Rosidae
• Çoğunluk tanenli, seyrek olarak iridoid bileşikli, bazen triterpenoid bileşikli.
• Çiçekler hipoginden epigine kadar değişken.
• Petallar belirgin ayrık (dialypetae) veya seyrek olarak tabanda birleşik veya tamamen birleşik.
• Stamenler çok sayıda olunca sentripetal dizilişte.
• Polen taneleri binukleat bazen trinukleat, tipik olarak trikolporat.
• Ginekeum genellikle sinkarp (Fabales, Rosales de apokarp)
• Angiospermlerin en geniş subklasisidir. Türlerinin büyük
çoğunluğu Fabales, Euphorbiales, Rosales ordolarında
toplanmıştır.
Rosales: Güller
Bir veya çok yıllık sukukulent, otsular,
nadiren çalılar. Yapraklar Stipülsüz, etli, karşılıklı, almaşlı bazan tabanda rozet şeklinde.
K
3-32 & (3-32)C
3-32A
3-32G
3-∞Crassulaceae
Damkoruğugiller
Sedum –
Damkoruğu:
Kuzey
Yarıküre'nin ılıman ve subtropik bölgeleri.
Almaşlı, sukulent yapraklı otlardır.
Türkiye'de 35 türü
vardır.
Sempervivum -Saksıgüzeli Yaprakları tabanda rozetler oluşturan otsu bitkilerdir.
Türkiye'de 11 türü vardır.
Grossulariaceae
• Çok yıllık çalılar.Yaprakları almaşlı ve stipülsüz, genellikle palmat loplu.
• K
4-5C
4-5A
4-5(G
2)
• Meyveleri gıda olarak kullanılır.
• Ribes : Frenk üzümü. Loblu yapraklı ağaççıklardır.
• Çiçekler rasemusdur. Meyva:
Yenilen bakka.
• Ülkemizde kuzey ve
Kuzeydoğu Anadoluda yayıl gösteren 6 türü bulunur.
• R. rubrum: Kırmızı frenk üzümü
• R. uva-crispa: Bektaşi üzümü
Saxifragaceae:
Taşkırangiller
• Çoğunluk otsu bitkilerdir.
Yaprakları almaşlıdır, stipulasız, alternat veya karşılıklı.
•K
(4-5)C
0-4-5A
5-10G
(2-5)•Ülkemizde 3 cins 22 türü vardır.
Saxifraga :Taşkıran. Pasif hidatodları ile CaCO3
salan, bir kısmı sukulent yapraklı dağ bitkileridir.
• Türkiye'de 20 türü
bulunur.
Hydrangea : Ortanca
Doğu Asya, Kuzey ve Güney Amerika. Süs bitkileridir.
Rosaceae: Gülgiller
• Ağaç, çalı ve bazen tırmanıcı otsular. Yapraklar basit veya birleşik, genellikle stipüllü.
• Çiçekler heteroklamideik, aktinomorf ve hermafrodit, perigin, ender olarak epigin veya hipogindir.
• K
4-5C
4-5A
1-∞G
1-5• Meyve: Folikül, Aken, pome,drupa, agregat.
• Ülkemizde 35 cins ve 242 türü bulunur.
• Çiçek yapıları dolayısiyle alt
familyalar halinde incelenebilir
K
5 veya 5+5C
5A
∞G
1-∞apokarp
Meyve Agregat Rosa, Fragaria, Rubus, Potentilla
Sub. Fam. Rosoideae
Rubus .Kozmopolit Dikenli ağaççıklardır.
Meyve: Drupalardan meydana gelen bileşik meyve.
R. idaeus: Ahududu, ağaççileği
Kuzey Anadolu
Meyveleri yenir.
Fragaria:
Çiçek ekseni topuz şeklinde genişlemiş ve etlenmiştir,
yüzeyinde nuks tipinde meyve veren çok sayıda pistil
bulunur. (Agregat meyve).
