Covid-19 Sürecinde Kompulsif Satın Alma ve Ruhsal Travma Belirtilerinin Değerlendirilmesi 1
Tam metin
(2)
(3) ǣͲͲͲͲǦͲͲͲʹǦͶʹͷʹǦͶͺʹͺ. ͵ǤÖğr.Üyesi,ÜniversitesiSağlıkFakültesiSağlıkYönetimiSağlıkKurumlarıİşletmeciliğiBölüü,Ǧǣ. ̷ǤǤǡ
(4)
(5) ǣͲͲͲͲǦͲͲͲʹǦ͵ͳͶǦͻͷͺ. ͶDoç.Dr.,ÜniversitesiSağlıkFakültesiHemşirelikBölümü,Ǧǣ̷ǤǤǡ
(6)
(7) ǣͲͲͲͲǦͲͲͲͳǦ. ͺͳͻǦʹͲʹͲ.
(8) Çetin, B., Zengin, A. Y. ve Yüksel, A., (2022). “Covid-19 Sürecinde Kompulsif Satın Alma ve Ruhsal Travma . Belirtilerinin Değerlendirilmesi”, ODÜSOBİAD 12 (1), 413-426, Doi:10.48146/odusobiad.1062881 414. relationship between the scales. Multiple linear regression analysis was used to evaluate the predictors of consumers' compulsive buying scale. Results: 44.3% of consumers are in the 18-24 age range, 67.2% are women and 60.1% are single. It was determined that the consumers' total mean score of compulsive buying was 23.30±7.74, and the mean total score of Post Traumatic Stress Disorder Checklist Scale was 33.95±17.06. According to the results of the correlation analysis, a moderate positive correlation was found between the compulsive buying scale and Traumatic Stress Disorder Checklist Scale in consumers. According to the results of the multiple linear regression analysis, it is seen that the most important sub-variable in terms of its relative effects on compulsive buying is shopping to cope with stress. Conclusion: It has been determined that consumers who exhibit compulsive buying behavior during the Covid-19 pandemic period show signs of post-traumatic stress. It can be said that women try to get rid of the negative situations, emotions, and stress they are exposed to by exhibiting compulsive buying behavior compared to men. Keywords: Compulsive Buying Behavior, Stress Disorders, Post-traumatic Stress, COVID-19, Consumer Behavior, Pandemic.. Giriş. küresel sağlık Koronavirüs Hastalığı ȋǦͳͻȌ Çin’in Eyaleti’nde Aralık ayının sonlarında (ateş, öksürük, darlığı) gelişenyapılanaraştırma ǡͳ͵ 2020’devirüstanımlanmıştır. Türkiye´de ͳͳ ʹͲʹͲ görülmüştür (Sağlık Bakanlığı, ʹͲʹͲǢ Sağlık Bakanlığı, ʹͲʹͲȌǤ Dünya sağlık