BiLGiSAYAR KONTROLLÜ SERBEST DÜŞME DENEY SİSTEMİNİN TASARIMI

SAU

Fen Bılimleri

Ensti!üsü

Dergisi

7 Cılt, 2.Sayı (Temmuz 2003)

Bilgisayar Kontrollu _{Serbest Düşıne Deney} Sisteminin

Tasarıını

D.Akgün, I.Ç�1nkaya

BiLGiSAYAR KONTROLLÜ

SERBEST DÜŞME

_DENEY

SİSTEMİNİN TASARIMI

Devrim

AI(GÜN, İlyasÇANKAYA

..

Ozet

-

Bu

çalışmada, serbest düşıne deneyinin •

gerçekleştirilnıesinde kullanılan bir bilgisayar

kontrollü sistenlin yapısı yazılını ve donanım olarak gerçekleştirilnıiştir. Deney sisteıni., DELPHI görsel programlanıa diH ilc yazıhn1ş kullanıcı ara

yüzü

ve bunun kontrolünde çalışan ahş diizeneği içermektedir. Ser best d

üşnıe

d en e�,. inin gerçek.leştirildiği atış düzeneğinin yapısı atişlarda kullanılan bilyeyi taşıyan elcktronııl<na tıs., yükseklik seviyesini ayarlayan adım ıno1oru ve bilyeyi düşme noktasında algılayan optil< sistcınden oluşınuştur. Kullanıcı ara yüzünden giril(.ln atış yi.ikseklilderine göre. atı� düzeneği kontro1 edilerek,

he

r bir

)'ÜksekJik için tekrar a)'ISınca atışlar

gerçekleştirilerek sonuçlar kaydcdilebiln1ektedir. Aynı zamanda elde edilen sonuçlar listclencbilmekte veya grafiks

e

l olarak sunulabilnıel<tcdir.

.

Autılıtar Kelb11eler

- Delphi, .t\dıın Motoru, Paralel

Port, Optik

Algılayrc1.

Abstt�ıct

- In this study, a con1putcr controlled systeın which is used in the reaJization of free falling ınotion have been inıplemcntcd as hardware and s ofhvare. Experimental system includes a user intcrfafc that was 'vritten using DEI.�PHI and a free fall rncchanism \�·orks undcr the control of the user intcrfa{�<>. The structure of the free fall mechanisın consists of an eJctronıagnet that carries the bali, a

stepper

that sets the 1evel of hcight, and an optic sysıeın that senses the baH at finishing point

.

.-'\ccording

to thP fall height list that is entered via

the

uscr interf�ce. for each height, the falls are repeated for the number of times indicated in the list

and

th

e

results can be recorded. '"fhese results

can he

listed or sho\-Yed graphically.

K ey H'ords-

Delphi, Stepper, ParaUel port, Optic scnsing.

I.

GİRİŞ

('_oğu biJi nı _{adamı aç1sından mod}enı

biUnıin

babası olarak düşünülen Galileo

( 1 564-1626 )

, serbest düşn1e üzerint! deneyler gerçekleştiren ilk biliın ad

a

nudu-.

l)eneylcrin kontrollü

bir

_{şekilde gerçekleştiriln1esinin}

önenun

i

vurgularnış ve çeşitli ağırlıklarda o 1an fa rkb

D: 1\ k gün

,İ. Çan kaya� Sakarya Ün

ı versitesi, TEF,

Ucktroııik-Bılgısayar

Eğitımı

BöllinıCı

kütleleriıı

d

üşrne _za_manla_rını ölç n₁ek için bir çok deney dizayn etnıiştir. Bu den_eyler

d

e

n

yola çık

a

ra

k

, bir

nesnenin k

ü

tlesi

n

in düşme şeklini etkilemediğinin

f

arktna

varnuştır

[ 1].

