Türk İhraç Ürünleri Algı Araştırması

(1)

Türk İhraç Ürünleri Algı Araştırması

Kimyevi Maddeler Sektör Kitapçığı

Temmuz 2017

(2)

ADVERTISING & MEDIA

BRANDING & IDENTITY &

SPECIALIST COMMUNICATIONS PR &

PUBLIC AFFAIRS DATA

INVESTMENT MANAGEMENT HEALTHCARE

DIRECT &

DIGITAL

12 MARKA

100’DEN FAZLA ÜLKE

30,000 + ÇALIŞAN

(3)

İçindekiler

Araştırmanın Amacı ve Künyesi 04

Yönetici Özeti 09

Türk İhraç Ürünleri Algısı 15

Kampanya Bilinirlik ve Etkinlik 23

Türkiye’ye Genel Yaklaşım 29

Dış Ticaretin Genel Değerlendirmesi 35

Ticari Faaliyet Kriterleri: Önem Değerlendirmesi 43

Firma Bilgileri 47

3

(4)

ARAŞTIRMA AMAÇ

VE KÜNYESİ ARAŞTIRMANIN AMACI

ve KÜNYESİ

(5)

Araştırmanın Amacı ve Künyesi

T.C. Ekonomi Bakanlığı 2023 Türkiye İhracat Stratejisi ve Eylem Planı, 1. Eylem Alanı, 4. Stratejik Hedef 19.Madde’de yer aldığı üzere: “Türk sektör, ürün ve markalarının, yurt dışı algı endeksinin hazırlanması ve izlenmesi amacı ile seçilmiş pazar gruplarını kapsayan algı endeksi hazırlanması ve izlenmesi amaçlanmaktadır.”

Genel Amaç

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), Türkiye’nin en fazla ihracat yaptığı ülke/sektörlerde ve 2023 yılı Türkiye ihracat hedefleri doğrultusunda;

Türk Malı algısını ve Türk Malı ihracatının önündeki fırsatları ve tehditleri ölçümlemek istemektedir.

Türk Malı Algısı

2015 yılı sonunda lansmanı yapılan “Turkey – Discover the Potential”

(http://www.turkeydiscoverthepotential.com) marka kampanyasının da 2017 yılından itibaren bilinirlik ve etkinliğinin araştırılması

hedeflenmektedir.

Turkey– Discover the Potential

Bilinirlik ve Etkinlik

5

(6)

 Kantitatif anket uygulaması

 PAPI (Kağıt kalem destekli yüz yüze anket) ve CAPI (Bilgisayar destekli yüz yüze görüşme)

 Liste/Kota örneklem Yöntem

Örneklem Belirleme Prosedürü

Araştırmanın Amacı ve Künyesi

 26 Ülke, 6 Temel Sektör Grubu

 İlgili firmalarda, yurt dışı ürünlerinin satın alımı/ihracatı/satışından sorumlu, yurt dışından ithal edilen ürünler ile ilgili fikir sahibi olan satın alma müdürü veya yetkilisi / ihracat-kambiyo müdürü veya yetkilisi / satış müdürü veya yetkilisi ve eşdeğer kişiler

Genel Örneklem Hedef Grup

Araştırma kapsamına giren firmaların %70’i ithalatçı firmalar olup listesi TİM yönetiminde başkonsolosluklar, ticaret müşavirlikleri, ticaret

ateşelikleri ve sektör temsilcilikleri kanalıyla temin edilmiştir. Diğer firmalar

(araştırma kapsamına girecek firmaların %30’u) ise Türkiye’den ithalat

yapmayan firmalar arasından TNS tarafından belirlenmiştir.

(7)

7

OTOMOTİV GEMİ YAT Otomotiv, Gemi ve Yat

METAL CAM SERAMİK ORMAN

Çelik, Demir, Demir Dışı, Çimento- Cam-Seramik-Toprak Ürünleri- Mobilya, Kağıt ve Orman Ürünleri

GIDA Gıda

ELEKTRİK MAKİNE

Elektrik-Elektronik, Makine- İklimlendirme-Savunma ve

Havacılık

KİMYEVİ MADDELER Kimyevi Maddeler

TEKSTİL HALI DERİ Tekstil, Hazır Giyim, Halı, Deri

Araştırma genelinde 6 temel sektör grubunda görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Her ülkede ortalama 3 sektör incelenmiştir.

Tablo ve grafiklerde bazı sektör açılımları yerine kısaltmaları kullanılmıştır. Her bir sektörel grup için kullanılan kısaltmalar ve sektörel grupların detaylı açılımları aşağıda verilmektedir.

Araştırmanın Amacı ve Künyesi

(8)

Araştırma Künyesi

Ülke/ Sektör ABD Almanya Avustralya Azerbaycan BAE Belçika Brezilya Cezayir Çin Fransa Güney

Afrika Hindistan Hollanda İngiltere İran İspanya İsrail İtalya Japonya Kanada Mısır Polonya Romanya Suudi

Arabistan Türkmenistan Rusya GENEL

TekstilHalı

Deri 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 570

Metal Cam Seramik Orman

30 30 30 30 30 30 30 30 30 270

Elektrik

Makine 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 390

Kimyevi

Maddeler 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 540

Gıda 30 30 30 30 30 30 30 30 240

Otomotiv

Gemi ve Yat 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 510

TOPLAM 180 90 90 60 60 90 90 90 90 90 90 90 90 90 120 90 120 120 90 90 90 90 90 90 90 150 2520

- ÜLKE - SEKTÖR DAĞILIMI

(9)

YÖNETİCİ ÖZETİ

(10)

Yönetici Özeti

Ticari faaliyetlerde önem verilen kriterler içinde Fiyatların uygun olması, Kalite ve Güven kriterleri tüm ülkeler ve sektörler genelinde öne çıkan kriterlerdir. Fransa ve İtalya’da Uluslararası Standartlara Uygunluk, Kanada ve İngiltere’de Döviz Kuru Avantajı kriterlerinin de yüksek önemde değerlendirildiği görülmektedir.

Ticari faaliyet kriterleri katılım analizinde Kanada ve Suudi Arabistan’ın Türk malları ve ürünleri ile ilgili değerlendirmelerinde ortalamanın altında algılandığı görülmektedir.

