ISSN: 2148-0877 Yıl: 10, Güz 2012, Sayı: 13 / Year: 10, Autumn 2012, Issue: 13
ÇANAKKALE
Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı
Çanakkale’ye Göç Özel Sayısı
The Turkish Yearbook of Çanakkale Studies
Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı Dergisi, yılda iki kez yayınlanan hakemli bir dergidir. Gönderilen yazılar yayın kurulunda incelendikten sonra konunun uzmanı iki hakemin, gerekli görüldüğü takdirde üçüncü bir hakemin değerlendirmesi ve yayın kurulunun nihai onayıyla yayınlanır. Yayın kurulu, araştırma makaleleri, dışındaki yazıları (sempozyum, kongre haberleri, kitap tanıtımları vb.) bizzat inceleyip hakeme göndermeden doğrudan kabul veya ret kararı verebilir.
Adres:
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Terzioğlu Yerleşkesi Fen Edebiyat Fakültesi 17100 Merkez/ÇANAKKALE
Tel: (+90) (286) 2180018 - 1675 Faks: (+90) (286) 2180533
Erişim: www. canakkalearastirmalari.comu.edu.tr www. acasam.comu.edu.tr
E-posta: canakkalearastirmalari@comu.edu.tr
Yayın Türü: Ulusal Süreli Yayın Yayın Şekli: 6 aylık Türkçe ve İngilizce
Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı Dergisi’nde yayınlanan yazılarda savunulan fikirler yazarlarına aittir. Dergi sahibi, yayıncı ve editörler sorumlu değildir. Derginin tüm hakları saklıdır.
Akademik ve haber amaçlı kısa alıntılar dışında önceden yazılı izin alınmaksızın hiçbir iletişim, kopyalama sistemi kullanılarak yeniden basılamaz.
The Turkish Yearbook of Çanakkale Studies are solely those of the authorsand do not imply endorsementby the editors, other authors or publishers. All Rights Reserved. No part of this publication may be reproduced, stored or introduced into a retrieval system, or transmitted in any form, or by any means, electronic, mechanical, photocopying, recording, or otherwise, without prior written permission of the editors.
Tarayan İndeksler: ASOS Index, Arastirmax tarafından taranmaktadır.
Tasarım-Baskı Hazırlık: Karınca Ajans Tel: 0312 431 54 83
Baskı: Ames Matbaacılık, Zübeyde Hanım Mah. Kazım Karabekir Cad. No: 95-1A Altındağ - Ankara
Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı
The Turkish Yearbook of Çanakkale Studies
ISSN: 2148-0877
Yıl: 10, Güz 2012, Sayı: 13 / Year: 10, Autumn 2012, Issue: 13
Sahibi/ The Owner
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi adına sahibi Prof. Dr. Sedat LAÇİNER: Rektör / Rector
Editörler/ Editors
Yrd. Doç. Dr. Lokman ERDEMİR, Yrd. Doç. Dr. Kürşat SOLAK
Editör Yardımcısı/ Editorial Assistant Arş. Gör. Erhan ACAR
Doç. Dr. M. Fatih YAVUZ Doç. Dr. Muhammet ERAT Yrd. Doç. Dr. Ali SÖNMEZ
Yrd. Doç. Dr. Aşkın KOYUNCU Yrd. Doç. Dr. Cahide Sınmaz SÖNMEZ Yrd. Doç. Dr. Kürşat SOLAK
Yrd. Doç. Dr. Yusuf SAĞIR Yrd. Doç. Dr. Lokman ERDEMİR Yayın Kurulu/ Editoryal Board
Prof. Dr. Nurettin ARSLAN (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi) Prof. Dr. Ramazan GÜLENDAM (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi) Prof. Dr. Vehbi GÜNAY