örgütü (DSÖ) başında yaptığı açıklamada Ǧͳͻ virüsünü salgın açıklamıştırǡ gelişmeler ͳͳ 2020´de Ǧͳͻ virüsünü düzeltmiştir (DSÖ, ʹͲʹͲǢ DSÖ, ʹͲʹͲȌǤ ǡ Türkiyeǡ ülke ǡpolitikasıvatandaşları yönlendirmiştir. açıklanan Ǧͳͻ virüsü sağlığını kalmayıpǡaynısağlığınıǤVirüs salgını, sağlığı üzerinde çıkabilmektedir ȋ ǡ ʹͲͲͷȌǤ büyük çıktığında, çıkan rahatsız ȋǤǡʹͲʹͲǢ ǡ ǡ ʹͲʹͲȌǤsürecinde,ǡ kaygı,rahatsızlıklarınseptomları görülmüştürȋǡ ǡʹͲʹͲǢǡʹͲʹͲȌǤǦͳͻǡküresel ölçekteǢyaşamstandartları,yaşam,kişiselözgürlükönemlideğişiklikler koymuşturȋǡ ǡǡǦ ǤǡʹͲʹͲȌǤKüreselçaptatümülkelerǦ ͳͻ kilenmiş satın tarzında dondurulmuş gıda, pirinç, ürün satın alımlarının yapıldığı görülmüştür ȋ
(9) ǡ ǡ ǡ ǡ ǡǡ ǡʹͲʹͳȌǤ Ǧͳͻ sağlıkdeğil,aynı sağlığıiçin düşünülmelidir.Bulaşıcıhastalıklar sağlığını kalmayıp,aynıolmasıntümnüfusunsağlığınırefahını (Aşkınǡ ǡ ʹͲʹͲȌǤ başlangıcından hareketliliği yönelikfarklıülkelerdekısıtlamalarkonulmuş,sağlıksektörlerde çalışanlarinsanların kalmasısağlanmıştır.sınırlandırmalarǡ ǡgetirmiştirȋǡ ǡǡǡǡ ǡʹͲʹͲǢǡ ǡǡʹͲʹͳȌǤ Ǧͳͻ sürecinde, “Hayat ığar” sloganı kalması sağlanmışǡ sokağa çıkma sınırlandırması kısıtlamaları yaşam süresinde artış muştur. halkı tüketim artmıştırǤ Ǧͳͻ sürecinde tüketim değişiklikgöstermiştirǤlışverişlerdeyapılması,alışverişkanalıdeğişimiçevrimiçialışverişe yönelim, ürünlerinin ȋ yaşamı kolaylaştıracak ürünlerȌǡ sağlıklı yaşam ürünleri ç eğitimineyönelikürünlersatınımınıartırmıştırǤTüketicilerinsüpermarketürünleri Ǣ bakımürünleri,şampuan,ürünleriǢdiğerürün öne çıkan – ǡ ǡ eşya ürünleri muştur ȋ
(10) ǡ ʹͲʹͲȌǤ ʹͲʹͳ yılında hızlı tüketim ürünleri harcamaları ʹͲʹͲ yılına göre Ψ͵ͻ büyüme göstermiştir. ʹͲʹͳ yılında Türkiye´de tüketimi yağlar, ürünleri, diğer ıda ürünler, atıştırmalıklar ürünleri gerçekleşmiştir ȋ
(11) ǡ ʹͲʹʹȌǤ Ö ǡ kâğıdı dezenfektanı satın başlamışlardır ȋ ǡ ʹͲʹͲȌǤ bağlamda, çalışmanın amacı Ǧͳͻ sürecinde tüketicilerin satın davranışları değerlendiril larındaki ilişkiyi koymaktır. Alanyazında farklı çalışmalardaȋ ǡ ʹͲͲͳǢ ǡʹͲͲ͵Ǣ ǡ ǡ ǡ ʹͲͳͷǢǡ
(12) ǡ ʹͲͳͺ ǤȌ üzerinde durulmuş satın davranışıǢ çalışma kapsamında tüketici davranışı sonrası .
