T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI SAĞLIK BAKANLIĞI PERSONEL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ PERSONELİNİN UNVAN DEĞİŞİKLİĞİ SINAVI 30. GRUP: ÇEVRE MÜHENDİSİ

(1)

SAĞLIK BAKANLIĞI PERSONEL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ PERSONELİNİN UNVAN DEĞİŞİKLİĞİ SINAVI

30. GRUP: ÇEVRE MÜHENDİSİ

5 ARALIK 2009 Saat:10.00 EĞİTİM TEKNOLOJİLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Ölçme Değerlendirme ve Açıköğretim Kurumları Daire Başkanlığı

Adayın Adı ve Soyadı : Aday Numarası (T.C. Kimlik No) :

A

DİKKAT: 1. Soru kitapçıklarını kontrol ederek, baskı hatası olan kitapçığın değiştirilmesi için salon sorumluları- na başvurunuz.

2. Soru kitapçığındaki açıklamaları okuyunuz.

3. Sınavda hesap makinesi, cep telefonu ve çağrı cihazı kullanılması yasaktır.

CEVAP KÂĞIDI İLE İLGİLİ AÇIKLAMALAR

1. Cevap kâğıdı üzerine yazacağınız yazı ve yapacağınız işaretlemelerde kurşun kalemden başka kalem kul- lanmayınız.

2. Size verilen cevap kâğıdında yazılı olan bilgilerin size ait olup olmadığını kontrol ediniz ve kitapçık türünü mutlaka işaretleyiniz.

3. Cevaplarınızı cevap kâğıdına aşağıdaki örnekte olduğu gibi yuvarlağı, dışına taşırmadan işaretleyiniz. Yan- lış karalamalarınızı düzeltirken yuvarlağın içini temizce siliniz.

ÖRNEK KODLAMA:

SORU KİTAPÇIĞI İLE İLGİLİ AÇIKLAMA

1. Soru kitapçığında 50 soru bulunmaktadır. Kitapçık için verilen cevaplama süresi 75 dakikadır.

2. Her sorunun dört seçeneği vardır. Dört seçenekten sadece bir tanesi doğru cevaptır.

3. Cevaplarınız puanlanırken her doğru cevaba puan verilecek, yanlış cevaplarınız dikkate alınmayacaktır.

4. Size ayrı bir karalama kâğıdı verilmeyecektir. Soru kitapçığınızın içindeki boş alanları karalama yapmak için kullanabilirsiniz.

A B C D

Bu kitapçığın her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, kitapçığın tamamının veya bir kısmının Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğünün yazılı izni olmadan kopya edilmesi, fotoğraf- larının çekilmesi, bilgisayar ortamına alınması, herhangi bir yolla çoğaltılması, yayımlanması veya başka bir amaçla kullanılması yasaktır. Bu yasağa uymayanlar, doğabilecek cezai sorumluluğu ve kitapçığın hazırlanmasındaki mali külfeti peşinen kabullenmiş sayılır.

Soracağınız bir şey var mı? Varsa, şimdi sorunuz; sınav başladıktan sonra sorularınıza cevap verilmeyecektir.

Hazır mısınız? Sınav, okulun bütün salonlarında aynı anda başlayacağı için başlama zilini beraberce bekleyelim.

Hepinize başarılar dileriz.

(Salon başkanı başlama ve bitiş saatini tahtaya yazacaktır.)

(2)

Aşağıdakilerden hangisi modern çevre prob-

1.

lemlerinden biri değildir?

Ozon tabakasının incelmesi A)

Su kirlenmesi B)

Asit yağmurları C)

Küresel ısınma D)

Aşağıdakilerden hangisi çevre sorunlarını

2.

en aza indirmek veya önlemek için alınacak önlemlerden biri değildir?

Gelişmiş ülkelerden gelişmekte olan ülkelere A)

teknoloji transferi yapılırken çevre gerçekleri- ne önem verilmemelidir.

