Organik Tarım Yürütme ve İzleme Organları

Organik Tarım Yürütme

ve İzleme Organları

Organik yürütme ve izleme organları;

• Organik tarım komiteleri,

• Organik tarım ulusal yönlendirme komitesi

• Organik tarım ulusal ticaret komitesi

• Organik tarım proje ve araştırma ulusal komitesi olmak üzere

dört bölümü içermektedir.

Kurumsal Yapı

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Üretimi Geliştirme Genel Müdürlüğü bünyesinde kurulan Alternatif Tarımsal Üretim Teknikleri Daire Başkanlığınca ;

• Organik tarımsal üretimle ilgili eğitim

• Denetim

• Mevzuat hazırlama

• Yürürlüğe koyma

• Veri tabanı oluşturma

• Ulusal düzeyde organik tarım projeleri hazırlama ve uygulama hususlarında çalışmalar yürütülmektedir.

• Organik tarım faaliyetlerinin denetiminin daha etkin yürütülmesi amacıyla Tarım İl Müdürlükleri bünyesinde, Organik Tarım Birimleri (OTB) oluşturulmuştur. Ayrıca Avrupa Birliğine uyumla ilgili çalışmalar ilgili Başkanlık tarafından yürütülmektedir.

Organik tarımın ticaretini, tanıtımını, araştırmalarını ve diğer organik tarım faaliyet stratejilerini belirlemek ve Bakanlık dışı kurum ve kuruluşlarla koordinasyon ve izleme hizmetlerini yapmak üzere Organik Tarım Ulusal Yönlendirme Komitesi (UYK) kurulmuştur.

Organik tarım faaliyetlerinin her türlü kontrol ve

sertifikalandırma işlemleri, Bakanlıkça

yetkilendirilmiş kuruluşlara verilmiştir.

• Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdür’ün başkanlığında TÜGEM temsilcileri, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı, Dış Ticaret Müsteşarlığı, Gümrük Müsteşarlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Çevre ve Orman Bakanlığı, İhracatı Geliştirme Etüt Merkezi, Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü temsilcileri, TÜBİTAK, meslek kuruluşları, sivil toplum örgütleri, yetkilendirilmiş kuruluşların temsilcisi, üniversiteler ve özel sektör temsilcileri ile Komitenin toplantı gündemiyle ilgili görüşlerinin alınmasında yarar gördüğü kurum ve kuruluşların temsilcilerinden olmak üzere en az on kişiden oluşur.

Organik Tarım Ulusal Yönlendirme Komitesi;

• Komite organik tarımın geliştirilmesi ve uygulanması ile ilgili stratejileri belirlemek üzere yılda en az bir kez toplanır ve alınan kararları tavsiye niteliğinde olmak üzere Organik Tarım Komitesine iletir.

• Kararlar, toplantı tarihinden itibaren yirmi gün içinde tüm üyeler tarafından imzalanır. Kararlar imzalandıktan sonra otuz gün içerisinde komiteye iletilir. Komite, müteakip ilk toplantısında kararlarla ilgili değerlendirmeyi yapar.

Organik Tarım Komitesi (OTK)

• Komitenin oluşumu; Bakanlık, Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü, Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü, Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Teşkilatlanma ve Destekleme Genel Müdürlüğü, Strateji Geliştirme Başkanlığı ile Dış İlişkiler ve Avrupa Topluluğu Koordinasyon Dairesi Başkanlığı tarafından görevlendirilecek temsilcilerinden, Bakan veya yetkilendireceği müsteşar veya müsteşar yardımcısının onayı ile kurulur.

• Yukarıda adı belirtilen kuruluşlardan en az bir üye olmak üzere komiteye alınacak üye sayısını Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü belirler.

• Komite, sekreterya tarafından toplantıya çağrılır. Komite üye tam sayısının en az salt çoğunluğuyla toplanır. Kararlar üye tam sayısının salt çoğunluğu İle alınır Raportörlük, Komitece Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü temsilciler arasından seçilen sekreter üye tarafından yürütülür.

• Kararlar, toplantı tarihinden itibaren en geç bir ay içinde toplantıya katılan tüm üyeler tarafından imzalanır. Bakan veya Bakan'ın yetki verdiği makamın onayına sunulur ve Makam Onayı tarihinden itibaren yürürlüğe girer.

