Başlık: Dünyada Eximbank'lar "26 Ülkenin İhracat Kredi,Sigorta ve Garanti Kuruluşlarına Genel Bir Bakış"Yazar(lar):EREL, S. İpekCilt: 49 Sayı: 1 DOI: 10.1501/SBFder_0000001667 Yayın Tarihi: 1994 PDF

DÜNYADA

EXIMBANK'LAR

"26 Ülkenin İhracat

Kredi, Sigorta ve Garanti

Kuruluşlarına

. Genel Bir Bakış"

s.

ıpek EREL.

GıRİş

Günümüzde Eximbank'lann misyonu, ihracatçılanna finansman kolaylıklan tanıyan diger ülkeler karşısında ortaya çıkan rekabet avantajlan eşitsizligini gidermek ve kendi millı ihracat düzeylerini, ihracatçılanna finansman kolaylıgı saglayarak arlUrmaktır.

Eximbank'ların ihracata yönelik sagladıklan sözkonusu finansman kolaylıklan, çeşitli programlar aracılıgı ile yürütülmektedir. Bu raporda detaylı olarak belirtilen sözkonusu programlar karakteristikleri itibariyle iki ana faaliyet grubunda toplanabilir:

1- RıSKTEN

KORUMA

FAALİYETLERı:

Ticari bankalarca açılan (sevkiyat öncesi ve sonrası) ihracat kredilerinin, ilgili finans kuruluşlarına geri ödenme garantisinin saglanması ve/veya sigortalanması ile, finans kuruluşlan riskten korunmakta ve bu faaliyetlere uygun koşullarla kredi sagIamaya daha istekli hale getirilmektedirler.

Ayrıca, yabancı ülke ithalatçılarına saglanan alıcı kredilerinin geri dönüşünün garanti edilmesi ile alıcılann uygun koşullarla finansman kolaylıgına kavuşturulması ve tercihlerini bu ülkelerin mallanna kaydırmalan temin edilmeye çalışılmaktadır.

2- KREDıLENDıRME

FAALıYETLERı:

Kredilendirme faaliyetleri büyük ölçüde ticari bankalar sistemi aracılıgı ile (line of eredit) dolaylı biçimde yürütülmektedir. Ancak Eximbank'lar, daha önemli ve büyük kredileri, dogrudan dogruya kendileri kullandırmaktadırlar.

-Türkiye Ihracat Kredi Bankası AŞ. ([üRK EXIMBANK). İhracat Kredileri Daire Başkanhgı. Uzman Yardımcısı

78

S. ıPEK EREL

Gerek dolaylı, gerek direkt krediler, piyasa faiz hadlerinin altında faiz oranları ve uygun koşullarla açılmakta;. böylelikle finansman kolayııgı bakımından ortaya çıkan rekabet eşitszligi giderilmeye çalışılmaktadır.

Eximbank'lar faaliyetlerinde diger finans kuruluşları ile rekabet etmezler: Finans kUruluşlarının ihracatın finansmanına uygun koşullarla yeterli fon saglayamadıgı veya saglarnak istemedigi durumlarda bu açıgı kapatırlar.

Eximbank'lar, kuruldukları ülkelerin ihracat düzeylerinin yükseltilmesi ilkesinden yola çıkarak, faaliyetlerinde kar maksimizasyonu hedeflememektedirler.

Ne var ki bu husus, Türk ihracatçıları arasında yaygın olarak "Dünyada Eximbank'ların zarar eııigi" şeklinde yorumlanmış ve Türk Eximbank'ın kar etmesi dolayısıyla, ihracatı teşvik etme görevini tam anlamıyla yerine getinnedigi yolunda bir kamya dönüşmüştür.

Bu çalışmanın hedefi, bu konunun saglıklı olarak degerlendirilebilmesı amacıyla bazı ipuçları elde etmektir.

Çalışmamızda, Eximbank faaliyetleri hakkında bilgiye ve mali analize esas teşkil etmesi bakımından, 26 ülkenin, 28 ihracat kredi, sigorta ve garanti kuruluşuna ait, 1990 ila 1992 yılı faaliyet raporları incelenmiştir. Fakat her ülkenin degişik programlar uygulaması ve farklı muhasebe usülleri kullanması nedeniyle, aynntılı biçimdeanaliz yapmak güçleşmektedir. Bu bakımdan, tüm üllceler için ortak bir görüntü elde etmek amacıyla, aşagıdaki gelir tablosu ve bilanço kalemlen tesbit edilmiştir:

Net faaliyet gelirleri

Faiz giderleri ve vergi öncesi kar Faiz giderleri

Netkar

Toplam aktifler Borçlar ÖZseımaye

Daha sonra, tüm Eximbank'ıarin mali durumları hakkında ortak karşılaşunlabilir bilgiler vennesi bakımından a,şagıdaki 9ranlar seçilmiştir:

~

Net Kar Oranı: Net Faaliyet Gelirleri

Net kar oranı, bir birimlik faaliyet gelirinden elde edilen kar/zarar miktaom gösterir. . . Faiz ve Vergi öncesi Kar

Faızlerı Karşılama Oranı= Faiz Giderleri .

Bu oran, kuruluşun mali güçlüklerle karşılaşmadan karlarının ne kadar düşebilece~ini gOstennektedir. Diger bir deyişle, bu oran, kurumun vergi ve faiz giderleri öncesi karıyla, faiz giderlerini karşılamada ne kadar başarılı oldugunu göstennektedir.

DüNY ADA EXIMBANK'LAR

TOp'lam BC!'Çlar Baç OzSenna~e Oranı

=

ÖZSeırnaye

79

Bu oran, işletmenin faaliyetlerinin yürütülmesinde borçların yani, dış kaynaklı finansmanın payını gösterir.

. Net Kar Net Faal. Gel.

Aktıf Karlılık Oranı

=

Net Faal. Gel. X Toplam Aktifler

Aktif karlılık oranı (Aktif Getiri Oranı), bir birimlik aktiften saglanan net kar/zaran

gösterir. '

.. Net FaaL. Gel. Aktif Devır Hızıı= Toplam ~tifleı

Bu oran, birbirimlik aktiften elde edilen net faaliyetgelirine işaret ederek, kurumun sahip oldugu tüm aktiflerin toplam verimliligini ölçer.

çalışmamızın ana hedefini teşkil eden karlılık durumunun tesbiti amacıyla, kriter olarak, yukarıda i>Clirtilen oranlardan Net Kar Oranı (NKO) ile Aktif Karlılık Oranı (AKO) seçilmiş ve

1990

ila

1991

yılları içinde aşagıdaki sonuçlar elde edilmiştir.

Ülke (Kurulu, Ispanya (CESCE)

G. Afrika Cumhuriyeti (CGIC) Sri Lanka (SLECIC)

Endonezya (PT. ASEI) ısrail (IFfRIC)

Hollanda (NCM) Almanya (HERMES) Hong Kong (HKECIC) Finlandiya (FEC)

Güney Kore (EXIMBANK) Avustralya (ERC) Isveç (SEK) Meksika (BANCOMEXT) Türkiye (TÜRK EXIMBANK) Japonya (JEKIM) Norveç (EKSPORTFINANS) Hindistan (ECGC) Kanada (EDC) Avusıurya (OKB) Portekiz (COSEC) Finlandiya (FGB) Isveç (EKN) . Norveç (GIEK) A.B.D. (EXIMBANK)

Net

Kar Oram

4.689

2,299

1,990

0,840

0,800

0,781

0,740

0,680

0,263

0,211

0,150

0,128

0,100

0,095

0,091

0,045

0,024

0,015

0,006

- 0,,060

- 0,185

- 0,900

-1.440

- 2,267

80

Malezya (MECIB) Italya (SACE) Danimarka (EKR) . Arjantin (CASCE)

Ülke (Kurulus

S. IPEK EREL

- 3,898

- 4,006

- 7,640

- 10,187

Aktif Karlılık' Dram

Sri Lanka (SLECIC) Finlandiya (FGB)

Hong Kong (HKECIC) / Endonezya (PT. ASEI)

Israil (IFTRIC)

G. Afrika Cumhuriyeti (CGIC) Ispanya (CESCE) Hollanda (NCM) Kanada (EDC) Türkiye (TÜRK EXIMBANK) G. Kore (EXIMBANK) Almanya (HERMES) Isveç (SEK) Meksika (BANCOMEXl) Avustralya (EFIC) Japonya (JEXIM) Norveç (EKSPORTFINANS) Finlandiya (FEC) Hindistan (ECGC) Avusturya (OKB) Danimarka (EKR) Malezya (MECIB) Norveç (GIEK) A.B.D. (EXIMBANK) Italya (SACE) Portekiz (COSEC) Isveç (EKN) Arjantin (CASCE)

1,990

0,617.

0,133

0,122

0,082

0,051

0,040

0,038

0,015

0,013

0,013

0,012

0,011

0,009

0,007

0,005

0,004

0,003

0,002.

0,000

- 0,055

.0,068

- 0,ıo7

- 0,133

- 0,200

- 0,200

.0,742

- 1,345

Net kar oranı ile aktif karlılık oranı birarada negatif olan, diger bir deyişle, faaliyetlerinden zarar eden ülke Eximbank'lan aşagıda belirtilmiştir:

,. Arjantin (CASCE) ,. A.B.D. (EXIMBANK) ,. Danimarb(EKR) ,. ıtalya (SACE) ,. Malezya (MECIB) ',. Norveç (GIEK) ,. Portekiı: (COSEC) . ,. lsveç (EKN)

DÜNY ADA EXIMBANK'LAR

81

Özetle, incelenen 26 ülkenin, 28 ihracat kredi, sigorta ve garanti kuruluşundan. ancak 8'inin zarar etti~ belirlenmiştir.

Bu hususta bir geneııeme yapıldıgı takdirde, zarar eden kurumların, bu alanda faaliyet gösteren tüm kuruluşlar içindeki oranının, % 30'lar düzeyinde oldugunu söylemek

mümkündür. '

Bu sonuçlar dahilinde, Eximbank'lann tüm dünyada zarar ettigi yolundaki yaygın inanışın, önemli ölçüde s~gulanabilir bir yargı oldugu belirtilmelidir.

82

S.İPEK EREL

..

. o

~

-, ..-_.__._.._.._----_ .. _._.- ._-_.

__

... , ,

~

=

~

~

~

~

N.

g

g

g

g

g

g

Q

g

g

+

--'----.1 --'- __ ---"----, -1-_--1..-_---l...-iSPAı:YA

ır---

-t-

F

G.:\FRIKA

1

SRi LAN~A ~ _,

_-~v~_çı~

-

-ENDO~EZ~AJ ıSRAIL HOLLANDA:

H:~f::~

~i:

.j FİNLAı'miYAı I, G.KORE

1!