Çevre koruma önlemlerini hayata geçirmeli ve B)

geçici olsa bile çevre temizlenmelidir.

Kritik doğal alanlar hemen kontrol altına alın- C)

malıdır.

Çevre dostu enerji politikaları geliştirilmelidir.

D)

Aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

3.

Su kirliliği arıtma sistemleri ile kolayca gideri- A)

lebilir.

Su kolay kolay kirlenmez, kirlenmenin olması B)

için çok büyük miktarda kirletici gereklidir.

Çevreyi korumak için denetleme yeterlidir.

C)

Toplumun eğitimine ve bilinçlendirilmesine ihtiyaç yoktur.

Kirlenmiş bir su kaynağının temizlenmesi- D)

nin maliyeti çok yüksektir. Bazı hâllerde ise bozulan doğal dengenin yeniden kurulması imkânsızdır.

Aşağıdakilerden hangisi Çevre Etki Değerlen-

4.

dirmesinin (ÇED) ana ilkelerinden biri olamaz?

Mümkün olan en erken aşamada diyalog A)

Planlama süreciyle bütünleştirme B)

Sorumluluğun azaltılması C)

Demokrasi D)

Organik maddelerin oksijenli ortamda ayrış-

5.

maları sonucu aşağıdakilerden hangisi ger- çekleşir?

Sadece metan açığa çıkar.

A)

Sadece karbondioksit açığa çıkar.

B)

Sadece karbondioksit ve metan açığa çıkar.

C)

Organik maddenin bir kısmı karbondioksite, bir D)

kısmı ise biyokütleye dönüşür.

Nüfusu 10 000 olan bir yerleşim biriminde yıl-

6.

da 1000 doğum gerçekleşiyor ise doğum oranı binde kaçtır?

A) 1000 B) 100 C) 80 D) 50

Aşağıdakilerden hangisi ekosistemin abiotik

7.

oluşumlarından biri değildir?

A) Ayrıştırıcılar B) Rüzgâr C) Toprak nemi D) Sıcaklık

Aşağıdakilerin hangisi gürültünün oluşturdu-

8.

ğu sonuçlardan biri değildir?

İşitme kaybı A)

Uyku düzeninin bozulması B)

Yorgunluk ve sinirlilik durumu C)

Dikkat gerektiren işlerde performans artışı D)

Aşağıda durumların hangisinde kompozit nu-

9.

muneler grab (tekil) numunelere tercih edilir?

Kullanılmış su akımı sürekli değilse A)

Atık su karakteristiği çok değişken ise B)

Numunelerin hemen analizi gerekiyorsa C)

İşletme kısa süreli ve oldukça üniform atıksu D)

veriyorsa

Aşağıdakilerden hangisi canlı organizmaların

10.

birbirleriyle ve çevreleriyle ilişkilerini incele- yen bilim dalına verilen addır?

A) Biyoloji B) Antropoloji C) Jeoloji D) Ekoloji

200 m

11.

³ hacme sahip bir havuza, debisi 100 m³/gün olan su verilmesi durumunda su- yun havuzdaki ortalama bekletme süresi kaç gün olur?

A) 0 B) 1 C) 2 D) 10

Aşağıdakilerden hangisi içme ve kullanma

12.

sularında istenen özelliklerden biri değildir?

Agresif olması A)

Kullanma amaçlarına uygun olması B)

Hastalık yapan mikroorganizma içermemesi C)

Kokusuz, renksiz, berrak ve içimi serinletici D)

olması

(3)

İçme suyu arıtımında biriktirme haznelerinin

13.

kullanımı ile ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

Suyun BOİ’si artar.

A)

Suyun bulanıklığı azalır.

B)

Suda bulunan iri daneler çökelir.

C)

Sudaki çözünmüş oksijende artma olabilir.

D)

Aşağıdaki yöntemlerden hangisi içme suyun-

14.

da tat ve koku kontrolü için uygun değildir?

