EMİNE DEVELİ AYVERDİ
LİMİTED ŞİRKET
ESAS SERMAYE PAYININ
REHNİ
ÖNSÖZ ...VII İÇİNDEKİLER ... XI KISALTMALAR ...XXIII KAYNAKÇA ...XXVII
GİRİŞ ...1
BİRİNCİ BÖLÜM
TEMEL KAVRAMLAR VE ESAS SERMAYE PAYININ REHNİNE GENEL BAKIŞ
§1. LİMİTED ŞİRKET ...5§2. LİMİTED ŞİRKETTE ESAS SERMAYE VE ESAS SERMAYE PAYI ...10
I. TANIM ...10
A. ESAS SERMAYE ...10
B. ESAS SERMAYE PAYI ...13
II. LİMİTED ŞİRKETTE ESAS SERMAYE PAYININ SENEDE BAĞLANMASI ...27
A. GENEL OLARAK ...27
B. ESAS SERMAYE PAYININ SENEDE BAĞLANMAMASI ...31
İÇİNDEKİLER
XII
C. ESAS SERMAYE PAYININ İSPAT VASITASI
NİTELİĞİNDE SENEDE BAĞLANMASI ...32
D. ESAS SERMAYE PAYININ NAMA YAZILI SENEDE BAĞLANMASI ... 34
§3. REHİN KONUSU OLARAK ESAS SERMAYE PAYI ...51
I. REHİN KAVRAMI VE AMACI ...51
A. GENEL OLARAK ...51
B. TÜRK MEDENİ KANUNU’NDA REHNİN DÜZENLENİŞ TARZI ... 54
II. ESAS SERMAYE PAYI REHNİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ VE TAŞINIR REHNİ HUKUKU İLKELERİ KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ ...55
A. ESAS SERMAYE PAYI REHNİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ ...55
1. “HAK ÜZERİNDE HAK” KAVRAMI ...55
2. ESAS SERMAYE PAYI REHNİNİN HAK REHNİ NİTELİĞİ ... 60
B. ESAS SERMAYE PAYI REHNİNİN REHİN HUKUKUNUN GENEL İLKELERİ KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ ... 64
1. ALACAĞA BAĞLILIK (FER’İLİK) İLKESİ ... 64
a. Alacağın Mevcudiyeti ve Rehin Hakkının Alacağa Etkisi ... 64
b. Esas Sermaye Payı Rehninde Alacağın Hukuki İşleme Konu Olması ... 66
c. Alacağın Üçüncü Kişi Tarafından İfa Edilmesi ve Kanuni Halefiyet ... 69
d. Esas Sermaye Payının Başkasının Borcu İçin Rehnedilmesi ...70
e. Esas Sermaye Payı Rehni İle İleride Doğacak veya Şarta Bağlı Alacağın Teminatı ...71
2. KAMUYA AÇIKLIK İLKESİ ...73
3. GÜVENİN KORUNMASI İLKESİ ...75
4. BELİRLİLİK İLKESİ ...76
XIII
a. Esas Sermaye Payının Belirliliği ...76
aa. Borçlandırıcı Rehin Sözleşmesinde Belirlilik ... 77
bb. Tasarruf İşlemi Niteliğindeki Rehin Sözleşmesinde Belirlilik ...78
cc. Genel Rehin Yasağı ve Toplu Rehin ...79
dd. Müstakbel Esas Sermaye Payının Rehni Açısından Belirlilik ... 80
b. Teminat Altına Alınan Alacağın Belirliliği ... 82
5. TEMİNATIN BÖLÜNMEZLİĞİ İLKESİ... 82
6. ÖNCELİK İLKESİ ...85
7. PARAYA ÇEVRİLEBİLİR OLMA İLKESİ ... 86
a. Genel Olarak ... 86
b. Esas Sermaye Payının Devir ve Rehnine İlişkin Sınırlamalar ... 86
aa. Bağlam Hükümlerinin Rehne Etkisi ... 87
aaa. Devre İlişkin Bağlam Hükümlerinin Etkisi ... 87
bbb. Rehne İlişkin Bağlam Hükümlerinin Etkisi ...91
bb. Sözleşmesel Devir Sınırlamalarının Rehne Etkisi ...93
III. TİCARİ İŞLEMLERDE TAŞINIR REHNİ KANUNU KAPSAMINDA ESAS SERMAYE PAYI REHNİ ... 94