Serbest

düşrnc _{sn·asında dcneyse]} ölçün1lerin

yapılabilmesi içü1, c isıni

n

serbest bırakıldJğı yüksekliğin bilintnesi

ve b

ırakıl

cl

ığ₁ andan düşrne

noktasına

kadar geçen sürenin bilinnıesJ gerekir.

Yüksekllğin be

brl

e_{ruı1esi ve düşrnc süresjnin ölçüln1esi} değişik şekillerde olabilir. Örneğin, cisinı ölçülerek belırlcnn1iş bir

yükseklikten

bırakılarak bir kronometre

11�

düşıne süresi ölçülebibr. Fakat bu şekilde y

a

_pılan

bır de

neyde, kronon1etrcnin tanı zamanında

başıa

tılıp durdurulnırısı, yüksekliğin hatall belirlenmiş alınası g1bi se

b

eplerden elde edilen sonuçların hata de

ğ

erleri

yüksek olur. Ayrıca

yiikseklik-düşıne

zaınanı grafiği oluşturnıak iç1n _{defalarca aynı işlen1i tekrarlanıak} gerek ir .

Serbest düşnıe

deney

seti, belirtilen yükseklik

değer Jcnndc at_ışlar yapn1ak, bunlara bağlı düşıne

7an1anı değerlerini ölçerek sonuçları kavdetn1ek ve

�

üksckli.k-7cın1an değerlerjnj grafik olarak

;

unnıak gibi

L)lcnılen gerçekleştirnıek için tasarlannuştır. Hassas ölçünıler sonucunda serbest düşnJe zamanlarına bağh

olarak elde edilen sonuçlar ka) Jedilip daha sonra

tekrar

lislclcncbilir . Ayrıca düşnıe

zanıanlarına

bağlı

o ]ara grafik çjzciiri

I

erek, yükseklil< - düşme zanıanı i lişkisj veya _{hıY.- düş} ı ne za

n

1anı ilişkisi görsel olarak

sunuJur.

II. ARA

YÜZlf� SİSTEMDEKi FONKSİYONL'

Şekıl

1

'de gö.rüldüğü gıb_{i serbest düş}me deney seti iç in oluşturulan sısteın genel

olarak

bilgisayar _ve n1ekanik­

e

��

ktroni

�

a11ş düzeneğjnden oluşmaktadır. Bjlgisayar�

gorscl btr programlanıa diliyle yazdmJş olan bir ara

�iz

a.ra.c rlığıy la yükseklik kontrolü

n

ü ve _zaınan ölçrne ışlcn1ını ınekanik atış düzeneğiııi k_ullanarak

gerçekleştirir. Atış düzeneğinin kontTolü paralel port ÜLerinden sağ lan ır [2 J.

'v!

ekanik sistenıiıı yapıs

ı

_nda, serbest bırakılacak

cısının yüksekliğini ayarJamak için bır

step

nıotor _ve

b

unu

n iiLennde

_{hareket ettjği son}

s

_{u7 bir dısl}

b

ulunınaktfidtr [31. Bilyenin başlan_gıç no

k

_td'tn

d

n., n ı

�i\ lı 1 Tr ı H ili rrıkı ı hı�tı tl.bıj I ıny.ı�ı

7 ('ı lt. '2 Sayı ( J cınnıu; ..?00�)

Hilgi'-&ı�•u· Kontrollu�l·rht"�t Dii�ırıl' Dt·tu:y Sbh.·minin Ta�annıı J>.A KJ!.Ü n,

1.(.

au ka� a

su a�ında.

�·1�n

un � lırun�sı vr b1ruk ılnıa �ı

e le kt ronııkı1atıs kul la111l

nlak

tadı r

Ylık

sdd

ı k

dcğ,crkr

ı j ) u y ll ll' �u ı cl c ı ı

vcyuk�ckl

ik -dü�nıc /�manı

gtatiğı

ı..,_ <D

E

ın C,) ı..,_ > C) o

Bilgisayar

Kullanıci

Ara yüzü

ı�JcnıJndc

·-l

\' ük

s e

k

l ı

k ;\ ya

n t o Q_ • <l> co ,__ co Q_

1� ıl

yeuın Kontro

1

ü

l)

üşrne a lg1l;:ıuıa ..

