geleneklerden biridir. Dinlerinin kökenini Hz. Âdem’e kadar geriye götüren Sâbiîler daima kapalı bir cemaat halinde yaşamışlar ve inançlarına dair gizliliği büyük ölçüde

SABİİLİK



Sabiilik: Ortadoğu ve Mezopotamya coğrafyasında adından söz ettiren önemli dini

geleneklerden biridir. Dinlerinin kökenini Hz. Âdem’e kadar geriye götüren Sâbiîler daima kapalı bir cemaat halinde yaşamışlar ve inançlarına dair gizliliği büyük ölçüde

korumuşlardır. Gnostik bir din olan Sâbiîliğin günümüzde az olsa da hâlen müntesibi bulunmaktadır. Sabiiler, “Manden” ve “Nasura” gibi isimlerle de anılmaktadır. Vaftiz, bu dinin en önemli özelliklerinden biridir. Tarihsel süreçte Ürdün nehri kıyısından Harran’a ve oradan da Güney Irak’a geçip yerleşen Sâbiîler, XX. yüzyılın başlarından günümüze kadar savaş ve benzeri durumlar nedeniyle dünyanın birçok yerine göç etmişlerdir. Dünya

üzerindeki nüfuslarının 20.000’i geçmediği düşünülen Sâbiîlerin halen bir kısmının Irak coğrafyasında yaşadıkları bilinmektedir. Altın ve gümüş işlemeciliğiyle adlarından söz ettiren Sâbiîlerin modern dönemde dinden uzaklaşma, dış evlilik gibi nedenlerle

sayılarının giderek azaldığı düşünülmektedir. (Alıcı,

Tanımlamak için;

 Sabii: Vaftiz olan, suyla yıkanan

 Mandean: Arif, bilen

 Nasura: İnancı koruyanlar

gibi isimler kullanılır

Tarihsel Süreç

 Hz. Adem’le başlatırlar kendilerini

 Bir Yahudi mezhebi kökenli oldukları bilinmektedir.

Esseniler, Vaftizciler, Nasuralara dayanmaktadır.

 Nasuralar Sabii metinlerde atalar olarak geçer.

Yahudilerin ve Romalılaran baskısı sonrasında Güney

Irak’a Dicle ve Fırat nehir kenarlarına yerleşmişler.

Ehli Kitap

 Bakara 32. ayette Yahudiler, Hristiyanlarla birlikte zikredilirler.

 Yahudilik, Mecusilik, Hıristiyanlıktan izler görülür.

 Musa, İsa ve Hz. Muhammed’i sahte peygamber

olarak nitelerler.

Kutsal metinler: GİNZA

 Sâbiî geleneğinin en önemli kutsal metni olan ve

“büyük hazine, büyük kitap” olarak bilinen Ginza, Sağ Ginza ve Sol Ginza olmak üzere iki asli bölümden

oluşmaktadır. “Âdem’in Kitabı” olarak da bilinir.

Sağ ginza

 İlahiyattan mitolojiye birçok konuya değinir.

 Sol Ginza: ruh konusunu ele almakta ve ışık âlemine

yükselişi anlatan bilgiler içermektedir.

Draşa d Yahya

 Yahyanın Öğretileri anlamına gelir ve onun hayatını anlatır. Hz. Muhammed’den bu metinde söz edilir.

 Qolasta: Dua ve ilmihal kitabıdır.

Temel Unsurlar

 Gnostik

 Düalist

 Yahya ışık peygamberleridir.

 Kutsal Metin: Ginza

Gnostik Teoloji

 Işık Kralı Malka d Nhura: Kuzey

 Karanlık Kralı Malka d Hşuka: Güney

 Yedi gezegen ve on iki burç

Demiurg

 Işık Kıralı, Manda d Hiya/Hibil Ziva’yı karanlık aleme gönderir. Bir bakıma casus. Karanlık kralını zincire vurmayı başarır. Sonra ışık alemine yükselir.

 Işık alemindeki varlıklardan Yuşamin, Abatur, Ruha ve Ptahil karanlık aleme iner ve demiurg olurlar.

 Ptahil, dünyayı ve insanı yaratan varlıktır

 Abatur insanları yargılayacaktır.

 Sabiiler Nuh’un oğlu Samdan gelirler

 Diğerleri ise Nuh’a karısı gibi görünen kötü dişil varlık

Ruha’dan gelmişlerdir

kurtarıcı

 Praşia Siva

 Ademi Ptahil yarattı. Ona ışık elçisi Manda d Hiya gnostik bilgi/manda’yı verdi. Adem bu şekilde ışık

alemine yükseldi. Adem ilk Sabii peygamberidir. Daha sonra Şit ve yahya gelir.

 Yahya gnoistik bilgiyi tebliğ etmiştir.