.\Vl'STRALYA

~i

..:1

isvF:çı

i'

'tEKSiKA

i

j

.~eRKiYE1 -i JAPOl'liYA~ :-;ORYEçı

ii

Hi]'l;DisT,\,"I

J

~\'''I.\DA

:!

-ii AVı:STl!R\:A

Ji

PORTEKIZ

!.

. Fi:'o:LA"IIniv-\l :1 -L NORH:çı i -i A.B.D.

i

'J.~LEZYA~ ıTALYA: D.\.."IIj"J.\RK.\

_~i

ARJ ..\;"lTİN

i

-1 " .ij

_---,---,.--~-~'"ff,.~

£8

-

-

=

~

~

~ g ~

=

~

e = o

F:I~~~~~::

~i-'c~~~'''-~--

[

__

'~~L_ ~ ~-~ HO:"lG KONG

!',ÇJJ

!

E:"iDO~EZ~A

~i

~

i ıSRAIL i~.

ı

G..AFRiKA

jl

_~

ı ISPA"iYA ii ~ HOL~.~"iDA

1

_ID KA~ADA! _~ TrRKİn --1 ~ J -~ G.KOREJı

_n

AU1A.WA

ii

~

-ii ~., İSVEÇl .1

_t

MEKSİKA i _O " i A\TSTR~LYAJi

_,t

JAPO"iY.\

:j

J

~OR\'EÇl }_~ rt~I.A."iDİYAı

:i

4

Hİ:"inisTA"I

-cı

-'1 AVl'Sn'RYA

"I

'i

-I "_.}~ n,~,i:\1ARKA

ıl

.

• -.1 't.\LH'L\ ,:

g.

'ORVF.n

-'1 -

.

"f

-:ı

A.8.D.)

Q

İTALYA I'

g

PORTEKİz ~ '.

çı

_-.

İsvEçı1

~---AR.JANTİ:"I'l

r:--- ..

-:--~'

~

.jl~~_.'~__.-_'

_:1 .. _

~'1)INVHWIX3 vav AN()a .

,

-7':

84

KURUM

KURULUŞ YILI

~

HUKUKİ STATü

FAALıYETALANI

PROGRAM ÖZETı

KAYNAKLARI

s.

ıPEK EREL

A.B.D.

The Export-Import Bank of the United States.

(U.S. EXIMBANK)

1934

Kamu

Kredi've garanti

~

- orta ve uzun vadeli, sabit faizli ihracat kredileri

- Alıcı kredileri

- Küçük işletmeler kredi programı

Qm:mui

- Tarımsal ÜTÜnihracat garanti programı

- Swap işlemleri garanti programı

- ışletme sermayesi garantisi.'

- Işlemlerden elde edilen gelirler

- Sermaye, özkaynaklar

DÜNY ADA EXIMBANK'LAR

AMERtKA BtRLEŞtK DEVLElLERt '

EXPORT-IMPORT BANK OF THE UNITED STATES

85

(uSD)

KREDI. GARANll

NEf FAAL1YEf GELlRlBU FAIZ VE VERGIONCESI KAR FAIZGIDERLERI NEfKAR mplAM AKTIFLER ' BORÇLAR OZSERMAYE 1991 251,400,000 244,300,000 1,167,800,000 (923,500,000) 6,262,600,000 12,450,400,000 (6,187,800,000) 1990 392,500,000 342,500,000 1,232,400,000. (889,900,000) 6,680,200,000 12,093,400,000 5,413,200,000 %DEÖISlM (35.95) . (28.67) (5.24) (3.78) (6.25) 2.95 (214.31) (USD) 1991 1990 %DEOlslM NET KAR'ORANI (3.673) (2.267) (62.02)

AKTIF KARUUK ORANI (0.147) (0.133) (10.53)

AKTIF DEVIR HIZI 0.040 0.059 (32.20)

FAIZGIDERLERINI KARŞILAMA ORANI 0.209 0.278 (24.82) BORÇ OZSERMA YE ORANI (2.012) 2.234 (190.06)

• U.S. EXIMBANK, kredi ve garanti faaliyetlerinden, 1990 yılında, % 226.7 oranında zarar cuniştir. Bu oran 1991 yılında daha ~ yükselerek, % 367.3 olmuştur. .

. i

• Faiz giderlcri ödenmcden önceki karın, faiz giderlerini karşılama oranının, incelenen yıllarda % 21 ila % 28 arasında oldugu tesbit edilmiştir. Bu oranlar, U.S. EXIMBANK'ın faaliyct ve faaliyet dışı gelirlerinin, faiz gidcrlerini karşılamaya yeunedi~i sonucunu ortaya koymaktadır.

86

KURUM

KURULUŞ YILI

HUKUKI STATÜ

FAALIYET ALANI

PROGRAM ÖZETI

KA YNAKLARI

S. IPEK EREL

ALMANYA

Hcnnes Kreditversicherungs - AG (HERMES)

1926

Kamu agırlıklı özel

Sigorta ve garanti

- Poliçeler tek bir işlem için düzenlenebildigi gibi, rotatif

olarak, ihracatçılann iki yıla kadar çıkabilen bir zaman

dilimi içerisinde, tek bir alıcıya veya birden fazla alıcıya

yaptıltı ihracatı kapsayacak şekilde de

düzenlenebilmektedir.

- Sevk ön'cesi

i

sevk sonrası sigorta

- Kur riski sigortası

- Leasing sigortası

- Müıeahhitlik hizmetleri sigortası

- Tahvil sigortası

- Yatırım riski sigortası

Kapsanan risk oranı % 75-90 arasında degişmekıedir.

- Alıcı kredisi garantisi

- Finansman garantisi

- Kamu bütçesi

DÜNY ADA EXIMBANKLAR

ALMANYA

HERMES KREDlTVERSICHERUNGS-AG (HERMES).

87

stOORT A GARAN11 NEf FAAILYEr GEllRIERl FAIZ VE VERGI ÖNCESI KAR FAIZ GIDERLERI NEfKAR TOPLAM AKTIR.ER BORÇLAR ÖZSERMAYE <DM) 1991 (9,679,128) 12,379,239 2,100,582 7,486,470 805,343,O(?6 169,883,322 635,459,744 1990 11~934,OOO 29,594,000 2,137,000 8,781,000 720,070,000 159,012,000 , 561,058,000 %DEÖlS1M (181.11) (58.17) (1.70) (14.74) 11.84 6.84' 13.26 1991 1990 %DEölS1M

NEf KAR ORANI - 0.773 0.735 (205.17)

AK11F KARLıLıK ORANI 0.009 0.012 (25.00)

AKTIF DEVIR HIZI - 0.012 0.017 (170.57)

. FAIZ GIDERlERINt KARŞILAMA ORANI 5.893 5.584 5.53

BORÇ ÖZSERMA YE ORANI 0.267 0.283 (5.65)

• HERMES, sigorta ve garanti programlarından 1990 yılında % 73.5 kar saglamışur. 1991 yılında ise faaliyetlerden zarar edilmesine karşın, faaliyet dışı gelirler sayesinde

7.5 milyon DM net kar elde edilmiştir. .

• 1990 yılında toplam aktiflerin % L.7'si oranında net faaliyet geliri elde edilmiş; 1991'de ise toplam aktiflerin % l.ı'si oranında faaliyet zararı kaydedilmiştir.

• Her 1 DM'lık aktif kaleminden 1990'da O.Olı DM; 1991'de ise 0.009 DM kar saglanmıştır .

88

KURUM

KURULUŞ Yll...I

HUKUK1 STATü

FAALIYET ALANI

PROORAM ÖZETI

. KAYNAKLARI

S. IPEK EREL

ARJANTİN

Compania Argentina De Seguros De Credito A La

Exportacion S.A. (CASCE)

1966

Özel

i.

- Ticari Riskler için spesifık veya kapsamlı sevkiyat

ve sözleşme poliçeleri

- Politik risk sigortası

- Genel sigorta

Kapsanan risk oranı ticari riskler için % 70-80 arasında

degişmetedir. Politik ve diger risklerde alıcı kamu

sektöründen ise riskin

%

90'1, özel sektörden ise

%

100'ü

kapsanmaktadır.

- Işlemlerden saglanan gelirler .

- Devlet fonları.

DÜNY ADA EXIMBANK'LAR

89

ARJANTİN .

COMPANIA ARGENTINA DE SEGUROS DE CREDlTO A LA EXPORTACION SA. (CASCE)

SIGORTA. (AUSIRAlE) 1991 1990 %pffiIS1M

NE!' FAAL1YET GEl1RLER! 4,222,971,000 10.254,642,000 (58.82) FAIZ VE VERGIONCESI KAR (7,573,014,000) (103.510,652,000) (92.68)

FAIZGIDERLER! O O NE!'KAR (7,573,014,000) (104,465.452,000) (92.75) TOPLAM AK11FLER 66,810,462,000 77,475.993,000 (13.77) BORÇLAR 8,349,112,000 11,441,448,000 (27.03) OZSERMAYE 58,461,530,000 66,034,545.000 (11.47) 1991 1990 % DffiIS1M

NE!' KAR ORANI (1.793) (10.187) 82.40

AK11F KARl1UK ORANI (0.133 ) (1.345) 90.11

AKTIF DEVIR HIZI 0.063 0.132 (52..27)

FAIZ GIDERLERlNl KARşILAMA ORANI

0.1'73.

BORÇ SERMAYEORANI 0.143 (17.34)

• CASCE. 1990 yılında sigorta faaliyetlerinden % ıo18.7 oranında zarar euniştir. Bu

zarar 199 1'de % 99.98 azalarak. % 179'a düşmüştür.

• 1990 yılında toplam aktiflerin % 13.2'si tutarında net faaliyet geliri elcte edilmiş;

bu

90

KURUM KURULUŞ YILI HUKUK! STA1Ü FAALtYET ALANI PROGRAM ÖZETt KAYNAKLARI S. tPEK EREL

AVUSTRALYA

Export Finance and Insurance Corporation (EFIC) 1974

Kamu

Sigorta ve garanti

- Spesifık veya kapsamlı sevkiyat ve sözleşme poliçeleri - Rotalif sigorta poliçesi

- Hizmet ihracı sigortası - Dış ticaret sigortası - Leasing sigortası

- Müteahhitlik hizmetleri sigortası - Gayrıkabili rücu aktedilif sigortası - Stok sigortası

- Kur riski sigortası - Tahvil sigortası - Yatırım sigortası

Kapsanan risk oranı ticari riskler için % 90, politik riskler için % 100 olarak belirlenmiştir.