Bipolar Sürücü _Adım

Motoru

Sürücü

Elektromekanik Atış Düzoneği • • ı

Elektromıknatıs

Güçlendirme

!

ve şekillendirme

;

Alıcı ve verici göz

ı

�l'ki l l S rı

h,·� t

dLi�ınL" <lene

y s ıs ten

1inin gene

1

yapısı

- ..

ll I. .A..l.t A Y l iZ ll N Tr\ N 1 T 11\11

Kullanıcı ara yü/ü, seıbe')t dü�ınc dl ııeyırıt

geıçekk�tinnc<.le knlhını<.·Jnlll

get

ek] ı 1.ontrol j�lerrılenni yapabilınesi

i�·üı

J)dph] pıugrarnh.nııa d]li ile ya:tıhmş gürsel bıı bılgisayar pıograııııdır l·lJ. Serbe�t dü�nıe

th

-

�

n

eyi

geıst>kh:�tır

Jbrkrn,

ı nt" kani k ve

elektronık purı;alard'-nı olu9aıı i.ltJ� _{<..HiL,C'tıL'[�i, hu} �ıra yüz

tarabııdan kontrol cdi1n. KuJlaıncı� yükseklik dt·ğerlerinı hır lt::-,tL"

halınde

bl'lıı1ıp, dl'nL'Y

sonunda

soııu\·lan liste veya grafik ulaıak değerlendirebilir.

HöylLTL._ �t:rbest dü�ın� <.kn�yi sist�n1aük hale

g

etir

i

ltı c· k �oııuç

la

ı ı n ku ll an1c ı taıü

li

n

d

an

değerlendnılrnt'\J koL.ıyla�tınlnu� (.)}ur.

111.1

Atı�

Y ük��l\.lildrri nin Hclirtihnc'ii

PıograHH.la, kulhuııL·ının istL"dif�i ylik'-it:klıklerdt'n atı�lar

yapabilrı ı esi 1\' i ıı, at 1 �b ra

ha� tunadaıı

ön cl'

yüksl' k

lik

de

t?

.e rleı

i

ııi hıı lı�tt' ulurak belirtnıL·si �l' IL'knıck1ediı.

'- �

-�e k i

1

2

\le yük�ck lik giri�ı :,eçl'ne

k.

leri

gürü lıııl' ktcdü-.

Yükseklik listesı

her hjrj ayrı giııhnek

ü;ert� ruaııuei ve

ba�laııgı<y, hlti� \T (.ltı� sayısı helirtilrnek Ü/.ere

otonıatik

olarak olu�twu lahilir.

Şekil

) 'de

otonı;.ıtik bstl:' gü·j�i

i�·in

kullantlan penceJ e

verilnJi�l1r.

YüksL�klik

1istesiııı, bc:lirtılt·ıı başlaııgı\· ve biti� yük sc

k I

ı

k

Jra

lır)nda

ve

bt"

1 irtilen sa

yı

da e�it aı i.! lık. ta yliksl·

k

l j k değL' rlt:ı

i

elde edi

h nesi yll'

olu�tutulur. Atışlar

Başla

�ı,

. Çıkış

_ş_

onuçlar

1

Ayarlar

::r

ardım

tv1

arıuel '•

�ek1l

2.

Ylik�l·klik gııt�i pencereleıı

ı .. ı . lJ hO • • • .. � • 1 • ') ·ı " }

�e kı

1

�. ( )toııı:.ı tık Yük se khk gı ı ı� peııceresi

J 11.2 i\ h�ht rı

n

( ;�r�cklt:"ştirilrnesi

• . . 1 .. ·.