Türk mallarıyla ilgili bilgi alınan kaynaklarda genelde sektörel yayınlar, internet ve kurum içi araştırma departmanları öne çıkmaktadır. ABD özelinde danışmanlık firmaları, Hollanda ve Almanya için Türkiye’deki kamu kuruluşları, İran ve Çin özelinde ise sektörel fuarların bilgi kaynağı olarak kullanım oranı yüksektir.

Türk mallarını tercih edeceğini/edebileceğini belirtenlerin oranı genelde %90’ın üzerinde ve yüksektir. Türk mallarını kesinlikle (ilk tercih olarak) tercih edeceklerini belirtenlerin oranının en yüksek olduğu ülkelerin Mısır, Azerbaycan, İtalya ve Türkmenistan olduğu görülmektedir.

Türk Malı Algısı

(11)

11

Yönetici Özeti

Logo/Sloganın genel bilinirlik oranı %41 düzeyindedir.

Logo/Slogan bilinirlik oranının en düşük olduğu ülkeler Avustralya, Güney Afrika ve Belçika’dır.

Logo/Sloganın en yoğun olarak görüldüğü duyulduğu mecralar olarak Türk malı ürünlerin üzeri öne çıkmaktadır. Bu mecrayı gazeteler ve iş yapılan kişilerin emailleri takip etmektedir.

Logo/Slogan ile ilgili beğeni düzeyi genelde %41 oranında olup sektör grupları arasında bu oran benzerdir. Logo/Slogan hakkında beğeni düzeyi en yüksek olan ülkelerin Cezayir, Fransa ve İtalya olduğu görülmektedir.

Kampanya Etkinlik

(12)

Yönetici Özeti

Güçlü ve istikrarlı bir ekonomiye ve yüksek nitelikli insan kaynakarına sahip olma Türkiye ile ilgili öne çıkan başlıca imaj algısı kriterleridir. Bu kriterleri az farkla diğer kriterler takip etmektedir.

Türkiye’nin güçlü ve istikrarlı bir ekonomi olarak özellikle öne çıktığı ülkeler Almanya, Azerbaycan ve Türkmenistan’dır. Özellikle Kanada’da Türkiye’nin ticari işbirliği yanında turistik, kültürel ve tarihi olarak ilgi duyulan bir ülke olarak da öne çıktığı görülmektedir.

Türkiye’nin imajını genel olarak olumlu bulanların oranı genelde %60 düzeyindedir. Bu oranın en yüksek olduğu ülkeler Almanya, İtalya, İspanya, Fransa, Hindistan ve Türkmenistan, en düşük olduğu ülkeler ise Kanada ve İngiltere olarak öne çıkmaktadır.

Türkiye’yi çeşitli nedenlerle ziyaret ettiklerini belirtenlerin oranı genelde %64 düzeyindedir. Bu oranın en yüksek olduğu ülkelerin İtalya ve Fransa, en düşük olduğu ülkelerin ise ABD, Kanada, Avustralya ve Güney Afrika olduğu görülmektedir.

Türkiye Algısı

(13)

13

GENEL TERİM VE KAVRAMLAR

Baz: Her bir soruya cevap veren (görüşülen) kişi sayısı

Ortalama: Bir soruya cevap veren grup içindeki tüm cevap (değerlerin) toplamının gruptaki cevap verici (firma) sayısına bölünerek elde edilen değer

Anlamlılık testi: Bir soru için farklı ülke ve sektörler için bulunan ortalama değerlerin birbirinden (istatistiksel) anlamlı düzeyde farklı olup olmadığını görmek amacıyla kullanılan test. Diğer bir deyimle: Bir ülke veya

sektörün ortalaması diğer bir ülke veya sektörden anlamlı derecede yüksekse, o ülke veya sektörler arasında gerçekten bir fark vardır denebilir. Aksi takdirde (istatistiksel olarak anlamlı fark yoksa) ülke veya sektörler arasında gerçek bir fark olmadığı veya olan farkın ihmal edilebilir düzeyde küçük olduğu sonucuna varılabilir.

Top 2 box analizi: 5’li katılım ölçeği ile ölçümlenen sorularda, Katılıyorum (4) ve Kesinlikle Katılıyorum (5) diyenlerin soruya cevap verenlerin içindeki toplam oranı

Kılavuz: Raporda Kullanılan Kavram ve Terimler

(14)

Önem performans analizi (TM2a – TM3 soruları) Tablolardaki renklerin anlamları:

Kırmızı: Önem düzeyi nispeten yüksek olup Türkiye’nin performans anlamında ortalamanın altında algılandığı, iyileştirmeye açık kriterler (Haritanın sağ alt bölümünde yer alan kriterler)

Yeşil: Önem düzeyi nispeten yüksek olup Türkiye’nin performans anlamında ortalamanın üstünde algılandığı kriterler (Haritanın sağ üst bölümünde yer alan kriterler)

Türkiye’nin imaj algı özellikleri (TM9)

Kırmızı: Her bir sektörel grup ve değerlendirilen tüm imaj algı özellikleri içinde ortalama düzeyin altında kalan (düşük seviyede algılanan) kriterler

Yeşil: Her bir sektörel grup ve değerlendirilen tüm imaj algı özellikleri içinde içinde ortalama düzeyin üstünde kalan (yüksek seviyede algılanan) kriterler

Logo/slogan ile ilgili ifadelere katılım (K3)

Kırmızı: Logo/Slogan ile ilgili katılım kriterleri (ve belirli bir sektör grubu) içinde katılıyorum ve kesinlikle katılıyorum cevabı verenlerin toplam oranının diğer kriterlere göre, kriterler genel ortalamasının üzerinde (yüksek seviyede) kaldığı kriterler.

Yeşil: Logo/Slogan ile ilgili katılım kriterleri (ve belirli bir sektör grubu) içinde katılıyorum ve kesinlikle katılıyorum cevabı verenlerin toplam oranının diğer kriterlere göre, kriterler genel ortalamasının altında (düşük seviyede) kaldığı kriterler.

Belirli Soru, Tablo ve Haritalara Yönelik Açıklamalar

(15)

ARAŞTIRMA AMAÇ VE KÜNYESİ

TÜRK İHRAÇ ÜRÜNLERİ

ALGISI

(16)

Türk Malları ile İlgili Genel Memnuniyet Derecesi

TM4: Türk malları ile ilgili genel memnuniyet derecenizi öğrenebilir miyiz?