" Banka vdinans kurumlarına verilen koşulsuz garantiler - Teyit veren bankalara verilen garantiler

- Alıcı kredisi garantisi - Devlet fonları

DüNY ADA EXIMBANK'LAR

AVUSTRALYA

EXPORT FINANCE AND INSURANCE CORPORATION (EFIC)

91

sıGORTA. GARANTI 1991 1990 %PEÖIS1M

NEf FAAIlYET GEllRLERI 78,842,000 72,135,000 9.30 FAIZ VE VERGI ONCESI KAR (21,985,000) 11,697.000 (287,95) FAIZ GIDERLERI 77,927,000 66,115,000 17.87 " NEfKAR (2i,774,Ooo) 10,908,000 (308.78) -. TOPLAM KREDIlER 1,847,961,000 1,616,056,000 10.26 BORÇLAR 1,734,735,000 1.529,806,000 13.40 OZSERMAYE 113,226,000 146.250,000 (22.58) 1991' 1990 % DWIŞIM

NEf KAR ORANI (0.290) 0.150 (293.33)

AKTIF KARllUK ORANI (0.012) 0.007 . (284.62)

AKTIF DEVİR HJZI 0.043 0.043 0.00

FAIZ GIDERLERlNl KARŞILAMA ORANI (0.282) \ 0.177 (259.32)

BORÇ OZSERMA YE ORANI 15.320 10.460 46.46

• EFIC 1990 yılında karlı bir durum sergiledikten sonra. 1991 yılını zararla kapatmlŞur:

ı

990'da sigorta ve garanti programlarından elde edilen gelirlerden %

ı

5 net kar saglanmıştır.

ı

99 1'de ise, karlılık zarara dönüşerek. % 29 oranında zarar kaydedilmiştir.

• ı

990 yılında toplam aktifler

%

'4.3 oranında net faaliyet geliri.

%

0.65 net kar getirmiştir. 199

ı

yılında ise toplam aktiflerin % L.2'si oranında zarar edilmiş. net faal1yet geliri oranı (aktif devir hızı) ise degişmemiştir.

• Borçların özsermayeye oranı EFIC'nin faaliyetlerini finanse ederken dış kaynaklara agırıık verdigini göstermektedir.

92 . KURUM KURULUŞ YILI HUKUKI STATÜ FAALIYET ALANI PROGRAM ÖZETI KAYNAKLARI S. IPEK ER,EL

AVUSTURYA

Oestcrreichische Kontroııbank Aktiengeseııschaft (OKB)

1946

Özel

Sigorta, garanti ve kredi

- orta ve uzun vadeli alıcı ve satıcı kredilerinin yeniden finansmanı

- Sevk öncesi sigortası - Leasing sigortası

- Lisans, know-how. patcm sigortası - Tahvil sigortası

- Yatırım sigortası - Kurnski sigortası

Kapsanan risk oranı % l00'c dek çıkabilmcktedir.

- Banka tcminatlan

- Işlemlerden saglanan gelirler. - BankaJardan sagtanan kaynaldar - Ulusal ve uluslararası mali piyasalar

DÜNYADA EXIMBANK'LAR

AVUSTURYA

OESTERREISCHE KONTROLLBANK AG (OKB)

SIOORT A GARANIl ' KREDI

(S1Wp

1991

93

NEr FAAUYET GEllRLERI FA1Z VE VERGI ÖNCESI KAR . FA1Z GIDERLERI

NErKAR

TOPLAM AK11FLER BORÇLAR

ÖZSERMAYE

NEr KAR ORANI AKTIF KARULK ORANI AKTIF DEVIR HIZI

FA1Z GIDERLERlNl KARŞILAMA ORANI BORÇ ÖZSERMA YE ORANI

14,930,251,125 149,612,538 14,202,697,650 81,194:607 229,418;829,627 228,896,751,567 522,078,060 1991 0,005 0,000 0,065 0.011 438,430

94

KURUM KURULUŞ YILI HUKUKİ STATÜ FAALIYET ALANI PROGRAM ÖZETI KAYNAKLARİ S. IPEK EREL

DANıMARKA

Eksportkreditradet (EKR) 1960

Özerk kamu kuruluşu Sigorta ve garanti

- Sevk sonrası ticari risk sigortası - Sevk sonrası politik risk sigortası - Genel sigorta

- Kısa dönem sigortası

- Sevk öncesi / sonrası risk sigortası - Kamu alacaklarına yapılan satış sigortası - Müteahhitlik ve mühendislik hizmetleri

ihracat sigortası - Kur riski sigortası

Kapsanan risk oranı sigorta hizmetlerinde % 80-90 arasında de~işmektedir.

- Finansman garantileri

- Yabancı alıcılarn verdilderi krediler için bankalara

verilen garantiler '

- Bankalara ihracatçılara açtıkları krediler için verilen garantiler

Garantilerde. kapsanan risk oranı % 85-95 arasinda de~şmektedir.

- Kuruluş sermayesi

DüNYADA EXIMBANK'LAR

DANİMARKA

EKSPORTKREDlTRADET (ERK)

95

SIGORTA GARANTI CDKK.) 1990 . j989 %pECIStM

NEf FAAl1YET GEI.1RlERI FAIZ VE VERGI ÖNCESI KAR FA1z GIDERlERI NEfKAR TOPLAM AKTlFLER BORÇLAR ÖZ5ERMAYE (2,636,400) (188,781,700) 12,554,800 (201,336,500) 370,000,000 426,000,000 (56,000) (7,690,600) (906,316,300) 11,377,900 (917,694,200) 65.72 79.İ7 10.34 78.06 1991 1990 %DECISIM

NEf KAR ORANI 7.640 11.930 (35.96)

AK11F KARl1LIK ORANI (0.006)

AK11F DEVIR HLZI (0.007)

FAIZ GIDERLERlNl KARŞILAMA ORANI (15.040) (79.660) (81.12) BORÇ ÖZ5ERMA YE ORANI (7.607)

• Yıllık faaliyet raporunda 1989 yılı bilançosu yer almadıgmdan, bu yıla ait rakamlar temin edilememiştir.

• EKR'm birim faaliyet zaranndan dogan net zaran 1989 yılında 11.93, 1990 yılında ise 7.64 olarak gerçekleşmiştir. .

96

KURUM

KURULUŞ YILI

HUKUKİ STATü

FAALıYET ALANI

PROGRAM ÖZET1

KAYNAKLARI

S.İPEK

EREL

ENDONEZYA

PT Asuran'si Ekspor Indonesia. (PT.ASEI)

1985

Kamu

Kredi, Sigorta, Garanti

- Kısa vadeli alıcı kredilerinin yeniden fınansmanı

- Sevk öncesi krediler

- Ticari ve politik risklere karşı ve orta vadeli sigorta

Kapsanan risk oram % 85'e kadar çıkabilmektedir.

- Teyit veren bankalara verilen garantiler

- ÖZkaynaIdar

- Merlcez Bankası

- Devlet Fonlan

DÜNY ADA EXIMBANK'LAR

ENOONEZYA

PT ASURANSI. EKSPOR INDONESIA (PT. AS EI)

97

KREDI. SIGORTA. GARANTI (milyonRP.) 1991 NEr FAAl1YET GELlRLERI

FAIZ VE VERGI ÖNCESI KAR FAIZ GIDERLERI NErKAR TOPLAM AKl1R..ER BORÇLAR ÖZSERMAYE 34.833 31,595 30,319 240,444 124,876 115,568 1990 %DECIslM 28,521 22.13 24,473 29.10 23,882 26.95 195.291 23.12 91,568 36.38 103,723 11.42 1991 1990 %DEÖıSIM

NEr KAR ORANI 0.870 0.840 3.57

AKl1F KARULIK ORANI 0.126 0.122 . 3.28

AKTIF DEVIR HIZI 0.144 0.122 18.03

FAIZ GIDERLERINI KARŞILAMA ORANI

BORÇ ÖI'.5ERMA YE ORANI 1.080 0.880 22.73

• PT. ASEI, 1990 ve 1991 yıllarında kredi, sigorta ve garanti faaliyetlerinden sırasıyla %

84 ile % 87 oranında kar elde edilmiştir.

• Toplam aktiflerden 1990 yılında % 14.6 net faaliyet geliri •.% 12.2 oranında ise net kar elde edilmiştir. Bu or~lar, 1991'de sırac;ıyla % 14.4 ve % 12.6 olmuştur.

• Borç özsermaye oranı, kuruluşun finansmanında hem dış kaynaklardan, hem de işlemlerdenelde edilen gelirlerden faydalandıgını göstermektedir.

98

KURUM

KURULUŞ YILI

Ht1K.UK1STATÜ

FAALİYET ALANI

PROGRAM ÖZETI

S. IPEK EREL

FtNLANDtYA

Finnish Guarantee Board (FGB)

Finnish Export Credit LTD. (FEC)

FGB: 1963

FEC: 1956.

FGB: Özerk kamu kuruluşu

FEC: Kamu + Özel

FGB: Sigorta ve garanti

FEC: Kredi

- Alıcı Kredileri

- Satıcı Kredileri

i

- Satıcı kredisiyle yapılan işlemlerdeki ticari

ve/veya politik risk sigortası.

- Sevk öncesi / sonrası

- Tahvil sigortası

- Yatırım sigortası

- Maliyet artış sigortas.ı

Kapsanan risk oranı ticari riskler için en fazla

%

85,

, politik riskler için ise % 95 olarak belirlenmiştir.

- Alıcı kredisi garantisi

- Satıcı kredisi garantisi

-.Politik risk garantisi

KAYNAKLARI

FGB

- Işlemlerden saglanan gelirler

- Devlet Fonlan

FEC

- Sermaye, özkaynaklar

- Tahvil satışı

FİNLAND1YA

FINNISH GUARANTEE BOARD (FGB)

99

SIGORTA

. <FLM)

1991 1990 %OECIS1M

NEf FAAIlYET GEliRLER! (443,417,325) 145.081,664 (405.63) FAIZ VE VERGI ONCESI KAR (471.693.610) 121,603.678 (487.89) FAIZGIDERLER! NEfKAR (471,693,610) 121.603.678 (487.g9) TOPLAM AK11FLER 24,648.590 445,935.871 (94.47) BORÇLAR 24,648,590 445.935,871 (94.47) OZSERMAYE NEf'KAR ORANI AK11F KARilllK ORANI AK11F DEVIR HLZ1

FAIZ GIDERLERlNJ KARŞILAMA ORANI BORÇ OZSERMA YE ORANI

FİNLANDlyA

FINNlSH GUARANTEE BOARO (FGB)

1991 1.064 (19.137) (17.990) 1990 0.838 0.273 0.325 %oECISIM 26.97 (7,109.89) (5.635.38)

l.,

GARAN11

<FLM)

1991 1990 %pEClsIM

NEf FAAIlYET GEI.1RLER! (84.061.224) '(45.092,033) 86.42 FAIZ VE VERGI ÖNCESI KAR (94,933,948 ) 54.479,029 (274.26) FAIZGIDERLER!