Fragaria vesca: Çilek
Batı ve Kuzey Türkiye,
Potentilla Beşparmakotu
Elsi yapraklı, sarı çiçekli otlardır. Türkiye'de 53 türü vardır.
• Rosa : Gül
Dikenli ağaççıklardır.
Reseptakulum çanak şeklindedir (hipantiyum) olgunlukta etlenir ve nuks tipinde olan meyveleri sarar.
Türkiye'de 24 türü bulunur.
• Rosa canina: Yabani gül Meyveleri kuşburnu ismiyle tanınır (Fructus Cynosbati) ve marmelat yapımında kullanılır.
C vitamini bakımından
zengindir.
Rosa damascena (Isparta gülü, pembe yağ gülü, sakız gülü)
Isparta ve Burdur dolaylarında tarımı yapılır. Bitkinin çiçeklerinden
Oleum Rosae (Gülyağı) ve Aqua Rosae (Gül suyu) elde edilir.
Sarcopoterium spinosum Abdest bozan. Alçak boylu
çalılar. Güney Anadolu’da çok yaygın olan frigana
vejetasyonunun tipik bitkisidir.
• K
5C
5A
∞G
(2-5)• Hipantiyum vardır.
Meyve drupa
• Crataegus, Malus, Cydonia, Mespilus Pyrus, Eriobotrya Sorbus
Pomoideae-Maloideae
C. monogyna: Alıç, yemişen, C. aronia, C. orientalis
Türkiye, Çiçekleri tıbbidir, meyveleri yenir.Kalp ve dolaşım preparatlarında kullanılır.
Mespilus germenica:
Muşmula, döngel
Meyve: Eksen tarafından sarılı
sert kabuklu drupa
E. japonica: Malta eriği, yenidünya.
Cydonia oblonga: Ayva. Bati Asya.
Pyrus communis: Armut. Avrasya ve Kuzey Afrika. Meyve: Yalancı meyve
Malus : Elma
Meyve:Yalancı pome meyve.
• K
5C
5A
∞G
1• Reseptakulum yassı ve çukur. Çiçek perigin
• Meyve drupa
• Prunus türleri
Sub. Fam.Prunoideae
Prunus domestica: Erik. Meyve: Drupa.
.
Persica vulgaris: Şeftali. Çin. Drupa
Armeniaca vulgaris: Kayısı.
Çin'in kuzeyi. Meyve; Drupa.
Amygdalus communis: Badem
Amygdalus communis var amara: Acı badem Oleum Amygdali Badem yağı Amygdalus communis var. dulcis tatlı badem (yenir).
Cerasus avium :Kiraz. Avrupa ve
Batı Asya. Meyve; Drupa.
Cerasus mahaleb: Mahlep, idris.Türkiye, Avrupa ve Batı Asya.
Cerasus vulgaris: Vişne. Kuzey
Anadolu
Fabales (Leguminosae): Baklalar
• Yaprakları almaşlı, basit veya çift tüysü (pinnat), çoğunluk stipüllü ağaç, çalı, yarı çalı ve otlardır. Yaprak sapında ve pinnaların
tabanında özel hareket organları (pulvinuslar) gelişir. Kök
yumrucuklarında havanın serbest azotunu bağlayan Rhizobium cinsinden bakteriler simbiyoz halinde yaşarlar. Çiçekler aktinomorf veya zigomorf, hermafrodit, heteroklamideiktir.
• K
4-5C
4-5A
(10), 10, (9)+1G
1• Meyve; Legumen. Tohum: Endospermasız.
3 familyaya ayrılır;
1. Familya: Mimosaceae: Mimozagiller 2. Familya: Caesalpiniaceae
3. Familya: Fabaceae (Papilionaceae): Baklagiller
Mimosaceae: Mimozagiller
• Yaprakları çift tüysü ağaç, çalı,
yarıçalı,tırmanıcı veya otlardır.
• Çiçekler aktinomorf, çoğunluk küçükküresel başçık veya spikalarda.
• K
(5)C
5A
5 veya (5)G
1• Meyve legümen
• Polen polyadlar halindedir.