(SadeceTürkiye ile ithalat yaptığını belirtenlere sorulmuştur.)

KİMYEVİ MADDELER

Baz = 515

ABD Azerbaycan BAE Belçika Brezilya Çin Güney Afrika Hindistan Hollanda İran İspanya İsrail İtalya Mısır Romanya Rusya Suudi Arabistan Türkmenistan GENEL

Hiç memnun değilim 7 0 0 3 3 0 11 3 4 3 0 0 0 3 7 3 7 0 3

Memnun değilim 7 0 3 10 17 4 11 3 7 7 4 0 8 7 11 14 10 0 7

Ne memnunum ne değilim 26 27 33 28 23 30 22 21 21 13 19 23 15 31 25 14 33 20 24

Memnunum 19 33 17 34 20 44 30 48 18 33 35 27 35 28 25 28 33 33 30

Çok memnunum 41 40 47 24 37 22 26 24 32 43 35 37 42 31 32 41 17 47 34

Bilmiyorum/ Cevap yok 0 0 0 0 0 0 0 0 18 0 8 13 0 0 0 0 0 0 2

Toplam Cevap Sayısı 27 30 30 29 30 27 27 29 28 30 26 30 26 29 28 29 30 30 515

Ortalama 3,8 4,1 4,1 3,7 3,7 3,9 3,5 3,9 3,8 4,1 4,1 4,2 4,1 3,8 3,6 3,9 3,4 4,3 3,9

• ^Grup içi en düşük değerler • Ortalama değerler • Grup içi en yüksek değerler

(17)

17

- KİMYEVİ MADDELER

Baz = 540

Türk Malı ve Ürünleri Tercihi

TM5a: Türkiye ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi sizin için uygundur?

Mallarını/ürünlerini asla tercih

etmeyeceğim bir ülkedir 3 0 0 0 0 0 7 0 3 0 3 0 0 10 3 0 0 0 2

Mallarını/ürünlerini tercih

edebileceğim (koşullar uygun olursa)

birçok ülkeden biridir 37 33 27 47 43 40 33 50 33 13 33 50 33 3 20 33 40 33 34

Mallarını/ürünlerini tercih edeceğim

birkaç ülkeden biridir 37 37 47 47 33 43 27 43 33 57 27 40 43 40 40 40 40 40 40

Mallarını/ürünlerini kesinlikle tercih

edeceğim tek ülkedir 20 30 27 3 20 13 13 7 20 20 27 10 23 43 37 20 13 27 21

Bilmiyor / fikri yok 3 0 0 3 3 3 20 0 10 10 10 0 0 3 0 7 7 0 4

• ^Grup içi en düşük değerler • Ortalama değerler • Grup içi en yüksek değerler

(18)

KİMYEVİ MADDELER

^{Baz = 540}

Türk Malı ve Ürünleri ile İlgili Olumlu/Olumsuz Düşünceler

TM5b: Türk malları ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi sizin için uygundur?

Türk mal ve ürünleri hakkında olumsuz düşünüyorum, fikrim sorulmadan bile

eleştiririm. 3 0 3 3 7 0 7 3 3 0 3 0 0 3 3 0 3 0 2

Eğer birisi fikrimi sorarsa Türk mal ve

ürünleri hakkında eleştiririm. 20 0 0 7 13 0 7 3 10 3 13 3 10 0 10 7 0 0 6

Türk malı ve ürünleri hakkında hem olumlu hem de olumsuz düşüncelerim var

20 30 37 20 27 47 33 23 17 10 10 37 40 27 20 30 43 43 29

Eğer birisi fikrimi sorarsa Türk malı ve

ürünleri hakkında olumlu konuşurum. 37 27 17 43 20 33 17 37 43 50 43 37 23 47 43 33 37 27 34

Türk malı ve ürünleri hakkında olumlu düşünüyorum, fikrim sorulmadan bile

hakkında çok olumlu konuşurum. 20 43 43 27 33 20 37 33 20 27 23 17 27 23 13 23 17 30 26

Türk mal ve ürünleri hakkında kesin bir düşünce belirtecek kadar bilgi sahibi

değilim. 0 0 0 0 0 0 0 0 7 10 7 7 0 0 10 7 0 0 3

Ortalama 3,5 4,1 4,0 3,8 3,6 3,7 3,7 3,9 3,7 4,1 3,8 3,7 3,7 3,9 3,6 3,8 3,6 3,9 3,8

• ^Grup içi en düşük değerler • Ortalama değerler • Grup içi en yüksek değerler

(19)

19

- KİMYEVİ MADDELER

Baz = 540

Türk Malı ve Ürünleri Eksikliğini Hissetme

TM6: Ticari faaliyettebulunduğunuz sektörde Türk malları/ürünleri bulunmasaydı eksikliğini ne derece hissederdiniz?

Eksikliğini kesinlikle hissetmezdim 0 0 0 3 0 0 10 3 7 0 10 3 0 3 7 3 7 0 3

Eksikliğini pek hissetmezdim 30 0 10 20 17 23 0 20 13 7 13 7 13 3 23 20 0 0 12

Eksikliğini ne hissederdim ne etmezdim 27 27 40 30 43 47 27 37 27 10 23 53 7 33 23 30 27 17 29

Eksikliğini hissederdim 27 50 27 23 20 30 37 33 27 40 27 20 47 33 23 23 27 40 31

Eksikliğini fazlasıyla hissederdim 17 23 23 23 20 0 17 7 20 43 23 17 27 27 20 23 40 43 23

Emin değil bilmiyor 0 0 0 0 0 0 10 0 7 0 3 0 7 0 3 0 0 0 2

Ortalama 3,3 4,0 3,6 3,4 3,4 3,1 3,6 3,2 3,4 4,2 3,4 3,4 3,9 3,8 3,3 3,4 3,9 4,3 3,6

• ^Grup içi en düşük değerler • Ortalama değerler • Grup içi en yüksek değerler

(20)

- KİMYEVİ MADDELER

Baz = 540

TM7: Sizce“Türkiye” markası, işbirliği yaptığınız bölge ve ülkeler nezdinde şirketinizin itibarını ne yönde etkiler?

