Adlar (Nomen)
Bileşik adlarda, en son sözcüğün tanımlığı (Artikel) geçerli olur:
der Mietvertrag kira kontratı die Hausfrau ev kadını das Postamt postahane
Eylem, Sıfat ve Ortaçlardan Ad Oluşturma Eylemlerden:
kommen gelmek → das Kommen gelmek, gelme, geliş
Sıfatlardan:
alt → yaşlı
der Alte → yaşlı (erkek) die Alte → yaşlı (bayan) die Alten → yaşlılar
Ortaçlardan:
1. Partizip Präsens (Partizip I)
arbeiten → çalışmak der Arbeitende → çalışan (erkek) die Arbeitende → çalışan (bayan) die Arbeitenden → çalışanlar 2. Partizip Perfekt (Partizip II)
retten → kurtarmak der Gerettete → kurtarılan (erkek) die Gerettete → kurtarılan (bayan) die Geretteten → kurtarılanlar
Adlarda Cinsiyet Tanımlık (Artikel)
1. Belirli tanımlık (der bestimmte Artikel ) → der, die, das 2. Belirsiz tanımlık (der unbestimmte Artikel ) → ein, eine, ein
-
Üç çeşit belirli tanımlık vardır:
das Maskulinum (maskulin / männlich) : eril (erkek) → der (m / r) das Femininum (feminin / weiblich) : dişil (dişi) → die (f / e) das Neutrum (neutral / sächlich) : yansız (tarafsız) → das (n / s)
Bir adın tanımlığı tekil (Singular) olarak der, die ya da das, çoğulda (Plural) ise bütün adların tanımlığı die olur.
T
ekil Çoğul T ekil Çoğul
Maskulin : der → die der Vater → die Väter babalar Feminin : die → die die Frau → die Frauen kadınlar Neutral : das → die das Kind → die Kinder çocuklar Belirsiz tanımlığın olumsuzu: kein, keine, kein (hiçbir, yok, değil).
T
ekil Çoğul Maskulin : kein Vater hiçbir baba kein → keine Feminin : keine Frau hiçbir kadın keine → keine Neutral : kein Kind hiçbir çocuk kein → keine
Adların Tekil-Çoğul Biçimi
Adların tekil (Singular) ve çoğul (Plural) olmak üzere iki biçimi vardır:
T
ekil Çoğul Belirli tanımlık : der, die, das → die Belirsiz tanımlık : ein, eine, ein → --- Belirsiz tanımlığın olumsuzu : kein, keine, kein → keine
Çoğul Yapma Ekleri
Almancadaki çoğul ekleri (Pluralendungen) şunlardır:
Tekil Çoğul
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
─
─..
-e
─.. e -er
─.. er -(e)n -en -s
der Wagen die Mutter der Brief die Stadt das Bild der Mann die Frage die Lehrerin das Radio
→
die Wagen die Mütter die Briefe die Städte die Bilder die Männer die Fragen die Lehrerinnen die Radios
arabalar anneler mektuplar şehirler resimler adamlar sorular öğretmenler radyolar
Çoğul Yapma Biçimlerinde Özel Durumlar
Yukarıda verilen çoğul yapma biçimlerinden farklı olan bazı çoğul biçimleri de bulunmaktadır.
Anlamları farklı, ancak tanımlığı ve yazılışları aynı olan bazı sözcüklerin çoğul biçimleri farklıdır:
Bazılarının kendine özgü çoğul eki vardır.
der Atlas → die Atlanten : atlaslar die Firma → die Firmen : firmalar der Kaufmann → die Kaufleute : tüccarlar der Regen → die Regenfälle : yağmurlar
Bazı sözcükler hep çoğul kullanılır:
die Eltern : ebeveyn die Leute : insanlar T
ekil Çoğul
das Wort → die Wörter : kelimeler das Wort → die Worte : sözler
Bazı sözcükler de tekil kullanılır:
das Glück : şans das Grün : yeşil das Lernen : öğrenme(k) das Eisen : demir
Adların Çekimi
Adların çekimi (Deklination der Substantive) üç gruba ayrılır:
1. Kuvvetli çekim : Starke Deklination 2. Zayıf çekim : Schwache Deklination 3. Karışık çekim : Gemischte Deklination
Adların çekiminde dört durum (hal) (Kasus) söz konusudur:
Nominativ Akkusativ Dativ Genitiv
yalın durum → adam belirtme durumu → adam-ı yönelme durumu → adam-a tamlayan durum → adam-ın
Adın durumları için kişi (Person) ve nesnelerde (Sache) aşağıdaki soru adılları (Interrogativpronomen) sorulur:
Kişi Nesne
Nominativ Akkusativ Dativ Genitiv
wer kim wen kimi wem kime wessen kimin
was ne was ne(yi) --- --- wessen neyin
1. Kuvvetli Çekim
a. Belirli Tanımlık İle Kuvvetli Çekim Tekil
m n f N
A D G
de Freund den Freund dem Freund des Freundes
das Haus das Haus dem Haus des Hauses
die Dame bayan die Dame bayanı der Dame bayana der Dame bayanın
Çoğul N
A D G
die Damen die Damen den Damen der Damen
die Kinder çocuklar die Kinder çocukları den Kindern çocuklara der Kinder çocukların
Çoğulda yönelme durumunda (Plural Dativ), bir adın çoğul şekli –n ile bitmiyorsa mutlaka –n eklenir. Adın çoğul şekli –n, –s ya da –a ile bitiyorsa
–n eklenmez: (Dativ : den Frauen, den Hotels, den Lexika )