1.Yetkilendirilmiş kuruluş başvurularını değerlendirerek çalışma izni vermek, izin sürelerini uzatmak, izinlerini iptal etmek.

2.Yetkilendirilmiş kuruluşları kodlamak, kontrolörleri, sertifikerleri kodlamak ve kimliklendirmek.

Organik Tarım Komitesi Görevleri

• 3.Kontrolör ve sertifiker yetkisi vermek, yetkilerini iptal etmek.

• 4.Yetkilendirilmiş kuruluşların büro denetimini yapmak.

• 5.Yetkilendirilmiş kuruluşlara, kontrolörlere ve müteşebbislere

organik tarım mevzuatlarına aykırı hareket etmeleri halinde

gerekli idari para cezalarının uygulanmasını Bakanlık Makamına

teklif etmek.

• 6. Türkiye'de organik tarımın yaygınlaştırılması, geliştirilmesi, tanıtılması konularında çalışmalar yapmak, Organik tarım konusunda eğitim, seminer, sempozyum, toplantı, kongre ve fuarların düzenlenmesini teşvik etmek, bahse konu etkinliklere katılmak ve katkı sağlamak.

• 7. Uluslararası Organik Tarım mevzuatlarını izleyerek bu konudaki uyumun sağlanması için değişiklik çalışmaları yapmak.

• 8. Yetkilendirilmiş kuruluşların büro denetimini yapmak ve bu denetimlerle Yetkilendirilmiş kuruluşun kontrol ve sertifikasyon faaliyetlerinin tarafsızlığını ve kontrollerinin etkinliğini teyit etmektir.

Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü (TÜGEM)

Kısa adı TÜGEM olan Genel Müdürlük Tarım ve Köyişleri Bakanlığının Kurulma sı Hakkında 06.06.1991 Tarih ve 3755 Sayılı Kanun'un verdiği yetkiye dayanılarak çıkartılan 07.08.1991 Tarih ve 441 Sayılı Kanun Hükmündeki Kararname uyarınca kurulmuştur. Entegre ve Münferit Tarımsal ve Kırsal Kalkınma Projelerinin hazırlan ması, taşra kuruluşlar eliyle uygulanması ve değerlendirilmesi için gerekli düzen lemeleri yapmak, bu proje ve programların yürütülmesini denetlemek ve gerçekleşmesini sağlamak gibi temel görevlere sahiptir. Bu bağlamda organik tarımla ilgili olarak Yönetmelik uyarınca kendisine verilmiş görevleri de yerine getirir.

Alternatif Tarımsal Üretim Teknikleri Daire Başkanlığı

• 10.07.2003 tarih ve PPD-152 sayılı Bakanlık Olur'u ile Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü (TÜGEM) bünyesinde Alternatif Tarımsal Üretim Teknikleri Dairesi Başkanlığı kurulmuştur. Daha önce Bakanlık APK Kurulu Başkanlığı tarafından yürütülmekte olan Organik Tarımın Uygulanması ile ilgili iş ve İşlemlerin yürütülmesinde Organik Tarım Komitesi sekreteryasının yürütülmesi görevini üstlenmiştir.

Ülkemizde alternatif bitkisel üretim, alternatif hayvansal üretim, alternatif su ürünleri üretiminin gelişimini sağlamak ve alternatif tarımsal üretimle İlgili olan Kontrol ve Sertifikasyon Kuruluşlarının çalışmalarını izlemek gibi görevler üstlenmiştir.

Yetkilendirilmiş kuruluşların büro denetimleri ile müteşebbislerin arazi ve işlet me denetimleri Organik Tarım Komitesi tarafından yapılmakta iken zamanla üre tim miktarı ve üretici sayısının artması, denetimlerin merkezden sağlıklı bir şekilde yapılmasını güçleştirmiştir. Bu nedenle 2005/1 sayı ve 01.08.2005 tarihli Bakanlık Genelgesi İle 81 il'de bu ve benzer görevleri yerine getirmek üzere Organik Tarım Birimleri kurulmuştur.

Organik Tarım Birimleri (81 İI, Tarım İl

Müdürlükleri)

Organik Tarım Birimi (OTB), İl sınırları içinde organik tarımda faaliyet gösteren müteşebbis sayısı ve İl'deki organik tarım potansiyeli dikkate alınarak, 2 kişiden az olmamak üzere İl Müdürlüğü tarafından Bakanlığa önerilen ve Bakanlık tarafından organik tarım temel eğitimi verilerek kimliklendirilen teknik elemanlardan oluşur.

