Bitkinin Reprodüktif Büyüme ve Bitkinin Reprodüktif Büyüme ve Gelişmesine etki eden faktörler Gelişmesine etki eden faktörler

(1)

Bitkinin Reprodüktif Büyüme ve Bitkinin Reprodüktif Büyüme ve

Gelişmesine etki eden faktörler Gelişmesine etki eden faktörler

 1.Işık:1.Işık: Işıgın şiddeti, kalitesi ve aydınlanma süresinin Işıgın şiddeti, kalitesi ve aydınlanma süresinin reprodüktif gelişmede de ayrı ayrı etki etmektedir.

reprodüktif gelişmede de ayrı ayrı etki etmektedir.

Çiçeklenme kuvvetli ışıkta daha hızlı olurken zayıf ışık Çiçeklenme kuvvetli ışıkta daha hızlı olurken zayıf ışık

çiçeklenmeyi yavaşlatır.

 Gün uzunluguna bağlı olarak çiçeklenebilen bitkiler farklı Gün uzunluguna bağlı olarak çiçeklenebilen bitkiler farklı gruplandırılır( fotoperyodizma)

gruplandırılır( fotoperyodizma) 1. Kısa gün bitkileri 1. Kısa gün bitkileri 2. Uzun gün bitkileri 2. Uzun gün bitkileri

3. Nötr gün bitkileri3. Nötr gün bitkileri

(2)

2.Sıcaklık:2.Sıcaklık: Bitkilerde çiçeklenme bakımından sıcaklık Bitkilerde çiçeklenme bakımından sıcaklık periyotlarına da bağlıdırlar. Buna

periyotlarına da bağlıdırlar. Buna termoperyodizmtermoperyodizm adı verilir. adı verilir.

Buna göre bitkiler iki gruba ayrılırlar.

a.Kış tipi bitkiler:a.Kış tipi bitkiler: Bazı bitkiler çiçeklenme dönemi öncesinde Bazı bitkiler çiçeklenme dönemi öncesinde soğuk bir periyoda gereksinim duyarlar. Örneğin, buğday

soğuk bir periyoda gereksinim duyarlar. Örneğin, buğday

sonbaharda ekildikten sonra, kışı tarlada geçirirken ilkbaharda sonbaharda ekildikten sonra, kışı tarlada geçirirken ilkbaharda

çiçeklenerek yaz başlarında meyvelerini verir. Buğday, arpa gibi çiçeklenerek yaz başlarında meyvelerini verir. Buğday, arpa gibi

bazı tohumların soğuk periyodu gereksinimi

bazı tohumların soğuk periyodu gereksinimi vernalizasyon vernalizasyon

(soğuklama) yöntemi ile giderilebilir. Bu etki anaerobik ortamda (soğuklama) yöntemi ile giderilebilir. Bu etki anaerobik ortamda

ve yüksek sıcaklık uygulaması ile ortadan kaldırılabilir, buna ve yüksek sıcaklık uygulaması ile ortadan kaldırılabilir, buna

devernalizasyon

devernalizasyon denir denir

b.Yaz tipi bitkiler.b.Yaz tipi bitkiler. Çiçeklenebilmeleri için toprağa ekildikten Çiçeklenebilmeleri için toprağa ekildikten sonra bir soğuk periyodu geçirmelerine gerek yoktur

sonra bir soğuk periyodu geçirmelerine gerek yoktur

(3)

3.Su:3.Su: Reprodüktif büyüme devresinde suyun önemli etkisi Reprodüktif büyüme devresinde suyun önemli etkisi vardır. Özellikle bazı bitkilerin polinasyonu ve tohum

vardır. Özellikle bazı bitkilerin polinasyonu ve tohum

dağılımı su ile gerçekleşir. Hatta bazı bitkilerin döllenmesi dağılımı su ile gerçekleşir. Hatta bazı bitkilerin döllenmesi

için su mutlaka gereklidir için su mutlaka gereklidir

 4. Yer çekimi: 4. Yer çekimi: Yatay büyütülen elma ağaçlarının Yatay büyütülen elma ağaçlarının çiçeklenmesinin dikey büyüyen elma ağaçlarının çiçeklenmesinin dikey büyüyen elma ağaçlarının çiçeklenmesinden daha hızlı olduğu yer çekiminin çiçeklenmesinden daha hızlı olduğu yer çekiminin