• Ülkemizde tek cinsi vardır.
• Prosopis farcta
Acacia : Akasya
Çiçekler sarı ve küçük olup toparlak
başçıklarda veya spikalardadır.
Acacia dealbata
Ülkemizde park ve
bahçelerde süs bitkisi
olarak yetiştirilir.
• Acacia senegal
• Nil havzası, Tropikal asya. Gövde
çatlaklarından akan zamka
• Gummi Arabicum: Arap
zamkı denir. Balgam
söktürücü, yumuşatıcı.
Gummi Arabicum
Acaia farnesiana:
Çiçekleri
parfümeride
kullanılır.
M. pudica: Küstümotu. Yaprakları dokunmaya karşı duyarlık
gösteren odunsu ve otsu bitkilerdir.
Albizzia julibrissin
Caesalpiniaceae
• Yaprakları basit tüysü ağaç ve çalılar,
• Bazen yarıçalı veya otlardır.
• K
3+(2)C
5A
5-10G
1• Meyve legümen
Ceratonia siliqua;
Keçiboynuzu, harnup.
Doğu Akdeniz Ülkeleri.
Meyva kapalı kalır ve yenir.
Haemotoxylon campechianum;
Orta Amerika. Odunu boya verir.
Cassia acutifolia- Tropikal Afrika
C.angustifolia-Arabistan ve Hindistan
Folia Sennae-Sinameki yaprağı
Antresen türevleri taşımakta olup
kalın barsağa etkili müshildir
Fabaceae (Papilionaceae); Baklagiller
• Otlar, yarıçalılar veya çalılar, ender olarak ağaçlardır.
• Çiçekler salkım halinde, çoğunluk zigomorftur. Pelallerin üçü serbest, ikisi bileşiktir. Üst petal büyük ve dik olup veksillum (bayrak), yanlardaki iki küçük petal ala (kanat) ismini alır. En alttaki iki petalin birlikle büyümesiyle karina (kayıkçık) oluşur.
• K
(5)C
3 + (2)A
10, (10), (9)+1G
(1)• Ülkemizde 61 cins ve 900 türü
yayılış gösterir.
Robinia pseudocacia: Yalancı akasya
Kuzey Amerika'nın doğusu. Park ve yol kenarlarında
süs bitkisi olarak yetiştirilir.
Astragalus : Geven
Çoğunluk Kuzey Yarıküre.
Türkiye'de 391 türü bulunan dikenli, bir kısmı yastıklar oluşturan bodur çalılardır.
A. gummifer, A. microcephalus, Doğu ve Güneydoğu Anadoluda yetişen bu türlerin gövdelerinde oluşan çatlaklardan beyaz bir zamk akar. Buna Kitre Zamkı (Tragacantha) denir. Eczacılıkta tablet yapımında, pastil
hazırlanmasında, kumaş ve
kağıt ve gıda sanayinde kullanılır
Glcyrrhiza glabra: Meyankökü Radix Glcyrrhzae - M.kökü
Succus Liquiritae - M.balı
Soğuk algınlığı boğaz tahrişi
S. junceum; Katırtırnağı
Türkiye kıyılan ve Akdeniz Ülkeleri. Yuvarlak yeşil gövdeli, şemsi yapraklı ve san çiçekli bir çalıdır. Maki içersinde rastlanır
İndigofera tinctoria; Çivit ağacı. Afrika. Çivit (indigo) Gövde kabuklarından çivit diye bilinen boya veren bir ağaççıktır.
Phaseolus vulgaris: Fasulye. Orta ve Güney Amerika.
.
•
Glycine max: Soya fasulyesi. Doğu Asya. Yağ bitkisidir.
• .
Cicer arietinum
: NohutGüney Avrupa, Kuzey Afrika ve Asya'da kültüre alınmıştır.
Lens esculenta: Himalayalar. Akdeniz Ülkeleri
Vicia ervilia: Burçak
Batı, Güney ve Doğu Anadolu.