NEfKAR (94,933,948) 54,479.029 (274.26)

TOPLAM AKL1FLER ı,176.674 56.725.725 (97.93)

BORÇLAR 1,176,674 56,725.725 (97.93)

100 S. İPEK EREL

NEf KAR ORANI AK11F KARl.illK ORANI AKTIF DEVIR HLZI

FAIZGIDERlERlNl KARŞIUMA ORANI BORÇ SERMAYEORANI 1991 l.l29 (8lJ.660) (71.440) 1990 (1.208) 0.960 (0.790) %DEÖISİM (193.46) (8.502.08) 8.943.04

*

FGB. sigorta ve garanti faaliyetlerinden 1990 yılında kar. 1991'de zarar euniştir. Faiz giderleri ve vergi ödenmeden önceki karın, net kar ile eşitligi, FGS'nin hiçbir faiz gideri ve vergi mükellefiyetinin olmamasından ileri gelmektedir.

*

Garanti faaliyetlerinde

ı

990 yılı net faaliyet geliri eski bakiye verirken, net kar rakamının pozitif çıkmasının nedı~ni, FGS'nin garanti programı dışındaki başka faaliyetlerinden, bazı karlar temin etmiş olmasından kaynaklanmaktadır.

*

1991 faaliyet yılında, sigorta faaliyet gelirlerinin 1.064 katı, garanti faaliyet gelirlerinin,ise 1.129 katı net kar elde edilmiştir. Net kar oranı, sadece faaliyet gelirleri üzerinden hesaplandıgı müddetçe

%

lOO'den fazla olmayacagı için, belirtilen bu rakamlar, FEC ile FGS'nin faaliyet dışı karlar sagladıgının bir başka kamu olarak karşımıza çıkmaktadır.

FtNLAND1Y A ' ..

FINNISH EXPORT CREDlT LID. (FEC)

KREDI.

(fLM)

1291 1290 %DEölSIM

NEf FAAUYETGEllRlERI FAIZ VE VERGl ÖNCESl KAR

FAIZGIDERlERI ' NEfKAR TOPLAM AKTIFLER BORÇLAR ÖZSERMAYE 468,645,000 2,270,626,000 2.141,868.000 128.758,000 49,401,430.000 47,013,025,000 2,388,405,000 435,193,000 2,140,952,000 2,026,558,000 114,394,000 34,553,194,000 32.288.458.000 2,264,736,000 7.69 6.06 5.69 12.56 42.97 45.60 5.46 1291 1990 %DEÖISİM

NEf KAR ORANI 0.275 0.263 4.56

AK11F VARLıKLARORANI 0.003 0.003 (21.21)

AKTIF DEVIR HLZI 0.010 .0.13 (26.92)

FAIZ GIDERLERlNl KARŞILAMA ORANI 1.060 1.056 0.38

DÜNY ADA EXIMBANK'LAR

101

• FEC, kredi faaliyetlerinden 1991 ve 1992 yıllarında sırasıyla % 26.3 ve % 27.5

oranında kar elde edilmiştir.

• Faiz giderleri ödenmeden önceki karın, faiz giderlerine oranı 1991'de 1.056; 1992'de

1.06 olarak bulunmuştur.

Bu oran FEC'nin, faaliyetlerinden

ve faaliyet dışı

aktivitelerden sagladıgı gelirleriyle, faiz giderlerini neredeyse başabaş karşıladıgmı

göstermektedir.

• 1991 yılında toplam aktifler üzerinden % 0.33 kar gerçekleşmiştir. Bu kar oranı

1992'de% O.26'yadüşmüştür.

• Borçlar 1991 yılında öz sermayenin 14.26 bu iken 1992'de 19.68'e yükselmiştir. Bu

rakamın büyüklügü ~kkat çekicidir, zira. FEC'nin finansmanında geniş ölçüde yabancı

kaynak kullandıgını göstermektedir.

GÜNEY AFRİKA CUMHURİYETı

102

KURUM

KURULUŞ YILI

HUKUKl.STA Tü

FAALIYET ALANI

PROORAM ÖZETI

KAYNAKLARI

S. ıPEK EREL

Credit Guarantee Insurance Corporation of

Africa Limited. (CGIC)

1956 Özel

Sigorta

- Ticari ve politik risklere karşı kısa ve

orta vadeli sigorta.

- Kur riski sigortası

Kapsanan risk oranı

%

70 ilc

%

90 arasında

degişmektedir.

- Işlemlerden saglanan gelirler

- Bankalardan saglanan kaynaklar

- Ulusal ve uluslararası mali piyasalar

DÜNY ADA EXIMBANK'LAR

GÜNEY AFRıKA CUMHURıYETı

CREDlT GUARANTEE CORPORATION OFAFRICA LTD. (CGIC)

103

SIGORTA

eG.

AFRIKA

RANDJ) 1991. 1990 %DEClSlM NEf FAAUYET GEURLERI 4,065,000 3,365,000 20.80 FAIZ VE VERGI ONCESI KAR 15,411,000 13;607,000 13.26 ., FAIZGIDERLERI NEfKAR 9,354,000 7,737,000 20.90 TOPlAM AKT1FLER 172,600,000 150,356,000 14.79 BORÇLAR 19,707,000 21,576,000 (8.66) OZSERMAYE 152,893,000 128,780,000 18.72 1991 1990 %DECtSIM

NEf KAR ORANI 2.301 2.299 0.09

AK11F KARULIK OıV.Nı 0.054 0.051 5.88

AKTIF DEVIR HIZI 0.024 0.022 9.09

FAIZ GIDERLERINt KARŞIlAMA ORANI

BORÇ OZSERMA YE ORANI 0.129 0.168 (23.21)

• CGIC, sigorta faaliyetlerinden, 1990 yılında % 229.9, 1991 yılında ise % 230.1 oranında kar saglanmışur.

• 1990'da tpplamaktiflerin % 2.2'si oranında net faaliyet geliri, % 5.1'i oranında ise, net kar elde edilmiştir. bu oranlar 199~ yılı içi,n sırasıyla

%

2.4 ile % 5.4 olarak gerçekleşmiştir. Aktifler üzerinden elde edilen net karın net faaliyet gelirine oranla daha yüksek olması kuruluşun faaliyet dışında başka alanlardan gelir 'temineltigini göstermektedir.

• Borç öz sermaye oranı, faaliyetlerin finansmanında özkaynaklara agırıık verildigini

..

104

KURUM KURULUŞ YILI HUKUK! STATÜ FAALıYET ALANI PROGRAM ÖZETı , KAYNAKLARI S. ıPEK EREL GÜNEY KORE

Export-Import Bank of Korea. (EXIMBANK) 1976

Kamu Kredi, S igorta

- Sevk öncesi/sonrası ihracat kredileri - Alıcı kredileri

- Gelişmekte olan ülkelere yapılan ihracaLlara yönelik uzun vadeli sabit faizli alıcı kredisi

- Denizaşırı ülkelere yapılan yatırımlara yönelik verilen krediler

- Spesifık veya kapsamlı sözleşme ve sevkiyat poliçeleri - Orta ve: uzun vadeli ticari ve politik risk sigortası - Alıcı kredisi sigortası

- Deni7.aşın ülkeler müteahhitlik hizmetleri sigortası - Tahvil sigortası

Kapsanan risk oranı en çok % 90'dır. - Işlemlerden sa~lanan gelirler - Bankalardan saglanan kaynaklar - Ulusal ve uluslararası mali piyasalar

DÜNY ADA EXIMBANK'LAR

GÜNEYKORE

THE EXPORT IMPORT BANK OF KOREA (EXIMBANK)

105

KREDL SIGQRT A (lOQOWON) 1991 1290 %DECIS1M

NEr FAAllYET GEl1RLER1 217.766,000 170.551,000 27.68 FAIZ VE VERGIONCESI KAR 306,035,000 205.667,000 48.80

FAIZ GIDERLER1 231.003,000 157.171,000 46.98 NEfKAR 49,230,000 36.021,000 36.67 TOPLAM AKTlFLER 3,818,775,000 2,724.012,000 40.19 BORÇlAR 3,006,680,000 2,029.645,000 48.14 OZSERMAYE 812,095.000 694,367,000 16.95 1991 1990 %QEÖIslM

NEf KAR ORANI 0.226 0.211 7.11

AiITlF KARllllK ORANI 0.013 0.013 0.00

AKTIF DEVlR HIZI 0.057 0.063 (9.52)

FAIZ GIDERLERINl KARŞILAMA ORANI 1.325 1.309 11.22

BORÇ OZSERMA YE ORANI 3.702 2.923 26.65

• EXIMBANK. kredi ve sigorta programlarından, 1990 ve 1991 yıllannda sırasıyla

%

2 ~.I ile %22.6 oranında kar saglamıştır

• Toplam aktifleri EXIMBANK'a % 1.3 kar getirmiştir. Bu oran incelenen her iki yılda da degişmemişur. Aynı şekilde, toplam aktifler üzerinden 1990'da % 6.3; 1991 yılında ise

%

5.7 oranında net faaliyet geliri elde edilmiştir. . • Borç öı.sermaye oranı, EXIMBANK'ın faaliyet finansmanında büyük ölçüde yabancı

kaynaklardan faydalandıgını göstcnnektedir.

'-106

KURUM

KURULUŞ Yll..I

HUKUKİ STATü

FAALİYET ALANI

PROORAM ÖZETt

KAYNAKLARI

S. ıPEK EREL

HİNDİSTAN

Export Credit Guarantee Corporation of

India Limited. (CGC)

.1957

Kamu

Sigorta

- Spesilik veya kapsamlı sevkiyat ve

sözleşme poliçeleri

- Ticari ve politik risklere karŞı kısa, orta ve uzun

vadeli sigorta programları

- Yurtdışı yatınm sigortıisı

- Kur riski sigortası

- Finans kurumlarına açılan alıcı kredileri için sigorta

programları

Kapsanan risk oranı en fazla

%

9O'a kadar

çıkabilmektedir.

- Işlemlerden saglanan gelirler

- Hazine

DÜNY ADA EXIMBANK'LAR

HİNDıSTAN

EXPORT CREDlT GUARANfEE CORRORA TIO~ OF INDIA LTD. (ECGC) 107

KREDI. SIGORPA. GARANTI (RUPEE) 1991 1990 %pECIsIM NEf FAAUYETGEllRlERI (16,149,000) 0,437,000) 1.023.80 FAIZ VE VERGI ÖNCESI KAR (14,095,000) 27,000 (52,303.70) FAIZ GIDERlERI NEfKAR (14.073,000) 35.000 (40.308.57) TOPlAM AKTlFLER 25,086,000 23,372.000 7.33 BORÇLAR' 28,443,000 13.922,000 104.30 ÖZSERMAYE (3,357,000) (9,450) 35,423.81 1991 1990 %DEÖ1SIM

NEf KAR ORANI 0.226 0.211 7.11

AKTIF KARllUK ORANI . 0.013 0.013 0.00

AKTIF DEVIR HIZI i 0.057 0.063 (9.52)

FAIZGIDERLERINI KARŞIlAMA ORANI 1.325 1.309 1.22

BORÇ ÖZSERMA YE ORANI 3.702 2.923 26.65

108

KURUM

KURULUŞ YILI

HUKVKl STATü

FAALİYET ALANI

PROGRAM ÖZETİ

KAYNAKLARI

S.IPEK EREL

HOLLANDA.