(Ege Üniversitesi) Prof. Dr. İhsan GÜNEŞ (Anadolu Üniversitesi) Prof. Dr. Cüneyt KANAT (Ege Üniversitesi) Prof. Dr. Bayram Ali KAYA (Sakarya Üniversitesi) Prof. Dr. Yılmaz KURT (Ankara Üniversitesi) Prof. Dr. Mustafa OFLAZ (Mardin Artuklu Üniversitesi) Prof. Dr. İzzet ÖZTOPRAK (Ankara Üniversitesi) Prof. Dr. Cemil ÖZTÜRK (Marmara Üniversitesi) Prof. Dr. Necdet ÖZTÜRK (Bahçeşehir Üniversitesi) Prof. Dr. İbrahim SEZGİN (Trakya Üniversitesi) Prof. Dr. Mehmet ŞEKER (Dokuz Eylül Üniversitesi) Prof. Dr. Tülay UĞUZMAN (Başkent Üniversitesi) Prof. Dr. Ali Osman UYSAL (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi) Prof. Dr. İsmail YİĞİT
(Fatih Sultan Mehmet Üniversitesi)
Doç. Dr. Mehmet AKBAŞ (Mardin Artuklu Üniversitesi) Doç. Dr. Rüstem ASLAN (Çanakkale Onsekiz Üniversitesi) Doç. Dr. Yusuf AYÖNÜ (İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi) Doç. Dr. Ömer ÇAKIR (Çankırı Karatekin Üniversitesi) Doç. Dr. Muhammet ERAT (Çanakkale Onsekiz Üniversitesi) Doç. Dr. Erdoğan KESKİNKILIÇ (Fatih Üniversitesi)
Doç. Dr. Samira KORTANTAMER (Ege Üniversitesi)
Doç. Dr. Reyhan KÖRPE
(Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi) Doç. Dr. Hasan MERT
(Ege Üniversitesi)
Doç. Dr. İbrahim ÖZCOŞAR (Mardin Artuklu Üniversitesi) Doç. Dr. Haşim ŞAHİN (Sakarya Üniversitesi) Doç. Dr. Mehmet Emin ŞEN (Batman Üniversitesi) Doç. Dr. Mehmet Fatih YAVUZ (Çanakkale Onsekiz Üniversitesi) Doç. Dr. Murat YILDIZ (Namık Kemal Üniversitesi)
Yrd. Doç. Dr. A. Mesut AĞIR (Batman Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Taner ASLAN (Aksaray Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Mithat ATABAY (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Lokman ERDEMİR (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Volkan ERTÜRK (Namık Kemal Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. İsmet GÖRGÜLÜ (Başkent Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Hüseyin KAYHAN (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Özkan KESKİN (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Aşkın KOYUNCU (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Feridun Hakan ÖZKAN (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Yusuf SAĞIR (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Burhan SAYILIR (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Kürşat SOLAK (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Ali SÖNMEZ
(Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Cahide Sınmaz SÖNMEZ (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi) Hakem Kurulu/ Referee Board
v
İÇİNDEKİLER
Sunuş/Introduction ...vii Mehmet Ali Kaya
Keltlerin Anadolu’ya Göçü: Göç Nedenleri, Yolları ve İlk On Yıl ...1-16 The Migration of Celts to Anatolia. Reasons and Roads of
Migration and the First Ten Years Rüstem Aslan
Troas Bölgesi’nde Göçler, Diller ve Kültürler ...17-30 Migrations, Languages and Cultures in the Troad
Reyhan Körpe & Mehmet Fatih Yavuz
Pers Hakimiyetinde Troas Bölgesine Yapılan Göçler ...31-42 Migrations in the Troad during the Achaemenid Rule