V.sativa
Vicia Sativa: Fiğ Vicia faba: Bakla Asya.
Lathyrus:
Kuzey Yarıküre'nın ılıman ve subtropık bölgeleri.
Türkiye'de 60 türü bulunur.
L. sativus: Mürdümük
Türkiye, Orta Avrupa,
Akdeniz Ülkeleri ve
Güneybatı Asya. Yem
bitkisidir.
Pisum sativum: Bezelye. Türkiye ve Akdeniz Ülkeleri
Trifolium : Üçgül, tırfıl
Ilıman ve subtropik bölgeler. Değerli çayır ve yem bitkileridir. Yapraklar üçlüdür.
Türkiye'de 95 türü bulunur.
Medicago sativa: Türkiye'de 30 türü bulunur. Değerli yem bitkisidir.
Meyva salyangoz şeklinde kıvrıktır.
Arachis hypogaea: Yerfıstığı
Brezilya.
Meyva: Toprak içersine girer ve burada olgunlaşır
(geokarpi). Tohumları yenir
ve yağ elde edilir.
Arachis hypogea: Yer fıstığı. Tohumları yağ bakımından zengin ve gıda olarak
kullanılır.
Alhagi munnifera: Devedikeni. Güneydoğu Anadolu, Kuzey Afrika ve Ortadoğu Ülkeleri. Develerin önemli besinini oluşturan dikenli bir step ve çöl bitkisidir.
Trigonella foenum-gaecum- Çemen- Buy otu
Wistaria sinensis
Lupinus angustifolius
Proteales
Elaeagnaceae: İğdegiller
• Gümüşümsü pulsu veya
yıldızsı tüylerle örtülü tam kenarlı, almaşlı yapraklı çalı veya ağaçlardır. Meyve kalıcı ve etli periant tarafından
sarılmış bir drupa.
• Elaeagnus angustifolia: İğde.
Çiçekleri güzel kokuludur.
Meyva: Etlenen kaliks tübü tarafından çevrilen ve drupayı andıran nukstur. Meyvanın etli kısmı olgunlukla unludur ve yenir.
Yaprakları tamkenarlı otsu ve yarısucul bitkilerdir. Çiçekler hermafrodittir.
K
(4-8 )C
4-8A
2x (4-8)G
2-6Ülkemizde 2 cins 12 türü yayılış gösterir.
Lythrum salicaria. Bataklık ve su kenarlarında yetişen pembe çiçekli bitkiler
Lythrum salicaria.
Yaprakları çoğunluk karşılıklı ağaç, çalı veya otlardır. Çiçekler halkasal, heteroklamideik,
aktinomorf veya zigomorftur.
Çiçek ekseni iç bükeydir.
Ginekeum sinkarp ve çoğunluk epigindir.
Myrtales: Mersinler
Lythraceae
Lawsonia inermis: Kına ağacı Kuzey ve Doğu Afrika'dan
Hindistan'a dek. Yaprakları kına
(henna) ismini alan boya maddesini
içerir. Kına, saç, parmak, tırnak ve el
ayalarını tuğla kırmızısına boyamada
(kına yakmada) kullanılır.
Thymelaeaceae- Serçedilligiller
• Ağaç veya çalılar. Yapraklar karşılıklı veya alternan.
Çiçekler yaprak koltuklarında veya uçta, rasemus veya
umbellalarda.
• Meyva drupa veya nuks
• Ülkemizde 3 cinsim16 türü bulunur.
• Daphne mezereum
• D. Ponticum
• Thymelea hirsuta
• T. passerina
Myrtaceae: Mersingiller
• Herdem yeşil, bitkiye
kuvvetli koku veren eterik yağ bezleri bulunan ağaç, çalı
veya bodur çalılardır.
Yapraklar karşılıklı veya alternan, basit, stipulasız.
Çiçekler kimoz, rasemus veya panikula durumlrda veya
yaprak koltuklarında tek.