çiçeklenmede etkili olabileceğini göstermektedir çiçeklenmede etkili olabileceğini göstermektedir

5. Karbonhidrat ve azot miktarı: 5. Karbonhidrat ve azot miktarı: Çiçeklenme devresi daha Çiçeklenme devresi daha çok hormonal mekanizmalar ile kontrol edilirken meyve

çok hormonal mekanizmalar ile kontrol edilirken meyve devresi hem hormonal mekanizma hem de beslenme

devresi hem hormonal mekanizma hem de beslenme mekanizmaları ile kontrol edilmektedir

mekanizmaları ile kontrol edilmektedir

6. Bazı kimyasal bileşikler: 6. Bazı kimyasal bileşikler: Bitkilerde çiçeklenme bazı Bitkilerde çiçeklenme bazı sentetik hormonlar ile ve bazı kimyasallar ile hızlandırılabilir sentetik hormonlar ile ve bazı kimyasallar ile hızlandırılabilir

(4)

Bitkilerde Büyümenin Ölçülmesi Bitkilerde Büyümenin Ölçülmesi

 Birçok halde büyüme bir organda ya da tümü ile bir Birçok halde büyüme bir organda ya da tümü ile bir bitkide meydana geldiği için belirli bazı kriterler esas bitkide meydana geldiği için belirli bazı kriterler esas

alınarak bitki büyümesi ölçülebilir. Bu kriterler, alınarak bitki büyümesi ölçülebilir. Bu kriterler,

 a)Uzunluk artışı(kök, gövde ya da diğer organlarda),a)Uzunluk artışı(kök, gövde ya da diğer organlarda),

 b)Çap, kalınlık artışı( kök, gövde ya da diğer organlarda),b)Çap, kalınlık artışı( kök, gövde ya da diğer organlarda),

 c)Hacim artışı(Meyve, tuber vb),c)Hacim artışı(Meyve, tuber vb),

 d)Kuru ağırlık artışı,d)Kuru ağırlık artışı,

 e)Taze ağırlık artışı vee)Taze ağırlık artışı ve

 f)Yaprak yüzeyi artışı.f)Yaprak yüzeyi artışı.

(5)

KAYNAKLAR KAYNAKLAR

 Leopold, A.C., Kridemann, P.ELeopold, A.C., Kridemann, P.E., 1975. Plant Growth and ., 1975. Plant Growth and Development. Tata McGraw-HILL Publishing Company Development. Tata McGraw-HILL Publishing Company

LTD. New Delhi.

 Devlin, R.M., Witham, F.H., Devlin, R.M., Witham, F.H., 1983. Plant Physiology. 1983. Plant Physiology.

Woodsworth. Publishing Company. California.

 Palavan Ünsal, N., 1982Palavan Ünsal, N., 1982. Bitki Büyüme Maddeleri. . Bitki Büyüme Maddeleri. I.Ü. I.Ü.

Basımevi ve Film Merkezi. İstanbul.

 Özen H.Ç., ONAY A.,1999, Bitki Büyüme ve Gelişme Özen H.Ç., ONAY A.,1999, Bitki Büyüme ve Gelişme Fizyolojisi. Dicle Üniversitesi

Fizyolojisi. Dicle Üniversitesi

 Taiz, L., Zeiger, E., Taiz, L., Zeiger, E., 2008. Plant Physiology. The 2008. Plant Physiology. The

Benjamin/Cummins. Publishing Company. Inc. California.

 Kadıoğlu, A. Kadıoğlu, A. 2004. Bitki Fizyolojisi. Esen Ofset 2004. Bitki Fizyolojisi. Esen Ofset Matbaacılık Şti. Trabzon.

Matbaacılık Şti. Trabzon.