• Sonuç bulunamadı

Yurdumuzda yem bitkileri tarımının bugünkü durumu, genel sorunları ve alınması gereken önlemler

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Yurdumuzda yem bitkileri tarımının bugünkü durumu, genel sorunları ve alınması gereken önlemler"

Copied!
3
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

Dr. Kağan KÖKTEN

Ç. Ü. Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü

£

J

urdumuzda doğal çayır ve meraların üretim kapa-sitelerinin düşmesi yamada diğer önemli yem kaynağı olan yem bitkileri tarımı da gelişmemiş,

yetersiz bir düzeyde kalmıştır. Bugün için Tarman'm (2), Hi-titler devrinden bu yana yetiştirildiğini bildirdiği, yonca,

ko-runga, adi fiğ ve burçak gibi geleneksel yem bitkilerinin tarı-mı yapılmaktadır. Yem bitkileri ekim alam konusunda da gü-venilir istatistikler bulunmamaktadır. İllere göre ekim alam, çok fazla değişiklikler göstermektedir (1).

Yem bitkilerinin toplam ekim alam yıldan yıla ge-nişleme eğilimi göstermekle birlikte, artış hızı ol-dukça yavaştır. Bu bitkiler içerisinde en geniş ekim alanına sahip olan fiğ ve yoncanın ekim alam düzenli olarak artmaktadır. Ko-runga ekim alanının dalgalanma göster-mesine karşılık, burçak ekim alam gi-udreK'azarrhaK&arf- {

Ülkemizde yem bitkileri kültü-rünün bugünkü durumunu daha iyi-ye götürebilmek için, iyi-yem bitkileri yetiştiriciliğinin teknik esaslarının iyi bilinmesi ve bunların uygula-maya geçirilmesi gerekmektedir (3).

da dolaylı olarak yem bitkileri tarımım olumsuz yönde etkile-mektedir.

3. Kültürel Sorunları: Ekonomik şartlar ne kadar iyi olur-sa olsun halkın hayvanolur-sal ürünleri örneğin, eti ve sütü

yeterin-ce değerlendirilememesi, yem bitkileri tarımını dolaylı olarak

etkilemektedir.

4. Ülkemizin Topraklarının Sınıflandırmalar Dışında Kullanımı: Toprak sınıfı olarak IV., VI. sınıflardaki araziler,

eğimi fazla, taban suyu yüksek araziler ile ekono-mik bakımdan değeri olan ve özellikle de

erozyona çanak tutan kültür bitkilerinin yetiştirilmesi amacıyla

kullanılmakta-dır. Doğal çayır ve meralar bile bo-zularak tarla tanınma açılmakta-dır. Halbuki, böyle alanlarda

daha rahatlıkla yetiştirilebile-cek yem bitkileri tür ve

çeşit-leri bulunmaktadır. Ancak, bunun tam tersine, hazır yem bitkileri ile kaplı alan-lar bile bozulmakta bu da yem bitkileri yetiştiricili-ğini olumsuz yönde etkile-mektedir.

Yem Bitkileri Tarımının Ge-nel S oranlan

Yem bitkileri tarla tanmı içeri-sinde rahatlıkla yetişebilmesine rağ-men ülkemizdeki ekili alanlara oranla-n çok küçük kalmıştır. Yem bitkilerioranla-nioranla-n sorunlarım kısaca şöyle özetleyebiliriz:

1. Tanmla Uğraşan Nüfusun Büyük Şe-hirlere Göçü: Ekonomik gereksinmelerle, daha iyi kazanç ve yaşama koşullan arama amacıyla, kır-sal kesimden büyük şehirlere sürekli bir göç söz konusu-dur. Kırsal kesimlerde toprağın terk edilmesi, yem bitkileri ta-rımım da olumsuz yönde etkilemektedir.

2. Halkın Hayvansal Ürünleri Satın Alabilme Gücü: Hay-vansal ürünlerin iç pazarlarda ilgi görmesinde, ürün miktan-nm bolluğu yanında halkın satın alabilme gücü de rol oyna-maktadır. Ülkemizde ekonomik olarak gelir dağılımının dü-zensiz olması, hayvansal ürünlere olan talebi azaltmakta, bu

5. Yem Bitkileri Ye-tiştirme Tekniğinin Tam Olarak Bilinmesi: Birçok yem bitkisi tohumlannın 1000 dane ağırlığı 1 gramın bile altındadır. Bu yüzden bu gibi bitkileri ekilmeden önce to-hum yatağının çok iyi hazırlanması gerekmektedir. Ancak, bir diğer hu-sus da yem bitkileri ekilen alanlarda, özellikle ilk çıkıştan sonra mutlaka kontrol-lü bir şekilde yabancı otlarla mücadele edilmelidir. 6. Fiyat Sorunu: Yem bitkileri tarımının gelişmesini, hem hayvansal ürünlerin, hem de yem bitkileri tanrmndan elde edi-len ürünlerin fiyat sorunlan etkilemektedir. Az gelişmiş ülke-lerde olduğu gibi, ülkemizde de tutarlı bir hayvancılık politi-kası bulunmamaktadır. Hayvansal ürünlerin fiyatlarının arz-talep esasına göre artması gerekirken, yapay nedenlerle hay-vansal ürünlerin fiyatlarının sürekli arttırılması, üretiminin