• K
(4-5)C
(4-5)A
∞G
1-∞• Meyva: Lokulusid kapsül, yalancı bakka veya drupa
• Ülkemizde tek türü doğal yayılış gösterir.
• Myrtus communis
Myrtus communis: Yabani mersin. Türkiye'nin kıyı
bölgelerinde, Maki içersinde rastlanan ve güzel aromatik kokulu yaprakları bulunan bir ağaççıktır.
Mersin ve Adana çevresinde murt ismiyle tanınır ve aşılı ağaçların bakka tipindeki mavimsi siyah olan
meyveleri yenir. Yaprak ve çiçeklerinden elde edilen uçucu yağ parfümeride kullanılır (mersin esansı).
Yaprakları yün ve doğal boyamada kullanılır.
Myrtus communis
Eucalyptus : Ökaliptus
Avustralya Boyu 100 m.'yi aşabilen yüksek ağaçlardır.
Ökaliptol ismini alan eterik yağı içerir. Çabuk
yetiştiğinden ve su alımı çok olduğundan, bataklıkları
kurutmada ve bundan için sıtma ile mücadelede
kullanılmıştır.
Çoğunluğu Avustralyada yaşayan 200 kadar türü bulunur.
E. Camaldulensis Batı ve Güney Anadoluda
bataklıkların kurutulması için
yetiştirilmektedir
• Eugenia caryophyllata Karanfil Ağacı
• Anavatanı molıkka adaları olan herdem yeşil ağaçlar.
Tropiklerde kültürü yapılır. Bitkinin
açmamış çiçek durumları baharat
olarak kullanılır. Uçucu yağı eugenol taşır.
Antiseptik ve ağrı
dindiricidir.
Punicaceae: Nargiller
Bazıları dikenli olan, yağ bezleri bulunmayan çalı ve küçük
ağaçlardır.
Meyve kalıcı kaliks lopları
taşıyan ve perikarpı derimsi bir bakka. Tohumlarda testa
etlenmiş.
Punica granatum;. Dikenli bir ağaççıktır. Ginekeum
çukurlaşmış çiçek ekseniyle birlikte büyür ve 2 katlıdır.
Kaliks olgun meyvanın tepesinde taççık gibi kalır.
Meyve: Bol tohumlu yalancı bakka. Tohum gömleğinin dış katmanları etlenerek meyvenin yenen kısmını oluştururlar.
Cornales: Kızılcıklar Cornaceae: Kızılcıkgiller
Çiçekler aktinomorf, hermafrodit veya diklindir ve 4 brakteli bir involukrumla çevrili kimoz, korimbus veya başçık halinde çiçek durumundadır. Meyve;
Drupa veya bakka.
Çiçekler süs bitkisi olarak önemlidir, meyvelerinde reçel yapılır, kerestesinden faydalanılır.
Cornus mas : Kuzey Yarıküre'nin ılıman bölgeleri. Küçük sarı
çiçekleri yapraklardan önce açan ağaççıklar, ender olarak
ağaçlardır. Meyve: 2 çekirdekli drupadır ve yenir. Çok sert odunlu bir ağaççıktır
Euphorbiales: Sütleğenler
Buxaceae- Şimşirgiller
Yaprakları basit, karşılıklı, sürekli yeşil çalı veya ağaçlardır. Erkek çiçekler terminal bir dişi çiçeğin çevresinde halkasal dizilişlidir.
Yüksek kalitede olan kerestesinden yararlanılır. Ülkemizde bir cins 2 türü vardır.
Buxus sempervirens: Adi şimşir.
Kuzey, Batı ve Güney Türkiye,
Akdeniz Ülkeleri'nden Sert odunlu bir süs ağaççığıdır. Zehirlidir.
