R.G. 27 26.02.2016
UBAN (ULUSAL BANKA HESAP NUMARASI)
TEBLİĞİ
i
İÇİNDEKİLER
BİRİNCİ BÖLÜM 1
Amaç, Kapsam ve Tanımlar 1
Madde 1 - Amaç 1
Madde 2 - Kapsam 1
Madde 3 - Tanımlar 1
İKİNCİ BÖLÜM 2
UBAN Yapısı, Oluşturulması, Duyurulması ve Gösterimi 2
Madde 4 - UBAN Yapısı 2
Madde 5 - UBAN Oluşturulması 2
Madde 6 – UBAN Duyurulması ve Gösterimi 2
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM 3
UBAN Kullanımı ve Doğrulanması 3
Madde 7 – UBAN Kullanımı ve Doğrulanması 3
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM 3
İstisnalar 3
Madde 8 – İstisnalar 3
BEŞİNCİ BÖLÜM 3
Son Hükümler 3
Madde 9 – Yürürlük 3
EKLER 4
Tebliğin 1 numaralı eki: UBAN (ULUSAL BANKA HESAP NUMARASI) YAPISI 4 Tebliğin 2 numaralı eki: UBAN KONTROL BASAMAKLARININ HESAPLANMASI 5 Tebliğin 3 numaralı eki: UBAN KONTROL BASAMAKLARININ DOĞRULANMASI 6
1
KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ MERKEZ BANKASI YASASI
(41/2001 Sayılı Yasa) Madde 5. (1) (E) Altında Tebliğ
UBAN (ULUSAL BANKA HESAP NUMARASI) TEBLİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam ve Tanımlar Madde 1 - Amaç
UBAN Tebliği’nin amacı, para transferlerinin hatasız ve hızlı bir şekilde gerçekleştirilmesini sağlamak için bankalardaki para transferine konu olan her bir müşteri hesap numarasının standart hale getirilmesine ilişkin esas ve usulleri belirlemektir.
Madde 2 - Kapsam
Bu Tebliğ, 39/2001 sayılı KKTC Bankalar Yasasının 2 nci maddesindeki “Banka” tanımına giren bankalardaki para transferine konu olan her bir müşteri hesap numarasını kapsamaktadır.
Madde 3 - Tanımlar
Bu Tebliğde geçen;
Merkez Bankası: Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Merkez Bankası’nı,
Banka: 39/2001 sayılı KKTC Bankalar Yasası’nın 2 nci maddesinde tanımlanan bankaları, Şube Bankaları: 39/2001 sayılı KKTC Bankalar Yasası’nın 2 nci maddesinde yer alan “Banka”
tanımındaki yabancı bankaların Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde açılan şubelerini,
UBAN - (Ulusal Banka Hesap Numarası): Uluslararası standartlara uygun olarak oluşturulmuş banka hesap numarasını,
IBAN - (International Bank Account Number): ISO 13616 No’lu standarda göre oluşturulmuş Uluslararası Banka Hesap Numarasını,
ISO - (International Organization for Standardization): Uluslararası Standardizasyon Teşkilatını,
Müşteri: Bankalardan hizmet alan gerçek ve tüzel kişileri
ifade eder.
2
İKİNCİ BÖLÜM
UBAN Yapısı, Oluşturulması, Duyurulması ve Gösterimi Madde 4 - UBAN Yapısı
(1) Bankalar tarafından müşterilere verilecek UBAN yalnızca bir hesabı işaret eden 28 sayısal/alfabetik karakterden oluşur. Soldan sağa karakter dizilimi bu Tebliğin 1 numaralı ekinde gösterilen şekilde aşağıda belirtilen esaslara göre yapılır.
Karakter Sayısı Karakter Şekli Açıklama
2 Alfabetik Karakter (A-Z) Ülke Kodu
2 Sayısal Karakter (0-9) Kontrol Basamakları
3 Sayısal Karakter (0-9) Banka Kodu
1 Sayısal/Alfabetik Karakter (0-9) veya (A-Z) Rezerv Alan
4 Sayısal Karakter (0-9) Banka Şube Kodu
16 Sayısal/Alfabetik Karakter Hesap Numarası
(2) Oluşturulan UBAN yapısı içinde Türkçe karakterli harfler ve küçük harfler kullanılmaz.