A) Havalandırma B) Aktif çamur sistemi C) Klorlama D) Ozonlama

BOİ analizinde aşı düzeltmesi ne amaçla

15.

yapılır?

Nitrit girişimini önlemek için A)

Seyreltme suyu kontrolü için B)

Klorür girişimini önlemek için C)

Aşı tarafından harcanan çözünmüş oksijen D)

miktarını belirleyebilmek için

0,1 N NaOH’in pH’sı aşağıdakilerden hangisidir?

16.

A) 10 B) 11 C) 13 D) 14

Kimyasal oksijen ihtiyacı 2000 mg/l olan

17.

bir atık suyu % 95 oranında arıtmak için 0,5/

k= dakika, bekletme süresi 10 dakika olan tam karışımlı reaktörden kaç adet gereklidir?

(dC/dt = -kC)

A) 2 B) 3 C) 4 D) 6

18.

Başlangıç konsantrasyonu 1000 mg/l olan bir maddenin sıfırıncı (0°) derece reaksiyonla ay- rıştığı bilinmektedir. Ayrışma hızı = 10/dakika ise bu maddenin yarı ömrü kaç dakikadır?

A) 50 B) 100 C) 200 D) 400 Toplam sertliği 80 mg CaCO

19.

₃ /l olan bir suyun

alkalinitesi 50 mg CaCO₃ /l ise bu suyun kalıcı sertlik değeri nedir?

A) 10 B) 20 C) 30 D) 50

Giriş KOİ konsantrasyonu 200 mg/l,

20.

K_s = 100 mg/l ve µ_maksimum = 2 gün^-1 olması durumunda verim % 90 iken µ (gün^-1) hangi değeri alır?

Hacmi 9 litre bekletme süresi 1,5 gün olan

21.

rektörün debisi kaç litre/gündür?

A) 1,5 B) 6 C) 7 D) 9

Aşağıdaki nüfus tahmin yöntemlerinden han-

22.

gisi doğrudan grafik yönteme dayanır?

Aritmetik artış yöntemi A)

Geometrik artış yöntemi B)

Benzer şehir yöntemi C)

Lojistik eğri metodu D)

Aşağıdakilerden hangisi deniz suyunun tatlı

23.

su tabakasının içine girmesini önlemek için alınan önlemlerden biri değildir?

Yüzeyaltı barajı yapmak A)

Tatlı su pompalamayı artırmak B)

Sahile paralel kuyulardan sürekli su çekmek C)

Sahile paralel kuyulardan zemine sürekli tatlı D)

su vermek

İletim hatlarının yüksek noktalarındaki ha-

24.

vanın boşaltılmasını ve gerektiğinde boruya hava girmesini sağlayan cihaza verilen ad nedir?

A) Vantuz B) Maslak C) Tahliye vanası D) Tevkif vanası

Düz bir yerleşim biriminde aşağıdaki kanal

25.

şebekelerinden hangisi tercih edilmelidir?

Radyal kanal şebekesi A)

Halka şeklinde kanal şebekesi B)

Yelpaze şeklinde kanal şebekesi C)

Ana kanalı sahile paralel kanal şebekesi D)

Birleşik sistem kanal ağları için aşağıdakiler-

26.

den hangisi geçerli değildir?

Alıcı ortamın kirlenmesine neden olur.

A)

Yaz aylarında kanalda çökelme ve koku olur.

B)

Ayrık sisteme göre yatırım maliyeti daha yük- C)

sektir.

Şiddetli yağmurlarda bodrum katlarını su D)

basabilir.

Şiddeti 10 mm/dakika olan bir yağmurun veri-

27.

mi kaç litre/saniye/hektar’dır?

(4)

Aşağıdakilerden hangisinde akış kat sayısı (C)

28.

en küçüktür?