(13) ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi / ISSN: 1309-9302 / dergipark.org.tr/tr/pub/odusobiad ∙ 415. incelenmiştir. Ǧͳͻ sürecinde geniş örnekle değerl yapılan çalışmaǡ zına salgınsürecindetüketicidavranışınınyönüneilişkinkatkısağlayaǤ . Kompulsif Satın Alma. satın ǡ ʹͲǤ Yüzyılın başlarında tarafından kaldırmayayönelikayıcısatıntanımlanmıştırȋ ǡʹͲͲǣͳͶȌǤ Kompülsif satın davranışı kişinin dürtüsel satın güdüsünü ǡ güdüyü çıkan kişiyi yönden bırakabilen açıklamaktadırȋǡÖzpoyraz,ͳͻͻͺȌǤbaşkatanımagörekompülsif satınǡdürtügeçirdiği için tekrarladığı davranış ǡ çevresindekilere açıklanmıştır (O´Guinn ǡ ͳͻͺͻȌǤ Kompülsif tüketici davranışları, bağımlılık yapıcı davranışlar göstermektedir; böylece kompülsif tüketiminbağımlılıkiçerdiğiȋ ǡO´Guinn ǡͳͻͺȌǤ Tüketici ışı kapsamında satın ǡ zararlı ǡ ǡ sonuçlaraǢaşırı,dürtüselürünlerinsatınalınmasıylaözdeşleşenbilişsel davranışsalaçıklanmaktadırȋO´Guinn ǡͳͻͺͻǢMüllerǡ ǡʹͲͳͷǢ. ǡFernándezǦǡǦ ǤǡʹͲͳǢ ǤǡʹͲʹͲǢǤǡʹͲʹͲȌǤ satın eğilimi çoğunlukla ǡ değerli oluştuğu çıkmıştır. Düşük eğitim ǡ yaşam koşullarına kişiliközellikleriatındavranışınıbaşlıcaözelliklerdir(O´Guinn ǡͳͻͺͻǢ ǡʹͲͲͻȌǤ davranışdurumlarındaçevreselfaktörlerden Ǥ Tüketiciler hoş yaşam ǡ içsel ǡ ǡ başa çıkmak için ürün satın almaktadır (Çelik Köse, ʹͲʹͳȌǤ satın çeşitli yönlerden dürtü bozukluklarına, bozukluğa,bağımlılıkbozukluklarınaȋǤǡ ͳͻͻͺȌǤ . Travma Sonrası Stres Bozukluğu. İnsan doğası gereği, içgüdüsüne dış çevreden Ǥ karşılaşılan ǡ karşı ǡ görülebilirǤkavramıTürktarafından, organınyapısını,biçiminidıştan oluşanǡörselenme tanımlanmaktadırȋǡʹͲʹʹȌǤǡkişininvarlığını ǡ ǡ yaşamın akışını, işlevini ǡ çaresizlik, dehşet duygularına türlüiçinkullanılmaktadır(Türksoy,ʹͲͲ͵ȌǤ sonrasıbozukluğuȋȌǡiçindoğalǡsavaş, ǡ kazaları, saldırı, tecavüz, işkence Ǥ olayın ardından çıkan abloları tanımlar ȋǡ Öznurǡ ʹͲͳͶǢ Yüksel, ʹͲͳͶǢ Öztürk Uluşahin, ʹͲͳͺȌǤ özellik, yapı, geçmiş, ǡ baş düzenekleri farklılıklar yaygınlığı farklılıkları koymaktadır. gelişimi farklılıklar göstermektedir. Toplumların olduğu şiddetine, öncesi, sırası sonrasıbirçokǡdüzeyine,karşısındakiduyarlılığına kültürelfarklılıklaragöredeğişiklikgöstermektedir(ÖzgAydın,ͳͻͻͻȌǤ tüm dünyada olduğu Türkiye’de
(14) Ǧͳͻ salgınının sağlıklarını akışlarını değiştiren getirdiği söylenebilir. araştırma kapsamında sırasında alınan Ǥ unsurların bozukluklarını tetikleyebileceği düşüncesinden çıkılmıştır. Araştırmanın amacı sürecinde satın değerlendir aralarındaki ilişkiyikoymaktır.Sözamaçtançıkılarakaraştırmaşöylebelirlenmiştir. Ͳǣ Tüketicilerde satın sonrası bozukluğu arasında ilişki Ǥ ͳǣ Tüketicilerde satın sonrası bozukluğu arasında ilişki vardırǤ .