Türkiye Markasının Şirket İtibarına Etkisi

Olumsuz etkiler 3 0 0 3 0 0 0 0 7 0 3 0 7 3 10 0 0 0 2

Ne olumlu ne olumsuz etkiler 43 57 43 53 27 40 53 50 33 43 47 47 53 53 37 60 53 43 46

Olumlu etkiler 50 43 57 40 67 60 30 43 50 57 43 47 37 43 53 40 47 57 48

Bilmiyorum/ Cevap yok 3 0 0 3 7 0 17 7 10 0 7 7 3 0 0 0 0 0 4

• ^Grup içi en düşük değerler • Ortalama değerler • Grup içi en yüksek değerler

(21)

21

- KİMYEVİ MADDELER

Baz = 540

Türk Malı ve Ürünleri ile İlgili Bilgi Alınan Kaynaklar

TM8: Türk malı/ürünleri ile ilgili aşağıdaki kaynakların hangilerinden bilgi alıyorsunuz?

GENEL ABD Azerbaycan BAE Belçika Brezilya Çin Güney

Afrika Hindistan Hollanda İran İspanya İsrail İtalya Mısır Romanya Rusya Suudi

Arabistan Türkmenistan

Sektörel yayınlar/dergiler 50 38 30 53 50 47 63 69 40 53 43 40 53 50 53 53 57 50 57

Ulusal-Yerel gazete ve

dergiler 48 48 47 53 50 40 53 52 33 63 57 37 40 47 57 27 40 67 50

Televizyon Reklamları 46 45 60 27 47 30 63 52 40 50 53 43 50 43 53 20 43 53 63

Televizyon Ekonomi/Ticaret

programları 48 38 40 43 63 50 50 45 43 50 43 50 37 57 53 37 50 57 50

Internet Reklamları 48 59 40 40 53 40 50 34 47 53 47 57 40 47 50 63 50 60 37

Internet Sektörel/ Ticari web

siteleri 53 69 43 57 53 47 57 41 90 43 47 43 47 60 47 63 53 40 57

Internet Sosyal Medya 49 55 60 57 23 47 43 38 57 53 40 43 57 47 67 57 50 47 40

Sektörel Fuar 47 38 53 60 40 30 40 41 30 50 67 43 37 60 60 40 57 43 60

Sektörel kongre toplantı 50 52 57 40 53 43 67 41 60 60 60 53 50 40 50 43 47 43 40

Danışmanlık,

Pazar/Pazarlama araştırması

firmalarından 48 62 53 43 37 43 60 45 40 57 60 53 33 53 57 43 47 27 43

Kendi ülkemdeki mesleki/sektörel kurum ve örgütlerden

48 52 37 40 40 63 57 62 70 37 47 40 37 53 57 43 53 40 33

Türkiyedeki mesleki/sektörel

kurum ve örgütlerden 50 48 60 53 47 57 37 55 30 43 57 67 50 40 77 53 53 33 43

Türkiyedeki kamu kurum ve

kuruluşlarından 48 48 43 50 40 57 37 59 30 67 33 57 43 47 57 37 57 43 57

Türkiyedeki firmalardan/ İş

ortaklarımdan 46 41 40 47 50 30 60 48 57 47 37 30 37 43 60 60 40 53 43

Kendi firma/ kurumumdaki araştırma/Pazar araştırma

departmanından 51 52 60 57 40 60 57 59 43 47 53 43 43 50 43 60 53 60 37

Diğer 1 3 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3 0 3 0 13 0 0 0

• ^Grup içi en düşük değerler • Ortalama değerler • Grup içi en yüksek değerler

(22)

- KİMYEVİ MADDELER

TM.9 Ticariişbirliği içinde bulunulan/bulunulabilecek bir ülke olarak Türkiye’yi bir bütün (ülke) olarak düşündüğünüzde aşağıdaki ifadelere ne derece katıldığınızı öğrenebilir miyim?

Türkiye’nin İmaj Algı Özellikleri

GENEL ABD Azerbaycan BAE Belçika Brezilya Çin Güney Afrika Hindistan Hollanda İran İspanya İsrail İtalya Mısır Romanya Rusya Suudi Arabistan Türkmenistan

Ticari alanda itibarı

yüksek bir ülkedir 3,6 3,7 3,9 3,8 3,2 3,5 3,7 3,4 3,8 3,3 3,7 3,8 3,5 3,7 3,2 3,9 3,5 3,6 4,0

Güçlü ve istikrarlı bir

ekonomiye sahiptir 3,8 4,0 4,1 3,9 3,5 3,7 3,4 3,4 4,2 3,6 3,9 3,5 4,2 3,7 3,8 3,9 3,6 3,8 4,0

Firmaları ve ürünleri ile global pazarlarda rekabet edebilecek bir ülkedir

3,7 3,3 3,9 4,1 3,4 3,4 3,8 3,5 3,8 3,5 3,8 4,0 3,8 3,5 3,3 3,9 3,7 3,6 3,9

İstikrarlı bir büyüme hedefi

vardır 3,7 3,7 4,1 3,9 3,3 3,2 3,5 3,3 3,8 3,6 4,0 3,7 3,5 3,7 3,5 3,8 3,7 3,4 4,1

Cazip iş/ticaret

imkanlarına sahiptir 3,7 3,1 3,8 3,9 3,3 3,6 3,8 3,6 3,9 3,3 3,9 3,9 3,6 3,7 3,3 4,0 3,6 3,6 4,0

Belirli sektör ve alanlarda

liderdir 2,9 2,7 3,6 3,0 2,5 2,5 3,0 2,7 3,0 2,7 3,0 3,1 3,1 3,1 2,8 2,7 2,3 2,5 3,7

Araştırma geliştirmeye

yatırım yapar 3,7 3,6 4,2 4,0 3,7 3,5 3,0 3,0 4,1 3,5 4,0 3,6 3,7 3,7 3,4 3,8 3,6 3,6 3,9

Firmaları ve ticari kurumları Türkiye’yi en iyi şekilde temsil eder

3,6 3,0 4,2 3,8 3,2 3,4 3,5 3,2 3,7 3,8 3,5 3,9 3,4 4,0 3,0 3,8 3,7 3,7 4,0

Yüksek nitelikli insan

kaynaklarına sahiptir 3,6 3,2 4,3 3,9 3,0 3,2 3,6 3,6 3,7 3,3 3,6 3,9 3,5 4,0 3,3 3,9 3,3 3,5 4,2