Teknik elemanlar; Ziraat Mühendisi, Veteriner Hekim, Su Ürünleri Mühendisi ve Gıda Mühendisi olmalıdır. Organik Tarım Biriminde görevlendirilecek elemanlar; personel durumu göz önüne alınarak Proje ve İstatistik, Çiftçi Eğitim ve Yayım, Hayvan Sağlığı, Kontrol, Bitki Koruma ve Destekleme Şube Müdürlükleri personeli arasından il müdürünce seçilir. Seçimde her şubeden birer kişi alınabilir. Ayrıca organik tarım potansiyeli dikkate alınarak İlçe tarım müdürlüklerinden de teknik elemanlar görevlendirilebilir. Organik Tarım Birimi (OTB ) sekreteryası. Çiftçi Eğitim ve Yayım Şube Müdürlüğü tarafından yürütülür.

• Denetimler adı geçen Genelge Ek'inde verilen Arazi Denetleme Formu (bitkisel, hayvansal, doğadan toplama vb. tarımsal üretim faaliyetlerini kapsar) ve İşletme Denetleme Formu (işleme, depolama, paketleme, etiketleme, vb. faaliyetlerin yürütüldüğü tüm birimleri kapsar) uyarınca yapılır.

Değerlendirme ve ceza uygulamaları da Genelge Ek'inde verilen formlar kullanılarak yerine getirilir.

• Bakanlık merkez teşkilatınca gerek görülmesi halinde taşra teşkilat denetim elemanlarına yönelik eğitimler yaptırılır. Çiftçi eğitimleri taşra teşkilatındaki denetim elemanları tarafından yapılır.

• Ayrıca yetkilendirilmiş kuruluşların büro denetimi Bakanlık

tarafından, müteşebbis ve işletme denetimleri ise İl

Müdürlüklerinde Ziraat Mühendisi, Veteriner Hekim, Gıda

Mühendisi ve Su Ürünleri Mühendislerinden oluşturulan organik

tarım biriminde görevli en az iki personel tarafından yapılır.

Denetim ve raporlama

• Yürütülecek denetim faaliyetleri il müdürlüğü tarafından önerilen, Bakanlık tarafından eğitim verilerek kimliklendirilen organik tarım birimi personeli tarafından gerçekleştirilir.

• Müteşebbis ve işletmelerin yıllık denetimleri, Organik Tarım

Bilgi Sistemine (OTBİS) kayıtlı müteşebbis ve işletmeler

arasından rastgele seçim yöntemiyle yapılır. Şikayet ve

ihtiyaç halinde de denetimler yapılır.

• Denetimlerin değerlendirildiği raporlar 3 (üç) nüsha olarak düzenlenerek, her sayfası paraflanır ve imzalanır.

• Denetlemelerde uygunsuzluğum tespiti halinde hazırlanan

denetim raporu gereği yapılmak üzere İl Müdürlüğü Makamına

sunulur.

1- OTBİS’e kayıtlı tüm verileri altışar aylık dönemler halinde alarak, raporlar halinde muhafaza eder. Ayrıca, kendisine bildirilen ve OTBİS’ e kaydedilen müteşebbisi

“Organik Tarım Metodu Uygulayan Müteşebbis” olarak kayıt altına alır.

2- Yetkilendirilmiş kuruluştan ve müteşebbisten her türlü bilgi ve belge isteyebilir. Bilgi ve belgeleri üçüncü şahıslara veremez ve deşifre edemez. Ancak yargı organları hariç kamu kurum ve kuruluşlarının bilgi ve belge talep etmeleri durumunda Bakanlıktan görüş alınır.

3-İşletme ve müteşebbisler haberli veya habersiz denetlenir.