A) Metal kaplı çatılar B) Park ve bahçeler C) Asfalt yüzeyler D) Kiremit kaplı çatılar

Aşağıdakilerden hangisi ötrofikasyonun gös-

29.

tergesi değildir?

Bulanıklık artışı A)

Aşırı alg çoğalması B)

Secchi diski derinliğinin azalması C)

Gündüzleri düşen O

D) ₂ konsantrasyonu

İçme ve kullanma suyu amaçlı kullanılan

30.

yapay ve/veya doğal göllerin mutlak koruma alanı için aşağıdaki maddelerden hangisi yanlıştır?

Bu alanda turizm yerleşmelerine izin verilir.

A)

Bu alanda kalan mevcut yapılar dondurulmuş- B)

tur.

Kamulaştırmayı yapan idarece gerekli görülen C)

yerlerde alan çitle çevrilir veya koruma alanı teşkil edilir.

İçme ve kullanma suyu projesine ve mevcut D)

yapıların kanalizasyon sistemlerine ait mecbu- ri teknik tesisler hariç olmak üzere, bu alanda hiçbir yapı yapılamaz.

Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’ne göre Sınıf

31.

YAS I ve Sınıf YAS II grubu yer altı sularının alındığı kuyu, pınar ve infiltrasyon galerileri- nin toplu içme suyu temini amacıyla kullanı- lanların, kaç metreden daha yakın mesafeler- de hiçbir yapıya, katı ve sıvı atık boşaltımına ve geçişe izin verilmez?

A) 800 B) 500 C) 200 D) 50

Aşağıdaki ifadelerden hangisi alıcı ortam stan-

32.

dartı için geçerli değildir?

Kontrolü zordur.

A)

Yeni deşarjlar durumunda ileri derecede arıt- B)

ma gerekebilir.

Alıcı ortamın gelecekteki kullanımları ile ilgili C)

olarak bugünden karar verilebilir.

Alıcı ortamda herhangi bir parametre standart D)

değerinin üzerine çıktığı zaman kaynağını bulmak hem zor hem de zaman alıcıdır.

Kirlenme sonucu bir nehir boyunca zaman ve

33.

mesafeye göre değişim incelendiğinde azot bileşikleri için aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

Organik azot azalır.

A)

Amonyum azotu sürekli azalır.

B)

Amonyum azotu önce artar sonra azalmaya C)

başlar.

Nitrit konsantrasyonu bir miktar arttıktan sonra D)

azalır.

Çözünmüş oksijen değeri 10 mg/l ve debisi

34.

9000 m³/sn olan bir akarsuya çözünmüş oksi- jen konsantrasyonu 2 mg/l ve debisi 1000 m³/sn olan atıksu deşarj edilmesi duru-

munda akarsu+atık su karışımın çözünmüş oksijen konsantrasyonu hangi değeri alır?

A) 9,8 B) 9,2 C) 8 D) 7

Bir göl suyunun analizi sonucu C = 72 mg/l,

35.

N = 1,4 mg/l ve P = 0,62 mg/l olarak bulun- duğuna göre alg oluşumu için hangi madde sınırlayıcıdır?(C = 12, N = 14, P = 31)

A) Azot B) Fosfor

C) Karbon D) Azot ve Fosfor

Aşağıdakilerden hangisi damlatmalı filtrelerde

36.

geri devrin nedenlerinden biri değildir?

Filtrelerde sinek çoğalmasını azaltmak A)

Filtrelerin üzerine verilen yüzeysel yükü artır- B)

mak

Filtrelerdeki biyokitle konsantrasyonunu artır- C)

mak

Filtrelere verilen atıksuyun konsantrasyonunu D)

azaltmak

Kimyasal oksijen ihtiyacı KOİ= 100 mg/l ve

37.

debisi 900 m³/gün olan bir kirletici ile, KOİ’si 1000 mg/l ve debisi 100 m³/gün olan başka bir

kirletici kaynağın sularının karışımı sonucu oluşan kirliliğin KOİ değeri ne olur?

