Çevresel Sürdürülebilirlik

Çevresel

Sürdürülebilirlik

3. Hafta

TEKNOLOJİ GELİŞİYOR DÜNYA KİRLENİYOR

VAHŞİ HASAT MODERN TARIM

ENDÜSTRİ 4:0

AKILLI TARIM SİSTEMİ

YENİLİKÇİ TARIM

YAŞAM İLERLİYOR

DÜNYAMIZ KİRLENİYOR

SADE

YAŞAM TEKNOLOJİ İLE

YAŞAM

YERKÜREMİZİN KAYNAKLARI

SERA GAZLARI ARTIYOR

TÜKETİMİ ÇOK YAŞAM

EVDE, OKULDA, İŞTE, YOLDA, TARIMDA ÜRETİM- TÜKETİM-HİZMET

İKLİM DEĞİŞİYOR

REFAH

KONFOR

SERA ETKİSİ

Atmosfer-yerküre sisteminde mevcut doğal sera gazları olan Karbondioksit (CO

), Su (H

O), Metan (CH

), Diazotmonoksit (N

O), Ozon (O

) gibi gazlar güneşten

ulaşan kısa dalga ışınımını için geçirgen iken, geri yansıyan uzun dalgalı ışınıma karşı çok daha az geçirgen olup, bu gazların dünyamızdan yansıyan ısı

enerjisini tutarak, sera gazsız duruma göreceli daha fazla ısınmasına neden olması

Yerküredeki yaşamın kaynağı olan bu doğal ısı dengesindeki her değişim,

İKLİM SİSTEMİNE etki eder İKLİM DEĞİŞİR

İKLİM DEĞİŞİMİ

Sera gazları Karbondioksit (CO

), Metan (CH

), Diazotmonoksit (N

O), Kloroflorokarbonlar (CFCs), Hidroflorokarbonlar (HFCs), Perflorlu Bileşikler (Kükürt hegzaflorür (SF

); Azottriflorür (NF

); Perflorokarbonlar (PFCs)), Florlu Eterler (HFEs), Perfloropolieterler (PFPEs gibi) olup, bu gazlar yerküremizin sera etkisi üzerinde ısı tutma özellikleri, diğer deyişle küresel ısınma potansiyelleri ile etki yaparlar. Sera gazlarının miktarının artması sonucu atmosfer-yerküre sistemindeki birikimlerle küresel ortalama sıcaklıklar artar ve

İKLİM DEĞİŞİMİ gerçekleşir

İKLİM DEĞİŞİMİ

Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi karşılaştırılabilir zaman dilimlerinde gözlenen doğal iklim

değişikliklerine ek olarak, doğrudan ya da dolaylı olarak küresel atmosferin bileşimini bozan insan faaliyetleri sonucunda iklimde oluşan değişiklik

İKLİM DEĞİŞİMİ sonucu yağış anormallikleri, kuraklık,

küresel yüzey ve küresel okyanus sıcaklıklarında artış,

deniz seviyesi yükselmesi, kar ve buzulların yitirilmesi

sonucu tüm yaşam döngüsü olumsuz etkilenir

KÜRESEL SEKTÖREL SERA GAZI

IPCC 2014

ELEKTRİK-ISI ÜRETİMİ : %25

TARIM, ORMAN ve DİĞER ARAZİ KULLANIMI : %24

ENDÜSTRİ : %21

TAŞIMACILIK : %14

BİNALAR : % 6

DİĞER ENERJİ : %10

ENERJİ ÜRETİRKEN

ve

TÜKETİRKEN

TARIM

ULUSLARARASI ENERJİ AJANSI(IEA) KÜRESEL ENERJİ ve CO ₂

DURUM RAPORU-Mart 2018

• 2017 yılında küresel enerji ihtiyacı %2.1 büyüdü (%70:Kömür, Petrol, Doğal Gaz)

• Son 3 yılda yatay seyir

• CO

: %1.4 arttı/ Tarihi en yüksek düzey (32.5 Giga ton)