Özsuyu bulunan ve bulunmayan ağaç, çalı veya otsular. Çiçekler diklindir
Euphorbiaceae: Sütleğengiller
Odunsu veya otsu bir kısmı kaktüse benzeyen sukulent
bitkilerdir. Çoğunluk beyaz renkli lateks taşırlar. Yapraklar sarmal veya karşılıklıdır. Çiçekler çok indirgenmiştir.Dişi çiçek bir
ovaryumdan, Erkek çiçek bazan bir stamenden oluşmuş olup siatyum denilen durumlarda toplanmışlardır.
Meyve şizokarpik kapsül.
Ülkemizde 4 cins 96 türü vardır.
Ekonomik önemi olan bitkiler vardır.
♂ K
0-6 veya (0-6 )C
0-6A
1-∞♀ K
0-6C
0-6G
(3)Hevea brasiliensis: Kauçuk ağacı. Amazon Bölgesi.
Kültürü yapılan ve geniş ölçüde kauçuk veren bir ağaçtır. Kauçuk lateksinden elde edilir.
Ricinus communis:
Hintyağı bitkisi, Afrika'nın sıcak
bölgeleri. Tropiklerde 10-15 m.ye dek
yükselen bu ağaç
ılıman bölgelerde 1,5-2 m.'lık bir çalı
halindedir. Yapraklar geniş ve elsidir.
Meyva: 3 bölmeli dikenli kapsül.
Tohumlarından ince barsağa etkili müshil olarak kullanılan
hintyağı elde edilir.Tohumlar içerdiği ricine
maddesinden dolayı zehirlidir.Risinden temizlendikten sonra kullanılır.
Euphorbia : Sütleğen Çoğunluk sıcak bölgeler.
Süt boruları içeren zehirli ot,
çalı veya ağaçlardır. Kimileri kaktüs gibi sukulenttir.
Euphorbia splendens
Rhamnales: Cehriler
Hermafrodit veya diklin ve aktinomorf çiçekli, çoğunluk odunsu bitkilerdir.
Rhamnaceae: Cehrigiller
Dik veya tırmanıcı ağaç ve çalılar, nadiren otsular.Yapraklar genellikle almaşlı, basit ve çoğunluk stipüllü.
Meyve bakka, kapsül,samara K
(4-5)C
4-5A
4-5G
(2-4)Ülkemizde 4 cins 25 türü doğal
yayılış gösterir.
R.catharticus
Rhamnus : Cehri.
Türkiye'de 22 türü vardır.
Birçok türünün cehri ismi verilen drupaları kuersetin boya maddesi içerir ve tekstil boyacılığında kullanılır.
R. catharticus: Adi cehri.
Kuzey Anadolu, Dikenli bir ağaççıktır. Meyveleri müshil etkili ve boyar olup
(Rhamnetin,Quercetin,
Emodin) sarı boya elde
etmede kullanılır.
Frangula alnus Cortex Frangula- Antrasen glikozitleri Müshil etkili
Paliurus spina-christi: Karaçalı
Türkiye, Yaygın dallı bir çalıdır. Çit yapımında kullanılır.
Zizyphus jujuba: Hünnap. Türkiye ve Doğu Akdeniz Ülkeleri'nden Uzakdoğu'ya dek. Meyva: Bir tohumlu drupadır ve yenir.
Vitaceae: Asmagiller
Sülüklerle tırmanan odunsu bitkilerdir.
Çiçekler salkımlardadır.
Çiçek açarken petaller bir külah gibi kalkar. Meyva:
Bakka.
Ülkemizde 2 cins ve 3
türü doğal yayılış gösterir.
Vitis vinifera: Üzüm. Batı Asya. Meyvalarından
ötürü yetiştirilen bir
ağaççıktır. Meyvalarından gıda olarak kullanılır.
şarap elde edilir.
Linales
Linaceae: Ketengiller
• Alçak boylu çalı ve otsular.
Yapraklar alternat veya karşılıklı, basit. Çiçekler kimoz veya sinsinus
durumunda. Meyve septisit kapsül. Ülkemizde 2cins ve 39 türü var. Liflerinden
yararlanır, tohumlarından yağ elde edilir.
