AKP hükümeti işçiyle alay edercesine asgari ücrete yüzde 4 zam yaptı. Ardından elektriğe yüzde 20 kadar zam geldi. Bunu doğalgaz, akaryakıt, vergi ve harçlara yapılan zam furyası takip etti.
AKP, böylece arka bahçesi yaptığı Türk-İş'in de yıllar sonra ilk kez karşı çıkmaması sonucu ortak kararla 2008'de de asgari ücretliye yarı aç yarı tok kuru ekmeğe talim etmesini reva gördü. Kuzey Kıbrıs'ın bile yarısı kadar asgari ücret ödeyen Türkiye, asgari ücret uygulamasında üye olmaya çalıştığı Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin son sırasında yer alıyor.
Kiraların en küçük ve en bakımsız dairelerde 400-500 YTL arasında olduğu Türkiye'de tarikat sermayesinin
temsilciliğini yapan AKP hükümetinin asgari ücret toplantıları sonrası yaptığı açıklamada, Türkiye'de asgari ücretin 2008 yılının ilk 6 ayı için yüzde 4, ikinci 6 ayı içinde yüzde 5 oranında artırıldığı bildirildi. Böylece 16 yaşından büyükler için asgari ücretin 2008 yılının ilk 6 ayında net 435.92 YTL ve brüt 608,40 YTL olarak belirlendiği açıklandı. Asgari ücretin önümüzdeki temmuz ayından itibaren ise net 457.63 YTL ve brüt ise 638.70 YTL olacağı açıklandı. AB'ye üye 27 ülkenin 20'sinde asgari ücret uygulaması bulunurken Türkiye'nin bu ülkelerin çok büyük bir kısmının altında asgari ücret uyguladığı ortaya çıktı. AB resmi istatistik kurumu Avrupa Toplulukları İstatistik Bürosu EUROSTAT'ın yayınladığı verilere göre, Portekiz, Slovenya, Malta, İspanya, Yunanistan, Fransa, Belçika, Hollanda, İrlanda, Lüksemburg gibi ülkelerde uygulanan asgari ücretler Türkiye'deki ücretin çok üzerinde seyrediyor.
Almanya'da 3 kat fazla
Bazı AB ülkelerinde de asgari ücret uygulaması olmamasına rağmen bir işçinin ortalama geliri Türkiye'deki bir işçinin gelirinin birkaç katı. Almanya ve Avusturya gibi ülkelerde de asgari ücret Türkiye'nin üç katından fazlaya denk
geliyor. Almanya'da da uzun süredir üzerinde tartışılan ve hükümet ortaklarını karşı karşıya getiren asgari ücret belirleme konusu geçen ayın sonunda netleşti. Tartışmalı asgari ücret uygulaması Hollanda, İngiltere ve Fransa
örnekleri baz alınarak çözüldü. Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Frank Walter Steinmeier, Almanya'da asgari saat ücreti 7 euro 50 cent olarak belirlediklerini belirtti. Bu da Türkiye'deki saat ücretinin 3 katından da fazla bir rakama tekabül ediyor. Haftalık 35 saat çalışma süresi ile dikkat çeken Fransa'da ise asgari ücret brüt 1254 euro olarak hesaplanıyor. Fransa'daki haftalık 35 saatlik çalışma süresi diğer ülkelerdeki milyonlarca işçinin
rüyası olarak yorumlanırken, sağcı hükümetin haftalık 35 saatlik çalışma süresini arttırma girişimleri de büyük tepki ile karşılanıyor. Üstelik çalışma koşulları ve asgari ücretler Türkiye ile karşılaştırılamayacak düzeyde.
