T.C.
SAYIġTAY BAġKANLIĞI
TÜRKĠYE TAġKÖMÜRÜ KURUMU ARMUTÇUK
TAġKÖMÜRÜ ĠġLETME MÜESSESESĠ 2013 YILI DENETĠM RAPORU
Bu rapor, 03.12.2010 tarih ve 6085 sayılı Sayıştay Kanunu ile 08.06.1984 tarih, 233 sayılı KHK uyarınca düzenlenmiş, Sayıştay Rapor Değerlendirme Kurulu‟nun 13.10.2014 tarih, 155 sayılı oturumunda kabul edilmiştir.
Bu rapor, 03.12.2010 tarih ve 6085 sayılı Sayıştay Kanunu ile 08.06.1984 tarih, 233 sayılı KHK uyarınca düzenlenmiş, Sayıştay Rapor Değerlendirme Kurulu‟nun 13.10.2014 tarih, 155 sayılı oturumunda kabul edilmiştir.
Müessesenin Ünvanı : Armutçuk Taşkömürü İşletme Müessesesi Merkezi : Zonguldak Bağlı Olduğu Kuruluş : Türkiye Taşkömürü Kurumu Genel Müdürlüğü Esas Sermayesi : 660.000.000 TL Ödenmiş Sermayesi : 660.000.000 TL Karar Organı (Yönetim Komitesi) Görevli Bulunduğu SüreKarar Organındaki Unvanı Adı ve Soyadı Müessesedeki Görevi BaĢlama TarihiAyrılıĢ Tarihi 1-BAŞKANÖmer DEMİRMüessese Müdürü 14.03.2011Devam Ediyor. 2-ÜYEFazlı UNCUMüessese Müdür Yardımcısı 14.03.2011Devam Ediyor 3- ÜYEAdem DERE Müessese Müdür Yardımcısı01.10.2012Devam ediyor 4 –ÜYEAhmet AKERİşletme Müdürü(Elek.Mek.)02.08.2012Devam Ediyor. 5-ÜYEAhmet KIRNAPÇI İşletme Müdürü(Üretim) 14.05.201024.02.2014 “Orhan ÇELİK İşletme Müdürü(Üretim) 25.02.2014Devam ediyor. (x) Müessesenin sermayesi TTK Yönetim Kurulu‟nun 13.02.2013 tarih, 45 sayılı Kararıyla 660.000.000 Türk Lirasına yükseltilmiş ve tamamı ödenmiştir.
Sayıştay
ĠÇĠNDEKĠLER
I. TOPLU BAKIŞ ... I
II. İDARİ BÜNYE ... 1
A-Mevzuat : ... 1
B-Teşkilat : ... 1
C- Personel durumu : ... 3
III. MALİ BÜNYE ... 12
A- Mali durum : ... 12
B- Mali sonuçlar: ... 16
IV. İŞLETME ÇALIŞMALARI ... 18
A-Giderler: ... 18
B-Tedarik işleri: ... 19
C–Üretim ve maliyetler: ... 25
D-Pazarlama : ... 85
E- Sigorta işleri: ... 89
F- İşletme sonuçları :... 90
G – Yatırımlar: ... 92
V. BİLANÇO ... 102
-Aktif (varlıklar) :... 102
-Pasif (kaynaklar): ... 108
VI. GELİR TABLOSU... 113
VII. E K L E R ... 119
Sayıştay
TABLOLAR
Bölüm Tablo no Adı Sayfa
I. Toplu bakış 1 Toplu bilgiler II
II. İdari bünye 2 Personel sayısı 4
3 Personele yapılan harcamalar 8
4 Sosyal giderler 10
III. Mali bünye 5 Mali durum 12
IV. İşletme çalışmaları
A- Giderler 6 Giderler 19
B-Tedarik işleri 7 İlk Madde ve Malzeme Alımları 20
8 Hizmet alımları 21
9 İlk madde ve malzeme stokları 24
C-Üretim ve maliyetler 10 Üretim 25
11 Kaydı Açık İşçi Sayıları 34
12 Ortalama İşçi Sayıları 41
13 Fiili Yevmiye Adetleri 41
14 Hazırlık Çalışmaları 59
15 Hazırlık İlerleme Randımanları 61
16 Armutçuk Lavvarı Çalışma Değerleri 66 17 Armutçuk Lavvarı Kül Değerleri, İşçilikler
ve Malzeme Tüketimleri 67
18 İş Kazaları 69
19 Başlıca Malzeme Birim Tüketimleri 76
20 Rezerv Kategorileri 78
21 İş Gücü Verimliliği 80
22 Üretim Maliyetleri 83
23 Satılabilir Taşkömürü Birim Üretim
Maliyetleri 84
D-Pazarlama 24 Satışlar 86
25 Stoklar 88
E-Sıgorta işleri 26 Sigorta İşleri 89
F-İşletme sonuçları 27 Satış Sonuçları 90
28 Faaliyet sonucu göstergeleri 91
G-Yatırımlar 29 Yatırımlar 95
30 Muhtelif İşler Projesi (Makine Teçhizat
Alımı) Alt Kalemleri 100
V. Bilanço 31 Aktif Hesaplar 102
32 Diğer Alacaklar 104
33 Maddi Duran Varlıklar 106
34 Maddi Duran Varlıklar (Edinme Değeri ve
Birikmiş Amortismanlar) 107
35 Birikmiş Amortismanlar 107
36 Pasif Hesaplar 109
VI. Gelir tablosu 37 Gelir ve Giderler 114
Sayıştay
TABLOLAR
Bölüm Tablo no Adı Sayfa
I. Toplu bakış 1 Toplu bilgiler II
II. İdari bünye 2 Personel sayısı 4
3 Personele yapılan harcamalar 8
4 Sosyal giderler 10
III. Mali bünye 5 Mali durum 12
IV. İşletme çalışmaları
A- Giderler 6 Giderler 19
B-Tedarik işleri 7 İlk Madde ve Malzeme Alımları 20
8 Hizmet alımları 21
9 İlk madde ve malzeme stokları 24
C-Üretim ve maliyetler 10 Üretim 25
11 Kaydı Açık İşçi Sayıları 34
12 Ortalama İşçi Sayıları 41
13 Fiili Yevmiye Adetleri 41
14 Hazırlık Çalışmaları 59
15 Hazırlık İlerleme Randımanları 61
16 Armutçuk Lavvarı Çalışma Değerleri 66 17 Armutçuk Lavvarı Kül Değerleri, İşçilikler
ve Malzeme Tüketimleri 67
18 İş Kazaları 69
19 Başlıca Malzeme Birim Tüketimleri 76
20 Rezerv Kategorileri 78
21 İş Gücü Verimliliği 80
22 Üretim Maliyetleri 83
23 Satılabilir Taşkömürü Birim Üretim
Maliyetleri 84
D-Pazarlama 24 Satışlar 86
25 Stoklar 88
E-Sıgorta işleri 26 Sigorta İşleri 89
F-İşletme sonuçları 27 Satış Sonuçları 90
28 Faaliyet sonucu göstergeleri 91
G-Yatırımlar 29 Yatırımlar 95
30 Muhtelif İşler Projesi (Makine Teçhizat
Alımı) Alt Kalemleri 100
V. Bilanço 31 Aktif Hesaplar 102