(15) Çetin, B., Zengin, A. Y. ve Yüksel, A., (2022). “Covid-19 Sürecinde Kompulsif Satın Alma ve Ruhsal Travma . Belirtilerinin Değerlendirilmesi”, ODÜSOBİAD 12 (1), 413-426, Doi:10.48146/odusobiad.1062881 416. . GEREÇ ve YÖNTEM Örneklem. Araştırma tanımlayıcı ve kesitsel tasarımda yapılmıştır. Bu araştırmanın örneklemini, CǦͳͻ sürecinde Türkiye’de yaşayan 18 yaş üstü, daha önceden Akut Stres Bozukluğu veya Travma Sonrası Stres Bozukluğu tanısı almamış bireyler oluşturmuştur. Veriler HaziranǦKasım 2020 tarihleri arasın araştırmaya katılmayı kabul eden 348 bireyden toplanmıştır. Çalışma verileri, pandemi sürecinde fiziksel mesafe kuralları gereği doğrudan temasın mümkün olduğunca azaltılarak sosyal medya grupları (Whatsapp grupları, herkese açık forumlar ve facebook hesapları) üzerinden elektronik anket formu ile toplanmıştır. . Veri Toplama Araçları. toplanmasında,Katılımcı ǡSatınÖlçeğiȋAÖ)Ǧͷiçin SonrasıBozukluğuȋǦͷǦȌkullanılmıştırǤ . Katılımcı Bilgi Formu. Araştırmacılar tarafından geliştirilen “Katılımcı Formu” ǡ Ǧ özellikleriniiçerenoluşmuştur.. Kompulsif Satın Alma Ölçeği (KSAÖ). ǡd’Astous ȋͳͻͺͺȌ’ingeliştirdiğiölçeğinTürkçegeçerlikgüvenirlikçalışmasıYüncü ȋʹͲͳͶȌ tarafından yapılmıştır ȋ ǡ ͳͻͺͺǢ Yüncü ǡ ʹͲͳͶȌǤ Ölçek ͳʹ oluşmaktadır. ͷ’li ölçektirǤ Ölçeğinin Ͷ vardırǤ ǡ ‘harcama eğilimi’ ȋͳǡʹǡ͵ǡͶǡͷǤ Ȍ adlandırılan, oldukça güçlü uyarılmayı içermektedir. İkinci ǡ satın davranışının kişinin hissettiği gerginliği azaltacağı düşüncesini içeren ‘tepki’ ȋǡǡͺǡͻǤ Ȍkısmıdır.Üçüncüǡsatındavranışından “suçluluğun” ȋͳͲǡͳͳǡͳʹǤȌ bilişsel yaşanma sürecidir. Dördüncü ǡ yaşamlarını kapsamaktadır. içi ilişkilerini içeren ǡ tutarlılık katsayısını düşürdüğü için ölçeğin Türkçe çıkarılmıştır.noktasıͶʹüzerihesaplanmıştırǤÖlçeğingüvenirli çalışmasındaiçtutarlılığıͲǡͺʹǢçalışmasındaiçtutarlılıkpuanıͲǡͺͲbulunmuştur. Bileşikgüvenirlikdeğeri eğiiçinͲǡʹiçinͲǡͻ͵suçlulukiçin0,81’dir. çalışmadaölçeğin değeriͲǡͺͻbulunmuşturǤ . DSM-5 için Travma Sonrası Stres Bozukluğu Kontrol Listesi Ölçeği (DSM-5-TSSBKLÖ). Ölçeğin Türkçe geçerlik güvenilirliği arkadaşları ȋǡ Ǧǡ ǡ ǡ ǡ ʹͲͳȌ tarafından ʹͲͳ yılında yapılmıştır. ʹͲ oluşan ölçek, çok olayınardındankişinin içindeyaşadığısonrasıbozukluğuşiddetini değerlendirmektedir.5’liölçek;hiçαͲǡçokαͳǡ αʹǡoldukçaα͵ aşırıαͶşeklindepuanlanmaktadır.