Gelecekte dünya ekonomisi içinde önemi artacak bir ülkedir

3,6 3,1 4,0 4,1 3,6 3,5 3,6 3,4 3,8 3,6 3,8 4,0 3,6 3,4 3,3 4,1 3,3 3,5 3,8

Ticari ilişkiler dışında turistik olarak da ilgi duyduğum bir ülkedir

3,6 3,5 4,0 3,8 3,3 3,2 3,1 3,1 4,0 3,6 4,0 3,5 3,4 3,6 3,1 3,9 3,2 3,6 3,9

Ticari ilişkiler dışında kültürel ve tarihi olarak da ilgi duyduğum bir ülkedir

3,6 3,3 4,0 3,9 3,5 3,3 3,5 3,5 3,7 3,5 4,0 3,8 3,7 3,6 3,3 3,9 3,6 3,5 3,9

• ^Grup içi en düşük değerler • Ortalama değerler • Grup içi en yüksek değerler

(23)

KAMPANYA

BİLİNİRLİK ve ETKİNLİK

(24)

Baz = 540

- KİMYEVİ MADDELER

Logo/Slogan Bilinirlik

K1: Türkiye’nin son dönemde uluslararası ticari işbirlikleri alanında Türkiye markasını tanıtmak için kullandığı aşağıdaki logoyu/sloganı daha önce gördünüz mü?

ABD Azerbaycan BAE Belçika Brezilya Çin Güney

Arabistan Türkmenistan GENEL

Evet 40 40 43 20 27 40 23 27 37 57 43 67 57 63 40 50 30 50 42

Hayır 60 60 57 80 73 60 77 73 63 43 57 33 43 37 60 50 70 50 58

Toplam Cevap

Sayısı 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 540

• ^Grup içi en düşük değerler • Ortalama değerler • Grup içi en yüksek değerler

(25)

25 Baz = 226

- KİMYEVİ MADDELER

K.2a. Nerede duydunuz veya gördünüz? (Türkiye’nin son dönemde uluslararası ticari işbirlikleri alanında Türkiye markasını tanıtmak için kullandığı aşağıdaki logoyu/sloganı daha önce gördünüz mü? sorusunda Evet cevabı verenlere sorulmuştur)

Logo/Sloganın Görüldüğü-Duyulduğu Mecralar

26 20

15 15 15 14 13 12 9

8

0 5 10 15 20 25 30

Türk malı ürünlerin üzerinde

Gazete

Sosyal Medya

Internet reklamları

İş yaptığı kişilerin emaillerinde

Billboard

Sektörel kongre toplantı

Sektörel Fuar

Dergi

Televizyon

(26)

- KİMYEVİ MADDELER

Baz = 540

Logo/Slogan ile İlgili İfadelere Katılım

K.3 Gördüğünüzü (veya ilk defa gördüğünüzü) belirttiğiniz bu logoyu /sloganı düşünerek, şimdi size okuyacağım ifadelere katılıp katılmadığınızı belirtir misiniz?

GENEL ABD Azerbaycan BAE Belçika Brezilya Çin Güney Afrika Hindistan Hollanda İran İspanya İsrail İtalya Mısır Romanya Rusya Suudi Arabistan Türkmenistan

İlgi çekici buldum 3,0 2,9 2,4 3,0 3,0 3,3 2,9 2,7 3,3 2,9 3,1 3,3 2,8 3,1 3,2 3,4 2,6 3,3 2,6

Akılda kalıcı buldum 3,0 2,9 2,9 3,2 3,0 2,7 2,4 3,5 3,2 3,5 3,0 2,9 2,8 2,9 3,2 3,3 2,8 2,8 3,1

Yenilikçi buldum 2,9 3,3 2,8 3,2 3,1 2,9 3,0 3,1 3,0 2,6 2,6 2,7 2,9 3,2 2,8 2,9 2,9 2,9 3,0

Farklı / özgün buldum 2,9 2,5 2,2 2,7 3,0 2,6 2,7 3,0 2,8 3,2 2,9 2,7 3,5 3,2 3,2 3,2 3,4 3,1 2,8

Anlaşılması kolay bir logo 3,1 2,7 3,3 3,0 3,3 3,5 2,7 3,0 2,9 3,3 3,2 3,6 3,2 3,0 3,0 2,6 2,6 3,2 2,9

Türkiye ve Türkiye ile ilgili işbirliği

yapma konusunda merakımı arttırır 3,0 3,1 3,0 2,9 2,9 2,9 3,2 2,8 2,7 3,4 3,1 3,0 2,7 2,7 2,9 2,8 2,8 3,1 3,2

Türkiye ile ilgili daha fazla bilgi

toplayıp araştırma yapmamı sağlar 3,0 3,0 3,3 2,6 3,0 2,7 2,8 2,8 2,9 3,3 3,3 3,3 3,2 2,6 2,9 2,8 2,9 3,0 2,8

Türkiye hakkındaki fikrimi yansıtıyor 2,9 3,2 3,0 2,9 2,8 2,7 2,8 2,7 2,8 2,5 2,9 2,9 2,4 3,1 3,2 2,7 2,6 3,3 3,6

Türkiye ile ilgili işbirliği yapma konusunda fikrimi olumlu yönde

değiştirir 2,9 2,9 2,7 3,2 3,0 3,2 3,1 3,3 2,9 3,2 2,9 2,8 2,8 2,6 2,8 2,7 2,9 3,0 3,0

• ^Grup içi en düşük değerler • Ortalama değerler • Grup içi en yüksek değerler

(27)

27

- KİMYEVİ MADDELER

Baz = 540

K.4 Bu logoyu /sloganı ne kadar beğendiğinizi belirtir misiniz?

Logo/Slogan Beğeni Düzeyi

Hiç beğenmedim 17 27 13 17 20 10 20 7 27 13 7 23 13 10 10 17 17 13 16

Beğenmedim 23 20 17 23 10 17 30 20 17 20 13 30 3 10 13 27 13 27 19

Ne beğendim ne beğenmedim 17 20 13 30 17 17 23 27 20 23 27 17 20 13 23 23 20 17 20

Beğendim 27 20 27 20 27 20 10 33 13 13 23 13 27 20 33 7 20 20 21

Çok beğendim 10 10 23 10 23 27 7 13 17 30 20 13 37 40 20 17 30 20 20

Bilmiyorum / Fikri Yok 7 3 7 0 3 10 10 0 7 0 10 3 0 7 0 10 0 3 4

Ortalama 2,9 2,7 3,3 2,8 3,2 3,4 2,5 3,3 2,8 3,3 3,4 2,6 3,7 3,8 3,4 2,8 3,3 3,1 3,1

• ^Grup içi en düşük değerler • Ortalama değerler • Grup içi en yüksek değerler

(28)

- KİMYEVİ MADDELER

Baz = 540

Logo/Sloganın Türkiye ile İlgili Düşünceleri Yansıtma Düzeyi

K.5 Bu logo/slogan Türkiye ile ilgili düşüncelerinizi yansıtıyor mu?