~

Nederlandsche Credietverzekering Maatsehappij. (NCM)

1925

özel

Sigorta ve garanti

- Kısa ve uzun vadeli İşlemler

- Kur riski sigortası

- Yaunm sigortası

- Müteahhitlik hizmetleri sigortası

- Makina-ekipman sigortası

Kapsanan risk oranı % 75 ile % 95 arasında

de~mektedir .

.- AJıcı kredisi garantisi

- Satıcı kredisi garantisi

- Kontr-garantiler

- İşlemlerden saglanan gelirler

- Ozkaynaklar

DüNYADAE~MBANKLAR

HOlLANDA

NEDERLANDSCHE CREDIETVERZEKERING MAA TSCHAPPU (NCM)

109

SIGORTA' (ÇULDEM 1990 1989 %PEÖISlM

NEf FAALIYET GEURLERl 42,806,000 38,639,000 10.78 FAlZ VE VERGI ONCESI KAR 49,780,000 42,893,000 16.06 FALZGIDERLERl

NEfKAR 33,422,000 8,028,000 316.32

TOPLAM AKT1FLER 881,930,000 843,133,000 4.60

BORÇLAR 881,930.,000 843,133,000 4.60

OlSERMAYE

NEf KAR ORANI AK11F KARUl1K ORANI AKTIF DEVIR HIZL

FALZ GIDERLERINt KARŞILIMA ORANı BORÇ OlSERMA YE ORANI

1990 0.781 0.038 0.049 1989 0.208 0.010 0.046 %DEÖts1M 275.48 295.83 6.52

• NCM sigorta faaliyetlerinden 1989 yılında

%

20.8, 1990'da ise % 78.1 oranında net kar saglamıştır.

• Her 1 Gulden'Iik aktif kaleminden 1990'da 0.038 Gulden 1989'da ise 0.0096 Gulden kar elde edilmiştir.

• 1989 yılında toplam aktiflerin % 4,6'sı oranında net faaliyet geliri gerçekleşmiştir. Bu rakam 1990'da

%

4.6'ya yükselmiştir. .

110

i

KURUM

KURULUŞ YILI

HUKUKİ STATü

FAALİYET ALANI

PROGRAM ÖZETI

KAYNAKLARI

S. IPEK EREL

IjONG KONG

Hong Kong Export Credit Insurance Corporation.

(HKECıq

1966

Kamu

Sigorta

- Ticari ve politik risklere karŞı kısa ve

ortavadeli sigorta programları.

- Makina-ekipman sigortası

Kapsanan risk oranı % 9O'dır..

- Devlet Fonlan

,DÜNY ADA EXIMBANK'LAR

HONGKONG

HONG KONG EXPORT CREDlT INSURANCE CORPORATION (HKECIC) III

SICiORTA (HONG

KONG OOLARJ)

1992 1991 %O@S1M

NET FAA1JYET GEllRIERI 40,971,123 42,363,703 (3.29) FAIZ VE VERGI öNCESI KAR 28,277,161 29,168,917 (3.06) FAIZGIDERlERI . NETKAR 28,277,161 29,168,917 , (3.06) TOPl.AM"AK1ffi.ER 249,086,916 214,429,388 16.16 BORÇLAR 33,429,970 27,049,603 23.59 OZSERMAYE 215,656,946 187,379,785 15.09 1992 1991 %DECIStM

NET KAR ORANI 0.690 0.680 1.47

,AK11F KARULIK ORANI 0.113 0.133 (15.04)

AKTIF DEVIR HIZI 0.164 0.197 (16.75)

FAIZGIDERLERINI KARŞIlAMA ORANI

BORÇ OZSERMA YE ORANı 0.155 0.144 7.64

• HKECIC, sigorta faaIiyetlerinden 1991 yılında

%

68, 1992'de ise

%

69 oranında kar saglamışur .

• 1991 yılında toplam aktiflerin % 19.7'si oranında net faaIiyet geliri elde edilmiştir. Bu oran 1992'de % 16:4'e düşmüştür .

• Kuruluş, birbirimlik 8ktiften 1991 'de 0.133, 1992'de 0.113 dolar kar saglamıştır. • Borç öz sermaye oranı, HKECIC'in faaIiyetlerini finanse ederken, agırııktı olarak kendi

.112

,

S. IPEK EREL İNGİLTERE KURUM KURULUŞ YILI HUKUKI STATü FAALİYETALANI PROGRAM ÖZETİ KAYNAKLARI

Export Credits Guarantee Department. (ECGO) 1919

Özerk kamu kuruluşu Sigorta ve garanti

- Kapsamlı, kısa vadeli sigorta poliçeleri - Spesifik sigorta poliçeleri

- Tahvil sigortası - Yatırım sigortası - Sevk öncesi sigortası

Kapsanan risk oranı ticari riskler için % 90- 100, politik riskler için % 95-100 arac;mda degişmektedir.

- Alıcı kredisigarantisi - Satıcı kredisi garantisi - Işlemlerden saglanan gelirler - Devlet fonları .

KURUM

KURULUŞ YILI

.HUKUK! STATÜ

FAALıYET ALANI

PROORAM ÖZETI

DÜNY ADA EXIMBANK'LAR

ıSPANYA

Compania Espanola de Seguros de Credito ala,

Exportacion, S.A. (CESCE)

1970

Kamu + Özel

Sigorta ve garanti

113

KAYNAKLARI

- Kapsamlı veya işlemin cinsine göre spesifık sigorta

poliçeleri mevcut olup, sevk öncesi risklere karşı da

sigorta yaptırmak mümkündür.

- Tahvil sigortası

- Müteahhitlik. hizmetleri sigortası

- Yatınm sigortası

- Kur riski sigortası

- Fuar sigortası

Kapsanan risk oranı ticari riskler için % 85-90 arasında

de~işirken politik riskler için % 90-95 arasında

dcgişmekte, bazı durumlarda % lOO'ekadar çıkmaktadır.

- Alıcı kredisi garantisi

- Teyit veren bankalara verilen garantiler

- Banka teminatları

- Sermaye

- Devlet Conları

• Işlemlerden saglanan gelirler

114

S. ıPEK EREL

ıSPANYA

COMPANIA ESPANOLA DE SEGUROS DE CREDlTO A LA EXPORTACION,

S.A. (CESCE)

SIGORTA GARANTI

CM1LYON

PESETA) 1991 1990 %DOOıSIM NEf FAAI1YET GEllRlERI 352,435 264,184 33.41 FAIZ VE VERGI ONCESI KAR 2,507,665 1,992,221 25.87

FAIZ GlDERlERI 248,322 194,188 27.88 NEfKAR 1,550,066 1,238,732 25.13 TOPLAM AK11FLER 31,222,625 30,451,894 2.53 BORÇLAR 2],925,159 24,702,361 (3.15) OZSERMAYE 7,297,466 5,749,533 26.92 1991 1990 %DEöışIM

NEf KAR ORANI 4.398 4.689 (6.21)

AK11F KARllLIK ORANI 0.050 0.040 25.00

AKTIF DEVIR HIZI 0.011 0.009 22.22

FAIZ GlDERLERINt KARŞILAMA ORANI 10.100 10.260 (1.56)

BORç: ÖlSERMA YE ORANI 3.280 4.290 (23.54)

•••cESCE'nin net kar oranı 1990 ve 1991 yıııarında % 468.9 ile % 439.8 olarak

bulunmuştur. Net kar oranı sadece faaliyetlerden elde edilen gelirler üzerinden

hesaplandıgı müddetçe % lOO'denfazla olamaz. Bu nedenle, bu oranların yüksekligi,

CESCE'nin sigorta ve garanti programlarının dışında faaliyet dışı aktivitelerden kar

sagIadıgısonucunu ortaya koymaktadır.

'

.. " .'

•••Faiz giderleri ve vergiler ödenmeden önceki karların, faiz giderlerini

10 defa

karşılayabilecegi görülmektedir. Bu da, kuruluşun mali yönden güçlüoldugunu

göstermektedir. Fakat daha önce de b<~lirtildigigibi bu güç, faaliyet dışında sa~lanan

gelirlerden ileri gelmektedir..

•••Borç özsermaye oranı, faaliyetlerin

finansmanında,

özkaynaklardan

çok, dış

kaynaldardan yararlanıldıgınıgöstermektedir.

\

DÜNYADA EXIMBAt-lJ('LAR

tSRAtL

115

KURUM

KURULUŞ YILI

HUKUKI STATÜ ;

FAALIYET ALANI

PROGRAM ÖZETI

KAYNAKLARI

The Israel Foreign Trade Risks Insurance Corporation

Limited. (IFTRIC)

1957

Kaİnu

Sigorta

- TiCari

ve

politik risklere karşı kısa vadeli sigorta

Kapsan~n risk oranı

%

8S'ıir.

- Bankalardan sagıanan kaynaklar

- Merkez Bankası kaynaklan

116

S. ıPEK EREL

ıSRAIL

THE ISRAEL FOREIGN TRADE RISKS INSURANCE CORPORATION (IFTRIC) SIGORTA eY. ıSRAIL SEKELI) 1991 1990 %DECIslM NEf FAALIYET GELIRLERI 8,258,000 13,609,000 (39.32) FAIZ VE VERGI ÖNCESI KAR 12,477,000 17,652,000 (29.32) FAIZ GIDERLERI NEfKAR 8,896,000 10,955,000 (18.80) TOPLAM AKTlFLER 171,734,000 165,182,000 3.97 BORÇLAR 115,337,000 116,179,000. (0,72) OZSERMAYE 56,397,000 49,003,000 15.09 1991 '1990 %DECIsIM

NEf KAR ORANI 1.080 0.800 35.00

AK11F KARllLIK ORANI 0.051 0.066 (22.73)

AKTIF DEVIR HIZI 0.049 0.082 (40.24)

FAIZGIDERLERINI KARŞILAMA ORANI

BORÇ ÖZSERMA YE ORANI 2.045 2.371 (13.75)

*

IFfRIC,

sigona faaliyetlerinden, 1990 ve 1991 yıllarında sırasıyla % 80 ve % 108 oramnda kar elde etmiştir.

*

1990 yılında toplam aktiflerin %8.2'sioranında net faaliyet geliri elde edilmiştir. Bu oran 1991'de % 4.9'a düşmüştür.

KURUM.

KURULUŞ YILI

ınJKUKl STATü

FAALIYET ALANI

PRCXJRAM ÖZETI

DüNY ADA EXIMBANK'LAR

tSVEÇ

Exportkreditnamnden.

