Akut Hidrosefali Komplikasyonlu Serebellar Enfarkt: Olgu Sunumu
Cerebellar Infarction Complicated with Acute Hydrocephalus: A Case Report
Ya z›fl ma Ad re si/Ad dress for Cor res pon den ce: Dr. Hasan H. Özdemir, Bismil Devlet Hastanesi Nöroloji, Diyarbakır, Türkiye Gsm: +90 530 327 67 05 E-posta: drhasanh@gmail.com
Ge lifl Ta ri hi/Re cei ved: 08.07.2012 Ka bul Ta ri hi/Ac cep ted: 29.08.2012
Özet
Akut hidrosefali posterior dolaşım iskemik inmelerinde nadiren meydana gelir. Bu yazıda serebellar infarkt ve sekonder obstrüktif hidrosefalisi olan bir hasta sunulmuştur. Hastanın bilgisayarlı tomografi (BT) incelemesinde üçüncü ve lateral ventriküllerde akut obstrüktif hidrosefali düşündüren ciddi dilatasyon görülmüştür. Erken şant uygulaması ile hasta nörolojik olarak hızla düzelme göstermiş ve sonrasında desteksiz yürüyebilmiştir.
(Türk Nöroloji Dergisi 2012; 18:175-6)
Anah tar Ke li me ler: Serebellar enfakt, akut hidrosefali
Sum mary
Acute hydrocephalus is a rare manifestation of posterior circulation strokes. We present a patient with cerebellar infarct and secondary obstructive hydrocephalus. The patient's brain computed tomography scan showed severe third and lateral ventricular dilation suggestive of obstructive hydrocephalus.
Following shunt placement, the patient recovered and was able to walk without assistance. (Turkish Journal of Neurology 2012; 18:175-6) Key Words: Cerebellar infarction, acute hydrocephalus
Giriş
Serebellar enfarktta görülen başlıca yakınma ve bulgular ataksi, vertigo, dizartri, bulantı, kusma ve baş ağrısıdır.
Serebeller fonksiyon bozukluğuna ait bu bulgulara ilave olarak klinik kötüleşme ve koma görülebilir. Bu durum hidrosefali gelişimi, beyin sapı basısı gibi bazen geri döndürülebilir nedenlerden kaynaklanabilir. Serebeller enfarkt sonrası obstrüktif hidrosefali gelişen bir hastada şant girişimine karar
verirken olabildiğince çabuk ve titiz yaklaşımın hayat kurtarıcı olduğu mutlak bir gerçektir. Bu yazıda sunulan olgu, hem bu nadir komplikasyonu hem de tedavi yaklaşımını hatırlatıcı niteliktedir.
Olgu
Kırk yaşında erkek hasta, hastanemiz acil servisine ani gelişen baş dönmesi, dengesizlik ve kusma nedeniyle getirildi.
Caner F. Demir, Hasan H. Özdemir*, İrem Taşcı, Metin Kaplan**, Fatih Karaboğa***
Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Nöroloji Bölümü, Elazığ, Türkiye
*Bismil Devlet Hastanesi Nöroloji Bölümü, Diyarbakır, Türkiye
**Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Beyin Cerrahisi Bölümü, Elazığ, Türkiye
***Elazığ Eğitim Araştırma Hastanesi, Elazığ, Türkiye
Olgu Sunumu / Case Report
175
DO I: 10.4274/Tnd.68915
Nörolojik muayenesinde bilinç açık, oryantasyon (yer, zaman, kişi) ve kooperasyon normal olarak değerlendirildi. Sağa bakış sırasında horizontal nistagmus, dizartrik konuşma ve sağa düşme eğilimi gösteren gövde ataksisi mevcuttu. Dört yanlı kas gücü normaldi. Sağda Babinski yanıtı pozitifti. Özgeçmiş ve soygeçmişinde belirgin bir özellik yoktu. Başvuru anında acil serviste çekilen beyin bilgisayarlı tomografisi (BT) normaldi.