Kesinlikle yansıtmıyor 10 7 3 10 17 20 20 17 13 13 10 30 7 10 23 20 10 3 14

Yansıtmıyor 17 13 33 23 33 20 23 27 27 20 27 27 10 13 30 23 7 17 22

Yansıtıyor 33 30 30 23 23 17 13 30 23 37 17 23 10 33 33 27 37 17 25

Kesinlikle yansıtıyor 40 43 27 30 20 30 37 27 27 27 37 20 73 37 13 27 40 47 33

Bilmiyorum/Cevap yok 0 7 7 13 7 13 7 0 10 3 10 0 0 7 0 3 7 17 6

Ortalama 3,0 3,2 2,9 2,8 2,5 2,7 2,7 2,7 2,7 2,8 2,9 2,3 3,5 3,0 2,4 2,6 3,1 3,3 2,8

• ^Grup içi en düşük değerler • Ortalama değerler • Grup içi en yüksek değerler

(29)

TÜRKİYE’YE

GENEL YAKLAŞIM

(30)

- KİMYEVİ MADDELER

Baz = 540

Türkiye Genel İmajı

X.1 Türkiye’nin sizin gözünüzdeki ülke imajını bir bütün olarak değerlendirmenizi rica ediyorum. Sizceaşağıdakilerden hangisi Türkiye için daha uygun bir ifadedir?

Çok olumsuzdur 7 0 0 7 7 0 10 0 3 10 7 0 3 3 0 13 3 0 4

Olumsuzdur 3 0 3 3 7 0 7 10 27 0 13 7 7 17 7 0 0 0 6

Ne olumlu ne olumsuzdur 40 40 20 20 33 50 17 10 13 40 0 37 10 17 17 30 40 40 26

Olumludur 20 23 53 33 43 33 27 57 20 30 43 37 43 37 37 27 23 33 34

Çok olumludur 30 37 23 37 10 17 40 23 27 20 33 17 37 27 37 30 33 27 28

Bilmiyorum / Cevap Yok 0 0 0 0 0 0 0 0 10 0 3 3 0 0 3 0 0 0 1

Ortalama 3,6 4,0 4,0 3,9 3,4 3,7 3,8 3,9 3,4 3,5 3,9 3,7 4,0 3,7 4,1 3,6 3,8 3,9 3,8

• ^Grup içi en düşük değerler • Ortalama değerler • Grup içi en yüksek değerler

(31)

31

- KİMYEVİ MADDELER

Baz = 540

Türkiye’yi İş ve İş Dışı Amaçlarla Ziyaret Etme Durumu

X.2a Türkiye’ye iş veya iş dışı amaçlarla gittiniz mi?

Evet İş amacı ile gittim 10 13 30 23 23 20 10 20 33 20 20 27 33 20 27 37 10 17 22

Evet İş dışı amaç ile gittim 10 33 13 33 3 13 7 27 10 27 23 17 23 27 20 20 37 27 21

Evet hem iş amaçlı hem iş

dışı amaçlar ile gittim 0 27 27 17 10 13 20 47 37 37 23 33 33 30 27 20 17 30 25

Hayır hiç gitmedim 80 27 30 27 63 53 63 7 20 17 33 23 10 23 27 23 37 27 33

• ^Grup içi en düşük değerler • Ortalama değerler • Grup içi en yüksek değerler

(32)

- KİMYEVİ MADDELER

Baz = 540

Türkiye’yi İş/Ticari İşbirliği Amaçlı Ziyaret Etme Planları

X.2b. Önümüzdeki bir yıl içinde ticari işbirliği/iş amaçlı olarak Türkiye’yi ziyaret etmeyi düşünüyor musunuz?

Evet ticari iş birliği/iş amaçlı

gitmeyi düşünürüm 10 13 20 27 3 10 7 33 23 10 30 30 23 10 33 13 30 23 19

Hayır iş amaçlı gitmeyi düşünmem ama turistik amaç ile gitmeyi düşünürüm

3 27 33 23 13 17 30 27 27 43 20 17 20 27 10 43 7 17 22

Hayır iş veya turistik amaçlı gitmeyi düşünmem ama diğer amaçlar ile gitmeyi düşünürüm (örneğin: akademik, sağlık)

7 27 30 13 10 10 17 17 23 13 30 13 23 33 17 23 27 33 20

Hayır gitmeyi düşünmüyorum 80 33 17 37 73 63 47 23 27 33 20 40 33 30 40 20 37 27 38

• ^Grup içi en düşük değerler • Ortalama değerler • Grup içi en yüksek değerler

(33)

33

- KİMYEVİ MADDELER

Baz = 540

Türk Malı Ürün Kullanma Durumu

X.3 Ticariişbirliği ve faaliyetleriniz haricinde günlük hayatınızda/hanenizde kullandığınız Türk Malı ürünler var mı? Aşağıdaki seçeneklerden hangisi Türk malı ürünler kullanma durumunuza uygundur?