(EKN)

Svensk Exportkredit AB. (SEK)

EKN: 1933

SEK: 1962

EKN: Kamu

SEK : Kamu + Özel

. EKN : Garanti

SEK: Kredi

- Alıcı kredileri

- Hammaddeler ve tüketim maııarı haricindeki mallar

ticari bankalar aracılıgıyla açılan kredilerden

faydalanabiliyorlar.

- Ticari ve/veya politik risklere karŞı sigorta

- Kur riski sigortası

~Tahvil sig()rtasl

- Yatınm sigortası

117

KAYNAKLARI

Kapsanan risk oranı ticari riskler için % 85-90. politik

riskler için

%

90-95 arasında degişmektedir.

- Banka teminatları

- Kontr-garantiler

- Stok garantisi

EKN

- Sermaye. özkaynaklar

- Parlamento tarafından saglanan kaynaklar

SEK

- Sermaye

- Uluslararası mali piyasalar

- Bankalardan saglanan fonlar

- Swap işlemleri

.

118 S. ıPEK EREL

tSVEÇ

E~RTIGffiDITNAMNDEN~~

asVF,Ç

KRONU)

GARANTI

NET FAAI1YET GEURLERl FAİZ VE VERGI ÖNCESI KAR FAİZ GIDERLERI NETKAR TOPLAM AKTlFLER BORÇLAR ÖZSERMAYE 1991 (394,187,000) 465,860,000 385,000.000 80,860,000 442.244,000 3.330,412,000 (2.888,168,000) 1990 (474,160,000) (43.922,000) 382,918,000 (426,840.000) 575.571.000 3.544.599,000 (2.969,028.000) %oECISlM '16.87 1.160.65 0.54 118.94 (23.16) (6.04) 2.72 1991 1990 %OEöIS!M

NET KAR ORANI (0.205) 0.900 (122.78)

AK11F KARL1I.1K ORANI 0.183 (0.742) 124.66

AK11F DEVlR HIZI (0.891) (0.824) (8.13)

FAİZ GIDERLERINt KARŞILAMA ORANI 1.210 (0.114) 1.161.40

BORÇ ÖZSERMA YE ORANI (1.153) (1.190) 3.11

*

'EKN, garanti faaliyetlerinden 1990 ve 1991 yıllarında zarar etmiştir. Fakat, 1991 yılında faaliyet gelirleri negatif oldugu halde net karın pozitif çıkması EKN'in faaliyet dışı bazı karlar saglamış olmasından kaynaklanmaktadır.

*

Borç özsennaye oranının negatif çıkması, EKN'in incelenen yıllarda zarar etmesi nedeniyle. özsennayenin eksi degerlere düşmesinden kaynaklanmaktadır.

DÜNY ADA EXIMBANKLAR

tSVEÇ ,

SVENSK EXPORTKREDlT AB (SEK)

119

KREDt aSYEC KRONV) 1992 1991 %DEOISIM

NEf FAAl1YET GEURLERI ,5.751,000,000 6,164.200.000 (6.70) FALZ VE VERGIONCESI KAR 916,200,000 1,070.000,000 (14.37) FALZ GIDERLERI 4,869.100,000 5,322.100,000 (8.51) NEfKAR 736,900.000 847.800,000 (13.08) TOPLAM AK11R..ER 81,125,900,000 79,596.500,000 1.92 BORÇLAR 78.383,000,000 77.394.500,000 1.28 OZSERMAYE 2.742,900,000 2,202.000,000 24.56 1992 1991 %DEÖISIM NEfKAR ORANI 0.138 0.128 7.81

AK11F KARUI.lK ORANI 0.009 0.011 (17.27)

AKTIF DEVIR HIZI 0.077 0.071 8.45

FALZ GIDERLERlN1 KARŞILAMA ORANI 0.189 0.201 (5.97)

BORÇ OZSERMA YE ORANI 28.580 35.147 (18.68)

• SEK, kredi faaliyetlerinden 1991 yılında

%

12.8. 1992'de ise,

%

13.8 oranında net kar elde euniştir.

• 1991'de toplam aktifler üzerinden % 7.1 oranında net faaliyet geliri elde edilmiştir. Bu oran, 1992'de 7.7'ye yükselmiştir.

• Her 1 Kron'luk aktif kaleminden 1991'de 0.011 Kron, 1992'de ise 0.0091 Kron kar saglanmışur.

120

KURUM

KURULUŞ YILI

HUKUK! STATÜ

FAALİYET ALANI

PROORAM ÖZETI

••

KAYNAKLARI

S.İPEK EREL

ıTALYA

Sezione Speciale per'l Assicurazione del Credito

all'Esportazione (SACE)

1977

Özerk kamu kuruluşu

Sigorta ve garanti

- Kısa vadeli kapsamlı poliçe

- Sevk öncesi riskleri de kapsayan kısa vadeli kapsamlı

poliçe

'

- Kısa vadeli rotatif ihracat kredisi sigortası

- Kur riski sigortası

- Tahvil sigortası

- Pazar araştırması sigortası

- Dış yatınm sigortası

- Müteahhitlik işleri sigortası

Kapsanan risk oranı politik riskler için en fazla % 95

olurken, ticari riskler için duruma göre degişiklik

göstermektedir.

.

- Orta ve uzun vadeli alıcı kredisi garantisi

- Bankalara verilen direkt garantiler

- Yabancı bankalara verilen garantiler

- Işlemlerden saglanan prim ve komisyonlar

- Devlet fonları

"

DÜNY ADA EXIMBANKLAR

İTALYA

SEZIONE SPECIALE PER'L ASSICUREZIONE DEL CREDlTO

ALL~ESPORT AZIONE (SACE) ,

SIGORTA GARANJ1

0000

URED

ı

99

ı

121

NEf FAAIlYET GElliu.ERI FAlZ VE VERGI ONCESI KAR FALZGIDERlERI NEfKAR TOPLAM AKTIFLER BORÇLAR OZllERMAYE 364,148,920 1,458.877 ,333 1,458,877 .333 7,395,599.593 7,395,599,593

.

1991 NEf KAR ORANI

AK11F KARılLIK ORANI AKTIF DEVIR HIZI

FALZGIDERLERINI KARŞILAMA ORANI BORÇ OZllERMA YE ORANI

(4.006) . (0.200) 0.049

• 1990 yılına ait mali tablolar faaliyet raporunda içerilmediginden incelenememiştir. • SACE. sigorta ve garanti programlarından % 400.6 oranında zarar euniştir.

*

Toplam aktifler üzerinden % 4.9 oranında netfaaliyet geliri elde edilmiş; dönem % 20 .oranında net zarar ile kapaulmıştır.

122

KURUM

KURULUŞ YILI

HUKUKİ STATÜ

FAALİYET ALANI

PROORAM ÖZETİ

KAYNAKLARI

S. İPI;:K EREL

JAPONYA

The Export - Import Bank of Japan (lEXIM)

1950

Kamu

Kredi

- Alıcı kredileri

- Satıcİ kredileri

. Sermaye, özkaynaklar

• Japon Mefkez Bankası

. Uluslararası "forward", sermaye piyasaları

. Devlet fonları

DÜNY ADA EXJMBANK'LAR

JAPONYA

THE EXPORT IMPORT BANK OF JAPAN (JEXIM)

123

NEf FAALlYETGEURLERl FAIZ VE VERGI ONCESI KAR FAIZ GIDERLERl

NEfKAR

TOPLAM AKT1FLER BORÇLAR

OZSERMAYE

KREDI .CMILYON IY,)

ım

395,721 . 401.808 367.106 34.702 7,832,573 6,571,833 1.260,740 1991 341,685 347,998 316,976 31,022 6,787.544 5.550.104 1,237.440 %DECıslM 15.81 15.46 15,82 11.86 15.40 18.41 1.88

"

1992 ' 1991 %DEöISlM

NEf KAR ORANI 0.088 0.091 (3.30)

AKTIF KARl1LIK ORANI 0.0.04 0.005 (4.35)

AK11F DEVIR HIZI 0.051 0.050 2.00

FAIZ GIDERLERlNl KARŞILAMA ORANI 1.095 1.098 (0.27)

BORÇ OZSERMA YE ORANI .5.213 4.485 16.23

• JEXIM. kredi faaliyetlerinden. 1991 yılında % 9,1 oranında kar elde etmiştir. Bu oran

ı

992'de % 8.8'e düşmüştür.

• Faiz giderleri ödenmeden önceki kar rakamının faiz giderlerine oranı, JEXIM'in, faaliyetlerden ve faaliyet dışı aktivitelerdensagIadıgı gelirlerle. faiz giderlerini başabaş karşıIayabildigini göstennektedir.

• 1991 yilında toplam aktiflerin % O.46'sı oranında kara geçmiştir. Bu oran, 1992'de % O.44'e düşmüştür.

• Borç özsennaye oranı. kurumun finansmanında, geniş ölçüde yabancı kaynaklara yer verildigini göstennektedir.

124

KURUM

KURULUŞ YILI

HUKUKİ STATÜ

FAALIYET ALANI

PROORAM ÖZETI

KAYNAKLARI

S. ıPEK EREL

KANADA

Export Development Corporation. (EDC)

1969

Kamu

Kredi, sigorta ve garanti

. Orta. ve uzun vadeli ihracarkredileri

- "Forfaiting" ve "line of credit" işlemleri

- Ticari ve/veya politik riskleri kapsayan kısa, orta

uzun vadeli poliçeler

- Küçük ölçekli işletmeler içcin ihracat kredi sigortası

- Tarımsal ürünlere yönelik, kısa ve orta vadeli ihracat

kredi sigortası

- Bankaların' verdigi ihracat kredilerini sigortalamaya

yönelik bir program

- Kur riski sigortası

. Yatırım sigortası

- Ekipman sigortası

- Tahvil sigortası

Kapsanan risk oranı ticari ve politik riskler için %90'~ır.

. .Qm:mui

- Banka teminatlan

. Sermaye

- Devlet fonları

. Ulusal bankalar

OÜNY ADA EXIMBANK'LAR

125

NEf FAAlNET GEllRLERI FAIZ VE VERGIONCESI KAR FAIZ GIDERLERI NEfKAR TOPLAM AK11FLER BORÇLAR OZSERMAYE 450,564,000 450,279,000 417,555,000 32,724,000 7,167,684 6,332,622 835,062 1990 433,391,000 506,945,000 500,462,000 6,303,000 7,040,195 6,254,057 786,138 %DECIslM 3.96 (11.18) (16.60) 419.18 1.81 1.26 6.22 1991 1990 %DECIŞlM

NEf KAR ORANI 0.073 0.015 386.67

AK11F KARill.lK ORANI 4.570 0.920 396.74

AKTIF DEVIR HIZI 6'2.860 61.560 2.11

FAIZGIDERLERINI KARŞILAMA ORANI 1.078 1.013 6.42

BORÇ OZSERMA YE ORANI 7.583 7.955 (4.68)

• EOC, kredi, sigorta ve garanti faaliyetlerinden 1990 yılında

%

1.5, 1991'de ise.