(3) Oluşturulan UBAN yapısı içerisindeki Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin ülke kodu "CT"
olarak kullanılır.
(4) Banka kodları Merkez Bankası tarafından belirlenir ve duyurulur.
(5) Hesap numarası için standart bir format yoktur. Ancak hesap numarası olarak tespit edilen 16 hanenin sağa dayalı olarak yazılması ve varsa sol tarafındaki boşlukların sıfır ile doldurulması zorunludur.
(6) Rezerv Alan bölümü, tüm hesap numaraları için sıfır olarak doldurulur.
(7) Kontrol basamaklarının hesaplanması ve doğrulanması, bu Tebliğin 2 ve 3 numaralı ekinde belirtilen yöntemlere göre yapılır.
Madde 5 - UBAN Oluşturulması
Bankaların nezdlerindeki para transferine konu her bir müşteri hesabı için bu Tebliğde belirtilen esaslar doğrultusunda, UBAN oluşturmaları zorunludur.
Madde 6 – UBAN Duyurulması ve Gösterimi
(1) Bankaların, para transferine konu olan hesaplara ilişkin olarak üretecekleri UBAN'ın müşterilerine yazılı ve/veya elektronik ortamda bildirilmesi/duyurulması zorunludur.
(2) Bankaların, para transferine konu olan hesaplara ilişkin olarak müşterileri için üretecekleri ve üzerinde hesap numarası bulunması gereken belgelerde UBAN'ın gösterilmesi zorunludur.
(3) Elektronik ortamda UBAN'ın kullanım formatı tümü bitişik karakterlerden oluşur.
Karakterlerin arasında boşluk bırakılmaz ve ayraç konulmaz.
3
(4) UBAN’ın yazılı belgeler üzerinde, soldan başlamak üzere dörder haneden oluşan ve aralarında boşluk olan gruplar şeklinde gösterilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
UBAN Kullanımı ve Doğrulanması
Madde 7 – UBAN Kullanımı ve Doğrulanması
(1) Bankalara gelen ve alıcı hesap numarası UBAN veya IBAN olarak belirtilen para transferlerinde UBAN veya IBAN’ın desteklenmesi ve doğrulanması zorunludur.
(2) Alıcı hesap numarası UBAN veya IBAN olarak belirtilen para transferlerinde gönderen banka tarafından UBAN veya IBAN’ın doğrulanması zorunludur.
(3) Bankalarca müşteri hesabından yapılan para transferlerinde göndericiye ait UBAN veya IBAN’ın kullanılması zorunludur.
(4) Bankalarca, bu Tebliğin 4 üncü maddesinin 7 nci fıkrası hükümlerine göre yapılan kontrol sonrasında UBAN veya IBAN'ın yanlış olduğu tespit edilen para transfer emirleri iade edilebilir veya reddedilebilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM İstisnalar
Madde 8 – İstisnalar
Şube Bankaları, bu Tebliğin 7 nci maddesi hariç diğer maddelerinden istisnadır.
BEŞİNCİ BÖLÜM Son Hükümler
Madde 9 – Yürürlük
Bu Tebliğin 6 ncı maddesinin 2 nci fıkrası 02/01/2017 tarihinde, diğer maddeleri 30/09/2016 tarihinde yürürlüğe girer.
4
EKLER
Tebliğin 1 numaralı eki: UBAN (ULUSAL BANKA HESAP NUMARASI) YAPISI
CT XX BBB 0 SSSS HHHHHHHHHHHHHHHH
Hesap numarası,16 basamaklı büyük harf ve/veya rakamdan oluşur.
Şube kodu, 4 basamaklı rakamdan oluşur.4 basamaktan oluşmayan şube kodları sağa dayalı yazılır ve başına 0 (sıfır) eklenerek 4 basamaklı hale getirilir.
Rezerv alan, tek basamaklı rakamdan oluşur.
Değiştirilinceye kadar 0 (sıfır) kullanılır.
Banka kodu, 3 basamaklı rakamdan oluşur.