Difüzyon ağırlıklı manyetik rezonans görüntülemelerde (DAG) serebellum sağ hemisferde sinyal artışı, ADC haritalamada hipointensite saptandı. Laboratuar incelemeleri (AST, ALT, GGT, ALP, üre, kreatinin, kreatin kinaz, elektrolitler, kolesterol düzeyleri, trigliserit, tam kan sayımı, sedimantasyon, HbA1c, idrar tetkiki) normal sınırlarda bulundu. Enoksaparin (4000 anti-XA IÜ/4 ml 2x1 s.c.), asetilsalisilik asit 300 mg/gün, pirasetam 2400 mg/gün ile tedavi başlandı. Yirmidört saat sonra çekilen kontrol beyin BT görüntülemesinde sağ serebeller hemisferde subakut enfarkt alanı izlendi. Kırksekiz saat sonra hastanın bilinci giderek bozuldu ve ağrılı uyaranı lokalize edebilir hale geldi.
Hastanın Glaskow Koma Skalası 7/15’e gerilediğinden, beyin BT incelemesi tekrarlandı. Sağ serebellar hemisferde subakut
enfarkt ve hidrosefali saptandı (Resim 1). Önceki görüntülemelerde hidrosefali saptanmayan, ancak takip BT’de akut hidrosefali belirlenen hastada nöroşirurji konsültasyonu sonucunda acil olarak ventriküloperitoneal şant uygulandı.
İşlem sonrası beyin BT’de hidrosefalinin ortadan kalktığı, sağ serebellar hemisferde subakut-kronik enfarkt alanı ile sağ lateral ventriküle uygulanan katetere ait görünüm izlendi (Resim 2). Hastanın şant sonrası 5. günde yapılan nörolojik muayenesinde bilinci açıktı, kas gücü dört ekstremitede tamdı. Yürüyüşü sağa ataksik, konuşması dizartrikti. Sağa bakışta horizontal nistagmus mevcuttu.
Tartışma
Serebellar enfarktlar, gelişen ödemin etkisi ile posterior fossada basınç artışı ve beyin sapına bası sonucu ölüme neden olabilir. Ayrıca, akuadukt veya dördüncü ventrikül, ödem sonucunda kapanabilir ve obstrüktif hidrosefali ve akut intrakranyal basınç artışına yol açabilir (1). Serebellar enfarktlarda % 5-23 oranında mortalite bildirilmiştir (2,3,4).
Ölüm sıklıkla hidrosefali ve beyin sapı basısı sonucu gelişir (3). Bizim hastamızda da tekrarlanan beyin tomografileri ile gösterildiği üzere akut gelişen hidrosefali, hastanın klinik tablosundaki kötüleşmenin nedenidir. Bu nedenle serebellar enfarktı olan hastalar yakın nörolojik takibe alınmalı, uyanıklığı bozulan hastalar beyin cerrahisi ile birlikte cerrahi müdahale açısından hızla değerlendirilmelidir. İskemik inmede cerrahi tedavi endikasyonları çok sınırlıdır. İlerleyici nörolojik kötüleşmeyi önlemek için geçici eksternal ventriküler drenaj veya kalıcı şant sistemi düşünülebilir (5,6).
Sonuç olarak, biz bu yazıda akut hidrosefali gelişen serebellar enfarkt olgusunda zamanında yapılan cerrahi girişimin hayat kurtarıcı olduğuna dikkat çekmek istedik.
Kaynaklar
1. Lehrich JR, Winkler GF, Ojermann RG. Cerebellar infarction with brainstem compression. Arch Neurol 1970;22:490-8.
2. Amarenco P. The spectrum of cerebellar infarction. Neurol 1991;41:973-9.
3. Macdonell RA, Kalnins RM, Donnan GA. Cerebellar infarction: Natural his- tory, prognosis and pathology. Stroke 1987;18:849-55.
4. Shenkin HA, Zavala M. Cerebellar strokes: Mortality, surgical indications and result of ventricular drainage. Lancet 1982;12:429-31.
5. Gurol ME, St Louis EK, Treatment of Cerebellar Mases. Current treatment options in Neurology 2008;10:128-50.
6. Baldauf J, Oertel J, Gaab MR, Schroeder HW. Endoscopic third ventriculosto- my for occlusive hydrocephalus caused by cerebellar infarction. Neurosurgery 2006;59:539-44.
176
Demir ve ark.Hidrosefali Komplikasyonlu Serebellar Enfarkt
Resim 1. Hastanın 24 saat sonra yapılan beyin görüntülemesi.
Resim 2. Hastanın operasyon sonrası yapılan beyin görüntülemesi.