32 Diğer Alacaklar 104
33 Maddi Duran Varlıklar 106
34 Maddi Duran Varlıklar (Edinme Değeri ve
Birikmiş Amortismanlar) 107
35 Birikmiş Amortismanlar 107
36 Pasif Hesaplar 109
VI. Gelir tablosu 37 Gelir ve Giderler 114
Raporda yer alan kısaltmalar AB : Avrupa Birliği
AID : Alt Isıl Değeri
AKÇT : Avrupa Kömür Çelik Topluluğu COP : İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi ÇATES : Çatalağzı Termik Santralı
DPT : Devlet Planlama Müsteşarlığı DLF : Devolopment Loan Fund
ECSC : Avrupa Kömür Çelik Topluluğu EKİ : Ereğli Kömür İşletmeleri
ESD : Eşik Sınır Değer (TWA)
ETKB : Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı EÜAŞ : Elektrik Üretim Anonim Şirketi GSMH : Gayri Safi Milli Hasıla
GSYİH : Gayri Safi Yurt İçi Hasıla IEA : Uluslararası Enerji Ajansı İDT : İktisadi Devlet Teşekkülü
İSO : Uluslararası Sınıflandırma Sistemi KHK : Kanun Hükmünde Kararname KİK : Kamu İhale Kurumu / Kanunu KİT : Kamu İktisadi Teşekkülü KYSK : Karadon Yeni Servis Kuyusu MİGEM : Maden İşleri Genel Müdürlüğü
MKE : Makine ve Kimya Endüstrisi Kurumu MTA : Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü MTEP : Milyon Ton Eşdeğer Petrol
PAÜİ : Pano Ayak Üretim İşçisi PCI : Pulverize Kömür Enjeksiyonu PDKS : Personel Devam Kontrol Sistemi TBMM : Türkiye Büyük Millet Meclisi TEP : Ton Eşdeğer Petrol
TİM : Taşkömürü İşletme Müessesesi TİS : Toplu İş Sözleşmesi
TKİ : Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu TTK : Türkiye Taşkömürü Kurumu
TÜİK : Türkiye İstatistik Kurumu USBM : Amerikan Jeolojik Teknikler YKK : Yönetim Kurulu Kararı YPK : Yüksek Planlama Kurulu
Sayıştay
I. TOPLU BAKIġ
Havzada ilk taşkömürü 1829 yılında Karadeniz Ereğli Neyren Deresi, Köseağzı Değirmeni mevkiinde bulunmuştur. 1848 yılında Havza‟nın sınırları belirlenmiş ve padişah vakfına devredilmiştir. Hazine-i Hassa idaresi tarafından Galata sarraflarına ve İngiliz şirketlerine verilen ruhsatlarla ilk düzenli üretim başlatılmıştır. Havzadaki ocaklar 1849-1854 yıllarında Hazine-i Hassa İdaresi, 1854-1865 yıllarında İngiliz şirketlerinin kontrolünde kalmıştır. 1865-1908 yılları arasında kontrol Bahriye Nezaretine, 1909-1920 yılları arasında Havza-i Fahmiye Müdürlüğüne verilmiştir.
1909-1914 yıllarında Havzada Rus, İtalyan ve Yunan şirketleri faaliyet göstermiş, 1915-1920 yıllarında Havza Almanların egemenliğine girmiştir.
1920 yılında TBMM Hükümeti Havzanın kontrolünü ele almış, mevcut ocaklar 1926 yılından sonra Türkiye İş Bankası tarafından kurulan Kömür-İş Şirketi ile Fransız sermayeli Ereğli Şirketi tarafından işletilmiştir. 07.03.1937 tarih ve 3146 sayılı Kanunla Ereğli Şirketi Hükümet tarafından satın alınarak Etibank‟a devredilmiştir.
Havzadaki ocaklar Etibank tarafından kurulan Ereğli Kömür İşletmeleri T.A.Ş. (EKİ) eliyle işletilmeye başlanmıştır. 30.05.1940 tarih ve 3867 sayılı Kanunla Havzadaki tüm ocaklar kamulaştırılmış ve Devlet eliyle işletilmesi sağlanmıştır. Etibank‟ın EKİ Müessesi tarafından işletilen ocaklar 22.05.1957 tarih 6974 sayılı Kanunla kurulan Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu‟na (TKİ) devredilmiş, faaliyetler bir müessese olarak sürdürülmüştür.
KİT‟lerin yeniden düzenlenmesi kapsamında çıkarılan 10.10.1983 tarih ve 96 sayılı KHK ile Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) kurulmuş ve Zonguldak Havzası TTK‟ ya devredilmiştir. TTK Yönetim Kurulunun 17.12.1983 tarih ve 3 sayılı kararı ile önceki yıllarda çeşitli statülerde faaliyet gösteren Armutçuk İşletmesi Müessese haline getirilmiştir. Daha sonra TTK Yönetim Kurulunun 01.09.1994 tarih ve 231 sayılı kararı ile müessese statüsü kaldırılmış, işletme olarak önce Karadon Müessesesine, ardından Kozlu Müessesesine bağlanmıştır. TTK Yönetim Kurulunun 24.09.1997 tarih, 192 sayılı kararı ile yeniden müessese haline getirilmiş ve tüzel kişilik kazandırılmıştır.
Armutçuk Taşkömürü İşletme Müessesesi Zonguldak İlinin 35 km Batısında, Kdz. Ereğli‟ye 12 km uzaklıkta Kandilli Beldesinde kurulu bulunmaktadır. 54 km2‟si karada, 46 km2‟si denizde olmak üzere 100 km2‟lik imtiyaz alanında Müessesenin 2011 yılı sonu itibarıyla 33,9 milyon ton taşkömürü rezervi bulunmaktadır. Rezervin Alacaağzı sahasında bulunan 11,7 milyon tonluk kısmı rödövans karşılığı işletilmek üzere 20 yıl süre ile özel sektöre verilmiş olup Müessese faaliyetleri 22,2 milyon ton rezerve sahip Kandilli sahasında sürdürülmektedir.
Müessesenin son 5 yıla ilişkin toplu bilgileri aşağıdaki çizelgede sunulmuştur.