%

7.3 oranında n~t kar saglamışur.

• 1990 yılında. toplam aktiflerin 61.56 kau net faaliyet geliri elde edilmiştir. Bu raicam.

199 i'de, 62.86'ya yükselmiştir. .

• Toplam aktifler üzerinden, 1990'da %92, 1991'de ise. % 457 oranında net kar elde edilmiştir. Faaliyet gelirlerinden elde edilen kar oranının yanında aktif karlılıgının bu denli yüksek çıkması. faaliyet dışı karlardan kaynaklanmaktadır.

126

KURUM

KURULUŞYU.ı

HUKUKI STATÜ

FAALIYET ALANI .

PROGRAM ÖZETI

KAYNAKLARI

S. IPEK EREL

MALEZYA

Malaysian Export Crcdiı Insumnce Berhard. (MECIB)

1977

Kamu

Kredi, sigorta ve garanli

- Sevk öncesi

i

sonrası salıcı kredileri

- Alıcı kredisi

- Satıcı kredilerinin yeniden fınansmanı

- Spesifık veya.kapsamh sevkiyaı ve sözleşme poliçeleri

- Leasing sigortası

- Müıeahhillik hizmelleri sigortası

- Banka teminal1an

- Merkez Bankası

- ~şlemlerden saglanan gelirler

-9

zkaynak1ar

DÜNYADAE~MBANKıAR

MALEZYA

MALA YSIAN EXPORT CREDlT INSURANCE BERHARD (MECIB)

127

KREDI. SIGORT A, GARANn' (MILYON $) 1991. 1990 %DEÖISlM NEf FAA1lYETGEl1RLER! 1,548,632 1,697,864 (8.79) FAIZ VE VERGI ONCESI KAR 4,701,275 (6,618,576) 171.03 FAIZGIDERLER! NEfKAR 4,771,873 (6,618,576) (172.10) TOPLAM AKT1R..ER 95,366,713 97,791,282 (2.48) BORÇLAR 3,929,592 11,726,034 (66,49) OZSERMAYE 91,437,121 86,065,248 6,24 1991 1990 %PEÖISlM

NEf KAR ORANI 3.081 (3.898) 179.04

AKTIF KARLlliK ORANI 0.050 (0.068) 173.53

AKTIF DEVIR HIZI 0.016 0.017 (5.88)

FAIZ GIDERLER1N1 KARŞILAMA ORANI i

BORÇ OZSERMA YE ORANI 0.043 0.136 (68,38)

• MECIB, 1990 yılında kredi, sigorta ve garanti faaliyet gelirlerinin 3.898 kau zarar euniştir, 1991 yılında ise bu'zararkara dönüşniüş;'net kar oranı 3,081 olmuştur. 1991 . yılında faaliyet dışı gelirlerin devreyegirerek, net kar rakamını yükseltmesi bu

de~işimin nedeni olarak kaydedilmelidir. - ' . • Borç özsermaye oranı; faaliyet finansmanında agırlıklı olarak 'özsermayenin

128

KURUM

KURULUŞ YILI

HUKUK! STATÜ

FAALıYET ALANI

PROGRAM ÖZETı

KAYNAKLARI

S. ıPEK EREL

MEKsıKA

The Foreign Trade Bank of Mexico. (BANCOMEX1)

1937

Kamu

Kredi, garanti, danışmanlık ve l3Jlıtım.

- Kısa, orta ve uzun vadeli ihracat kredileri

- Petrol haricindeki mal ve hizmetlerin ithalatını

teşvik amacıyla ithalat kredileri

- Kı~ orta ve uzun vadeli ahcı kredisi garantisi

Danı~manlık ve Tanıtım

- Uluslararası yaunmların teşviki amacıyla dış piyasalar

ile ilgili mali, ticari ve yasal konularda danışmanlık ile

tanıtım hizmetleri mevcuttur.

- ~şlemlerden saltlanan gelirler

- Ozkaynaldar

DÜNY ADA EXIMBANK'LAR

MEKSİKA

THE FOREIGN TRADE BANK OF MEXICO (BANCOMEXT)

129

KREDl GARAN1l lMlLYON PEZQ) NEf FAAlJYET GEURl.ERl

FAIZ VE VERGI ONCESI KAR FAIZ GIDERlERI NEfKAR TOPLAM AK11FLER BORÇLAR OZSERMAYE 1991 2,457.091 1.887.382 1.642.687 244.695 26.773.466 23.683.198 3.090.268 1991

NEf KAR ORANI AKL1F KARUUK ORANI AKL1F DEVIR HIZI

FAIZGIDERLERINI KARŞILAMA ORANI BORÇ OZSERMA YE ORANI

0.100 0.009 0.092 1.149

7.664

..

*

1989 yılına ait mali tablo verileri. faaliyet raporunda içerilmediginden incelenememiştir.

• BANCOMEXT. kredi ve garanti faaliyetlerinden. 1990 yılında % LO oranll1da kar

saglamıştır. .

*

Toplam aktiflerin % 9.2'si oranında net faaliyet geliri. % 0.92'si oranında ise. net kar elde edilmiştir.

*

Faiz giderleri ödenmeden önceki karın, faiz giderlerini karşılarna oranı, kuruluşun faiz giderlerini mali sıkıntıya düşmeksizin ancak başabaş karşılayabildigini göstermektedir.

*

Borç özsermaye oranı, faaliyetlerin finansmanında dış kaynaklara agırıık verildigini belirtmektedir.

130

KURUM

KURULUŞ YILI

HUKUKl STATÜ

FAALıYET ALANI

PROGRAM ÖZETı

KAYNAKLARI

S. ıPEK EREL

NORVEÇ

Garanti-Institutlet for Eksportktcdit. (GIEK)

Eksportfinans AŞ.

GIEK: 1960

Eksportfinans :. 1962

GIEK: Kamu

Exportfinans : Özel

GIEK : Sigorta ve garanti

Eksportfinans : Kredi

- orta ve uzun vadeli ihracat kredileri

- Sevk öncesi / sonrası risk sigortası

- Ticari ve politik risklere karŞı sigorta programları

mevcuttur.

Kapsanan risk oranı ticari riskler için en fazla % 75,

politik riskler için ise

%

90 olarak belirlenmiştir.

Ancak istisnai durumlar söz konusu olabilmektedir.

- Banka teminatlan

GIEK

- Devlet fonları

EKSPORTFINANS

- Sermaye

DüNY ADA EXIMBANK'LAR

NORVEÇ

GARANTI-INSTITUTTET FOR EKSPORTKREDlT (GIEK)

131

SIGORTA. GARANTI <ıOOONOK.) 1991. 1990 %pECISIM NET FAALIYET GEURu:.Rl (368,100) (138.441) 165.89 FAIZ VE VERGIONCESI KAR (118,297) 159,269 (174.27)

FAIZ GIDERu:.Rl 79,661 48.773 63.33 NETKAR (460,412) (199,357) (130.95) TOPLAM AKTIFLER 2,110,995 1,850.297 14.09 BORÇLAR 2,110,995 1.850,297 14.09 OZSERMAYE 1991 NET KAR ORANI

AKTIF KARULIK ORANI AKTIF DEVIR HIZI

FAlZGIDERLERINl KARŞILAMA ORANI BORÇ OZSERMAYE ORANI

1.250 (1.218) (0.174) 1990 1.44Ö (1.1 07) (0.074) %DEÖISlM (13.19) 10.03 135.14

• İncelenen dönem boyunca, işlemlerden zarar edildigi gözönüne alındıgında, net kar oranı. birim faaliyet zararının dogurdugu net zarar olarak degerlendirilebilir: 1990 yılında, GIEK'in. zararına yapugı her) Kron'luk sigorta ve garanti işlemindenmeydana gelen net zarar 1.44 Kmn'dur. Bu rakam, 1991 yılında 1.25 Kron'a düşmüştür,

• GIEK, beher Kron'luk aktif kalCminden 1990'da 0.107, 1991'de 0.218 Kron zarar euniştir.

i

132

NORVEÇ

EKSPORTFINANS

S. ıPEK EREL

NEf FAAUYET GEllRIERI FAlZ VE VERGı ONCESI KAR FAIZ GIDERURl

NEfKAR

TOPLAM AIa1FLER BORÇLAR

ÖZSERMAYE

KREDI

OOOQNOK)

ım

1991 %DECISlM

2,451,513 2,714,978 (9.70) 2,379,757 2,555,561 (6.88) 2,068,007 2,368,628 (12.69) 224,659 122,432 83.50 32,676,359 30,541,443 6.99 31,020,160 29,002,402 6.96 1,656,199 1,539,041 7.61 1992 1991 %DECIŞIM

NEf KAR ORANI 0.091 0.045 102.22

AK11F KARUllK ORANI 0.007 0.004 75.00

AK11F DEVIR HIZI 0.075 0.089 (15.73)

FAlZ GIDERLERlNI KARŞILAMA ORANI 1.150 1.078 6.68

BORÇ OZSERMA YE ORANI 18.730 18.840 (0.58)

*

EKSPORTFINANS, kredi programlanndan 1991 ve 1992 yıllarında sıra<;ıyla

%

4.5 ve % 9.1 oranında kar etmiştir.

*

Faiz giderleri ve vergiler ödenmeden önceki karların faiz giderlerini karşılarna oranı, EKSPORTFINANS'ın, faiz giderlerini, elde euigi faaliyet ve faaliyet dışı tüm gelirlerle ancak başabaş karşılayabildigini göstermektedir.

*

Toplarn aktifler, 1991'de % 8.9 net faaliyet geliri, % 0.4 net kar getirmiştir. Bu oranlar, 1992 yılı için sırasıyla

%

7.5 ile % 0.7 olarak gerçekleşmiştir.

*

Borç özsermaye oranı, faaliyetlerin finansmanında geniş ölçüde dış kaynaklara yer verildigini göstermektedir.

KURUM

DÜNYADAE~MBANKıAR

PORTEKİz

Companhia de Seguro de Creditos. (COSEC)

133

KURULUŞ YILI

HUKUK! STATÜ

FAALıYET ALANI

PROGRAM ÖZETı

KAYNAKLARI

1969

Kamu

Sigorta

- Kısa, orta ve uzun vadeli kredilerle gerçekleştirilen

ihracat işlemleri ticari risklere karşı sigortalanmaktadır.

Politik riskler için, tüm olagandışı riskleri kapsayan

ayn bir sigorta programı mevcuttur. Sevk öncesi

riskler de sigortalanmaktadır.

