Depresyon
Uzm. Kln. Psk. Cenk Adıgüzel
DSM-5
• Duygudurum bozuklukları başlığı kaldırıldı
• Bipolar ve ilişkili bozukluklar
• Depresif bozukluklar
• Karma dönem ayrı bir dönem olarak tanımlanmıyor
• Depresif Dönem Karma Özellikli
• Manik/hipomanik Dönem Karma özellikli
(son dönemdeki genetik çalışmalardaki BPB un yalnız çökkünlükle değil sch ile de ortaklıkları olması nedeniyle)
DEPRESYON
Çökkünlük
• Hastanın üzgün, keyifsiz, ümitsiz olması
• Hemen her gün olur, günün büyük kısmında olur
• Duruşundan, kendine
bakımından, yüz ifadesinden, konuşmasından anlaşılabilir.
Anhedoni
• Eskiden zevk alınan, ilgi duyulan şeylere karşı olan isteksizlik ve zevk alamama Anerji
• ‘Hiçbir şey yapmadığım halde yorgunum’
• ‘Dinlendiğim halde yorgunluğum geçmiyor’
• ‘Yataktan çıkmak istemiyorum’
• Fizyolojik sebepler (anemi,hipotiroidi vs. ) yoktur.
Psikomotor yavaşlama
• Konuşma, düşünce ve hareketlerinde azalma mevcuttur.
(Depresyonlu hastaların yüz ifadelerinde azalma görülür, hastaların kederli görünümleri çok büyük bir değişikliğe uğramadan gün
boyunca kalır. Hastalar alçak bir sesle, mümkün olduğunca az ve kısa cümlelerle tekdüze konuşurlar).
Psikomotor ajitasyon
• Ruhsal sıkıntının vücut hareketlerine yansımasıdır. (Huzursuzluk, gerginlik)
• Bulundukları yerde sürekli oturamazlar ve oturdukları yerde
kımıldanır dururlar; sigarayla, el çantasıyla, elleriyle sürekli oynama eğilimindedirler ve ayaklarını sürekli oynatırlar.
• Değersizlik ve suçluluk duyguları -Kendine olan güvende azalma
-Geçmiş ve geleceklerini olumsuz olarak değerlendirme -Kendi kendilerini suçlama
-Benlik saygılarında azalma
-Kendini işe yaramaz, değersiz ve küçük görme
• Dikkat bozukluğu
‘Düşüncelerini toparlamakta güçlük’
‘ Bir işe konsantre olamama’
‘Dikkat bozukluğu bellek kaybı gibi anlatılabilir’
DEHB ayrıcı tanı yapılmalıdır.
• Ölüm düşünceleri ve intihar girişimi
‘Sıkıntılarından kurtulmak için bir çare’ ‘Suçluluk duygularından dolayı hakedilmiş bir ceza’
- Orta ve ağır depresyonların %15’i intihar ederek ölürler.
-Depresyon hastalarında intihar riski mutlaka değerlendirilmelidir.
• Geçmişte var mı?, şimdi plan var mı?
kaynakça
• Amerikan Psikiyatri Birliği, Ruhsal Bozuklukların Tanımsal ve Sayımsal Elkitabı, Beşinci Baskı (DSM-5) Tanı Ölçütleri Başvuru Elkitabı’ndan, çev. Köroğlu,E. Hekimler Yayın Birliği, ankara, 2013