Sayıştay
ITablo 1 − Toplu Bilgiler
Toplu bilgiler Ölçü 2009 2010 2011 2012 2013
Son iki yıl farkı
ArtıĢ veya azalıĢ
%
Sermaye Bin TL 500.000 540.000 560.000 620.000 660.000 40.000 6
Ödenmiş sermaye Bin TL 475.000 518.000 550.000 606.410 660.000 53.590 9
Öz kaynaklar Bin TL 90.154 71.938 41.702 38.373 25.991 (12.382) (32)
Yabancı kaynaklar Bin TL 9.637 7.002 10.740 10.870 25.355 14.485 133
Yabancı kaynaklara sirayet eden zarar Bin TL - - - - -
Finansman giderleri Bin TL - - - - -
Maddi duran varlıklar (edinme değeri) Bin TL 59.899 65.567 57.004 59.172 65.818 6.646 11 Maddi duran varlıklar (birikmiş amort) Bin TL 31.905 32.816 34.280 35.027 36.352 1.325 4 Yatırımlar için yapılan nakdi ödemeler Bin TL 6.084 4.602 2.991 3.655 6.352 2.697 74
Yatırımların gerçekleşme oranı (nakdi) % 100 91 56 40 (40) (100)
Tüm alım tutarı(hizmet alımları dahil) Bin TL 10.002 10.318 11.785 9.587 9.320 (267) (2,7)
Üretim miktarı (satılabilir kömür) Bin ton 224 167 153 166 162 (4) (2)
Tüm üretim tutarı (üretim maliyeti) Bin TL 67.357 69.156 79.742 83.204 84.879 1.675 2
İşgücü verimliliği (veya randıman) Kg/Yev 755 580 453 535 (535) (100)
Satış miktarı :
-Mües. üretimi kömür Bin ton 202 191 144 152 155 3 2
-Emtia kömür Bin ton - - - - -
Net satış tutarı Bin TL 34.350 32.063 33.607 33.274 36.395 3.121 9
Stoklar: 0
-İlk madde ve malzeme Bin TL 1.833 2.942 3.647 5.714 2.982 (2.732) (48)
-Yarı mamuler Bin TL 0
-Mamuller Bin TL 10.413 838 3.115 7.900 8.976 1.076 14
-Ticari mallar Bin TL
-Diğer stoklar Bin TL 180 153
Memur (ortalama) Kişi 8 10 9 9 9
Sözleşmeli (ortalama) Kişi 131 123 120 120 127 7 6
İşçi (ortalama) Kişi 1.365 1.286 1.398 1.318 1.243 (75) (6)
Personel için yapılan tüm giderler Bin TL 68.200 70.612 82.378 80.991 82.684 1.693 2
Cari yıla ilişkin: 0
-Memurlar için yapılan giderler Bin TL 307 382 341 270 381 111 41
-Memur başına aylık ortalama gider TL 3.198 3.183 3.157 2.500 3.528 1.028 41
-Sözleşmeliler için yapılan giderler Bin TL 4.434 4.491 5.085 5.916 6.318 402 7
-Sözleşmeli başına aylık ortalama gider TL 2.821 3.022 3.284 3.882 4.146 264 7
-İşçiler için yapılan giderler Bin TL 56.046 61.385 70.056 69.865 71.398 1.533 2
-İşçi başına aylık ortalama gider TL 3.794 3.978 4.566 4.417 4.787 370 8,3
Dönem kârına ilşk vergi ve diğ. yasal yük. Bin TL - - - - -
Tahakkuk eden vergiler Bin TL 3.445 7.107 4.176 4.953 3.983 (970) 27
GSYİH'ya katkı (üretici fiyatlarıyla) Bin TL 19.542 8.464 18.282 22.532 18.917 (3.615) (31) GSYİH'ya katkı (alıcı fiyatlarıyla) Bin TL 22.987 15.681 22.458 27.485 22.900 (4.585) (29) GSMH'ya katkı (alıcı fiyatlarıyla) Bin TL 22.987 15.681 22.458 27.485 22.900 (4.585) (29)
Zararlılık (öz kaynak yitirilişi) % - - - - -
Faaliyet karı veya zararı Bin TL (42.169) (59.938) (56.934) (54.910) (64.252) 9.342 17 Dönem karı veya zararı Bin TL (44.452) (61.216) (62.237) (59.740) (65.971) 6.232 10 Bilanço karı veya zararı Bin TL (384.846) (446.062) (508.299) (568.039) (634.010) 65.971 12
II
Sayıştay
Armutçuk Müessesesinin esas sermayesi 2013 yılı sonu itibarıyla 660 milyon liraya çıkarılmış ve tamamı ödenmiştir. Müessesede 2013 yılında üretilen 213.806 ton tüvanan kömürün % 75,9‟u oranında elde edilen 162.369 bin ton satılabilir kömür satışa sunulmuştur. Satışı gerçekleşen 154.538 ton kömür karşılığında 36,4 milyon lira satış hasılatı sağlanmış, toplam satış maliyeti ise 81,3 milyon lira olmuştur. Faaliyet giderleri ile olağan ve olağandışı gider ve gelirlerin hesaba katılmasından sonra 2013 yılında 65,9 milyon lira tutarında dönem zararı oluşmuştur.
Müessese işletmelerinde geçmiş yıllarda satılabilir kömür üretim miktarı yılda 450-500 bin ton düzeyinde iken, üretim miktarı yıldan yıla düşmüş, son olarak 2012 yılında 166 bin ton, 2013 yılında da 162 bin ton seviyesine gerilemiştir.
Kurum tarafından hazırlanan ve ilgili mercilere sunulan Kısa ve Orta Vadeli İyileştirme Programı ile Yeniden Yapılandırma Ön Hazırlık Programında Müessesenin satılabilir kömür üretim miktarının 2014 yılında 560 bin tona çıkarılması, buna bağlı olarak zararın azaltılması ve 2014 yılında kâra geçmesi planlanmıştır. Bu üretim seviyesinde işçi ihtiyacı 1.365 kişi olarak öngörülmüştür.
2009 yılında Kuruma alınan 3.000 işçiden 312‟sinin Armutçuk TİM‟e verilmesiyle 2009 yılında işçi sayısı 1.472‟ye çıkmış, ancak emekliler nedeniyle yıldan yıla azalan işçi sayısı 2013 yılı sonunda 1.202 işçiye inmiştir.
Müessese‟de önceki yıllardan beri yapılan hazırlık, üretim ve kömür yıkama faaliyetlerinin genel bir değerlendirilmesi yapılırsa;
- Ocakların derinleşmesi, genişlemesi,
- Nakliyat ve ana nakliyat yollarının uzaması, özellikle Namuriyen formasyonu içinde açılan galerilerde taban kabarması ve kesit daralması nedeniyle etkin bir nakliyat sistemi oluşturulamaması, aktarma nokta ve sayılarının artması, daha fazla sayıda nakliyat işçiliğine gereksinim duyulması, personel ve malzeme nakil sürelerinin uzaması,
- Ayaklarda tam ve/veya yarı mekanizasyona gidilememesi nedeniyle emek yoğun klasik çalışma sistemine devam edilmesi, bu galerilerde kesit daralması nedeniyle devamlı tamir tarama çalışması yapılmak zorunda kalınması,
- Yedek pano hazırlıklarının yetersiz olması, doğu blokta üretim yapılan panoların yangın nedeniyle kapalı olması,
- Müessese ocaklarında üretim yapılan panoların kendiliğinden yanmaya müsait olması ve bu yangınlarla sık karşılaşılması, alınan tedbirlerin yeterli olmaması nedeniyle kendiliğinden yanma ile mücadelede başarılı olunamaması, yapılan hazırlık çalışmalarının da bu yangınlardan etkilenerek kesintiye uğraması,
- Belirli aralıklarla yeraltı işçisi alınmasına karşılık emeklilikler nedeniyle hızla azalan işçi sayısının optimum seviyede tutulamaması,
- Özellikle pano ayak üretimine hizmet veren nakliye, elektro-mekanik işçiliklerinin kritik seviyesinin bile altına inmiş olması,
Sayıştay
IIIGibi sebepler, Müessese‟de üretim maliyetlerinin yükselmesine neden olan ve üretimin artmasını engelleyen başlıca sorunlar olarak görülmektedir.