Yül,s�:klık değerleıi _{ve tekr�r sayıl�rı girildikten sorn-a}

yapılac�ık i�lenı atı�l�ırııı geı\ekle:;;tirilnıcsidir. Bir bilye ık <-ıl"ı

be�t düjllll'

atı�ının g,t:ısekle;,tirihnesi ıçın

) ap d

u ı:..ı �ı

t'

t'fl" kcıı ı�k .. nıler,

H il yeni n

h

Lt�)

aııg ıç kon

un ı undan alınnıası,

l311yt·nin atı� yapılıııah ıstenen yüksekliğe

SAU Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 7 .Ci lt,

2.Sayı (Tenımt;z 2003)

•

Bi1ye se

r

b

es

t

bırakılarak,

düşene

kadar geçen

sürenin

ölç

ü

lüı

_nü

_,

•

Hareketli meka

n

i

z

m

a

n

ı

n

başlangıç

konuınıına

g

e

t

ir

ilm

es

i,

şekl

i

nde

s

ıralanab

ili

r.

Serbest

d

ü

ş

ıne deneyin

in yapılmasında işlenıl

e

r

i

n

yüıütülmesi

için yazılmış progranun

büyük bir

kısıru

z_amanlayıcı

_{(timer) kontraHinde}

ç

_alışan

_{alt program da}

yazıh

d

ır

[5]. Ş

ekil

5'de

görülen z

_amanl

_ayıcı

kontrolündeki alt prograrn

değeri be

li

rtil

mi

ş

olan sabit

aralıklarla aktif ediler

ek

içinde yazılı algori

h

n

a

yü

ıi

_i

t

_ü

l

_ür

.

Zamanlayıcının kullanılrrıasıyla iki

ö

n

e

nıli

sorun

orta

d

an

kalkar. Birincisi,

adım n1otorunun

her

adım

i

ç

i

n

gereken beklerne süresj belirlenir. Di

ğe

r_i

_i

s_e,

b

ily

e

rtin serbest bıralalmasından d

ü

şe

ne

k

ad

a

r

al

g

ı_layıcı

_sistenlin

_{sabit aralıkJarla kontrol e}

d

_i

_l

_n

₁c_{si iç1n} gerekli

a

ra

l

ık

süresini belirler.

B

i

ly

e

belirli bir d

üş

m_e

noktasına

göre

istenen yükseklikten

bırakıldığı andan

düşme noktasına ulaşana kadar g

e

ç

e

_n

_za

_ma

_n

_,

_o

yük

s

ek

lik

aralığı için

bize düşme

zamamnı

verir.

M

e_k

_a

_nik

_{düzenek içerisinde,}

b

_i

_ly

_e

_n

_i

_n

_{düşme anında}

al

g

ı

laruna i

ş

l

e

mi

algılayıcı sistem

il

e s

a

ğ

l

a

nd1

ğ

ı

n

d

an

,

şekil

4 'de görül

dü

ğü

g

i

b

i

düş

n1e no

k

t_as

_{ı o}

_larak

al

g

ı

l

a_yı

_c

_ı

_{sistemin bulunduğu}

_nok

_t

_{a kabul edilir.}

C

üşme

Yüksekliği

Bi Iye

1 ' '

/

Algılama

,..J..._

Çizgisi

Vericı

/. .." Alıcı

Göz�

f,

:�

/Göz

,_.

,

-.

�

---� ... -._ ./ -- -

D

ı 1

....

1 1 1

Şekil4.

B

i

l

y

e

n

i

n

düşme anında

al

g

ılann-ıa

s

ı

Adın1 nıotoru,

gücünün

belirlediği çalışn1_{a fre}

_k

_ansı

ü

zer

i

nde çalış

a

ma _{dığı için}

_{adım atma}

_frekansı

sınır

_lı

d

_ı

_r

.