- Kur riski sigortası

- Tahvilsigortası

- Maliyet aruşı sigortası

- Yatırım sigortası

- Özkaynaklar

- Devlet fonlan

134

S. ıPEK EREL

PORTEKİZ

COMPANHIA DE SEGURO DE CREDlTOS (COSEe)

SıGORTA (OOLAR) 1991

NEf FAAl1YET GEUR1.ER! FAIZ VE VERGI öNCESI KAR FAIZ GlOERLER! NEfKAR TOPLAM lKTtFLER BORÇLAR OZSERMAYE 3,677,287,313 (220,790,871 ) 2,417,305 (223,208,180) 10,844,052,270 10,844,052,270 1991 NEf KAR ORANI

AK11F KARl1llK ORANI AK11F DEVIR HIZI

FAIZ GlDERLERlNl KARŞIlAMA ORANI BORÇ ÖZSERMA YE ORANI

(0.060) (0.200) 0.339 (91.340)

*

1990 yılına ait mali tablo verileri, yıllık faaliyet raporunda belirtilmediginden incelenememiştir.

*

COSEC, sigorta faaliyetlerinden 1991 yılında

%

6 oranında zarar euniştir.

*

Toplam aktiflerin

%

33.9'u oranında net faaliyet geliri elde edilmiştir. Bu rakam, aktiflerin, faaliyetler açısından verimli bir şekilde kullanıldıgını göstermektedir. Öte yan~, aynı aktiflerin

%

20'si oranında net zarar gerçekleşmiştir. Bu zıtlıgın nedeni olarak, faaliyet dışı aktivitelerden dagan giderler ve zararları göstermek mümkündür.

KURUM

KURULUŞ YILI

HUKUKİ STATÜ

FAALİYET ALANI

PROGRAM ÖZETİ

DÜNY ADA EXIMBANK'LAR

SRI

LANKA

Sri Lanka Export Credit lıisurance Corp. (SLECIC)

1978

Kamu

Sigorta ve garanti

- Ticari ve / veya politik risk sigortası

(Sevk öncesi / sonrası)

135

KAYNAKLARI

- Küçük ölçekli işletmelere, yeni ihracatçılara yönelik,

sevk öncesi ve sonrası kredi garanti programları

Kapsanan risk oranı % 75 ile % 85 arasında

degişmektedir.

- ~şlemlerden saglanan gelirler

- Ozkaynak1ar

136

S. ıPEK EREL

SRILANKA

SRI LANKA EXPORT CREDlT INSURANCE CORPORATION (SLECIC)

SIGORTA GARANTI <KS,) 1991 1990 %DEÖIS1M

NEf FAAL1YETGEl1RLERİ 8,681,481 12,897,631 (32.69) FAİZ VE VERGI ONCESI KAR 24,612,708 25,751,664 (4.42) FAİZ GIDERlERİ NEfKAR 24,612,714 25,751,619 (130.95) TOPLAMAKTIFLER 155:055,013 134,546,986 15.24 BORÇLAR 8,692,087 12,796,773 (32.08) OZSERMAYE 146,362,926 121,750,213 20.22 1991 1990 %DEÖISIM

NEf KAR ORANI 2.840 1.990 42.71

AKTIF KARL1I.1K oRANı 0.160 0.190 (15.79)

AKTIF DEVIR HI71 0.056 0.096 (41.67)

FAİZ GIDERLERlNI KARşILAMA ORANI

BORÇ OZSERMA YE ORANI 0.059 0.105 (43.81)

• SLECIC, 1990 ve 1991 yıllarında; sırasıyla faaliyet gelirlerinin, 1.99 'ile 2.84 kau net kar elde euniştir. Net karın faaliyet gelirlerine oranla bu denli yüksek olması, kuruluşun diger yaunmlardan temin ettigi gelirlerden kaynaklanmaktadır.

,

• 1990 yılında toplam aktiflerin

%

19'u oranında net kar elde edilmiştir. Bu oran, 1991 yılında

%

ı

6'ya düşmüştür.

• Borç özsermaye oranı, faaliyetlerin finansmanında agırlıklı olarak özkaynakların kulIaruldıgını göstermektedir. '

KURUM

KURULUŞ YILI

HUKUK! STATÜ

FAALıYET ALANI

PROGRAM ÖZETı

KAYNAKLARI

DüNY ADA EXIMBANK'LAR

TÜRKıYE

Türkiye ıhracat Kredi Bankası A.Ş.

(TÜRK EXIMBANK)

1987

Kamu

Kredi, sigorta ve garanti

- Sevk Öncesi İhracat Kredisi

- DTSŞ Reeskont Kredisi

- Alıcı kredisi

.

- ıslam Kalkınma Bankası Uzun. Vadeli Ticaret

Finansman Programı

- Kısa Vadeli ıhracat Kredi Sigortası

- Spesifik Ihracat Kredi Sigortası

- YurtdıŞı Müteahhitlik Hizmetleri Sigor-.ası

- Yurtdışı YaUnm Sigortası

Sigorta işlemleri ticari ve politik risklere karşı

yapılmaktadır. Kapsanan ri,sk oranı

%

80 ile

%

100

arasında degişmelctedir.

'

- Ticari bankalar tarafından, orta Dogu ülkeleri ve

Libya'daki, müteahhit firmalara verilen kredilere

yönelik garanti programı

Politik riskler HDTM tarafından üstlenilmektedir.

- Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlıgı

- Işlemlerden saglanan gelirler

- Özkaynaklar

138

S. IPEK EREL

TÜRKIYE

TüRKlYE lfIRACAT KREDI BANKASI A.Ş. (TÜRK EXIMBANK) KREDL SIOORT A. GARANTI (MILYON TU 1991

NEf FAAliYET GEllRLERl FAIZ VE VERGI ÖNCESI KAR FAIZ GlDERLERl NEfKAR TOPlAM AKT1FLER BORÇLAR ÖZSERMAYE 1.095.450 108,837 771.834 104.352 7,962.791 7,140,398 822,393 1990 649,458 63.201 513.073 57,506 4.314.135 3.652.538 661.597 % OECISlM 68.67 72.21 50.43 81.46 84.57 95.49 24.30 1991 1990 %OECIŞ1M

NEf KAR ORANI 0.095 0.089 6.74

AKTLF KARllUK ORANI 0.013 0.013 0.00

AKTLF OEvIR HIZI ' 0.138 0,151 (8.61 )

FAIZ GIDERLER1Nt KARŞILAMA ORANI 0.141 0.123 14.63

BORÇ SERMAYEORANI 8.682 5.521 57.25

*

TÜRK EXIMBANK. kredi, sigorta ve garanti faaliyetlerinden 1990 yılında

%

8.9, 199 1yılında ise % 9.5 kar elde etmiştir.

*

Faiz ve vergi giderleri ödenmeden önceki kar rakamının faiz giderlerine oranı, TÜRK EXlMBANK'ın faaliyet ve faaliyet dışı gelirleriyle. faiz giderlerini ancak % 14'ler düzeyinde karşılayabildigini göstermektedir. . .

Bu oranın düşüklügünden, TÜRK EXIMBANK'ın, düşük faizli kredi saglamak amacıyla, faizleri büyük ölçüde sübvanse ettigini söylemek mümkündür.

*

1990 yılında, toplam aktifler % 15.1 oranında net faaliyet geliri, % 1.3 oranında ise net kar getirmiştir. Aktif devir hızı 1991 yılında

%

13.8'e düşmüş; aktif getiri oranı ise aynı kalmıştır.

*

Borç özsermaye oranı, kurumun finansmanında geniş ölçüde, yabancı kaynak kullanıldıgırn göstermektedir.

DÜNYADA EXIMBANK'LAR

B1BLİYOGRAFY

A

139

• Akgüç, Oztin, Mali Tablolar Analizi, 7. B. Istanbul, Avcıol Matbaası, 1987.

• Yalkın, Yüksel Koç, Işletmelerde Mali Analiz Teknikleri, 6. B. Ankara, Olgaç Matbaası, 1988.

*

Balı, James ve Martin Knight, The Guide to Export Finance, 5. B. London, Euromeney Books, 1990.

*

The Export Credit Financing Systems in OECD Member Countries, 4. B. Paris, Organisation for Economic Cooperation and Development, 1990.

*

Slavin, Albert, Isaac Reynolds ve Lawrence H. Malchman, Basic Accounting for Managerial and Financial Control, N.Y., Holt Rineharı and Winston, Ine., 1968.

RAPORLAR

*

George, A. Aragon, The Executive's Guide to Financia! Analysis, Maywood N.I.,

Alexander Hamilton Insutute Ine., 1985.

*

Export-Import Bank Of The United States, Annual Report for the year 1990-1991.

*

Hermes Kreditversicherungs-AG, Annual Report for the year 1990-1991.

*

Compania Argentina De Seguros De Crediıo Ala Exportacion S.A., Annual Report for the year 1990- 1991.

*

Export Finance And Insurance Corporation, Annual Report for the year 1990-1991.

*

Ocsterreiche KontrolIbank AG, Annual Report for the year 1990-1991.

*

Eksportkreditradet, Annual Report for the year 1989-1990.

• PT Asuransi Ekspor Indonesia, Annual Report for the year 1990-1991. • Finnish Export Credil Ltd., Annual report for the year 1990-1991.

*

Finnish Guarantee Board, Annual report for the year 1990-1991.

*

Crcdit Guarantee Corporation of Afriea, Annual report for the year 1990- 1991. • The Export Import Bank Of Korea, Annual report for the year 1990-1991.

*

Export Credil Guarantee Corporation Of Indıa Ltd., Annual report for the'year 1990-1991

*

Nederlandsche Credietverzekering Maatsehappij, Annual report for the year 1989-1990.

*

Hong Kong Export Credit Insurance Corporation, Annual report for the year 1991-. 19921991-.

*

Export Crediıs Guarantee Department, Annual report for the year 1990-199 I.

*

Compania Espanola De Seguros De Credito A La Exportaeion S.A., Annual report for the year 1990-1991.

*

The Israel Fereign Trade Risks Insurance Corporation, Annual report for the year 1990-1991. .

*

Eksportlcreditnamnden, Annual report for the year 1990-1991.

*

Svensk Exportkredit AB, Annual report for the year 1991-1992.

• Sezione Spcciale Per'l Assicurezione Del Crediıo AII'Esportazione, Annual report for the year 1990-199 i.

• The Export Import Bank Of Japan,Annual report for the year 1991-1992.

*

Export Development Corporation, Annual report for the year 1990-199

ı.

*

Malaysian Export Credit Insurance Bernard, Annual report for the year 1990-1991.

*

The Foreign Trade Bank Of Mexico, Annual report for the year 1990-1991.

140

S. İPEK EREL

• Garanti-Instituuet

For Eksportkrcdit, Annual report for the year

i

990-

i

99

i.

• Companhia De Seguro De Credilos, Annual report for the year 1990-1991.

• Sri Lanka Export Credit Insurance Corporation, Annual report forthe year 1990-

i

991.

• Türkiye İhracat Kredi Bankası A.Ş., Annuaı report for the year 1990-1991.