İngiltere'nin 4'te biri
Avrupa İşverenler Federasyonu'nun (Federation of European Employers) verilerine göre, İngiltere'de haftada 38 saat çalışan bir işçi ayda ortalama 2 bin 300 YTL değerinde para kazanıyor. Yani buna göre İngiltere'de bir işçi bir ayda eşit saatlerde çalıştığı zaman Türkiye'deki bir işçinin hemen hemen 4 katı kadar gelir elde edebiliyor. Asgari ücret bazı ülkelerde aylık olarak hesaplanırken bazı ülkelerde saat ücreti olarak belirlenmiş durumda. İngiltere'de Ekim 2007'den beri 22 yaşından yukarı çalışanlar için saatlik asgari ücret 5 Sterlin 52 peni olarak belirlenmiş durumda. Buna göre haftada 38 saat ortalama çalışma süresi hesaplandığında aylık asgari ücret yaklaşık olarak 1000 Sterlin (2300 YTL civarında) olarak ortaya çıkıyor. İngiltere'de ayrıca 18 - 21 yaş arasındaki çalışanlar için asgari ücret saatte 4 Sterlin 60 peni olarak belirlenmiş durumda. 16-17 yaşındaki işçilerin saatlik ücreti ise 3 sterlin 40 peniden hesaplanıyor.
Güney Kıbrıs'ta ise bir işçi, Türkiye'deki işçiden çok daha fazlasını kazanıyor. Kıbrıs Cumhuriyeti'nde bir işçi
ortalama 900 euro gelir elde edebiliyor. Kıbrıs'ın AB üyesi olduğu düşünülerek bu normal karşılanabilir. Ancak Kuzey Kıbrıs'ta bile asgari ücret Türkiye'nin iki katından daha fazla. Hükümet, işçi ve işveren temsilcilerinin oluşturduğu Asgari Ücret Tespit Komisyonu, asgari ücreti belirlemek amacıyla geçen perşembe günü dördüncü kez toplanarak 2008 yılı asgari ücret oranlarını belirledi. Kuzey Kıbrıs Asgari Ücret Tespit Komisyonu, geçen yıl 950 YTL olarak uygulanan asgari ücreti, 1 Ocak 2008'den itibaren 1060 YTL olarak belirledi. Kuzey Kıbrıs çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Sonay Adem, İhtiyat Sandığı'nda yapılan toplantının ardından, toplantıda öncelikle tarafların tekliflerinin oylandığını belirtti. Sırasıyla işveren kesiminin 1000 YTL, işçi tarafının 1100 YTL ve hükümetin 1.060 YTL'lik asgari ücret önerisinin değerlendirilerek reddedildiğini anlatan Sonay Adem, daha sonra işçi tarafının
desteğiyle 1.060 rakamının 1 Ocak 2008'de yürürlüğe girecek şekilde kabul edildiğini açıkladı. Küçük ölçekli turizmden başka hemen hemen hiçbir geliri olmayan Kuzey Kıbrıs gibi küçücük bir ülkede bile asgari ücret nasıl Türkiye'nin iki katı kadar olabiliyor?
Diğer AB ülkeleri
Eurostat'ın (Office Statistique des Communautes Europeennes) verilerine göre, geçen yıl Türkiye'de 298 euro olarak uygulanan asgari ücret Portekiz'de 470 euro, Slovenya'da 522, Malta'da 585, İspanya'da 666, Yunanistan'da 668, Fransa'da 1254, Belçika'da 1259, Hollanda'da 1301, İrlanda'da 1403 ve Lüksemburg'da 1570 euro olarak
uygulanıyordu. Eurostat, geçen yıl ABD'deki asgari ücreti ise 676 euro (893 dolar) olarak hesapladı. çalışanların Fransa'da yüzde 16.8'i, Bulgaristan'da 16, Letonya'da 12, Lüksemburg'da 11, Litvanya'da 10.3 ve Romanya'da yüzde 9.7'si asgari ücret alıyor. Eurostat, Türkiye'de asgari ücretli oranını bildirmezken, sendikaların araştırmalarına göre bu oran çalışanların yüzde 40'ını geçiyor. Geçen yıl Türkiye'de uygulandığı söylenen 298 euroluk asgari ücret dikkate alındığında, AB'nin küçük devletlerden oluşan bazı yeni üyeleri asgari ücret uygulamasında Türkiye'nin gerisinde kalmışlardı. Geçen yılın verilerine göre, Bulgaristan 92 euro, Romanya 114, Letonya 172, Litvanya 174, Slovakya 217, Estonya 230, Polonya 246, Macaristan 258 ve çek Cumhuriyeti 288 euro ile Türkiye'nin gerisinde kalmışlardı.