Saniyedeki

adın1

sayısını

b

eli

r

te

n bu frekans

değerinin kontrolü,

zanıanlayıcı

ta

r

a

f

ınd

an

kontrol

edilen

her

adımdaki bekleme zaınanı

dcğiştirilerek

sağlanır.

Belirlenen yiiksekliğe ulaşnıak için gereken

ad1m

sayısı

ve her adımdaki

b

e

klem

e

süresinin çarpınıı

bize harcanan toplam zamanı

verir. Bu yüz

d

e

_n

_{, toplam}

z

a

_n

1_a

_n

ı

_{kısaltmak iki}

_için _{seçenek vardır;}

_{Birincisi, her}

adını

d

a _gidilen

_{yükseklik uzun]uğunu}

_artınnaktn.

Bunun

için

adım n1otorunun ıniline

ba

ğl

ı

o]an dişlinin

yançapı büyültülerek, her

adımda alınan

yol

artırı

hr

ve

böylece gereken adım sayısı azaltılarak süre kısaltıhr.

33

Bilgisayar KontrolluSerbest Düşme Deney Sisteminin Tasarıını

D.Akgün, İ.Çankaya

D

ı

_ğe

r

_i

_ise

z_aman

_l

_a

_yı

cı

_{ile belirlenen}

adını süresini

k

ısa

ltm

akt

ır

_.

_Prog

_r

_{amda hız}

_k

_o

_n

_tro

_l

_ü

_için

zamanlayıemın belirlediği aralık değiştirilir.

Şekil

7

'de

atışiann

gerçekleştirildiği

p

e

nc

e

re

göıülmektedir. Atış yapılacak

yü

k

s

ekl

ik değerleri liste halinde sıralanarak, birinci atıştan itibare n elde ölçülen

her düşıne

zaınanı için

'Süre' olarak

belirtilen s

ü

tu_n

_a

yazılır. .Eğer

aynı y

ük

sek

l

ik

seviyesi

için

b

ir

d

e

_n

_fazla

atış

gerçekleştirilecekse) bunların ortalaması alınır ve

'O

r

t

a

l

ama

' olarak

belirtilmiş

olan

sütuna

kaydedilir.

Atışlar

sırasında

gerçekleştirilmekte

olan i

ş

l

eı

nler

veya

uyan mesajları liste

üzerindeki

pencerede

görüntülenir.

Eğer

herhangi

bir

s

ebep

l

e

_atış

gerçekleşmezse, progranı atış işlemlerini kullanıcı tekrar başlatana

kadar durdurur.

Atış işlemleri

bitti ise

pencere k

a

p

a

_t

1

_l

_ırk

_e

n

_{sonuçların kaydedilnıesi}

_için

_uyarı

ver_i

_li

r

_.

Başla

Zanı aniayı c ıyı başlat

Zamanlayıcı

aralığ 1 kadar bekle

E

_{Bilyenin alinması}

H

E

H

E

H

E

H

Sonraki atışı belirleyen alt t--­ program alt programı Bekleııe alt programı Yükseklik bulma alt programı Düşme süresini

ölçme alt program _ı

Yeni

at1ş?

Zamanlayıcıyı durdur

Dur

E

S/\l ı ı t'!! Bılııııkıı J·ıı�lllLblı ı )L'lt".l�l

7 c 'ılı. 2.S:.ıyı ( lnnıııu/ :ocnı

111.3 Sonu(.·)aran Stuıulnuısı

J

�e

kil

6 'da

gürülduğü �ı bi ka

y

ı

t

lar lı� tt· \ L�ya gn.ıt]k

olarak

sunulahjhr.

Du�ıul' Lh:tıl'\' �1\h•miniıı _.

Ta\arınıı

U.

\k.�üıı. l.(�uı�a,H

�eki] 6. Alı�laıın gt>ı�TkJc�tııılc.hgi

PL'llt'l'll'

• ' . .. _> �- r -

--Jl

.. . _'

l

'

ı

ı

o

�ekıl 7.