E. Zeynep Suda Güler
Sözlü Tarih Anlatılarında Çanakkale Merkeze Girit’ten Göçler:
‘Giritli, Başı Bitli…’ ...43-58 Migration to Çanakkale (Dardanelles) from Crete in
Oral History Narratives: ‘Lousy Cretan’
Mithat Atabay
Çingene Sorunu ve 1950-1951 Yıllarında
Bulgaristan’dan Çanakkale’ye Göçler ...59-72 The Gypsy Problem and Migrations to Çanakkale from
Bulgaria in 1950-1951 Halil Ersin Avcı
19. yüzyıldan 20. yüzyıla Gayrimüslim Unsurların Ezine’ye
Göçü ve Sosyo-Ekonomik Durumları ...73-84 Non-Muslim Emigration to Ezine and Their Socio-Economic
Conditions, From the 19Th Century to the 20Th Century Kevser Taşdöner
Eski Çağ’da Anadolu’nun Siyasi ve Demografik Yapısını
Değiştiren Kitlesel Göçler ...85-103 Mass Migrations that Altered the Political and Demographical
Structure of Ancient Anatolia Halil Şimşek & Fulya Arslan
Yeni Edirne Gazetesi’ne Göre Bulgaristan’dan
Türkiye’ye Göçler 1950-1951 ...105-126 According to Yeni Edirne Gazetesi Migrations to Çanakkale from
Bulgaria in 1950-1951 Cengiz Parlak
Çanakkale Merkeze ve İlçelerine Yerleştirilen Giritli Mübâdil Göçmenler ..127-154 Cretan Immigrants Settled in Çanakkale and Its Counties
Kitap Tanıtımı Mustafa Selçuk
Fatma Kılıç Derman, İkinci Meşrutiyet Döneminde Bir Jön Türk Dergisi:
Kadın ...155-157
vii
Sunuş
Göçmek, insanlık tarihinin değişmez mefhumlarından biridir. Çağlar boyunca toplumlar yer değiştirmiş, kendilerine yeni iskân sahaları tesis etmişlerdir. Bununla beraber toplumlar ve mekânlar göç mefhumu ile aynı derecede muhatap olmamış- lardır.
Çanakkale ve çevresi, göçü en çok yaşayan ve hisseden mekânlardan biridir.
Çanakkale’nin, göç mefhumuna çokça maruz kalan Anadolu Yarımadasının bir par- çası olması ile iki kıtayı birbirine bağlayan özelliği bu durumun sebebidir. Nitekim arkeolojik buluntuların gösterdiği göç izlerini bugün Çanakkale’nin birçok yerinde görebiliriz.
Bugün sakinlerinin büyük bir kısmının Balkan göçmeni olduğu Çanakkale, bu yönüyle üzerinde durulmaya en layık mahallerden biridir. Bu nedenle bu sayımız- da Çanakkale Araştırmaları Dergisi olarak bu konu üzerinde çalıştık. “Çanakkale’ye Göç” adını verdiğimiz elimizdeki özel sayıda ağırlıklı olarak Eskiçağdan günümüze Çanakkale’ye göçler konusuna yer verdik. Şehrimizin önemli bir parçası olan Troas’a göçler içerikli yazıdan, şehrimizin sâkinleri olan Çingeneler ve Çanakkale’ye gelişle- ri muhtevalı makaleye kadar “Çanakkale ve Göç” gerçeğini irdelemeye gayret ettik.
Balkanlardan kalkıp Kale-yi Sultaniye’ye ve Anadolu’ya gelmek zorunda kalan Evlâd-ı Fâtihân muhacirlerimizi ve göçmenlerimizi, genel ve özel mahiyette iki makale ile dergimize konu ettik. Bu meyanda merkezi ve ilçeleri ile Çanakkale’ye olan göçleri ele almayı amaçladık.
Çanakkale Araştırmaları Dergisi’nin bu özel sayısına makale göndermek sureti ile katkısı olan bilim insanlarımıza, her türlü desteğini bizden esirgemeyen Çanak- kale Onsekiz Mart Üniversitesi Rektörlüğü’ne ve emeği geçen akademisyenlerimize teşekkür ediyoruz.
Editörler