ÖlçektenͲǦͺͲalınmaktapuanlarınartması,sonrası bozukluğu şiddetinin arttığını göstermektedir. ǦͷǦTSSBKLÖ’nin ç tutarlılığı ͲǡͻͶ bulunmuşturǤÖlçeklerinbileşikgüvenilirlikkatsayılarışöyledir:ȋǤͻ–ǤͻʹȌǡkaçınma ȋǤ͵–ǤͻͳȌǡdeğişikliklerȋǤͺͷ–ǤͻͲȌaşırıuyarılmaȋǤͺͳ–ǤͺͺȌȋǤǡʹͲͳȌǤçalışmada ölçeğin değeriͲǡͻͷbulunmuşturǤ . Etik Beyan. ÇalışmayabaşlamadanönceÜniveritesi Kurulu’ndanȋǣʹʹȀͲȀʹͲʹͲǣʹͲʹͲȀͲǦʹȌ yazılı alınmıştır. Araştırmaya katılan araştırma hakkında verilmiş, kalacağıaçıklamayapılmışaydınlatılmışalınmıştır. . İstatistiksel Analiz. değerlendirilmesinde ȋ ʹͷǤͲȌ rogramı kullanılmıştır. ǡ yüzde, tanımlayıcı kullanılmıştır. dağılıp dağılmadığı Ǧ değerlendirilmiştir.ǦͷǦTSSBKLÖ’nindağıldığınaȋpǡͲͷȌǡKSAÖ’nindağılmadığına ȋpδǡͲͷȌ verilmiştir. ǦͷǦTSSBKLÖ için karşılaştırmalarda; arasındaki farkın anlamlılıkǡdeğişkeninkarşılaştırılmasındayönlükullanılmıştır.KSAÖ için karşılaştırmalarda ǡ değişkenin karşılaştırılmasında .
(16) ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi / ISSN: 1309-9302 / dergipark.org.tr/tr/pub/odusobiad ∙ 417. kullanılmıştır. İki değişken arasındaki ilişkinin kullanılmıştır. Tüketicilerin satın ölçeğinin yordayıcılarını değerlendirmek için çoklu doğrusalkullanılmıştır.pδǡͲͷdüzeyianlamlıedilmiştir. . Bulgular. Araştırmayakatılantüket özellikleri,ΨͶͶǡ3’üͳͺǦʹͶyaşaralığındadır.göreǡ Ψǡ2’si kadın katılımcıların ǡ ΨͲǡ1’i bekârdır. ı ǡ katılımcılarınΨ͵ͻǡ7’siçalışanı,Ψ͵ͻǡ4’üöğrenciΨͳͲǡ9’uözelsektörçalışanıdır. ǡ cevaplayıcıların ΨͶͲǡ8’i ͷͲͲ üzerinde aylık Ǥ Öğrenim durumları açısından araştıkatılantüketicilerinΨͲǡ͵’üeğitimialmışken,ΨʹͲǡ4’ülisansüstüöğrenimgörmüştür. Tüketicileri %77’si yaşamaktadır. %64,4’ünün çocuğu ǡ ΨͳͶǡ6’sının ʹ çocuğa olduğugörülmektedir. Araştırma kapsamında tüketicilerin Ǧͳͻ salgın alışverişlerinde nasıl davrandıklarını yönelik yönlendirilmiştir. ilişkin tanımlayıcısonuçlarıGörselͳ’desunulmuştur. Özellikler Sayı Yüzde Korona virüs testi yaptırma. Kendini sürekli alışveriş isteği içinde bulma Market ve mağazalardan alışveriş yapma Market ve mağazalardan alışveriş yapma sıklığı Market ve mağazaların