Müessesede üretimin artırılması, üretim maliyetlerinin azaltılması ve Kurum zararlarının kısa vadede kabul edilebilir seviyelere çekilmesi amacıyla alternatifli hazırlık çalışmalarının zamanında yapılarak, üretimde tam veya yarı mekanizasyona, nakliyat sisteminde de revizyon ve/veya rehabilitasyona gidilmesi suretiyle fiili çalışma süreleri ve işgücü verimliliklerinin artırılması konularında AR-GE çalışmalarına ağırlık verilmesi gerekmektedir.
Öneriler:
Armutçuk Taşkömürü İşletme Müessesesinin 2013 yılındaki çalışmaları üzerinde T.C. Sayıştay tarafından yapılan incelemeler sonucunda getirilen öneriler aşağıdadır.
Yılına iliĢkin öneriler:
Yılına ilişkin yeni öneri bulunmamaktadır.
Önceki yıllardan devam eden ve izlemede olan konular:
1- İşletmelerde işgücü kayıplarının önlenmesi, iş verimliliğinin artırılması ve iş disiplini sağlanması konusunda yaşanan sorunların, Müessese yöneticileri tarafından alınan tedbirlere rağmen henüz bütünüyle çözümlenemediği tespit edildiğinden, bu tedbirlerin kararlılıkla uygulanmasına ve Teftiş Kurulu‟nca da izlenmesine devam edilmesi ( Sayfa: 7 ),
2- Müessese‟nin kendi ocaklarından gerçekleştirdiği üretimin yaklaşık % 40‟ı oranında üretim yapılan redevanslı sahada, üretimin 150.000 ton/yıl seviyelerinden 500.000 ton/yıl seviyelerine yükseleceği dikkate alınarak, kontrol ve denetimlerinin sık aralıklarla, iş güvenliği konusundaki eksiklikler ile üretilen ve satılan miktarların daha sağlıklı ve kapsamlı tespitine yönelik olarak yapılmasını teminen Sözleşmeli Sahalar ve Hizmet Alımları Baş Mühendisliği kadrosunun yeterli sayı ve nitelikte personelle takviyesi için Genel Müdürlük nezdindeki girişimlerin sürdürülmesi (sayfa: 56,57),
3- 2013 yılında 275 adet iş kazası meydana geldiği görülen ve önemli ölçüde iş gücü ve zaman kaybına neden olan iş kazalarının önlenebilmesi için başta pano ayak üretim işçileri olmak üzere eğitim çalışmalarına daha fazla ağırlık verilmesi ve ilgili mevzuat hükümleri doğrultusunda gerekli her türlü önlemin alınması (sayfa: 71),
4- Raporun ilgili bölümlerinde yer alan ve Ek 11‟de listelenen diğer öneri ve tavsiyelerinde yerine getirilmesi.
Sonuç :
Armutçuk Taşkömürü İşletme Müessesinin 2013 yılı bilançosu ve 65.971.923,08 Türk Lirası dönem zararı ile kapanan gelir tablosu tasvibe sunulur.
IV
Sayıştay
Gibi sebepler, Müessese‟de üretim maliyetlerinin yükselmesine neden olan ve üretimin artmasını engelleyen başlıca sorunlar olarak görülmektedir.
Müessesede üretimin artırılması, üretim maliyetlerinin azaltılması ve Kurum zararlarının kısa vadede kabul edilebilir seviyelere çekilmesi amacıyla alternatifli hazırlık çalışmalarının zamanında yapılarak, üretimde tam veya yarı mekanizasyona, nakliyat sisteminde de revizyon ve/veya rehabilitasyona gidilmesi suretiyle fiili çalışma süreleri ve işgücü verimliliklerinin artırılması konularında AR-GE çalışmalarına ağırlık verilmesi gerekmektedir.
Öneriler:
Armutçuk Taşkömürü İşletme Müessesesinin 2013 yılındaki çalışmaları üzerinde T.C. Sayıştay tarafından yapılan incelemeler sonucunda getirilen öneriler aşağıdadır.
Yılına iliĢkin öneriler:
Yılına ilişkin yeni öneri bulunmamaktadır.
Önceki yıllardan devam eden ve izlemede olan konular:
1- İşletmelerde işgücü kayıplarının önlenmesi, iş verimliliğinin artırılması ve iş disiplini sağlanması konusunda yaşanan sorunların, Müessese yöneticileri tarafından alınan tedbirlere rağmen henüz bütünüyle çözümlenemediği tespit edildiğinden, bu tedbirlerin kararlılıkla uygulanmasına ve Teftiş Kurulu‟nca da izlenmesine devam edilmesi ( Sayfa: 7 ),
2- Müessese‟nin kendi ocaklarından gerçekleştirdiği üretimin yaklaşık % 40‟ı oranında üretim yapılan redevanslı sahada, üretimin 150.000 ton/yıl seviyelerinden 500.000 ton/yıl seviyelerine yükseleceği dikkate alınarak, kontrol ve denetimlerinin sık aralıklarla, iş güvenliği konusundaki eksiklikler ile üretilen ve satılan miktarların daha sağlıklı ve kapsamlı tespitine yönelik olarak yapılmasını teminen Sözleşmeli Sahalar ve Hizmet Alımları Baş Mühendisliği kadrosunun yeterli sayı ve nitelikte personelle takviyesi için Genel Müdürlük nezdindeki girişimlerin sürdürülmesi (sayfa: 56,57),
3- 2013 yılında 275 adet iş kazası meydana geldiği görülen ve önemli ölçüde iş gücü ve zaman kaybına neden olan iş kazalarının önlenebilmesi için başta pano ayak üretim işçileri olmak üzere eğitim çalışmalarına daha fazla ağırlık verilmesi ve ilgili mevzuat hükümleri doğrultusunda gerekli her türlü önlemin alınması (sayfa: 71),
4- Raporun ilgili bölümlerinde yer alan ve Ek 11‟de listelenen diğer öneri ve tavsiyelerinde yerine getirilmesi.
Sonuç :
Armutçuk Taşkömürü İşletme Müessesinin 2013 yılı bilançosu ve 65.971.923,08 Türk Lirası dönem zararı ile kapanan gelir tablosu tasvibe sunulur.
II. ĠDARĠ BÜNYE
A-Mevzuat :
Taşkömürünün ilk bulunduğu saha, Armutçuk Müessesesi‟nin tahsisli sahasıdır.
Bölgede 1828 yılından bu yana kömür işletmeciliği yapılmaktadır. 1920 yılından sonra havzada kömür işletmeleri Türkiye Cumhuriyetinin tercih ve kararları doğrultusunda kurulan şirketler tarafından, 1940 yılından itibaren doğrudan kamu kuruluşları eliyle işletilmiştir.