Kullandığımız ürünlerin orijinleri

ile ilgilenmiyorum 43 23 17 30 27 27 27 23 20 17 13 23 17 7 17 37 33 33 24

Türk Malı ürünler kullanıp kullanmadığımı bilmiyorum/

hatırlamıyorum

0 10 10 17 17 17 23 17 13 20 37 17 17 20 27 23 27 20 18

Türk Malı ürünler kullanıyorum 27 27 13 17 23 20 20 13 13 17 3 17 17 37 23 17 13 13 18

Türk malı ürünleri geçmişte

kullandım şu an kullanmıyorum 13 23 33 13 13 13 10 33 23 23 30 13 30 20 7 7 13 13 19

Türk Malı ürünleri hiç

kullanmadım 17 17 27 23 20 23 20 13 30 23 17 30 20 17 27 17 13 20 21

• ^Grup içi en düşük değerler • Ortalama değerler • Grup içi en yüksek değerler

(34)

- KİMYEVİ MADDELER

D.1 Türkiye’nin AB üyeliğini nasıl değerlendiriyorsunuz? (SADECE AB ULKELERINE SORULMUŞTUR)

Türkiye’nin Avrupa Birliğine Katılımı

Belçika Hollanda İspanya İtalya Romanya GENEL

Kesinlikle olumsuz buluyorum 10 7 20 0 3 8

Olumsuz buluyorum 7 17 17 17 7 13

Ne olumlu ne olumsuz buluyorum (nötrüm) 10 33 17 30 27 23

Olumlu buluyorum 50 20 13 37 33 31

Kesinlikle olumlu buluyorum 23 13 17 17 30 20

Bilmiyorum / Cevap Yok 0 10 17 0 0 5

Toplam Cevap Sayısı 30 30 30 30 30 150

Ortalama 3,7 3,2 2,9 3,5 3,8 3,4

Baz = 150

• ^Grup içi en düşük değerler • Ortalama değerler • Grup içi en yüksek değerler

(35)

ARAŞTIRMA AMAÇ VE KÜNYESİ

DIŞ TİCARETİN GENEL

DEĞERLENDİRMESİ

(36)

Baz = 540

- KİMYEVİ MADDELER

2017 Dış Ticaret Hacminde Beklenen Değişim

Azalacak 30 27 23 3 40 23 30 13 23 23 43 33 30 23 30 33 30 23 27

Değişmeyecek 20 30 20 23 20 23 33 33 20 33 17 33 33 17 27 13 20 33 25

Artacak 40 30 40 53 33 40 23 33 43 17 40 17 37 37 23 37 33 33 34

Bilmiyor/Fikri

Yok 10 13 17 20 7 13 13 20 13 27 0 17 0 23 20 17 17 10 14

Toplam Cevap

Sayısı 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 540

• ^Grup içi en düşük değerler • Ortalama değerler • Grup içi en yüksek değerler

DT1a: Önümüzdeki yıl içinde firmanızın/ kurumunuzun dış ticaret hacminin ne yönde değişmesini bekliyorsunuz?

(37)

37 Baz = 540

- KİMYEVİ MADDELER

2017 İthalat Hacminde Beklenen Değişim

Azalacak 23 27 23 0 30 23 30 13 23 23 40 30 27 20 27 30 30 23 25

Değişmeyece

k 27 33 27 33 33 27 30 30 23 33 27 37 43 20 30 20 27 30 29

Artacak 40 27 33 47 33 37 27 37 40 17 33 17 30 37 23 33 27 37 32

Bilmiyor/Fikri

Yok 10 13 17 20 3 13 13 20 13 27 0 17 0 23 20 17 17 10 14

Toplam

Cevap Sayısı 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 540

• ^Grup içi en düşük değerler • Ortalama değerler • Grup içi en yüksek değerler

DT1b: Önümüzdeki yıl içinde firmanızın/ kurumunuzun ithalat hacminin ne yönde değişmesini bekliyorsunuz?

(38)

Yurtdışı Ticaret İşbirliklerinde Kullanılan Kanal-Yöntemler

DT2:Yurtdışı ticaret işbirliklerinizi ve ithalat-ihracat faaliyetlerinizi gerçekleştirirken aşağıdaki kanal/ yöntemlerden hangisi ya da hangilerini kullandığınızı belirtir misiniz?

Baz = 540

- KİMYEVİ MADDELER

Firmada/kurumumuz da masa başı pazar araştırması

57 63 60 53 53 53 60 50 63 37 57 57 60 53 67 40 63 50 55

Yurtdışı fuar

katılımları 53 50 70 60 47 67 53 57 60 47 50 60 37 73 57 70 40 73 57

Yurtdışında ve yurt içinde düzenlenen ikili işbirliği

görüşmeleri

57 53 60 43 63 63 70 53 53 47 63 70 60 53 67 47 57 43 57

Sektörden tanıdığımız firmalar/kurumlar

50 43 53 53 50 53 50 57 53 50 43 57 53 67 47 37 63 37 51

Meslek birlikleri ve

odaların yayınları 50 47 53 33 60 53 40 60 40 40 40 57 57 50 37 57 43 43 48

İnternet 60 83 63 73 90 67 80 73 90 67 53 47 53 73 73 77 73 73 71

• ^Grup içi en düşük değerler • Ortalama değerler • Grup içi en yüksek değerler

(39)

DT.3 Yurtdışından ithal ettiğiniz malları/ürünleri düşündüğünüzde bir malın ülke menşei (üzerindeki Made in ifadesi) sizin için ne kadar önemlidir?

39 Baz = 540

- KİMYEVİ MADDELER

Hiç önemli

değil 27 13 27 20 7 10 20 10 17 20 13 23 0 7 13 27 23 3 16

Önemli

değil 3 13 3 10 20 7 20 17 10 20 27 27 27 13 10 13 13 10 15

Ne önemli ne önemli

değil 30 23 23 10 27 10 13 20 17 10 30 10 23 10 23 17 17 27 19

Önemli 20 17 13 23 23 30 10 17 17 23 17 10 10 20 37 10 20 20 19

Çok önemli 13 17 23 13 10 23 17 23 23 13 13 20 40 33 17 10 13 23 19

Bilmiyorum/

Cevap yok 7 17 10 23 13 20 20 13 17 13 0 10 0 17 0 23 13 17 13

Toplam Cevap Sayısı

30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 540

Ortalama 2,9 3,1 3,0 3,0 3,1 3,6 2,8 3,3 3,2 2,9 2,9 2,7 3,6 3,7 3,3 2,5 2,8 3,6 3,1

Ülke Menşeinin Önemi – Firma İçin

• ^Grup içi en düşük değerler • Ortalama değerler • Grup içi en yüksek değerler

(40)

Baz =

- ÜLKE BAZINDA

2520

ORTALAMA

Ülke Menşeinin Önemi – Firma İçin

DT.3 Yurtdışından ithal ettiğiniz malları/ürünleri düşündüğünüzde bir malın ülke menşei (üzerindeki Made in ifadesi) sizin için ne kadar önemlidir?