kapalı olmasının ruh sağlığını etkileme İnternetten alışveriş yapmanın keyif alma durumunu etkileme Ürün depolamaya başlama. En çok satın alınan ürün kategorileri*. İnternet üzerinden alışveriş yapma sıklığı Satın alma ile sonuçlanmasa bile tek bir seferdeki alışverişiniz için (mağaza ya da internet. Hayır. ǡyapıldıçıktı ǡyapıldıçıktı Hayır nasılalışverişeçıkıyorsam öyle alışverişe sıkalışverişe üçgün alışverişeçıkmadım. kötü değişimı . Hayır. Hayır Hazır ǦDondurulmuşGıda GıdaǦǡǡǤ AlkolsüzambalajlıiçeceklerǦsüt, ǡǡǤ İnternet KişiselürünleriǦdezenfektanı, ıslakǡǤ Ǧürünleri KişiselbakımürünleriǦsaçboyası,aş köpüğü, eşyaǦǡǡǤ Hiçbir Birkaç ͲǦͳ ͳǦʹ ͵Ǧ. ͵Ͳ͵. ͺǡͳ. ͶͲ. ͳͳǡͷ. ͵ͻ ͳͳͷ ʹ͵͵ ͵Ͳʹ ͳͳ ͷͳ Ͳ ͺͺ ʹͲ ͻͻ. ʹͶͻ ͳͲͲ ʹͶͺ Ͷ ʹͶ ͻͲ ͷͳ. ʹͳͲ ʹͲͲ ͷʹ. ͳͳ Ͷ Ͷ͵ ͳͶ ͳͳͳ ͳͻ ͳͲͷ Ͷ. ͳͳǡʹ ͳǡ ͵͵ǡͲ ǡͲ ͺǡͺ ͳǡ ʹͳǡͺ Ͷǡ͵ ͳͶǡ ͳǡʹ ʹͷǡ͵ Ͷǡ ʹͺǡͶ ͳǡ ʹͺǡ ͳǡ͵ ǡ ʹͺǡ ͻǡͷ ͷǡͶ. ʹʹǤͲ ʹͳǤͲ ͷǡͷ. ͳǡʹ ͳ͵ǡͷ ͳʹǡͶ Ͷʹǡʹ ͵ͳǡͻ ͷǡ͵ ͵Ͳǡʹ ͳ͵ǡͷ.
(17) Çetin, B., Zengin, A. Y. ve Yüksel, A., (2022). “Covid-19 Sürecinde Kompulsif Satın Alma ve Ruhsal Travma . Belirtilerinin Değerlendirilmesi”, ODÜSOBİAD 12 (1), 413-426, Doi:10.48146/odusobiad.1062881 418. üzerinden) harcadığınız ortalama süre Kredi kartı kullanma Kredi kartı borcu Kredi kartı borcunun gelir düzeyinize göre durumu**. Hayır ayır . düzeyiyleorantılı Hayır. ʹͷ ͻʹ ͳͻ͵ ͳͷͷ ʹ ͻ ͵ͷ ͳʹʹ ʹʹ 348. ͵ǡ ʹǡͶ ͷͷǡͷ ͶͶǡͷ ͵ʹǡʹ Ͷͻǡ ͳͺǡͳ ͵ͷǡͳ Ͷǡͻ 100. Stresle başetmek için alış veriş yapma Toplam ȗseçenekişaretlenmiştirǡyüzdelerͻͷʹ görealınmıştır. ȗȗYüzdelerkartı ͳͻ͵kişiyegörealınmıştır. Tablo 1. TüketicilerinǦͳͻSürecindeAlışverişÖzellikleri ͳ’deki incelendiğindǢ araştırmaya katılanların Ψͺǡ1’inin üs yaptırmadığı görülmektedir. Tüketicilerin %67’sini sürekli alışveriş ği olmadığını ettiği, Ψͺǡ8’inin mağaalışverişyaptığı,ΨͶǡ3’ünün mağazalardan alışveriş yaptıkları anlaşılmaktadır. mağazaların kapalı olmasının sağlıklarını etkilemediğinisöyleyenlerinoranı ΨͶǡ’dir.