liginde tOmorOn hipofizin pars

dis-lallsinden k6ken alan sinOzoidal tipte kromofob

adenom oldu{juna karar verilmi~lir. Her ne kadar

slstemik bir inceleme yaptlamaml~sa da bu IOmor,

TOrkiye'de k6peklerde tespit ediJen ilk olgu olmasl

nedeniyle onemli bulunmu~tur.

Te~ekki.ir Materyalin teminindeki yar

-dlmlanndan dolaYI Vet.Hek. Sail Tong'a te~ekkOr

edenz.

Kaynaklar

Boulon, C.E .. Bestettl, G.E., Meier, H.P .. Straub, R,

Junker, U .. Rossi, G.L (1993). Equine Pituitary Ade-noma: A Functional and Morphologicat Study. J.Comp.Pathol.. 109, 163-17S.

Brodey. RS., Prier, J.E. (1962). Clinico-Pathologic Con-ference. J.A.V.M.A., 140,595-600.

Capen, C.C. (1991). The Endocrine Glands. In ·Pat

-150

hOlogy 01 DomesllC Anlmals-. Ed. Jubb. K.V.F .. Kennedy. P.C., Palmer, N. Academic Press, California.

Capen. C.C. (1990). Tumours of the Endocrine Glands. In "Tumours in Domestic Animals". Ed. Moulton. J.E Uni -versity 01 California Press, Berkeley.

Capen. C.C., Martin. S.L., Koestner. A. (1967). Neoplasm In the Adenohypophysis of Dogs - A Clinical and Pat-hologic Study. Path. Vet., 4. 301-325.

Collin, D.l., Munson, T.E. (1953). Endocrine Diseases 01

the Dog Associated With Hair loss. JAV.M.A., 123.4

02-40S.

Dammrich. K. (1991). Endokrine Organe. In ·Pathologie der Haustiere". Ed. Schulz. l.C. Gustav Fischer Verlag Jena, leipzig.

Jones, T.C., Hunt. R.D .. King. N.W. (1997). "Endocrine Glands·. lippincott Williams Wilkins, Maryland.

loeb. W.F., Capen, C.C .. Johnson, l.E (t966). Ade

-nomas of the Pars Intermedia Associated with Hypergl-ycemia and Glycosuria in Two Horses. Cornell Vet., 56.

623-639.

Schwartzman, RM.. Fegley. H. (1965). CliniCO -Pathologic Conlerence. J.A.V.M.A., 147,642-652. Shimada, A .• Hara, K.. Umemura. T .• Kagota, K., Va· maga. Y., Ozaki. K .. Narama. I. (t996). Non·luncllOnal Pi-tUitary Chromophobe Adenoma in a Calf. J. Comp. Pal

-hoI., t t5, 89-93.

Silliphant. W.M. (1960). Manual 01 Histologic and Special StainIng Technics. McGraw Hill Book Company. New

Yo"'-Unnan. H.K .• Ozcan, H.C., Tekeli, S. (1963). PitUitary Ne-oplasms in Two Horses. ZentbI.Vet.Med., to, 257-262. Williams, ED., Siebenmann, RE .. Sobin, LH. (19S0).

Histological Classification 01 Tumours of the Anterior Pi-tuitary (Adenohypophysis). In: Histological Typing of En-docrine Tumours. World Health Organization, Geneva. Zaki, FA, liu, S.K. (1973). PitUitary Chromophobe Ade-noma in a Cat. Vet. Pathol., 10,232-237.