Kontrol basamakları, 2 basamaklı rakamdan oluşur.
Ülke Kodu, 2 büyük harften oluşur. KKTC için CT kullanılır.
5
Tebliğin 2 numaralı eki: UBAN KONTROL BASAMAKLARININ HESAPLANMASI Ön Adım
Ülke kodu ve "00" ile başlayan ve UBAN'a çevrilmek istenen banka hesap numarası ile devam eden yapay bir numara oluşturulur. Bu numarada sayısal/alfabetik olmayan karakter ve boşluk olmamalıdır.
Örneğin: "001" kodlu KKTC Merkez Bankası, (9901) Merkez Şubesi'ndeki hesap numarası
"35040100000756" bu işlemden sonra "CT00001099010035040100000756" olacaktır.
Adım 1
İlk dört karakter numaranın sonuna atılır.
Sonuç = "001099010035040100000756CT00"
Adım 2
Numara içerisindeki harfler aşağıda gösterilen "Dönüştürme Tablosuna" uygun olarak sayısal karakterlere çevirilir.
Sonuç = "001099010035040100000756122900"
Adım 3
MOD 97-10 (ISO 7064 No.lu standart) yöntemi uygulanır.
Bulunan sayının 97'ye bölümünden kalanı (MOD 97-10) 98'den çıkarılır. Eğer sonuç tek basamaklı ise başına bir sıfır eklenir.
UBAN = CT34001099010035040100000756 şeklinde olacaktır.
Dönüştürme Tablosu:
A = 10 G = 16 M = 22 S = 28 Y = 34
B = 11 H = 17 N = 23 T = 29 Z = 35
C = 12 I = 18 O = 24 U = 30
D = 13 J = 19 P = 25 V = 31
E = 14 K = 20 Q = 26 W = 32
F = 15 L = 21 R = 27 X = 33
6
Tebliğin 3 numaralı eki: UBAN KONTROL BASAMAKLARININ DOĞRULANMASI
Ön Adım
UBAN içerisinde sayısal/alfabetik olmayan karakter ve boşluk varsa silinir.
Örneğin : " CT34 0010 9901 0035 0401 0000 0756" şeklindeki UBAN boşluklardan arındırılarak
"CT34001099010035040100000756" şekline getirilir.
Adım 1
UBAN'nin ilk dört karakteri mevcut yerinden sayının sağ tarafına atılır.
Sonuç = 001099010035040100000756CT34 Adım 2
Numara içerisindeki harfler Ek 2'de yer alan "Dönüştürme Tablosuna" uygun olarak sayısal karakterlere çevrilir.
Sonuç = 001099010035040100000756122934 Adım 3
Kontrol basamaklarının doğruluğunun kontrolü için MOD 97-10 (ISO 7064 No.lu standart) yöntemi uygulanır.
Kontrol basamaklarının doğru olması için bulunan sayının 97'ye bölümünden kalanının (MOD 97-10) 1 olması gerekmektedir.
"001099010035040100000756122934" sayısının 97'ye bölümünden kalan 1'dir.
Böylece verilen UBAN içerisindeki kontrol basamaklarının doğruluğu ispatlanmış olur.
MOD hesaplamalarına yönelik yazılımlar için mod hesaplaması yapılan sayı çok uzun ise (32 bit veya 64 bitlik bir veri 9 veya 18 basamaklı bir sayıyı temsil etmektedir.) hesaplama, mod hesaplaması yapılacak olan sayı 9 veya 18'lik basamaklara bölünerek yapılabilir.
Doğrulama Örneği:
01099010035040100000756122934 sayısının 97'ye bölümünden kalan 1'dir.
Sayının ilk 9 (veya 18) basamağının MOD 97-10 değeri hesaplanır.
010990100'ın MOD 97-10'u = 0
Bulunan sayının sonuna kalan sayıları ekleyerek basamak sayısı 9'a (18'e) tamamlanır ve MOD 97-10'u hesaplanır.
0350401000'ün MOD 97-10'u = 43
Bir önceki basamak kalan sayılar ile tekrarlanır.
4300756122934 'nin MOD 97-10'u = 1 (Aynı sonuca ulaşılır.)