KİT‟lerin yeniden düzenlenmesi kapsamında 1983 yılında kurulan Türkiye Taşkömürü Kurumuna (TTK) bağlanan havzadaki işletmeler birer müessese olarak teşkilatlandırılmıştır. TTK Yönetim Kurulunun 01.09.1994 tarih, 231 sayılı kararıyla 30.09.1994 tarihinden itibaren Armutçuk TİM‟in müessese statüsü kaldırılmış, önce Karadon TİM‟e, daha sonra Kozlu TİM‟e bağlı olarak faaliyet göstermiş, TTK Yönetim Kurulunun 24.09.1997 tarih, 192 sayılı kararı ile yeniden müessese statüsü verilmiştir.
19.12.2010 tarihine kadar; 3346 sayılı Kanun ile 72 ve 233 sayılı KHK‟ler gereğince Müessesenin iktisadi, mali, idari, hukuki ve teknik yönden tüm işlem ve faaliyetleri, 3346 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri ile Fonlarının TBMM‟ince Denetlemesinin Düzenlenmesi Hakkında Kanuna tabi iken 72 sayılı KHK kaldırılmış ve Kuruluş 6085 sayılı Sayıştay Kanunu gereğince Sayıştay tarafından denetlenmeye başlanmıştır.
Memur ve sözleşmeli personel statüsünde çalışan personelin özlük hakları, 399 sayılı KHK ve 657 sayılı Kanun‟a göre, İşçi statüsündeki personelin özlük ve sosyal hakları; 4857 sayılı İş Kanunu, 2821 sayılı Sendikalar Kanunu, 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi grev ve Lokavt Kanunu‟na göre yürütülmektedir.
Tüm personel sosyal güvenlik bakımından 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigotası Kanunu ile oluşturulan mevzuata tabi bulunmaktadır.
B-TeĢkilat :
1-TeĢkilatın yapısı :
Armutçuk Taşkömürü İşletme Müessesesinin merkezi, Zonguldak‟ın Karadeniz Ereğili İlçesine bağlı Kandilli Beldesinde bulunmaktadır.
Armutçuk Taşkömürü İşletme Müessese Müdürlüğünün teşkilat yapısı; 233 sayılı KHK gereğince hazırlanan 11.12.1984 tarihli 18602 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanan “Türkiye Taşkömürü Kurumu Ana Statüsü” ile düzenlenmiştir. TTK Yönetim Kurulu‟nun 10.09.1991 tarih ve 240 sayılı kararı ile kabul edilen “Türkiye Taşkömürü Kurumu Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları Yönetmeliği”ne göre, Yönetim Komitesi; Müessese Müdürü, üretim, etüd-tesis, idari ve elektro-mekanikten sorumlu 4 müessese müdür yardımcısı ve bunlara bağlı servis müdürlükleri ve
Sayıştay
1şeflikleri ile yönetim komitesine bağlı özel büro şefliği ve doğrudan müessese müdürüne bağlı sivil savunma amir ve uzmanlığı birimlerinden oluşmuştur.
Müessesenin teşkilat yapısının oluşumu, raporun 1 numaralı ekinde yer alan organizasyon şemasında gösterilmiştir.
2-Karar organı :
Müessesenin karar organı, 233 sayılı KHK‟nin 17, 18 ve 19‟uncu maddeleri gereğince oluşturulan Yönetim Komitesidir.
Müessese Yönetim Komitesinin başkanı müessese müdürüdür. 2012 yılında Yönetim Komitesinde müessese müdürü ile birlikte; idari ve teknik müdür yardımcıları, elektro-mekanik işletme müdürü ve üretimden sorumlu işletme müdürü görevli bulunmaktadır. Yönetim Komitesi üyeleri Müessesenin üst düzey yöneticileri arasından, TTK Yönetim Kurulunca atanmaktadır.
Denetim tarihinde (Mayıs 2014) yapılan incelemelerde, yönetim komitesinin bir üyesinin görevden alındığı ve yerine yeni atama yapıldığı görülmüştür.
Yönetim Komitesinin oluşumu raporun girişindeki tabloda gösterilmiştir.
03.03.2008 tarih ve 49 sayılı TTK Yönetim Kurulu kararı ile yürürlüğe konulan
“Türkiye Taşkömürü Kurumu Teşkilat Yapısı, Görev ve Çalışma Esasları Yönergesi”ne göre; Yönetim Komitesi, TTK Genel Müdürlüğü tarafından tespit edilen esaslara, işletme bütçesi ve programlara uygun olarak verimlilik ve karlılık ilkeleri doğrultusunda müessesenin yönetimini sağlayacak kararları almakla görevli ve yetkili bulunmaktadır.
Yönetim Komitesi 2013 yılında yaptığı 24 toplantıda çeşitli konulara ilişkin (idari, mali, teknik) 56 karar almıştır.
3-Yürütme organı :
233 sayılı KHK ve TTK Ana Statüsüne göre yürütme organı müessese müdürlüğüdür. Müessese müdürünün nitelikleri ile görev ve yetkileri ilgili mevzuatta belirtilmiş, TTK Görev ve Çalışma Esasları Yönergesinde ayrıntılı şekilde düzenlenmiştir. İhale konusu işler, pazarlama ve satış konuları ile yakın yöreden yapılan ufak tutarlı alımlar dışındaki toplu alımlar genel müdürlükçe yürütüldüğünden bu hususlar müessese müdürlüğü görevleri dışında tutulmuştur.
Müessesede biri teknik, biri idari olmak üzere iki müessese müdür yardımcısı bulunmaktadır. Teşkilat Yapısının açıklanması sırasında belirtildiği gibi savunma ve güvenlik birimleri, yönetim komitesi bürosu ile iki müessese müdür yardımcısı doğrudan müessese müdürüne bağlı bulunmaktadır. Teknik birimlerin faaliyetleri teknik müessese müdür yardımcısı eliyle, idari faaliyetleri idari müessese müdür yardımcısı eliyle yürütülmektedir.
2
Sayıştay
şeflikleri ile yönetim komitesine bağlı özel büro şefliği ve doğrudan müessese müdürüne bağlı sivil savunma amir ve uzmanlığı birimlerinden oluşmuştur.
Müessesenin teşkilat yapısının oluşumu, raporun 1 numaralı ekinde yer alan organizasyon şemasında gösterilmiştir.
2-Karar organı :
Müessesenin karar organı, 233 sayılı KHK‟nin 17, 18 ve 19‟uncu maddeleri gereğince oluşturulan Yönetim Komitesidir.
Müessese Yönetim Komitesinin başkanı müessese müdürüdür. 2012 yılında Yönetim Komitesinde müessese müdürü ile birlikte; idari ve teknik müdür yardımcıları, elektro-mekanik işletme müdürü ve üretimden sorumlu işletme müdürü görevli bulunmaktadır. Yönetim Komitesi üyeleri Müessesenin üst düzey yöneticileri arasından, TTK Yönetim Kurulunca atanmaktadır.
Denetim tarihinde (Mayıs 2014) yapılan incelemelerde, yönetim komitesinin bir üyesinin görevden alındığı ve yerine yeni atama yapıldığı görülmüştür.
Yönetim Komitesinin oluşumu raporun girişindeki tabloda gösterilmiştir.