(2)

r

r e

r rr

"Jîrrmrnrn m m K u a u r a m ı

bi

. ' ~ = - -

-i

rr

- t - f r - J - r - / T r»^/—

j Şf-fcKSfj 0I)l6I;ij|6

r

özendirilmemesi ve maliyetin düşünülmemesi, doğrudan doğ-ruya yem bitkileri tanmım olumsuz etkilemektedir.

7. Pazarlama Sorunu: Yem bitkileri tarımını, hayvansal ürünlerin ve yem bitkileri tarımından elde edilen ürünlerin fi-yatlarında ortaya çıkan sorunlarda olduğu gibi pazar konusu da olumsuz etkilemektedir. Gerek hayvansal ürünlerin, gerek-se yem bitkilerinden elde edilen ürünlerin standardizasyonu, ambalajlanması, depolanması, muhafazası ve elverişli bir şe-kilde nakliyesi ile ilgili teknik konulardaki yetersizlik, hay-vansal üretime olan talebi azaltmaktadır. Bu durum da dolay-lı olarak yem bitkileri tarımının yeterince gelişmesini engelle-mektedir.

8. Yayım Sorunu: Araştırma ve geliştirme konusunda ça-lışmalar yapan kurum ve kuruluşlar ile üniversiteler elde etti-ği sonuçlan, üreticilere yeterince aktaramamakta, bu da yem bitkileri ekmeye gönüllü üreticileri bu işten soğutmaktadır. Dolaylı olarak yem bitkileri ekim alanları da istenilen düzeye çıkamamaktadır.

9. Tohumluk Sorunu: Yem bitkileri yetiştiriciliğinde bir diğer önemli sorun da kaliteli tohumluk sağlamaktır.

Maale-Yem bitkilerinin ekim alanlarının geliştirilebilmesi için alınması gereken bazı önlemleri şöyle sıralayabiliriz:

1. Yem bitkileri üretiminde hedef pazarların araştırılma-sı ve değerlendirilmesi,

2. Ülkemizde yeterli düzeyde yem bitkileri üretimi yapı-lamamaktadır. Oluşturulacak yeni projeler için düzenli bir yem bitkileri tarımının önceden gerçekleştirilmesi gerekmek-tedir.

3. Üretilen yem bitkilerinin değerlendirilip hemen korun-ması için uygun ambarların ve siloların yapılkorun-ması gerekmek-tedir.

4. Yem bitkileri üretimine devlet tarafından taban fiyat uygulanmalıdır.

sef, ülkemizde yem bitkileri ekim alanlarının çok az olması, tohumluk üreten kurum ve kuruluşların yem bitkileri tohumlu-ğu üretmelerini sınırlandırmaktadır. Bu yüzden yem bitkileri yetiştirmek isteyen üreticiler olsa biie, kaliteli ve yüksek ve-rimli yem bitkileri tohumluğu bulmalarım zorlaştırmaktadır. Dolayısıyla yem bitkileri ekim alanlarının gelişmesi olumsuz yönde etkilenmektedir (5).

(3)

Türktarım g

Eı ı s ı

Türktarım g

Eı ı s ı

mm

süâı

; : .

-"V 5. Ülkemizde, bölgelere

uygun yem bitkileri tarımının geliştirilmesi ve kolay pazar-lanması açısından uygun tarım sistemlerinin gerçekleştiril-mesi gerekmektedir.

6. Üreticiler için teşvik

edici kararlar çıkartılmalı ve üretilen yemin tüketilmesi için koordineli bir pazar sistemi oluşturulmalıdır.

İS-?-"' 7. Bazı bölgelerimizde * fazla üretilen yem bitkilerinin

diğer bölgelere taşınması sırasında ortaya çıkan zorluklar gi-derilmeli, gerekirse yemler uygun üretimi yapılan bölgelerde işlenmelidir.

8. Üreticilere tarla tarımı içerisinde yem bitkileri tarımı-na yer verilmesinin zarureti benimsetilmelidir.

9. Yem üretim pazarlarının geliştirilmesi için sulanabilir alanlarda entansif hayvancılık devlet tarafından desteklenme-lidir.