Atı�larnı

ger�c·kle�tirjldig.ı pencere

(]en;cklcştiı

ilın

i

�

eden

h<tyLtlaı. eğer

kaydl�dildi ı�L'

kayıt listesıııde

adı

ycı a1ıı.

i\1otıSL' ıle

sc�·j]en

k

ayıt,

liste yJmndakt pt·ııt·ered�·

kayıt adıu�ı ;.ıit tkğerlcı liste

olar

ak

vl'rılır. �l'kıl

X

'lle

günilen k.ayıtL.ınn listeh:ııdiği

pencerede. atış sırasını helırtl'n 'Atı� No·, utı�ın

yüks�:kliğıni behrt.eıı 'Yükseklik', bu yük�eklJge

ait

dü�111e

zanıaınnı salise cuısıııdt"ıı gösteren "Süre� ve

b

il

yen

in Jü�nıc no

k

ta

sı nda u]a�ıı

u�

olduğu hız.ı

gösleı

en

· HJz'

etiketlerı

bul urunaktadır.

Buradaki hı:.r.

d

e

g

eri ;.ıtı� yliksL·klıği

vt·

dü�nıe zaınanı dcğerl�ı

inde

n

fonııül

yoluyla

11L·sapLınıı.

�ekil

<J'

_{d;..ı �onu�·li.ırın gıaJıl-. obrdk �unuldu�.u}

_penreıe

\eriln1l'(tir. _{(.'i.t<iııilllH.'k i:-ıtl'HL'Tl}

gı�ıtikl�ı,

_{kQyıtlarırı}

Stilllllduğu butona

hJ�tlwlJk

�ckıJ

₁

_()'da

_{!-'Örüle1�}

pencereden SL'\' ıle

b i 1

ı ı. _Y

tik�c

_k 1

i

k sev

ı)

<:�ınc

g

ört:

düşnıL" zanıanı dl'�ı:ı1L·ı i kullanılarak yük':>ek.lik.-/Jtnan

gıafi

g

i, dü�rıle rıohta'itlldJki _{hı1a bağlı}

_{ukırak, hı/}

düşnw

/aıııaın

�ıı afığı

�T1.dır

_{ılt·bıln. Öl<ı·ülen dii�ınc}

i'anı�nı

sonu�hu1 ık·

_{foı ıtıül yoluylJ he-sapldtınıı� olan}

sontıc-lar ₎ ka ı �ılthtııılahll . ) ir. _' "") _'t/dnJlt·n ııratik

'-1.\l' i t'll Bılııııkrı J ll�lllLI::>LI i >ctl.. �l::.ı

1 (ıli, 7 SayıtiL·ı lllllı/ ..,OOJJ

Bil�isa� aı· Kuntı ollıı�t·rht�t Dii�JJll' Dt'lll')' Sistt·ıninin J'a�arımı

() .Akgü n, l.(.'a n kaya

. . . , . ' ._. . • •' • <' , '

.

.. . . .. ' .... .. . .. 4 son . . . . . ' . . ' '" "'' 'J 1 • � -· 1 :_. · ... •• • '•l ... , _.,. ., • ,. : "'.1" ' ,

b

•

•

.

1

" '

1

•· . , • •'.'. o' ·'> � • . • ,,,, .. , .-, "' . • e .·· �··;.. - , , ., .. :--. ı·,.-�.·-·{··_\,:, t" �.\·.1'·�;-_{-=_.}.:.�.:{" .... .... �·. ı ;· � . .. � · � . -: · � � .... . ,_.; '-, \ -'! � . ..(:" . ,)-... � . .: . ' ":. . . ' ' . . . ,. . ' �. '• . .. '"' -� '' . . ... .-� -. . ._{.. .} .· ·. ... .. ...>�. : ,._., ·.--;..o· .. ·: . ' ·.'· : .. :· _'J. . • ' ' . ·ı .. .. . ' ;.. ••• 4 • . . · ... . . ·-. ·-. \ ,/_i: { .. ) _.. .. . . _. . . � ... . .. ,· ,/ . . . .; .� ... :,_. • .. t - •• -·· H . '1 _' ·; .. ,!'�; .�

.

