Dr. Muhammed SULU
İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ticaret Hukuku Anabilim Dalı Öğretim Üyesi
TİCARİ SIRLARIN KORUNMASI
Genişletilmiş 3. Baskı
ÜÇÜNCÜ BASKIYA ÖNSÖZ ... VII İKİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ ... XI BİRİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ ...XIII İÇİNDEKİLER ...XV KISALTMALAR...XIX
GİRİŞ ...1
BİRİNCİ BÖLÜM 1. Ticari Sır Kavramı ...5
1.1. Ticari Sır Kavramının Tarihsel Gelişimi ...5
1.1.1. Kapsamı ve Tanımı ...10
1.1.2. Unsurları ...14
1.1.2.1. Genel Olarak ...14
1.1.2.2. Bilginin Ticari Nitelikte Olması ...14
1.1.2.3. Ticari Bilgiyi Gizli Tutma İradesi ...15
1.1.2.4. Sır Sahibinin Sırrın Gizli Kalmasında Menfaatinin Olması ...17
1.1.2.5. Sırrın Ekonomik Bir Değere Sahip Olması ...18
1.2. Benzer Kavramlardan Farkları ... 20
İÇİNDEKİLER
XVI
1.2.1. Devlet Sırrı ... 20
1.2.2. Meslek Sırrı ...21
1.2.3. İş Sırrı ... 22
1.2.4. Müşteri Sırrı ... 23
1.2.5. Şirket Sırrı ... 25
1.2.6. Know-How ... 26
1.2.7. Değerlendirmemiz ...31
1.3. Karşılaştırmalı Hukukta ve Uluslararası Düzenlemelerde Ticari Sır Kavramı ...32
1.3.1. İngiliz Hukukunda Ticari Sır Kavramı ...32
1.3.2. Amerikan Hukuku’nda Ticari Sır Kavramı ...35
1.3.3. Paris Sözleşmesi’nde ve TRIPS’de Ticari Sır Kavramı ...42
1.3.4. AB Hukuku’nda Ticari Sır Kavramı ... 44
İKİNCİ BÖLÜM 2. Ticari Sırların Korunmasına İlişkin Hukuki Rejim ...47
2.1. Ticari Sırların Korunması Gerekliliği ...47
2.2. Ticari Sırların Korunmasına İlişkin Teorik Görüşler ... 48
2.3. Türk Hukuku’na Göre Ticari Sırların Korunması ...51
2.3.1. Anayasal Koruma ...51
2.3.2. Genel Koruma ...52
2.3.2.1. TTK’daki Haksız Rekabet Hükümleri ...52
2.3.2.1.1. Ticari Sırrın İhlali Sonucunda Oluşan Haksız Rekabet İçin Açılabilecek Davalar ... 56
2.3.2.2. TTK m. 527’deki Sır Saklama Yükümü ...59
2.3.3. Özel Koruma ...59
2.3.3.1. Bankacılık Kanunu’na Göre Ticari Sırların Korunması ...59
2.3.3.2. Sermaye Piyasası Kanunu’na Göre Ticari Sırların Korunması ... 63
XVII 2.3.3.3. Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’a Göre
Ticari Sırların Korunması ... 66 2.3.3.4. Ticari Sır, Banka Sırrı ve Müşteri Sırrı
Hakkında Kanun Tasarısı’na Göre Ticari
Sırların Korunması ...70 2.3.3.5. Bilgi Edinme Hakkı Kanunu’na Göre Ticari
Sırların Korunması ...74 2.3.3.6. Elektronik Haberleşme Kanunu’na Göre Ticari
Sırların Korunması ... 77 2.3.3.7. Fikri ve Sınai Haklar Hukukuna Göre Ticari
Sırların Korunması ...79 2.3.3.8. Ortaklıklar Hukuku Kapsamında Bilgi Alma
Hakkının Bir Sınırı Olarak Ticari Sırların
Korunması ... 83 2.3.3.9. Arabuluculuk Mevzuatına Göre Ticari Sırların
Korunması ... 90 2.3.3.10. Bazı İkincil Mevzuatlardaki Ticari Sır Korumaları 93 2.4. Karşılaştırmalı Hukukta ve Uluslararası Düzenlemelerde
Ticari Sırların Korunması ...95 2.4.1. İngiliz Hukukuna Göre Ticari Sırların Korunması ...95 2.4.2. Amerikan Hukukuna Göre Ticari Sırların Korunması ...98
2.4.2.1. Yeknesak Ticari Sırlar Kanunu’na Göre Ticari
Sırların Korunması ...98 2.4.2.2. Birinci Haksız Fiil Düzenlemesi’ne Göre Ticari
Sırların Korunması ...101 2.4.2.3. Ekonomik Casusluk Kanunu’na Göre Ticari
Sırların Korunması ... 102 2.4.2.4. Üçüncü Haksız Rekabet Düzenlemesi’ne Göre
Ticari Sırların Korunması ... 103 2.4.2.5. Ticari Sırları Koruma Kanunu’na Göre Ticari
Sırların Korunması ... 104 2.4.3. AB Hukukuna Göre Ticari Sırların Korunması ... 106
XVIII
2.4.4. Paris Sözleşmesi’ne ve TRIPS’e Göre Ticari Sırların
Korunması ... 109
2.5. Ticari Sırların Sözleşmesel Korunması ...110
2.5.1. Sözleşme Öncesi Koruma ...111
2.5.2. Sözleşme ile Ticari Sırların Korunması ... 113
2.6. Ticari Sırların Cezaî Olarak Korunması ...123
2.7. Ticari Sırrın Devrini Sağlayan Hukukî İşlemler ... 132
2.8. Ticari Sır Korumasının Ortadan Kalkması ...134
2.8.1. Sırrın Aleniyet Kazanarak Açığa Çıkması ... 135
2.8.2. Tersine Mühendislik (Reverse Engineering) ... 136
SONUÇ ...141
EK-1: TİCARÎ SIR, BANKA SIRRI VE MÜŞTERİ SIRRI HAKKINDA KANUN TASARISI ... 147
EK-2: UNIFORM TRADE SECRETS ACT WITH 1985 AMENDMENTS ... 151
EK-3: 1985 YASA DEĞİŞİKLİKLERİ İLE YEKNESAK TİCARİ SIRLAR KANUNU ... 165
EK-4: DEFEND TRADE SECRETS ACT OF 2016 ... 180
EK-5: 2016 TİCARİ SIRLARIN KORUNMASI KANUNU ... 196
KAYNAKÇA ... 213