03.03.2008 tarih ve 49 sayılı TTK Yönetim Kurulu kararı ile yürürlüğe konulan
“Türkiye Taşkömürü Kurumu Teşkilat Yapısı, Görev ve Çalışma Esasları Yönergesi”ne göre; Yönetim Komitesi, TTK Genel Müdürlüğü tarafından tespit edilen esaslara, işletme bütçesi ve programlara uygun olarak verimlilik ve karlılık ilkeleri doğrultusunda müessesenin yönetimini sağlayacak kararları almakla görevli ve yetkili bulunmaktadır.
Yönetim Komitesi 2013 yılında yaptığı 24 toplantıda çeşitli konulara ilişkin (idari, mali, teknik) 56 karar almıştır.
3-Yürütme organı :
233 sayılı KHK ve TTK Ana Statüsüne göre yürütme organı müessese müdürlüğüdür. Müessese müdürünün nitelikleri ile görev ve yetkileri ilgili mevzuatta belirtilmiş, TTK Görev ve Çalışma Esasları Yönergesinde ayrıntılı şekilde düzenlenmiştir. İhale konusu işler, pazarlama ve satış konuları ile yakın yöreden yapılan ufak tutarlı alımlar dışındaki toplu alımlar genel müdürlükçe yürütüldüğünden bu hususlar müessese müdürlüğü görevleri dışında tutulmuştur.
Müessesede biri teknik, biri idari olmak üzere iki müessese müdür yardımcısı bulunmaktadır. Teşkilat Yapısının açıklanması sırasında belirtildiği gibi savunma ve güvenlik birimleri, yönetim komitesi bürosu ile iki müessese müdür yardımcısı doğrudan müessese müdürüne bağlı bulunmaktadır. Teknik birimlerin faaliyetleri teknik müessese müdür yardımcısı eliyle, idari faaliyetleri idari müessese müdür yardımcısı eliyle yürütülmektedir.
- Hukuk ĠĢleri :
Geçmiş yıllarda müesseseye hukuk müşavirliği kadrosu verilmiş olmasına rağmen bu kadroya atanan avukat genel müdürlükte görevlendirilmiştir. 27.10.2008 tarih ve 2008/14269 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yapılan kadro ihdas ve iptalleri kapsamında müesseselerdeki hukuk müşavirliği kadroları genel müdürlüğe aktarılmıştır. Bu nedenle müessesenin hukuk işleri ve davaları TTK Hukuk Müşavirliği tarafından izlenmekte ve yürütülmektedir.
- TeftiĢ ve kontrol servisleri :
Müessesenin teftiş işleri; TTK Teftiş Kurulu Yönetmeliğine göre Kurum Teftiş Kurulu Başkanlığı tarafından yürütülmektedir. Yıllık teftiş programı kapsamında yapılan normal teftişler yanında, yıl içinde ortaya çıkan hususlar hakkında inceleme ve soruşturma raporları hazırlanmakta, mamul stok sayımları görevlendirilen müfettişler gözetiminde yapılmaktadır.
Müessesenin 2013 yılı teftiş programı 11.12.2012 tarih ve 726 sayılı Genel Müdür onayı ile yürürlüğe girmiştir. 2013 yılında Armutçuk Taşkömürü İşletme Müessese Müdürlüğünün 2012 yılı işlem ve faaliyetleri hakkında 19.04.2013 tarih ve 114 sayılı Cevaplı Teftiş Raporu düzenlenerek gerekli öneri ve tavsiyelerde bulunulmuştur.
C- Personel durumu :
1-Personel kadroları ve personele iliĢkin iĢlemler :
Müessesenin kadroları 399 sayılı KHK‟nın 4‟üncü maddesi gereğince TTK kadroları kapsamında Bakanlar Kurulu kararı ile tespit edilmekte, gerektiğinde kadro ihdas ve iptalleri yapılmaktadır. TTK‟ya tahsis edilen kadrolar ihtiyaca göre müesseselere dağıtılmakta, müessese kadroları her yıl işletme bütçesi ile birlikte TTK Yönetim Kurulu tarafından onaylanarak uygulanmaktadır.
Müessesenin 2013 yılı bütçesi kapsamındaki müessese kadroları ve gerçekleşme durumu aşağıdaki çizelgede gösterilmiştir.
Sayıştay
3Tablo 2 − Personel Sayısı
2012 2013
ÇalıĢan personel Norm Program ÇalıĢan personel
Personel Kadro Kadro
Ortalama Yılsonu sayı sayı Ortalama Yıl
sonu kiĢi
kiĢi kiĢi kiĢi
A-Memurlar:
1-Genel idari hizmetleri 9 9 14 9 9 9
2-Teknik hizmetler
Toplam (A) 9 9 14 9 9 9
B-Sözleşmeliler:
1-399sayılı KHK‟ye göre
çalışanlar 120 130 158 130 127 125
Toplam (B) 120 130 158 130 127 125
C-İşçiler:
1-Sürekli işçiler:
Yer altı işçileri 1118 1079 1300 1060 1043 1006
Yerüstü işçileri 200 204 159 190 200 196
2-Geçici işçiler
Toplam (C ) 1318 1283 1459 1250 1243 1202 Genel Toplam (A+B+C) 1447 1422 1631 1389 1379 1336
Bakanlar Kurulu‟nun 2013/5077 sayılı Kararıyla gerçekleştirilen, kadro ihdas ve iptalleri sonunda TTK Genel Müdürlüğü‟ne tahsis edilen kadroların, teşekkül merkezi ve bağlı müesseselere dağılımı, 30.07.2013 tarih, 21/232 sayılı TTK Yönetim Kurulu Kararıyla yapılmıştır. Bu düzenleme sonucunda; 1 sağlık memuru ile 5 ambar memuru kadrosu Armutçuk Müessesesine tahsis edilmiştir.
2013 yılı bütçe ve iş programında Müessese‟de 9 memur, 130 sözleşmeli, 1.250 de işçi olmak üzere toplam 1.389 personel çalışması programlanmış, yılsonunda ise, Müessesede 9 memur, 125 sözleşmeli, 1.202 de işçi olmak üzere toplam 1.336 personel çalışmıştır.
2013 yılı içinde Müessese‟de memur giriş ve çıkışı olmadığı için yıl sonu memur sayısı 9 kişi olmuştur.
Müessesede çalışan sözleşmeli personel sayısı; 2013 yılında 5‟i emeklilik, 6‟sı da başkaca nedenlerle olmak üzere toplam 11 kişi azalırken, 5 kişinin açıktan tayin, 1 kişinin de Kurum içi atama yoluyla olmak üzere toplam 6 kişinin göreve başlaması nedeniyle yıl sonunda sözleşmeli personel sayısı, önceki yıla göre 5 kişi azalmış ve 125 kişi olmuştur.
Müessesede çalışan işçilerde ise; 2013 yılında 17 işçi girişine karşılık 78‟i emekli olmak üzere toplam 98 işçi çıkışı olmuş, yılsonu itibarıyla işçi sayısı 79 kişi azalmak suretiyle 1.281‟den 1.202 işçiye düşmüştür.
Personelin müessese içinde servislere dağılımı ve yıllık hareketlerini gösterir çizelgeler raporun 1,2,3 ve 4 numaralı eklerinde yer almıştır.