(41)

41 Baz = 540

Ülke Menşeinin Önemi – Müşteri İçin

DT.4 Yurtdışından ithal ettiğiniz malları/ürünleri düşündüğünüzde bir malın ülke menşei (üzerindeki Made in ifadesi) sizce müşterileriniz için ne kadar önemlidir?

- KİMYEVİ MADDELER

Hiç önemli

değil 17 13 10 13 10 13 20 20 10 27 13 23 3 10 23 20 17 3 15

Önemli değil 13 20 27 17 27 7 17 17 17 13 30 10 17 7 10 23 23 20 17

Ne önemli ne

önemli değil 13 13 10 17 23 17 20 7 17 17 27 30 33 17 13 17 17 13 18

Önemli 33 30 27 10 13 20 13 20 23 27 17 7 13 20 30 10 13 30 20

Çok önemli 17 7 17 27 13 27 20 20 10 3 13 23 33 30 23 7 17 17 18

Bilmiyorum/

Cevap yok 7 17 10 17 13 17 10 17 23 13 0 7 0 17 0 23 13 17 12

Toplam Cevap

Sayısı 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 540

Ortalama 3,2 3,0 3,1 3,2 2,9 3,5 3,0 3,0 3,1 2,6 2,9 3,0 3,6 3,6 3,2 2,5 2,9 3,4 3,1

• ^Grup içi en düşük değerler • Ortalama değerler • Grup içi en yüksek değerler

(42)

Baz =

- ÜLKE BAZINDA

2520

ORTALAMA

Ülke Menşeinin Önemi – Müşteri İçin

DT.4 Yurtdışından ithal ettiğiniz malları/ürünleri düşündüğünüzde bir malın ülke menşei (üzerindeki Made in ifadesi) sizce müşterileriniz için ne kadar önemlidir?

(43)

TİCARİ FAALİYET KRİTERLERİ;

ÖNEM DEĞERLENDİRMESİ

(44)

Baz = 540

KİMYEVİ MADDELER

Ticari Faaliyet Kriterleri: Önem Analizi

TM.2a Ticari faaliyetiçinde bulunduğunuz/ithalat gerçekleştirdiğiniz sektörü düşündüğünüzde bir ülkenin malları/ürünleri ile ilgili aşağıda okuyacağım ifadelerin sizin için ne derece önemli olduğunu belirtir misiniz?

Kaliteli olması 4,0 3,3 3,7 4,0 3,1 3,5 3,8 3,6 3,7 4,0 4,2 4,1 3,8 4,0 3,7 4,0 3,7 3,8 3,8

Güvenilir olması 4,2 3,4 4,1 4,1 3,7 3,8 4,1 3,8 4,1 4,0 4,1 4,0 4,0 4,2 3,6 4,2 4,0 4,0 4,0

Fiyatlarının uygun olması 4,0 3,3 3,0 3,8 3,4 3,6 3,9 3,5 3,9 4,1 4,0 3,8 4,1 4,0 3,5 4,1 2,9 4,1 3,7

Ürün çeşitliliğinin fazla

olması 2,9 3,1 2,9 3,2 3,2 3,1 3,3 3,1 3,0 3,1 3,1 2,6 3,4 2,9 3,2 3,0 3,1 2,5 3,0

Yenilikçi olması 3,0 2,9 2,9 3,5 3,3 2,6 2,7 2,8 3,0 2,8 3,1 2,9 3,4 3,5 3,1 3,2 3,0 3,3 3,1

Rekabet avantajı

sağlaması 2,4 3,1 2,8 2,8 3,4 3,3 2,7 2,5 2,8 2,7 3,4 2,9 3,4 3,3 2,4 3,1 3,2 3,0 3,0

Uluslararası standartlara

uygun olması 3,0 3,3 2,9 3,0 2,9 3,1 2,9 3,1 2,8 3,3 2,9 3,0 3,9 3,8 2,7 3,1 2,7 2,9 3,1

Sektörde itibar sağlaması 2,8 3,0 3,0 2,6 3,0 2,6 2,5 2,8 3,1 3,0 3,4 2,9 3,6 3,2 3,0 2,8 2,9 2,9 3,0

Talebinin yüksek/popüler

olması 2,2 3,1 3,0 3,2 2,8 2,9 2,5 3,1 3,0 3,9 2,4 3,4 3,4 3,8 3,0 2,9 2,7 2,8 3,0

Gümrük süreçlerinin

kolay ve rahat olması 3,2 3,1 3,3 3,3 2,9 3,5 3,7 2,9 2,8 3,6 2,4 3,0 3,6 3,7 3,4 3,1 3,4 3,4 3,2

Bürokratik engellerin az

olması 3,0 2,7 3,4 3,1 3,3 3,2 2,6 3,0 3,0 3,3 2,8 3,3 3,4 3,5 3,1 3,2 2,7 3,6 3,1

Ticari ve ekonomik

engellerin az olması 3,4 2,7 3,3 3,2 3,4 2,8 3,0 3,1 3,1 2,9 3,0 3,3 3,5 3,6 2,8 2,8 3,3 2,9 3,1

Döviz kuru açısından avantajlı ve güvenilir olması

2,9 3,2 2,7 2,8 2,7 3,1 3,1 3,2 3,0 3,1 2,9 2,8 3,4 3,4 3,5 3,1 3,5 3,6 3,1

Diğer ülke ürünleri ile

eşdeğer olması 3,0 3,0 2,4 3,1 3,0 2,6 3,2 2,6 3,0 3,1 3,2 3,0 3,5 3,4 2,9 3,1 2,9 3,2 3,0

Çevre dostu olması 3,0 3,2 3,2 3,1 3,0 3,2 2,5 2,7 3,1 3,4 2,6 3,1 3,3 3,6 3,1 2,9 2,5 3,1 3,0

İş güvenliği uygulamalarının iyi olması

3,2 3,1 3,0 2,6 2,8 3,1 3,2 2,7 2,8 3,4 2,9 2,7 3,3 3,6 2,9 2,9 3,3 3,4 3,1

Esnek ödeme koşulları

olması 3,7 2,9 3,1 3,0 3,1 2,8 3,0 3,1 3,1 3,1 3,0 3,7 3,5 3,4 3,1 2,8 3,1 3,2 3,1

Paketleme 3,4 2,7 3,0 2,9 3,1 2,6 3,3 3,1 3,2 3,4 3,3 2,8 3,6 3,5 2,8 3,0 3,2 3,0 3,1