A. GENEL OLARAK ... 94
B. ESAS SERMAYE PAYININ TİTRK UYARINCA REHNE KONU EDİLMESİ ... 96
C. TİTRK KAPSAMINDA ESAS SERMAYE PAYI REHNİ KURULMASI ... 100
1. REHİN SÖZLEŞMESİ ... 100
a. Hukuki Niteliği ... 100
b. Şekli ...101
c. İçeriği ... 103
XIV
d. Tarafları ... 104
2. REHİN SÖZLEŞMESİNİN TESCİLİ ... 106
D. REHİN HAKKININ KAPSAMI ...116
E. TARAFLARIN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ ...116
1. GENEL OLARAK ...116
2. REHİN VERENİN HAKLARI ...117
a. Rehin Verenin Rehin Konusuna Zilyet Olması 117 b. Taşınırı Kullanma yetkisi ...118
c. Tasarruf Yetkisi ...118
3. REHİN ALANIN HAKLARI ...119
a. Rehin Konusunun Paraya Çevrilmesini Talep Etme Hakkı ...119
b. Temerrüt Sonrası Haklar ...119
c. Taşınırın Değerini Koruyacak Tedbirleri Alma Ve Yapılan Giderleri Talep Etme Hakkı ..123
d. Denetleme Yetkisi ... 125
e. Ayni Hakkı Koruyan Davaları Açma Yetkisi ....126
f. Tazminat Talep Etme Hakkı... 127
g. Alt Rehin Kurma Hakkı ...128
h. Terkini Talep Hakkı...128
§4. ESAS SERMAYE PAYINI KONU DİĞER BAZI TEMİNAT AMAÇLI İŞLEMLER ...130
I. İNANÇLI TEMLİK ... 130
II. İNTİFA ... 136
İKİNCİ BÖLÜM
REHİN HAKKININ KURULMASINA YÖNELİK BORÇLANDIRICI İŞLEM VE TASARRUF İŞLEMLERİ
§1. GENEL OLARAK ...147§2. BORÇLANDIRICI İŞLEM NİTELİĞİNDEKİ REHİN SÖZLEŞMESİ ...149
XV
I. GENEL OLARAK... 149
II. ŞEKLİ ... 151
III. İÇERİĞİ ... 155
IV. REHİN SÖZLEŞMESİNE AYKIRILIK ... 158
§3. REHİN HAKKININ KURULMASINA YÖNELİK TASARRUF İŞLEMLERİ ...161
I. GENEL OLARAK...161
A. TASARRUF İŞLEMİ ...161
B. TASARRUF EHLİYETİ VE TASARRUF YETKİSİ .. 165
1. TASARRUF EHLİYETİ ... 165
2. TASARRUF YETKİSİ ... 165
a. Esas Sermaye Payı Üzerindeki Tasarruf Yetkisi 165 b. Esas Sermaye Payı Rehninde İyiniyetli İktisap 167 C. TASARRUF İŞLEMİNİN SOYUTLUĞU ... 170
II. ESAS SERMAYE PAYININ KIYMETLİ EVRAK NİTELİĞİNDE SENEDE BAĞLI OLUP OLMAMASINA GÖRE İŞLEMLER ...174
A. ÇIPLAK ESAS SERMAYE PAYININ REHNİ ...174
1. GENEL OLARAK ...174
2. REHİN SÖZLEŞMESİ ...175
a. Hukuki Niteliği ve İşlevi ...175
b. Şekli ...176
aa. Yazılı Şekil Şartı ...176
bb. Şekle Aykırılığın İleri Sürülmesinin Hakkın Kötüye Kullanılması Teşkil Etmesi ...178
cc. Tahvil ... 180
c. İçerik ...181
aa. Zorunlu İçerik ...181
bb. İhtiyarî İçerik ... 183
aaa. Tarafların Karşılıklı Hak ve Yükümlülüklerine İlişkin Hükümler . 183 bbb. Koşula İlişkin Hükümler ... 184
XVI
ccc. Rehin Hakkının Sırasına İlişkin
Hükümler ... 184
ddd. Teminatın Kapsamı ve Ek Teminata İlişkin Hükümler ... 185
eee. Alt ve Art Rehne İlişkin Hükümler .... 185
fff. Rehin Verenin Sorumluluğu ve Rehin Hakkının Devredilmesine İlişkin Hükümler ... 186
ggg. Rehnin Süresine ve Paraya Çevrilmesine İlişkin Hükümler ... 187