A) 110 B) 190 C) 900 D) 1000

Bir reaktörün giriş suyundaki kimyasal

38.

oksijen ihtiyacı (KOİ) 800 mg/l, çıkış suyun- daki KOİ = 80 mg/l ise reaktörün KOİ giderim verimi nedir?

A) 54 B) 60 C) 75 D) 90

(5)

Aşağıdakilerden hangisi havasız (anaerobik)

39.

sistemlerin olumsuz yönlerinden biri değildir?

Sülfatlı atıksularda H

A) ₂S ve koku problemi

İşletmeye alma süresinin daha uzun olması B)

Nütriyent ihtiyacının diğer arıtma sistemlerine C)

göre daha az olması

Bazı hâllerde yüzeysel sulara deşarj kriterleri- D)

nin sağlanamaması (Toplam N ve P)

Yoğunlaştırma sonrası katı madde içeriği

40.

en

düşük olması beklenen çamur aşağıdakiler- den hangisidir?

Ön çöktürme çamuru A)

Aktif çamura ait fazla çamur B)

Damlatmalı filtre biyolojik çamuru C)

Ön çöktürme + aktif çamura ait fazla çamur D)

(karışık çamur)

Çamurların suyunun alınması için kullanılan sis-

41.

temlerden hangisinde alan ihtiyacı en fazladır?

Santrifüj A)

Pres filtresi B)

Yatay bant filtre C)

Çamur kurutma yatakları D)

Damlatmalı filtrelerde hava akımı ile ilgili ola-

42.

rak aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

Kışın aşağıdan yukarıya A)

Kışın yukarıdan aşağıya B)

Yazın aşağıdan yukarıya C)

Her mevsimde aşağıdan yukarıya D)

Aşağıdakilerden hangisi düşük hızlı damlat-

43.

maları filtreler için geçerli değildir?

Çabuk tıkanır.

A)

Geniş arazi ister.

B)

Donma tehlikesi vardır.

C)

İlk tesis maliyeti düşüktür.

D)

Bir atık su arıtma tesisinde aşağıda verilen

44.

numune alma noktalarından hangisinden kompozit numune almaya gerek yoktur?

Birinci kademe arıtma çıkışı A)

1. Kademe aerobik çürütücü B)

Ham atık su C)

Tesis çıkışı D)

Aşağıdaki aktif çamur modifikasyonlarından

45.

hangisinde atık su havalandırma havuzunda 12 saat veya daha uzun süre kalır?

Kraus prosesi A)

Kademeli havalandırma B)

Uzun havalandırmalı sistem C)

Yüksek hızlı aktif çamur sistemi D)

Aşağıdakilerden hangisi düzenli depolama

46.

alanı için uygun değildir?

Doğa koruma işlemlerinin uygulandığı alanlar A)

Hâkim rüzgâr yönünün dikkate alındığı bölge B)

Kente uygun uzaklıkta ve arazinin ucuz oldu- C)

ğu bölge

Mevzuata uygun olarak kentten yeterli uzaklık- D)

ta seçilmiş bölge

Bir katı atığın komposta uygun olup olmadı-

47.

ğına karar vermek için öncelikle hangi özellik bilinmelidir?

Nem oranı A)

Kalorifik değer B)

Karbon/azot oranı C)

Kül ve cürufun ergime derecesi D)

Aşağıda verilen Karbon/Azot oranlarının han-

48.

gisinde azot kaynağı ilave edilmeden organik çöplerin kompostlaştırılması sağlanabilir?

A) 100 B) 70 C) 60 D) 20

Aşağıdakilerden hangisi asit yağmurunun etki-

49.

lerinden biri değildir?

Ormanların azalması A)

İnsan sağlığını doğrudan etkileme B)

Balık sayısında azalma hatta yok olma C)

Toprakta alüminyumun serbest kalması D)

A