4
Sayıştay
Tablo 2 − Personel Sayısı
2012 2013
ÇalıĢan personel Norm Program ÇalıĢan personel
Personel Kadro Kadro
Ortalama Yılsonu sayı sayı Ortalama Yıl
sonu kiĢi
kiĢi kiĢi kiĢi
A-Memurlar:
1-Genel idari hizmetleri 9 9 14 9 9 9
2-Teknik hizmetler
Toplam (A) 9 9 14 9 9 9
B-Sözleşmeliler:
1-399sayılı KHK‟ye göre
çalışanlar 120 130 158 130 127 125
Toplam (B) 120 130 158 130 127 125
C-İşçiler:
1-Sürekli işçiler:
Yer altı işçileri 1118 1079 1300 1060 1043 1006
Yerüstü işçileri 200 204 159 190 200 196
2-Geçici işçiler
Toplam (C ) 1318 1283 1459 1250 1243 1202 Genel Toplam (A+B+C) 1447 1422 1631 1389 1379 1336
Bakanlar Kurulu‟nun 2013/5077 sayılı Kararıyla gerçekleştirilen, kadro ihdas ve iptalleri sonunda TTK Genel Müdürlüğü‟ne tahsis edilen kadroların, teşekkül merkezi ve bağlı müesseselere dağılımı, 30.07.2013 tarih, 21/232 sayılı TTK Yönetim Kurulu Kararıyla yapılmıştır. Bu düzenleme sonucunda; 1 sağlık memuru ile 5 ambar memuru kadrosu Armutçuk Müessesesine tahsis edilmiştir.
2013 yılı bütçe ve iş programında Müessese‟de 9 memur, 130 sözleşmeli, 1.250 de işçi olmak üzere toplam 1.389 personel çalışması programlanmış, yılsonunda ise, Müessesede 9 memur, 125 sözleşmeli, 1.202 de işçi olmak üzere toplam 1.336 personel çalışmıştır.
2013 yılı içinde Müessese‟de memur giriş ve çıkışı olmadığı için yıl sonu memur sayısı 9 kişi olmuştur.
Müessesede çalışan sözleşmeli personel sayısı; 2013 yılında 5‟i emeklilik, 6‟sı da başkaca nedenlerle olmak üzere toplam 11 kişi azalırken, 5 kişinin açıktan tayin, 1 kişinin de Kurum içi atama yoluyla olmak üzere toplam 6 kişinin göreve başlaması nedeniyle yıl sonunda sözleşmeli personel sayısı, önceki yıla göre 5 kişi azalmış ve 125 kişi olmuştur.
Müessesede çalışan işçilerde ise; 2013 yılında 17 işçi girişine karşılık 78‟i emekli olmak üzere toplam 98 işçi çıkışı olmuş, yılsonu itibarıyla işçi sayısı 79 kişi azalmak suretiyle 1.281‟den 1.202 işçiye düşmüştür.
Personelin müessese içinde servislere dağılımı ve yıllık hareketlerini gösterir çizelgeler raporun 1,2,3 ve 4 numaralı eklerinde yer almıştır.
Memur statüsünde çalışan personelin özlük hakları; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 399 sayılı KHK, sosyal hakları ise 5434 sayılı T.C Emekli Sandığı Kanununa tabi bulunmaktadır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 233 ve 399 sayılı KHK‟lere tabi olan personel ile 2495 sayılı Bazı Kurum ve Kuruluşların Korunması ve Güvenliklerinin Sağlanması Hakkında Kanun ve buna ait yönetmeliğe tabi olanların hizmete alınması görev ve yetkileri, nitelikleri, atanma, ilerleme, yükselme, hak ve yükümlülükleriyle diğer özlük hakları, 14.06.1995 tarihli 22313 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanan Türkiye Taşkömürü Kurumu Genel Müdürlüğü Personel Yönetmeliği ile düzenlenmiştir.
Söz konusu personel ayrıca, TTK Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği ile TTK Genel Müdürlüğü Kadrolu ve Sözleşmeli Personel Sicil Amirleri Yönetmeliği‟ne tabi bulunmaktadır.
Sözleşmeli personelin özlük hakları 399 Sayılı KHK‟ye, 399 Sayılı KHK‟de hüküm bulunmayan hallerde Devlet Personel Başkanlığı‟nın görüşü alınmak kaydıyla 657 Sayılı Kanuna, sosyal hakları ise 5434 Sayılı T.C Emekli Sandığı Kanunu‟na ve 5510 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu‟na tabidir.
İşçi statüsünde çalışan personelin özlük ve sosyal hakları; 4857 Sayılı İş Kanunu, 2821 Sayılı Sendikalar Kanunu, 2822 Sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu, 5510 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu hükümlerine göre yürütülmektedir.
Kurumda açıktan atamalar; Kamu İktisadi Teşebbüsleri ve Bağlı Ortaklıklarının yıllık Genel Yatırım ve Finansman Programları çerçevesinde Kurumdan bir önceki yıl ayrılan personel sayısına bağlı olarak Yönetim Kuruluna tanınan yetki ile yapılmaktadır. 2013 yılında alınan izin çerçevesinde Armutçuk Müessesesinde açıktan atama yoluyla göreve başlayan sözleşmeli personel sayısı 5, işçi sayısı ise 13 kişidir.
Müessesede 2013 yılında açıktan atanan memur bulunmamaktadır.
Müesseselerin işçi, memur ve sözleşmeli personel ihtiyacıyla ilgili atama, tayin ve izin işlemlerinin Ana Teşekkül tarafından planlanması ve uygulanması nedeniyle bu konuya TTK Genel Müdürlük raporunda ayrıntılı olarak yer verilmiştir.
Müessesenin Personel Müdürlüğü bünyesinde İşçi Sağlığı ve Koruma Başhekimliği kadrosu bulunmakla birlikte, uzun yıllardan beri Müessesede görevli işyeri hekimi istihdam edilememiştir. Bu durumun asli nedeni; Kurumda istihdam edilen hekimlere verilen ücretin yetersiz olmasıdır.
3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanununa istinaden Sağlık Bakanlığı‟nca yapılan kura çekimi sonucunda önceki yıllarda Kuruma yerleştirilen pratisyen hekimler ya göreve başlamamışlar ya da göreve başlasalar bile ücret azlığı nedeniyle ilk fırsatta Kurumdan ayrılmışlardır.
Sayıştay
5Bu nedenle, TTK Genel Müdürlüğüne bağlı diğer müesseselerde olduğu gibi Amasra Müessesesinde de önceki yıllardan beri işyeri hekimi bulunmaması yüzünden çevredeki sağlık kuruluşlarına muayene veya kontrol için giden işçilerin yol açtığı işgücü kayıpları ciddi boyutlara ulaşmıştır. Özellikle hastane izni ve rapor kullanmayı alışkanlık haline getiren işçilerin işyerlerinde hekim bulunmamasının yarattığı boşluktan da yararlanmak suretiyle bu alışkanlıklarını sürdürdükleri görülmüştür.