3. İSPAT SENEDİNİN TESLİMİ SORUNU ... 187
B. NAMA YAZILI SENEDE BAĞLI ESAS SERMAYE PAYININ REHNİ ...191
1. NAMA YAZILI SENEDE BAĞLI ESAS SERMAYE PAYININ REHİN SÖZLEŞMESİYLE REHNİ ...191
2. NAMA YAZILI SENEDİN ZİLYETLİĞİNİN DEVRİ ... 192
3. ESAS SERMAYE PAYININ BAĞLANDIĞI NAMA YAZILI SENEDİN KIYMETLİ EVRAK OLARAK REHNİ SORUNU ... 198
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
REHİN HAKKININ KURULMASINA YÖNELİK DİĞER İŞLEMLER
§1. NOTER ONAYI...201§2. REHNİN ŞİRKETE BİLDİRİLMESİ VE İNCELEME ... 205
I. REHNİN ŞİRKETE BİLDİRİLMESİ ...205
II. REHNİN İNCELENMESİ ... 213
§3. GENEL KURUL KARARI ...218
I. GENEL OLARAK... 218
II. GENEL KURUL KARARINA İLİŞKİN ESASLAR ...224
XVII A. GENEL KURULUN YETKİSİNİN
DEVREDİLEMEZ OLMASI ...224
B. GENEL KURUL ONAYI ARANMASININ AMACI 226 C. DEVRE İLİŞKİN HÜKÜMLERİN UYGULANMASI ...230
D. GENEL KURUL KARARININ HUKUKİ NİTELİĞİ ...233
1. TASARRUF İŞLEMLERİNDEN AYRI BİR HUKUKİ İŞLEM ...233
2. SÖZLEŞMESEL BAĞLAM ...234
3. UYGULANABİLİRLİK ŞARTI ...235
4. GECİKTİRİCİ VE İRADÎ KOŞUL...238
5. HUKUKÎ İŞLEMİN ONAYLANMASI ... 241
E. GENEL KURUL ONAYINA KADAR OLAN DÖNEMDE HUKUKİ DURUM VE ARA TASARRUFLAR ...243
F. GENEL KURUL TOPLANTISINA İLİŞKİN ESASLAR ...248
1. TOPLANTI USULÜ VE ÇAĞRIYA YETKİLİ KİŞİLER ...248
2. TOPLANTI VE KARAR NİSABI ... 251
3. OY HAKKI VE OLUMLU OY KULLANMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ ...254
a. Oy Hakkı ...254
b. Olumlu Oy Kullanma Yükümlülüğü ...256
aa. Rehin Veren Ortağın Olumlu Oy Kullanma Yükümlülüğü ...256
bb. Diğer Ortakların Olumlu Oy Kullanma Yükümlülüğü ...263
aaa. Esas Sözleşmeden Kaynaklanan ...263
bbb. Oy Sözleşmesinden Kaynaklanan ...264
G. GENEL KURULUN ESAS SERMAYE PAYI REHNİNE İLİŞKİN KARARI VE HUKUKİ SONUÇLARI ...266
XVIII
1. RET KARARI ...266
a. Ret Kararı Verilmesinin Şartları ...266
aa. Üç Aylık Süre ...266
bb. Haklı Sebep ...268
b. Ret Kararının Rehin Sözleşmesine Etkisi ... 275
c. Ret Kararının Geçersizliği ... 279
2. ONAY KARARI ...288
a. Onay Kararına İlişkin Esaslar ...288
b. Onay Kararının Etkisi ...289
c. Zımnî Onay Kararı ... 291
d. Onay Kararının Geçersizliği ... 293
aa. Onay Kararının Yokluk ve Butlanı ... 293
bb. Onay Kararının İptal Edilebilirliği ... 293
3. GENEL KURUL KARARININ GERİ ALINMASI VE TEYİDİ ... 295
a. Genel Kurul Kararının Geri Alınması ... 295
b. Genel Kurul Kararının Teyidi ... 298
§4. PAY DEFTERİNE KAYIT ... 299
§5. LİMİTED ŞİRKETİN KENDİ PAYLARINI REHİN ALMASI ...310
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
ESAS SERMAYE PAYI ÜZERİNDEKİ REHİN HAKKININ KAPSAMI, HUKUKİ İŞLEMLERDEN ETKİLENMESİ VE SONA ERMESİ
