MUSTAFA KAFA / 8. SINIF TAM ÖĞRENME – Öznel / Nesnel Cümleler
KONU : CÜMLE ANLATIMI:
1. Öznel Anlatımlı Cümleler
Söyleyenin kendi düşüncesini, duygusunu veya beğenisini içeren cümlelerdir. Doğruluğu ya da yanlışlığı kişiden kişiye göre değiştiği için öznel yargılar kanıtlanamaz.
ÖRNEK:
Kendisine layık görülen ödül için çok mutlu olmuştu.
> Yukarıdaki cümlede ödül almanın verdiği mutluluk ölçülemeye kişisel bir ifadedir. Bu nedenle cümle öznel bir cümledir.
Sıra arkadaşının bazı davranışlarına hiçbir anlam veremiyordu.
Televizyonların verdiği karamsar haberler insanın canını sıkıyor.
2. Nesnel Anlatımlı Cümleler
Söyleyenin duygu veya düşüncesini içermeyen; doğruluğu ya da yanlışlığı kişiden kişiye göre değişiklik
göstermeyen cümlelerdir. Nesnel yargılar, araştırma sonucu ulaşılabilecek, herkesçe kabul görmüş, kanıtlanabilir yargılardır.
ÖRNEK:
Çalıkuşu romanı dizi halinde televizyona uyarlanmış.
> Yukarıdaki cümlede kesin bir bilgi yer almaktadır. İfade edilen yargı kanıtlanabilir özelliğe sahiptir.
Şair şiirinde benzetme sanatına sıkça yer vermiş.
Hazırlayacakları proje için planlama yaptılar.
: ALIŞTIRMA
Aşağıdaki cümleleri inceleyiniz ve öznel nesnel olarak ayırınız.
Okumaya olan sevgisi her şeyden daha çoktu.
|………..|
Arkadaşının yaptığı davranış hiç de hoşuna gitmemişti.
|………..|
Türkiye’nin Suriye ile kara sınırı var mıdır?
|………..|
Son okuduğun hikaye kitabını beğendin mi?.
|………..|
Arda’nın yaptığı davranışlara çok içerlemişti.
|………..|
Okuduklarım arasında Petey adlı kitaptan etkilendim.
|………..|
Yarışma için yaptığım özet iki sayfayı buldu.
|………..|
Olay yerinde suçluyu eleveren kanıtlara ulaştılar.
|………..|
Sorunları kendi yöntemleri ile çözmeleri daha iyi olur.
|………..|
Doğal gaz çalışmaları için sitemizin yolunu kestiler.
|………..|
Resimlerini kendi yaptığı şövalyenin üzerinde boyuyor.
|………..|
Okuduğu yazı, üzerinde derin etkiler bıraktı.
|………..|
Başarının tek yolu çalışmanın düzenli yapılmasıdır.
|………..|
Projenin son günü geldiğinde çalışmamız bitmemişti.
|………..|
İyi bir okur olmak için güncel kitapları takip etmeliyiz.
|………..|
Tuttuğu takım bu hafta da yendiği için çok sevinçliydi.
|………..|
ÖZNEL / NESNEL CÜMLELER
ETKİNLİK :
Aşağıdaki boşlukları sonlarında verilen anlama göre doldurunuz?
İlçemizin halk kütüphanesinde ………
……….…(öznel) Okulca gittiğimiz piknikte ……….………
………..……(nesnel) Okuduğum kitaptaki ……….
………(öznel) Okuduğum kitaptaki ……….…
………..………(nesnel)
Aşağıda verilen bilgiler öznel cümlelere aitse başına Ö, nesnel cümlelere aitse N yazınız.
[…..] Herkes tarafından aynı olarak kabul edilen cümlelerdir.
[…..] Cümlenin belirttiği yargı kanıtlanamamaktadır.
[…..] Söyleyenin kişisel düşüncesini yansıtmaktadır.
[…..] Cümlede ifade edilenlerin doğruluğu veya yanlışlığı tespit edilebilir.
[…..] Hiçbir şekilde yorum yapılmayan cümlelerdir.
[…..] Kişiden kişiye değişebilen durumları ifade eden cümlelerdir.
Aşağıdaki metinde öznel anlatımlı olan cümleleri altını çizerek gösteriniz.
Arkadaşlarla beraber halk kütüphanesine araştırma yapmak için gittik. Kütüphanenin girişinde çok hoşunuza gidecek bir tabloyla karşılaşıyorsunuz. Beş çocuğun hep birlikte bir kitap okuma sahnesi var tabloda. Kütüphanenin çalışma alanına gidince çalışma isteğinizi uyandıran bir manzara karşılıyor sizi. Her masada üç beş kitap, başında bu kitaplardan araştırma yapan öğrenciler. İçeri girer girmez kütüphane görevlisi karşılıyor sizi ve boş bir yer gösteriyor. Size gösterilen ilgiden çok hoşlanıyorsunuz.
: TEST 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisi öznel anlam
içermektedir?
A) Sabah uyanamadığı için geç kalmış.
B) Hikaye daha ilk satırlarında insanı sarıyor.
C) Hediye olarak gelen kitapları raflara dizdi.
D) Mimarlar evin planını yanlış çizmişler.
1. Sporun hiçbir dalın- dan zevk almamak
mümkün değildir.
2. Yazının tarihi çok eskilere dayanır.
3. Eski eserler bugünkü eserlerden görkemliymiş.
4. Sadece hikaye türünde eser vermiş yazarla-
rımız vardır.
Yukarıda öznel anlatımın olduğu kutucuklar boyanacaktır.
2. Buna göre, kaç numaralı kutular boyanmalıdır?
A) 1 – 2 B) 2 – 3 C) 1 – 3 D) 3 – 4 3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde nesnel bir karşılaştırma yapılmıştır?
A) En küçük yavru diğerlerinden sevimliydi.
B) Sana en yakışan kazak yeşil olanıydı.
C) Bu kitap okuduklarım arasında en uzunuydu.
D) Kitaptaki hikayelerden en beğendiğim üçüncüsüydü.
4. Yukarıdaki film hakkında söylenenlerden hangisi öznel bir ifade içermektedir?
A) Her sahnesinde sizi gülmekten kıracak bir filmdir.
B) Filmde iki arkadaşın yolda başına gelenler anlatılıyor.
C) Yol Arkadaşım filmi 2017’de çekilmiş.
D) Film çok izlendiği için ikincisini çekeceklermiş.
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kişisel görüş söz konusudur?
A) Kendi kültürümüzde orta oyunu, karagöz gibi tiyatrolarımız vardır.
B) Batılı tarzı tiyatro cumhuriyetle birlikte başlamıştır.
C) Tiyatroda en önemli konu seyircilerin oyunu beğenip beğenmediğidir.
D) Tiyatrolar her geçen sene seyirci sayısını ikiye katlıyor.