ORGANİK TARIM BİRİMLERİNİN GÖREV VE YETKİLERİ

4- Denetimlerde;

a) Kontrol ve sertifikasyon kuruluşu veya sertifikasyon kuruluşu tarafından sertifikalandırılmamış ürünün organik ürün adı altında satıldığının tespit edilmesi,

b) Yetkilendirilmiş kuruluşlardan talep edilen bilgi ve belgelerin gönderilmemesi,

c) Müteşebbislerin mevzuat hükümlerine aykırı hareket ettiklerinin tespit edilmesi,

d) Müteşebbislerin denetim amacıyla gelen OTB görevlilerine işletmeye giriş izni vermemesi ve kayıtları ile diğer ilgili

dokümanları göstermemesi,

e) Organik ürünlerin ve girdilerin etiketi ve logosunun, reklam ve tanıtımının; sahte, yanıltıcı veya ürünün yapısına, özelliklerine, içeriğine, kalitesine, orijinine ve üretim tekniklerine göre hatalı bir izlenim yaratacak, ürünün sahip olmadığı etki ve özelliklere atıfta bulunacak biçimde olduğu ve tüketiciyi yanıltacak yazı, resim, şekil ve benzerlerini içermesi,

f) Sertifikası olmayan ürün veya girdilerin, organik ürün veya organik girdi adı altında ihraç veya ithal edildiğinin tespiti hallerinde, mevzuata göre idari para cezası uygulamak üzere bilgi ve belgeleri hazırlayarak mahalli mülki amire sunar.

6- Müteşebbisin organik tarımsal faaliyet süreci içerisinde mevzuat hükümlerine aykırı hareket ettiği tespit edildiğinde ilgili yetkilendirilmiş kuruluşa gerekli incelemeyi yapmak üzere bildirir ve takibini yapar.

7- Organik Tarım Birimi en az 3 ayda bir İl Müdürünün görevlendireceği İl Müdür Yardımcısı Başkanlığında, Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı Şubesi Müdürünün de katılımıyla toplanarak yapılan çalışmaları değerlendirilir, alınan kararlar İl Müdürünün onayına sunulur ve onay tarihinden itibaren yürürlüğe girer.

8- Yapılan denetimlere ilişkin yıllık değerlendirme icmalini, müteakip yılın 31 Ocak tarihine kadar Bakanlığa gönderir. İstisnai durumlarda bu süre beklenmez.

9- Yönetmelik çerçevesinde, üretime dönük bilgilerin üreticiye aktarılması konusunda eğitim hizmeti vermeye yönelik eğitim ve yayım programları hazırlar ve bu program doğrultusunda eğitim ve yayım çalışmaları yapar. Üreticilerin ve tüketicilerin bilinçlendirilmesine yönelik eğitim ve yayım materyallerini hazırlar.

10- Organik tarım konusunda toplantı, panel, fuar, sempozyum vb.

faaliyetler düzenler.

 ORGANİK (EKOLOJİK, BİYOLOJİK) TARIM ÜRÜNLERİ (BİTKİSEL VE HAYVANSAL ÜRÜNLER, SU ÜRÜNLERİ, TOHUM, GÜBRE, FİDE, FİDAN VE TÜM DİĞER GİRDİLER, GIDALAR, VİTAMİNLER VE DİĞER TÜM KATKI MADDELERİ İLE HAMMEDESİ TARIM OLAN TÜM SANAYİ ÜRÜNLERİ) ÜRETECEK, İŞLEYECEK,

PAZARLAYACAK, İTHAL VEYA İHRAÇ EDECEK ÖZEL VEYA TÜZEL KİŞİLERİN FAALİYETTE BULUNABİLMELERİ İÇİN AŞAĞIDA İSİM VE ADRESLERİ VERİLEN, BAKANLIĞIMIZDAN YETKİ ALMIŞ KONTROL VE SERTİFİKASYON KURULUŞLARINDAN BİRİYLE SÖZLEŞME

YAPMALARI ZORUNLUDUR. GEREKLİ OLAN SÖZLEŞME YAPILMADAN BU FAALİYETLERDE BULUNULAMAZ.!!!!

TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI TARAFINDAN YETKİLENDİRİLEN ORGANİK TARIM KONTROL VE

SERTİFİKASYON KURULUŞLARI

KONTROLÖR VE SERTİFİKER

• Kontrolör, kontrol ve sertifikasyon kuruluşu adına veya kontrol kuruluşu adına, organik tarım faaliyetlerinin her aşamasının ilgili mevzuata göre uygulanmasını kontrol etmek üzere Bakanlık tarafından yetki verilmiş gerçek kişiyi ifade eder.