• K
4-5C
4-5A
4-5G
(3-5)• Linum. usitatissimum:
Anadolu ve Akdeniz
Ülkeleri. Mavi veya sarı
çiçekli olan bu bitkinin
primer korteksinden lif,
tohumlarından yağ elde
edilir.
Bazı üyelerinde yağ cepleri ve salgı sistemleri iyi gelimiş ağaç, çalılar ve otsular.
Sapindales
• Palmat parçalı yapraklarını kışın döken
ağaç veya ağaççıklardır. Çiçekler hermafrodit veya diklindir, uçta panikula rasemus ve
kimoz durumlardadır.
Kerestesinden yararlanılır ve süs bitkisi olarak kullanılır.
• Aesculus hippocastanum: atkestanesi.
• Çiçekleri beyazdır Genç fazda polen olgunken çoknektar salınır ve petallerin
tabanı sarıdır. Yaşlanınca polen verme sona erer, nektar salgısı durur ve petallerin
tabanındaki lekeler kırmızılaşır.
• Park ve bahçe ağacı olarak yetiştirilir.
Hippocastanaceae: Atkestanesigiller
Aceraceae: Akçaağaçgiller
Elsi parçalı yapraklarını kışın döken ağaç veya ağaççıklardır. Çiçekler hermafrodit veya diklindir ve
genellikle salkım durumundadır.
Meyva: 1 -2 tohumlu samara.
Ülkemizde b cins ve 11 türü bulunur.
Anacardiaceae
• Genellikle kabukları reçineli ağaç veya çalılar. Çiçekler
uçta veya yaprak koltuklarında panikula durumda, hermafrodit veya tek eşeyli. Meyve drupa
• K
(3-5)C
3-5 veya (3-5)A
5-10G
(3)• P. terebinthus; Menengiç,
terebenti. Türkiye ve Doğu
Akdeniz Ülkeleri. Pemphigııs
corniculatus isimli böceğin
sokmasıyla yapraklarında
meydana gelen boynuz
şeklindeki mazılar tanence
zengindir, ipek boyamada ve
şaraba renk vermede kullanılır.
P. lentiscus; Sakız ağacı. Batı ve Güney Anadolu ile Akdeniz Ülkeleri. Gövde ile dallarından sızan ve havada sertleşen reçinesi sakız (Mastix) olarak kullanılır.
Pistacia vera: Antepfıstığı,
şamfıstığı. Batı ve Orta
Asya. Tohumları yağ
bakımından zengidir ve
yenir.
Rhus coriaria: Derici sumağı.
Türkiye, Akdeniz Ülkeleri,Diklin ağaçlardır. Yaprakları tanence zengindir ve sepicilikte kullanılır.
Kurutulan meyvalarından baharat olarak yararlanılır (sumak).
Simaroubaceae
A. altissima: Kokarağaç.
Çin. Köklerinden çıkan sürgünlerle vejetatif
olarak çoğalan, yaprakları pis kokulu bir ağaçtır.
Rutaceae
• Yaprakları eterik yağ hücreleri içeren ağaç, çalı veya
otlar.Yapraklar basit veya birleşik, bazen diken şeklinde indirgenmiş, stipulasız. Çiçekler kimoz veya
panikulalarda. Meyva bakka, drupa.
• Ülkemizde 4 cins 26 türü var.
• K
3-5C
3-5A
3-10G
(4-5)• Citrus (Narenciye) Türleri
• Vatanı Çin ve Hindistan
• Kültür formları Ülkemizde yetiştirilir.
• Yaprak dökmeyen, uçucu yağ taşıyan küçük ağaçlar.
• Yapraklar parlak ve derimsi
• Meyve sarı veya turuncu çok gözlü ve gözleri etli tüylerle dolu bir bakkadır.
• Meyve kabuğu derimsi ve çok sayıda salgı cepleri taşırlar.
• Citrus sinensis-Portakal
• C. aurantifolia -Bergamot
• C.limon-Limon
• C.paradisi-Greyfurt
• C.reticulata- mandarina
C. aurantifolia