Müesseselere gereken sayıda işyeri hekimi ve sağlık personeli alınması halinde iş gücü kayıplarının önemli ölçüde azalacağını ve bu soruna bir an önce çözüm bulunması gerektiğini dikkate alan TTK Genel Müdürlüğü, 30.06.2012 tarih, 28339 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6331sayılı “İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu”nun getirdiği yükümlülükler çerçevesinde, sonuncusu 2013 yılı Mart ayında olmak üzere üç kez ihaleye çıkmasına rağmen bu konuda olumlu bir sonuç alınamamıştır.
Ancak, denetim tarihinde (Mayıs 2014) yapılan incelemelerde; TTK Genel Müdürlüğü‟nce 23.12.2013 tarihinde gerçekleştirilen ihale sonucunda, Ana Teşekkül ve bağlı müesseselerinde işyeri hekimliği hizmeti sağlanması konusunda bir firmanın seçildiği, 01.04.2014 tarihinden itibaren bu firmadan işyeri hekimliği hizmetlerinin temin edilmeye başlandığı, bu çerçevede Armutçuk Müessesesinde 1 işyeri hekiminin göreve başladığı görülmüştür.
Müessesede işgücü kayıplarının önlenmesi ve iş verimliliğinin artırılması açısından işyeri hekimi bulundurulmasıyla ilgili sorunun çözümlenmesi konusunda sağlanan olumlu gelişmelerin yakından takip edilmesi önem taşımaktadır.
Müessesenin 2012 yılı Denetim Raporunda;
- İzinsiz ve mazeretsiz işe gelmemeyi, hastane izni kullanmayı alışkanlık haline getiren, disiplinsiz hareket eden, iş amirlerine ve arkadaşlarına karşı uygunsuz ve fiili davranışlarda bulunan işçilere 4857 Sayılı İş Kanununun ilgili hükümlerinin uygulanması,
- Personel Devam Kontrol Sistemiyle ilgili olarak TTK Genel Müdürlüğünce çıkarılan genelge ve talimatlara titizlikle uyulması,
- PDKS kayıtları ile lambahane kayıtları ve kamera görüntülerinin ilgili birim amirlerince aylık olarak kontrol edilmesi, vergi kayıplarına ve kamu zararına yol açan haksız ödemelerin önüne geçilmesi,
Konularının Kurum Teftiş Kurulu‟nca yapılan olağan denetimler sırasında izlenmesi ve sonucuna göre işlem yapılması önerilmiştir.
Denetim tarihinde (Mayıs 2014) yapılan incelemelerde;
-Yukarıdaki öneride yer alan konuların Kurum Teftiş Kurulu‟nca 2013 yılında yapılan olağan denetimler sırasında yakından izlendiği,
6
Sayıştay
Bu nedenle, TTK Genel Müdürlüğüne bağlı diğer müesseselerde olduğu gibi Amasra Müessesesinde de önceki yıllardan beri işyeri hekimi bulunmaması yüzünden çevredeki sağlık kuruluşlarına muayene veya kontrol için giden işçilerin yol açtığı işgücü kayıpları ciddi boyutlara ulaşmıştır. Özellikle hastane izni ve rapor kullanmayı alışkanlık haline getiren işçilerin işyerlerinde hekim bulunmamasının yarattığı boşluktan da yararlanmak suretiyle bu alışkanlıklarını sürdürdükleri görülmüştür.
Müesseselere gereken sayıda işyeri hekimi ve sağlık personeli alınması halinde iş gücü kayıplarının önemli ölçüde azalacağını ve bu soruna bir an önce çözüm bulunması gerektiğini dikkate alan TTK Genel Müdürlüğü, 30.06.2012 tarih, 28339 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6331sayılı “İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu”nun getirdiği yükümlülükler çerçevesinde, sonuncusu 2013 yılı Mart ayında olmak üzere üç kez ihaleye çıkmasına rağmen bu konuda olumlu bir sonuç alınamamıştır.
Ancak, denetim tarihinde (Mayıs 2014) yapılan incelemelerde; TTK Genel Müdürlüğü‟nce 23.12.2013 tarihinde gerçekleştirilen ihale sonucunda, Ana Teşekkül ve bağlı müesseselerinde işyeri hekimliği hizmeti sağlanması konusunda bir firmanın seçildiği, 01.04.2014 tarihinden itibaren bu firmadan işyeri hekimliği hizmetlerinin temin edilmeye başlandığı, bu çerçevede Armutçuk Müessesesinde 1 işyeri hekiminin göreve başladığı görülmüştür.
Müessesede işgücü kayıplarının önlenmesi ve iş verimliliğinin artırılması açısından işyeri hekimi bulundurulmasıyla ilgili sorunun çözümlenmesi konusunda sağlanan olumlu gelişmelerin yakından takip edilmesi önem taşımaktadır.
Müessesenin 2012 yılı Denetim Raporunda;
- İzinsiz ve mazeretsiz işe gelmemeyi, hastane izni kullanmayı alışkanlık haline getiren, disiplinsiz hareket eden, iş amirlerine ve arkadaşlarına karşı uygunsuz ve fiili davranışlarda bulunan işçilere 4857 Sayılı İş Kanununun ilgili hükümlerinin uygulanması,
- Personel Devam Kontrol Sistemiyle ilgili olarak TTK Genel Müdürlüğünce çıkarılan genelge ve talimatlara titizlikle uyulması,
- PDKS kayıtları ile lambahane kayıtları ve kamera görüntülerinin ilgili birim amirlerince aylık olarak kontrol edilmesi, vergi kayıplarına ve kamu zararına yol açan haksız ödemelerin önüne geçilmesi,
Konularının Kurum Teftiş Kurulu‟nca yapılan olağan denetimler sırasında izlenmesi ve sonucuna göre işlem yapılması önerilmiştir.
Denetim tarihinde (Mayıs 2014) yapılan incelemelerde;
-Yukarıdaki öneride yer alan konuların Kurum Teftiş Kurulu‟nca 2013 yılında yapılan olağan denetimler sırasında yakından izlendiği,
-Kurum Yöneticileri tarafından alınan tedbirler kapsamında 2013 yılında disiplinsiz hareket eden 90 işçiye yevmiye kesme cezası verildiği, 10 işçinin işyerlerinin değiştirildiği ve 4857 Sayılı İş Kanunu‟nun 25 nci madde II nci fıkrası gereğince de 2 işçinin iş akdinin feshedildiği,
-Alınan bütün tedbirlere rağmen olumsuz alışkanlıkların henüz bütünüyle önlenemediği ve 2013 yılında da devam ettiği,
Tespit edilmiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
İşletmelerde işgücü kayıplarının önlenmesi, iş verimliliğinin artırılması ve iş disiplini sağlanması konusunda yaşanan sorunların, Müessese yöneticileri tarafından alınan tedbirlere rağmen henüz bütünüyle çözümlenemediği tespit edildiğinden, bu tedbirlerin kararlılıkla uygulanmasına ve Teftiş Kurulu‟nca da izlenmesine devam edilmesi önerilir.
2-Personele yapılan harcamalar :
Müessesede 2013 yılında personele yapılan harcamalar bir önceki yıl sonuçlarıyla karşılaştırmalı olarak aşağıdaki çizelgede gösterilmiştir.