. . _. . -� , ! . .. _'·� ' ;. ;:: [ ·' t _•• � • ,. t • -. .. _{.., : *'} \ . � _ .. 1 f ... • • J � ı lı lli. 1,• _{. .}J _. p • 1 t •

.

... ,ı.,:· • . . '\: _.. ... . . . •• 1 ... ... "' � .• ) _. , ;;·. ,r • .. 'r.a � -. ,., . . • 1'- J � { _' ... ,· .- . . • ·�·Y� •·' , . "' ·' 1 .. • . _. •r.' Kapat " . . . _• • a;• . ' •· , Kaydı Sil , • , . J. • ' .• • • i# .. ' ·. �·.. ... •• • • , . ... • ... , _. '' 1 ..!, • ' ' _' .. . ;. • .. , .. •• ' 1 • 1 • •• ·.,. ,; T ,.• ," ,� -.. ,,; '1' '- _{.: : .;··} · .... �..,..., .• ·�« ... . . (' �--��--��---�---�----�---�---u----�

�ek.ıl X. KayıtLırın Iıstcleıırnc"iı

L � !

h-t2

22 �---·--- ---20

18

14 12 10

8

6

.

-12,8

15.7

Zaman( si)

17 6

'

�

L·kil

9

.

Yükc.,l·klık

·

du�ıııe '!arnanı gı�lfiğı

... • ' . . � ·..;, .. '.:. ... , � _J' .., J ı, _.. ..ı 1• t'it \ıli" ... . .,� ... 19,1 21

SA U Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 7.Cilt, 2.Sayı (Temmuz 2003)

[J

_{�-..... .,.;..,.,}

·-·-· ··· ···� .. ... ... ... ... , ••••••••••• r

nt2

�

·:\?:·o

biı�·eı_ı

Ll

}::��.

son2

Şekil

1 O.

Grafik listesi

.

_Colcir

_;:

_,

_{:' �.}

··-...�-� .... • ...,.· ii,l.l.

•·

• •

36

Hilgisa)'ar KontrolluSrrbt.·st Düşme Deney

Si t�ınini� Tasarımı

D.Akgün, I.Çanknya

IV.

S<>NU<,

Tasarınu yapıln1ı;,

olan serbest

düşnıc deney sisteıni

ile

deneyin

gerçeklcştirilnıesinde karşıla

ş

ı

l

an zorluklar

orta

d

an kaldınlıruştır.

Serbest

di.işme

işlenıinin

gerçekleştirildiği

atış s

isleıni,

L)elphi

programlan1a di

l

i

ile

y

azıl

n

uş olan ara yüz probrramı kontrolünde

çalışacak şekilde dt/3)'11 t!dılnıiştır. Kullanıcı,

yükseklik değerlerini girn1e,

bu

d

eğe

rlere karşılık elde

edilen düşem zamanı sonuçJaı ını kaydederek bunları

l

is

tel

eme

veya

grafiksel

olarak ince lenıc

gibi

işlen1Jeri

bu

ara yüz üzerinden gerçek leştu

ir.

K.ı\ YNAKI.�AR

[ll http://\vww.thephysicsclassroonı.com

(2]Axelson, Jan, "

P

a

r

a

l

l

el

Port

C'omplete'',

Lakeview

Research,

Madison,

1996.

[3JSAX)

H.,

' �Ste p

p

e

r

Motor Driving" SGS

Thonıson

Microelectronics,

1995.

[4]VATAKSEVER,Fnhri, HBorland Delphi İle

G

ör

s

_el

Prograınlama", Sakarya,

2000.