§1. REHİN HAKKININ KAPSAMI ...315I. GENEL OLARAK... 315
II. İKAME DEĞERLER VE REHİN HAKKININ GENİŞLEMESİ ...317
A. REHİN HAKKININ İKAME DEĞERLER ÜZERİNDE DEVAMI ...317
XIX
1. TASFİYE PAYI ... 321
2. ESAS SERMAYENİN AZALTILMASINDA SERMAYENİN İADESİ ... 325
3. YAPISAL DEĞİŞİKLİKLER ... 329
4. AYRILMA AKÇESİ ... 332
a. Genel Olarak ... 332
b. Çıkarılma...336
c. Çıkma ... 337
d. Iskat ...338
B. REHİN HAKKININ GENİŞLEMESİ ... 339
1. ESAS SERMAYE ARTIRIMI ... 339
a. Dış Kaynaklardan Sermaye Artırımı ... 341
b. İç Kaynaklardan Sermaye Artırımı ...348
2. EK ÖDEME YÜKÜMÜNÜN İADESİ ... 353
3. KÂR PAYI ... 356
a. Genel Olarak ... 356
b. Görüşler ... 359
c. Değerlendirmemiz ... 362
aa. Kupona Bağlanmamış Kâr Payı ... 362
bb. Kupona Bağlanmış Kâr Payı ... 367
d. Yararlanmalı Rehin Hakkı ... 370
C. REHİN VERENİN TEMİNAT DEĞERİNDEKİ AZALMADAN DOĞAN SORUMLULUĞU ... 372
III. ESAS SERMAYE PAYI ÜZERİNDEKİ REHİN HAKKININ YÖNETSEL HAKLARA ETKİSİ ... 376
A. GENEL OLARAK ... 376
B. ESAS SERMAYE PAYI ÜZERİNDEKİ REHİN HAKKININ YÖNETSEL HAKLAR BAKIMINDAN KAPSAMI ... 377
1. GENEL KURUL TOPLANTILARINA KATILMA HAKKI VE BAĞLANTILI HAKLAR ... 377
a. Kanunî Düzenleme ... 377
aa. Türk- İsviçre Hukuku ... 377
XX
bb. Alman Hukuku ... 385
b. Rehin Alacaklısına Şirkete Etki İmkânı Tanınması ...386
aa. Oyda Temsil Yetkisi Tanınması ...386
bb. Oy Sözleşmesi ... 391
2. DİĞER YÖNETSEL HAKLAR ... 392
C. ORTAĞIN YÖNETSEL HAKLARIN KULLANILMASINDAN DOLAYI REHİN ALACAKLISINA KARŞI SORUMLULUĞU ... 395
IV. REHİN HAKKININ ESAS SERMAYE PAYINDAN DOĞAN YÜKÜMLÜLÜKLERE ETKİSİ ...400
§2. ORTAĞIN ŞİRKETTEN ALACAĞININ MÜNFERİT REHNİ ... 403
I. GENEL OLARAK...403
II. KÂR PAYI ALACAĞININ MÜNFERİT REHNİ ...403
III. DİĞER ALACAKLARIN MÜNFERİT REHNİ ...406
§3. REHİNLİ ESAS SERMAYE PAYININ HUKUKİ İŞLEME KONU OLMASI ... 408
§4. REHNİN SONA ERMESİ ...411
I. REHİN HAKKINI ALACAĞA BAĞLI OLARAK SONA ERDİREN NEDENLER ...411
II. REHİN HAKKINI DOĞRUDAN SONA ERDİREN NEDENLER... 413
III. REHNİN PARAYA ÇEVRİLMESİ ...416
A. REHNİN PARAYA ÇEVRİLMESİNE HÂKİM OLAN ESASLAR ...416
1. LEX COMMİSSORİA YASAĞI ...416
2. ÖNCE REHNE BAŞVURMA ZORUNLULUĞU ...418
B. AÇIK ARTIRMA YOLUYLA PARAYA ÇEVİRME...420
1. GENEL OLARAK ...420
XXI 2. ESAS SERMAYE PAYININ AÇIK ARTIRMA
YOLUYLA SATIŞINDA ÖZELLİK ARZ
EDEN HALLER ...420
a. Esas Sermaye Payına İlişkin Muhafaza Tedbirleri ...420
b. Rehin Hakkına İtiraz Sonucu Esas Sermaye Payının Haczedilmesi... 422
3. ESAS SERMAYE PAYININ SATIŞI ...426
a. Uygulanacak Hükümler...426
b. Paraya Çevirmenin Sonuçları ... 428
C. ESAS SERMAYE PAYININ PAZARLIK USULÜYLE SATIŞI ... 429
D. ESAS SERMAYE PAYININ ÖZEL YOLDAN PARAYA ÇEVRİLMESİ ... 430
SONUÇ ... 433
