KLAVİKULA-SCAPULA KIRIKLARI
YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ
SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY
2015
KLAVİKULA KIRIKLARI
• Tüm kırıkların %5
• Omuz kuşağı yaralanmalarının %44 ü
• Ciddi omuz bölgesi yaralanmalarının yarısı
• çocukluk çağının en sık kırığı
Klavikula Kırıkları
• Oluş mekanizması :
1.Direkt zorlama
2.İndirekt zorlama(en sık)
• Çocukta sıklıkla
– yaşağaç kırığı – eğilme tipi kırık
– kırık olmaksızın eğilme deformitesi
Klavikula kırıkları- Sınıflama
• Tip 1- proximal 1/3= (%5)
• Tip 2- orta 1/3= (%80)
• Tip 3- distal 1/3= (15)
• Tip 1 injury: undeplase kırık ve coracoacromial ligament intakt
• Tip 2 injury: deplase kırık ve proximalde coracoklavikular ligamentte ayrılma
• Tip 3 injury: eklem yüzeyini içeren
Klavikula kırıkları- Klinik
• şişlik, ekimoz, deformite
• krepitasyon,palpabl deformite
• Kol içe-aşağı-öne dönük
• Etkilenen extremite vücuda yapışık ve diğer extremite tarafından destekli
Klavikula Kırıkları- Klinik
• Eşlik eden yaralanmalar
– Akciğer: pnömotoraks (proximal 1/3 sık) – Nörovasküler:
• brachial plexus
• subclavian a-v
• internal juguler ven
• axiller arter
– Costa yaralanması
Klavikula kırıkları-FM
Klavikula kırıkları-FM
Klavikula kırıkları-Radyoloji
• Antero-posterior omuz grafisi
• BT
Klavikula kırıkları-Radyoloji
Klavikula kırıkları-Radyoloji
Klavikula kırıkları-Radyoloji
Klavikula kırıkları- Tedavi
• REDÜKSİYON
• İMMOBİLİZASYON
• ANALJEZİ
• BUZ TATBİKİ
• ERKEN EGZERSİZ
• CERRAHİ
Klavikula kırıkları- Tedavi
• İMMOBİLİZASYON:
– Çocuklarda 2-4 hafta
– Adelosan ve adultlarda 4-8 hafta
• Kol askısı
• Sargı
• Velpeau bandajı
• Clavicular splint= sekiz bandajı
• Clavicular spica cast
Shoulder immobilizer
Velpeau bandajı
Sekiz bandajı
Klavikula kırıkları- Tedavi
• CERRAHİ
– distal 1/3 kırıklar-tip 2
(korakoakromial lig yırtığı) – Ciddi deplase
– Nonunion
– Nörovasküler yaralanma – Açık kırık
Klavikula yaş ağaç kırığı
• Pediatrik populasyonda
• Orta 1/3 kısımda
• Çoğu undeplase
• Klinik (+)
• Radyoloji (-)
• Tedavi: basit kol askısı 7-10 gün
SCAPULA KIRIKLARI
• Tüm kırıkların %1
• Omuz kuşağı yaralanmalarının %5
• 30-40 yaşlarında ve erkeklerde
• Yüksek enerjili injury
– Motorlu araç kazaları – Yüksekden düşme
– Crush injury
Scapula kırıkları- sınıflandırma
1. Body
2. Glenoid rim
3. İntraartiküler glenoid 4. Neck
5. Acromion 6. Spine
7. Coracoid
• Tip 1=body ve spine
• Tip 2=acromion ve coracoid proçes
• Tip 3=neck ve glenoid fossa
Scapula kırıkları- Klinik
• lokalize hassasiyet
• Krepitasyon
• Hematom
• Omuz adductionda
• Kol vücuda bitişik
• Hareketle şiddetli ağrı!
• Eşlik eden injury bulguları
Scapula kırıkları- Klinik
EŞLİK EDEN
YARALANMALAR
• 1.kosta ve klavikula kırığı (en sık)
• Aynı taraf akciğer
– Pnomotoraks – Hemotoraks
– Pulmoner kontüzyon
• Humerus başı kırığı
• Nörovasküler yaralanma
– Brachial plexus
– Suprascapular sinir – Subclavian damarlar
• Omuz kuşağı/rotatuar cuff yaralanması
• Spinal travma
Scapula kırıkları- Klinik
• Scapulatorasik ayrılma: nadirdir
– Lateral scapula deplasmanı – Klavikular disruption
– Ciddi yumuşak doku zedelenmesi
Scapula kırıkları- Radyoloji
• Antero-posterior omuz grafisi (35’)
– Glenoid fossanın posterior kenarı ile humerus başı üstüste biner.
– Gerçek Anteroposterior (45’) bakılmalı
• Lateral scapula grafisi
• Axiller grafi Y şeklinde
– Glenoid fossa humerus ilişkisi
– Acromion-coracoid-glenoid-humerus başı Dezavantajı: bazı yaralanmalarda pozisyon vermek zor. Modifiye axiller grafi(25’)
Scapula kırıkları- Radyoloji
• Antero-posterior omuz grafisi (35’)
– Glenoid fossanın posterior kenarı ile humerus başı üstüste biner.
– Anteroposterior(45’)
Scapula kırıkları- Radyoloji
• Axiller grafi
Scapula kırıkları- Radyoloji
• Lateral scapula grafisi
• Y şeklinde görünür
• Glenoid fossa humerus ilişkisini iyi gösterir.
• Acromion-coracoid-glenoid- humerus başı
• Dezavantajı: bazı
yaralanmalarda pozisyon vermek zor.
• Modifiye axiller grafi(25’)
Scapula kırıkları- Radyoloji
Scapula kırıkları- Radyoloji
Scapula kırıkları- Radyoloji
Scapula kırıkları- Radyoloji
Scapula kırıkları- Tedavi
• İMMOBİLİZASYON
• Omuz kol askısı 2-4 hafta
• Velpeu bandajı
• ANALJEZİ
• ERKEN OMUZ EGZERSİZLERİ
• CERRAHİ
Scapula kırıkları- Tedavi
• Cerrahi
– Deplase glenoid artiküler kırıkları – Angule glenoid boyun kırıkları
– Deplase acromion kırığı – Deplase coracoid kırıklar
(coracoclavikular lig yırtıksa) – Rotatuar cuff ile ilişkili kırıklar
