AKTİF ÖĞRENME YAKLAŞIMLARI
Prof. Dr. Recai Doğan
Aktif/Etkin Öğrenme Modeli
Bireyin öğrenme sürecine etkin olarak katılımını sağlamayı amaçlayan bu
yaklaşımda öğrenciler pasif alıcı olmaktan çıkıp yaparak yaşayarak
öğrenen boyutuna geçerler.
Bu metotla karar verme, sorumluluk alma ve öğrenmeyi öğrenme olanağına kavuşurlar.
Bilginin aktarılmasından ziyade becerilerin geliştirilmesi önemlidir.
Öğrenciler Analiz, Sentez ve Değerlendirme gibi
üst düzey becerilerle sürece dahil olurlar.
İş Birlikli Öğrenme etkin öğrenmenin önemli
özelliklerindendir.
Etkin öğrenme, öğrenmeyi öğrenme ve yaşam boyu öğrenme kavramlarını da beraberinde getirir.
Ezbercilik kavramının yerini merak, kuşku, deneyerek öğrenme, araştırma ve uygulama almıştır.
Elde edilen bilgi örgütlenir ve paylaşılır. Bireysel ve grup olarak sorumluluk alınır.
Öğrenme ortamı sınıfla sınırlı değildir.
Geleneksel ölçme araçları yerini tümel değerlendirmeye bırakmıştır.
Etkin Öğrenme sürecinde öğretmenin rolü grubun öğrenmesine rehberlik etmektir.
Aktif/ Etkin Öğrenmenin Temel Nitelikleri
Özgüven
Enerji/
Aktiflik
DenetimÖz
Gruba Ait Olma Duyarlı
Olma Karar Alma
Probleme Dayalı Öğrenme Modeli J. Dewey
Gerçek hayat için, karşılaşılan sorunları tanıma, bunların öneminin
farkında olma, bu sorunların nedenlerini anlama, sorunları çözme
ve olası sorunları önceden giderme davranışlarının gerekli olduğu
düşüncesinde hareket eder.
Probleme Dayalı Öğrenme bir problemden yola çıkılmasını ve öğrenenin öğrenme sürecine aktif
biçimde katılımı ile hedeflerin gerçekleşmesini öngörmüştür.
Burada amaç sadece belli bir sorunun çözümlenmesi değil, o problem aracılığıyla öğrenme hedeflerinin gerçekleştirilmesi ve problem çözme süreci içinde sorgulama,
araştırma vb. becerilerin edinilmesidir.
Yararları
Problem çözme becerilerini geliştirir. «Nasıl
öğrenileceğini öğrenmeye»
teşvik eder.
Yüzeysel öğrenmeyi değil, derinlemesine öğrenmeyi
geliştirir.
Öğrencilerin öğrenme yaşantıları ile gerçek hayat arasında bağ
kurabilmelerine, uygulama ve teoriyi birleştirebilmelerine olanak sağlar.
Öğrenci bilimsel düşünme becerileri kazanarak, yaşamdaki problemlere bu pencereden bakmayı öğrenir.
Karar verme ve eleştirel düşünme gibi
bilişsel alanın üst düzey becerilerini
geliştirir.
Yaşam boyu öğrenme için temel
oluşturur.
Bilgiyi elde etme, yorumlayabilme ve
kullanabilme becerilerini geliştirir.
Probleme Dayalı Öğrenme Adımları
Problemin farkına
varılması Problemin
tanımlanması
Problemle ilgili bilgi toplama
Olası çözümlerin (hipotezlerin) oluşturulması Veri toplama
Verinin analiz edilmesi ve değerlendirilmesi
Sonuç ve genellemelere varma, raporlaştırma
Sınırlılıkları
Bilgi düzeyindeki hedeflerin
gerçekleştirilmesine elverişli değildir.
Her derse ve konuya ilişkin uygun nitelikte
problem durumları oluşturmada sorunlar
yaşanabilir.
Öğrenciler arasındaki bireysel farklılıklar süreci
olumsuz etkiler.
Kalabalık sınıflarda öğretimin niteliği
düşebilir.
Proje Temelli Öğrenme Modeli
J. Dewey, Bruner ve Kilpatrick’in katkılarıyla
ortaya konulmuştur.
Öğrenciyi öğrenme-öğretme sürecinin merkezine alan, gerçek yaşam konularına ve
uygulamalarına yer veren bir öğrenme yaklaşımıdır.
Öğrencilerin bağımsız çalışma, bağımsız düşünme ve problem çözme
becerilerini geliştirdiği için daha çok uygulama, analiz ve sentez
düzeyindeki hedeflerin gerçekleştirilmesinde kullanılır.
Amacı, öğrenciye kendi öğrenme stratejisini keşfetmesinde yardımcı olmaktır. Öğrenci hedeflerini belirler,
süreci planlar ve sürecin sonunda yaratıcılığını da kullanarak özgün bir ürün
ortaya koyar.
Proje Temelli Öğrenme Adımları
Projenin seçilmesi Projenin planlanması Proje ile ilgili araştırmanın yapılması Öğrencilerin yönlendirilmesi Projenin gerçekleştirilmesi Projenin sunumu Projenin değerlendirilmesi
Yararları
Her öğrenci projesini gerçekleştirirken eski ve yeni bilgileri arasında özgün bağlantılar
kurar. Bilgilerini öğrendiği yeni bilgilerle bütünleştirir.
Öğrenme aktivitelerinde disiplinler arası bağlar
kurulur.
Grupla çalışma sırasında işbirliğini
artırır.
Yaşam boyu öğrenmeyi sağlar.
Zekanın farklı boyutlarının kullanımına izin
verir.
Sınırlılıkları
Proje Tabanlı Öğrenme süreci, geleneksel öğrenme
yöntemlerinin uygulandığı sınıflara göre daha uzun
zaman alabilir.
Projenin sınırları iyi çizilmezse konuda
aşırı bir sapma ve dağılma gözlenebilir.
Bilişsel alanın bilgi düzeyindeki hedeflerine
ulaşmada kullanılamaz.
Uygulama ve daha üst düzey hedeflere ulaşmada
etkilidir.
Her ders ve konuda etkili olmayabilir.
Yaşam Boyu Öğrenme Modeli
Temel ilkesi, bilinçli ve amaçlı olarak yaşam boyunca öğrenmeye devam etmektir.
Ne öğrenmesi gerektiğine karar veren, öğrenme sürecini yöneten, örgün ve yaygın tüm öğrenme olanaklarından yararlanan birey etkili bir yaşam boyu öğrenme
sürdürmektedir.
Yaşam boyu öğrenme evde, okulda, işyerinde kitle iletişim araçlarıyla gerçekleşen öğrenmeyi de içerir.
Yaşam Boyu Öğrenme İçin Gerekli Beceriler
Kendi öğrenmesini nasıl yöneteceğini ve kendisini nasıl güdüleyeceğini bilme
Değişen dünyaya nasıl uyum sağlayacağını bilme
Etkili öğrenme ve bireylerle iletişim kurmak için geniş bir strateji repertuvarına sahip olma
Öğrendiklerini uygulama ve belleğini geliştirme
Geriye dönerek düzeltme ve geliştirme
Yaşam Boyu Eğitimin Temel Özellikleri Süreklilik
Yaratıcılı k
Kendi Kendine Öğrenme