• Sertifiker, kontrol ve sertifikasyon kuruluşu adına, kontrolü tamamlanmış ürünün veya girdinin organik olduğunu onaylamak üzere Bakanlık tarafından yetki verilmiş gerçek kişiyi ifade eder.

Kimler Kontrolör Olabilir?

• Bakanlıkça gerekli görülmesi halinde, ziraat mühendisi, veteriner hekim, su ürünleri mühendisi ve gıda mühendislerine yönelik, yılda bir defa kontrolör kursu açılır veya açtırılır.

1. Ziraat, veteriner, su ürünleri fakültelerinin birinden ve fakültelerin gıda mühendisli ği bölümlerinden mezun olmak, 2. Organik tarım konusunda bir yıllık bilgi ve deneyim sahibi olduğunu gösterir resmi belgeye veya konu ile ilgili yüksek lisans diplomasına veya konu ile ilgili doktora diplomasına veya

Bakanlıkça açılacak veya açtırılacak kurslardan kontrolörlük eğitimi aldığına dair resmi bir belgeye sahip olmak veya organik tarım

komitesinde bir yıl süre ile çalışmış olmak veya lisans eğitimleri uygun olmak koşuluyla, organik tarımda görev yapmış Bakanlık müfettişi olmaktır.

• İstenilen bilgi ve belgeleri Komiteye sunan kişilere, Komite tarafından kontro lörlük belgesi verilir.

• Kontrolörler lisans derecesi aldıkları meslek odasına üye olmak koşuluyla kontrol hizmeti verebilirler.

Kontrolörlük Başvurusunda

Bulunanlarda Aranılacak Şartlar;

Kimler Sertifiker Olabilir?

• Sertifikerlik başvurularında aranılacak şartlar ile yetki, çalışma şekil ve esasları şunlardır:

1. En az 4 yıllık yüksek öğrenim mezunu olmak.

2. Organik tarım konusunda bir yıllık bilgi ve deneyim sahibi olduğunu gösterir resmi belgeye veya konu ile ilgili yüksek lisans diplomasına veya konu ile ilgili doktora diplomasına veya Bakanlıkça açılacak veya açtırılacak kurslardan kontrolörlük eğitimi aldığına dair resmi bir belgeye sahip olmak veya organik tarım komitesinde bir yıl süre ile çalışmış olmak veya lisans eğitimleri uygun olmak koşuluyla, organik tarımda görev yapmış Bakanlık müfettişi olmaktır. İstenilen bilgi ve belgeleri Komiteye sunan kişilere, Komite tarafından

sertifikerlik yetkisi verilir ve yetkilendirilen sertifikerler kimliklendirilerek kayıt altına alınır.

3. Sertifikerler yalnız bir yetkilendirilmiş kuruluş adına çalışabilir.

Alternatif Tarımsal Üretim Teknikleri Daire Başkanlığınca her yıl Tarım İl Müdürlüklerinde organik tarım konusunda eğitimler düzenlenmektedir. Hizmet içi eğitim programlarında; organik tarımın temel ilkeleri, çiftlik planlaması, farklı ürün gruplarında yetiştirme tekniği, hasat sonrası işlemler, işleme, pazara hazırlama ve pazarlama, veri tabanı, kontrol ve sertifikasyon gibi farklı konulara yer verilmektedir.

Eğitim ve İletişim

Organik Tarım Birimi elemanları tarafından üreticilere yönelik periyodik aralıklarla eğitimler verilmektedir.

Bakanlığımız ilgili, Kurum/Kuruluş ve Sivil Toplum

Örgütleri ile birlikte organik tarım ve organik ürünlerin

tanıtımı ile ilgili eğitim programları, konferanslar ve

seminerler düzenleyerek, üretici ve tüketiciler

bilgilendirilmektedir.

• Organik tarım konusundaki gelişmeler bu etkinliklerin yanı sıra Tarım ve Köyişleri Bakanlığı web sitesinde yayınlanarak kamu oyuna duyurulmaktadır.

• Üniversite ve Yüksekokulların ders müfredatında organik tarım konuları yer almıştır.

• Ayrıca, Organik Tarım Kanunu ile, Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde yayın yapan ulusal, bölgesel, yerel radyo ve televizyonların, üretici ve tüketicilerin bilinçlendirilmesi amacıyla organik tarımla ilgili ayda en az 30 dakika eğitici yayın yapmaları konusunda tedbir alınmıştır.