10. Ot üretimi, pazarlama ve dağıtımı bakımından orga-nizasyon ile ilgili önlemler alınmalı, özellikle, Toprak Mah-sulleri Ofisi'ne benzer işlevde olan ve yalnızca kaba ve dane yemlerin a l ı m ı ile ilgili olan Yem Ofisi kurulmalıdır. •

11. Bölgesel ve yurt çapında yürütülen çayır mera yem bitkileri proje ve yayım çalışmalarında bütünlüğü sağlama

açı-Yem bitkilerinin toplam ekim alanı

yıldan yıia genişleme eğilimi

göstermekle birlikte, artış hızı

oldukça yavaştır. 3u bitkiler

içerisinde en geniş ekim alanına

sahip olan fiğ ve yoncanın ekim

alanı düzenli olarak artmaktadır.

sından konuyla ilgili bakanlık, kurumlar ve üniversiteler ara-sında işbirliği sağlanmalıdır.

12. Hayvansal ürünler için belirli bir fiyat politikası sap-tanmalı ve bu politika, genel

ta-nm politikasına uygun olarak

ve özellikle yem fiyatları ile dengeli bir şekilde devamlı ola-rak izlenmelidir.

13. Hayvancılığımızın ba-kım ve besleme konusundaki teknik sorunlar giderilmeli, yöre-sel ekolojiye uygun hayvan barınakları ve rasyonel besleme metotları öğretilmelidir.

14. Pazarlama konusunda bilgi ve eleman eksikliği gide-rilmelidir (4).

15. Yem bitkileri ekim alanlarının arttırılabilmesi için her bölgeye adapte olmuş mevcut buğdaygil ve baklagil yem bit-kilerinin belirlenmesi, ıslah edilmesi ve tescil edilmiş çeşit sa-yısının artırılması gereklidir.

16. Nadas sisteminde ve ekim nöbetlerinde ikinci ürün olarak yem bitkisine yer verilmesi yine bu bitkilerin ekim alanlarının artması ile sonuçlanacaktır.

17. Her yöre çiftçisine ekolojik koşullara uygun yem bit-kilerinin tarımı öğretilmeli, bu amaçla eldeki tarımsal yayım araçlarından en üst düzeyde yararlanılmalıdır. Aynca hayvan yetiştiriciler, yem hasadı, kuru ot, silaj hazırlama, depolama ve saklama ile yararlanma konularında eğitilmelidirler.

18. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı içinde, yem bitkileri, çayır ve meralarla ilgili sorunların belirlenmesi ve çözüm yol-larının aranması için bugünkünden çok daha etkin bir birimin ve "Yem Bitkileri, Çayır ve Mera Araştırma Enstitüsff'nün en kısa zamanda tekrar kurulması sağlanmalıdır (6) <§>

KAYNAKLAR

1. Açıkgöz, E., 2001. Yem Bitkileri. Uludağ Üniversitesi, Ziraat Fakültesi* Tarla Bitkileri Bölümü, 3. Baskı, S. 22-23, ISBN-975-564-124-6, Bursa.

2. Akalan, İ., 1983. Toprak ve Su Muhafazası. Ankara Üniversi-tesi. Ziraat Fakültesi Yayınlan No: 873, Ders Kitapları 238, Ankara.

3. Can, E., N. Çeliktaş ve R. Hatipoğlu, 1998. Çayır Mera ve Yem Bitkileri Kültürü. Mustafa Kemal Üniversitesi Yayınları No: 4, Ziraat Fakültesi Ders Kitapları No: 1, Antakya, 1998.

4. Çelik, N. ve S. Başbuğ, 1992. Türkiye'de Yem Bitkileri To-humculuğunda Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Yollan. Uludağ Üni-versitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, (1992) 9:229-236.

5. Gençlcan, M.S., 1983. Yem Bitkileri Tarımı. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınlan, No: 467, Ege Üniversitesi Matbaası, Bor-nova/İzmir.

6. Anonim, 2001. Hayvancılık Özel ihtisas Komisyonu Raporu. Devlet Planlama Teşkilatı, Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı. S. 132-133. 2001, Ankara.

Referanslar

Benzer Belgeler

Bromoviridae familyasından Alfamovirus cinsine ait tek sarmal RNA’lı farklı boyutlarda (en büyüğü genelde 60 nm boyunda) basil şekilli partiküllü

[r]

Özellikle baklagil yem bitkilerinin tohumluğunda sert tohum oranının düşük olmasına veya en iyisi hiç olmamasına dikkat edilmelidir... KÜÇÜK TOHUMLU

 Otlak ayrığı, uzun ömürlü çok yıllık, kurağa ve soğuğa çok dayanıklı bir yem bitkisidir..  Toprak üstünde yumak teşkil

Buna ilave olarak yem bitkileri yetiştirme tekniği, yem bitkilerinin yapısı ve besleme değeri, yem bitkilerinin kullanma seçenekleri hakkında bilgi verilmektedir..

Türkiye’de yem bitkileri tarımı, baklagil yem bitkilerinde azot fiksasyonu, baklagil yem bitkilerinden yonca, üçgül, korunga, fiğler ve diğer baklagil

[r]

Evcil hayvanların yeşil ot, kuru ot, tane yem, yumru yem, silo yemi vs. ihtiyacını karşılamak amacıyla tarla topraklarında yetiştirilen bitkilere “YEM