İKLİM DEĞİŞİMİ HERYERDE

İKLİM DEĞİŞİMİNE DİRENÇLİ TARIMSAL ÜRETİM

HAVZA YÖNETİMİ/ AKDENİZ HAVZASI Tarımsal Üretim İle Çevre Etkileşimde

Üretim Ardından Çözüm Çevre Mevzuatı Yaptırımları

Atık Yönetimi Ek Maliyeti

Adeta Olmazsa Olmaz; Suçluluk

Kirlilik Kontrolü

TEMİZ ÜRETİMDEN FARKLI

TEMİZ ÜRETİM

Verimliliği Artırmak, İnsanlar ve Çevre Üzerindeki Riskleri Azaltmak Amacı İle

Bütünsel Önleyici Bir Çevresel

Stratejinin Proses, Ürün ve Hizmetlere Sürekli Olarak Uygulanması

1989

EKO VERİMLİ ÜRETİM SÜRDÜRÜLEBİLİR ÜRETİM

TEMİZ ÜRETİM

ÜRETİM PROSESLERİ

Girdi Verimli (Hammadde, Su, Enerji) Kullanımı Toksik ve Tehlikeli Girdi Kullanmama

Atık ve Artıkları En Aza İndirme

ÜRÜNLER

Yaşam Döngüsündeki Olumsuz Etkileri Azaltma

HİZMETLER

Çevresel Etkilerin Tasarım ve Hizmet

Aşamalarıyla Bütünleştirilmesi

SÜRDÜRÜLEBİLİR ÜRETİM ve TÜKETİM TANIMI, 1995

Norveç Çevre Bakanlığı

Oslo Sürdürülebilir Üretim ve Tüketim Yuvarlak Masa Konferansı

Gelecek Nesillerin İhtiyaçlarını Tehdit Etmemek

İçin, Temel İnsan İhtiyaçlarını Karşılayan ve

Daha İyi Bir Yaşam Kalitesi Sağlayan Ürün ve

Hizmetlerin, Tüm Yaşam Döngüsü Boyunca

Doğal Kaynakların Kullanımını, Zehirleyici

Maddeleri, Atık ve Kirletici Emisyonları En

Aza İndirerek Üretimi ve Kullanımı

SÜRDÜRÜLEBİLİR ÜRETİM (SÜ)

TEMİZ ÜRETİM (TÜ) Sürekli İyileştirme

Bugün ve Uzun Vade Çözümü

TÜ=SÜ

TEMİZ TARIMSAL ÜRETİM

Ürün Tasarımı ve Üretim Süreçleri İçin Doğal Ekolojik Döngülerle

Sürekli Bir Uyum Yolu

Çevre İle Teknolojik Bir Ahenk Oluşturma Doğa ve İnsan Ön Planda

Riskleri En Aza İndirmek İçin Gereğini Yapmak

Yerinde-Kaynağında Kirleticileri Önleme

TEMİZ TARIMSAL ÜRETİM

SAPTAMALAR

Kütle ve Enerji Dengesi Emisyon Oluşumu

Atık Oluşumu

SORGULAMA VE CEVAP BULMA

Ne,Neler, Nerede, Nasıl Oluyor, Neden, Ne Kadar, Nereye Gitti, Ne Oldu, Kaça?

NE YAPILABİLİR?

Cevap: Temiz Üretim İçin Seçenekler

Önleme; En Aza İndirme; Değiştirme; İyileştirme

İKLİM DEĞİŞİMİNE DİRENÇLİ TARIM

SERA GAZLARI AZALTIMI:KARBON YÖNETİMİ

TARIMSAL ÜRETİM

İKLİM DEĞİŞİMİNE ETKİ

İKLİM

DEĞİŞİMİNDEN ETKİLENME İKİLEM?

KARBONU YÖNETMEK GEREK

TARIMSAL ÜRETİM

Tarımsal Mekanizasyon

Isıtma-Soğutma-Havalandırma GİRDİLER

•Arazi

•Tohum

•Enerji

•Su

•Tarım Kimyasalları

ÇIKTILAR

•Ürün/Ürünler

•Yan Ürünler

•Atık

Tarımsal Yapılar

TARIMSAL ÜRETİM

ENERJİ YÖNETİMİ SU YÖNETİMİ KAYNAK VERİMLİLİĞİ

ATIK YÖNETİMİ

TARIM EKONOMİSİ

SÜRDÜRÜLEBİLİR ÜRETİM

DÜŞÜK KARBON EKONOMİSİ

TARIM KİMYASALLARI

TEDARİK ZİNCİRİ

TARIM

KİMYASALLARI Binlerce

•Bitki Besin Elementleri

•Bitki Büyüme Düzenleyicileri

•Biyoaktif Mikroorganizmalar

•Toprak Yumuşatıcılar

•...

İKLİM DEĞİŞİMİ GÜBRE

İNSAN İÇİN İLK ÖNEMLİ KİMYA ÜRÜNÜ

ÇEVRE-EKOLOJİ

TARIMDA ENERJİ YÖNETİMİ

TARIMSAL ÜRÜN KARBON

AYAK İZİ

ÜRÜN

GÜNEŞ ENERJİSİ DEPOSU

ULUSAL ENERJİ VERİMLİLİĞİ EYLEM PLANI (2017-2023)

Kasım 2017

ENERJİ: İki Bedel MALİYET

ÇEVRE

HAREKETE GEÇ UYGULA İKLİM

DEĞİŞİMİ

TARIMDA ENERJİ YÖNETİMİ

TARIM SEKTÖRÜNDE ENERJİ VERİMLİ PROJELERİN DESTEKLENMESİ

Hazırlama-Kurutma-Depolama-Soğutma-Taşıma KAYNAK VERİMLİLİĞİ

Tarım Kimyasalları-Ekim ve/veya Dikim Malzemeleri- Hasat Malzemeleri

Doğrudan-Dolaylı Enerji Girdisinin Azaltılması

TARIMDA ENERJİ YÖNETİMİ

TARIMSAL ÜRETİMDE YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARININ KULLANIMI

Yerinde-Yerel Kaynaklarla Üretim Güneş-Rüzgar-Su-Biyokütle

Dağıtık Sistemler

Güneş Enerjili Su Pompaları-Kurutma-İklimlendirme Tarımsal Üretim Yapılarında Yenilenebilir Kaynaklar Tarımsal Atık: Öncelik/Yem-Gübre... Enerji Üretimi

BİYORAFİNERİ-ETİK

Atıkla Kojenerasyon ve Trijenerasyon

TARIMDA ENERJİ YÖNETİMİ

BİYOKÜTLE ELDE AMACIYLA

TARIM YAN ÜRÜN ve ATIK POTANSİYELİNİN BELİRLENMESİ ve KULLANIMININ TEŞVİK

EDİLMESİ

Çevre İçin Çözüm- Enerji Üretimi

TARIMDA SU YÖNETİMİ

ÜLKEMİZ

NEREDEYSE SU FAKİRİ TARIMSAL

ÜRÜN SU AYAK İZİ

SÜRDÜRÜLEBİLİR SU YÖNETİMİ

SU RİSKİ

YARI KURAK İKLİM KUŞAĞI

TARIMDA SU YÖNETİMİ

KAYNAKTAN BİTKİYE EN İYİ TEKNOLOJİ İLE SULAMA

• Pompaların İyileştirilmesi

• Su Kayıplarının Önlenmesi

• Açık Sulama/ Kapalı Sulama

• Yüzey Sulama/Basınçlı Sulama

TARIMDA ATIK YÖNETİMİ

ULUSAL ATIK YÖNETİMİ VE

EYLEM PLANI (2016-2023)-Aralık 2017

TARIMSAL ve HAYVANSAL ATIK POTANSİYELİ ATIK: İki Bedel

MALİYET

ÇEVRE