Ψͳǡ6’sıalışverişyapmanın alışveriştenaldıklarıetkilemediğinietmiştir.rüssü tüketicilerinΨͳǡ3’üürün başlamadıklarını belirtmiştir. Araştırmaya katılan tüketicilerin aldıkları ürün ΨͶ͵ kişisel Ǧ ürünleri olmuşǡ Ψʹͺǡ gıda ȋǦ Ȍ izlemiştiǤ Tüketicilerin %42’sinin alışveriş yaptığı, satın sonuçlanmasa alışveriş için (mağaza üzerinden) süren tüketicilerinΨ͵Ͳǡ2’siiçinͳǦʹolduğugörülmüştür. Tüketicilerinyaklaşık%74’ükartı kullanmaktadır. kartı olduğunu oranı Ψͷͷ Ǣ ΨͶͻǡ7’si borçlarının orantılı olduğunu bildirmiştir. aştırmaya katılanların Ψ͵ͷǡ1’inin baş içialışverişyaptığıgörülmüştür. Tüketicilerin Ö TSSBKLÖ ortalamaları Görsel 2’de görülmektedir. KSAÖ ortalaması 23,30±7,Ͷ TSSBKLÖ ortalaması 33,95±17,Ͳ belirlenmiştir. ÇalışmadakullanılanKSAÖiçinnoktasıͶʹüzeriiçinsatındavranışıeğiliminin yüksek olduğunu Ǥ TSSBKLÖ’ ͲǦͺͲ üst sınırını Ǥ Ölçek açıklamasında değeri bulunmamaktadır yüksek sonrası şama yüksek olduğu anlamına Ǥ ölçeğin değeri ͶͲ ȋͲΪͺͲȀʹαͶͲȌ olmaktadır. ͶͲ değerinin üzerinde olması ortalamanın üstünde aldığını gösterir. Araştırmaya katılan tüketici KSAÖ TSSBKLÖ alamalarının değerden düşük olduğu görülmektedir. Ölçekler Ortalama±SS Ortanca Min-Max Eğilimi 9,79±3,ͷͶ ͻ ͷǦʹͳ Görünüş 7,89±3,͵ͺ ͶǦͳ Suçluluk 5,61±2,ͳʹ ͷ ͵Ǧͳʹ Kompulsif Satın Alma Ölçeği Toplam 23,30±7,Ͷ ʹͳ ͳʹǦͶͷ Yaşantılama 8,43±4,ͷ ͺ ͲǦʹͲ Kaçınma 3,47±2,ͳͶ Ͷ ͲǦͺ Değişikler 11,84±6,͵ͺ ͳʹ ͲǦʹͺ AşırıUyarılmışlık 10,19±5,͵ ͳͲ ͲǦʹͶ Travma Sonrası Stres Bozukluğu 33,95±17,Ͳ ͵Ͷ ͲǦͺͲ Kontrol Listesi Ölçeği Toplam Tablo 2. TüketicilerinatınÖlçeğiSonrasıBozukluğu ÖlçeğiOrtalamaları KSAÖ ortalamaları bakımından tüketicilerin yaşı, ǡ sürekli alışveriş isteği içinde ǡ alışveriş sıklığı, mağazaların kapalı asının sağlığını ǡ alışverişiçin(mağazaüzerinden) süreǡkartı düzeyine göre baş için alışveriş arasında.
(18) ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi / ISSN: 1309-9302 / dergipark.org.tr/tr/pub/odusobiad ∙ 419. anlamlıfarklılıkgörülmüştürȋpδǡͲͷȌǤYaşgruplarıarasındaͳͺǦʹͶyaşaralığındaki KSAÖpuanlarıyüksektirȋX̄ αʹͶǡͺȌǤgörekadınlarınkıyasla ortalamaları ȋX̄ αʹ͵ǡͻͺȌ yüksektir. sürekli alışveriş isteği içinde bulanların amaları göreȋX̄ αʹͺǡ͵͵ȌǡsıkalışverişeȋX̄ αʹͷǡͷͲȌgöre, mağazalarınkapalıolmasınınkötüolanlarındeğişiklikadığınısöyleyenl göre ȋX̄ αʹǡ͵ͲȌǡ alışveriş için (mağaza üzerinden) sürenin ͵ ͳǦʹ göre ȋX̄ αʹǡͳͶȌǡ kartı düzeyine göre olanların ȋX̄ αʹǡʹȌǡ orantılı göre, baş için alış veriş yapanların ȋX̄ αʹͺǡͷͻȌ göre ȋX̄ αʹͲǡͶͶȌ yüksek olduğu saptanmıştır. Görsel 3´te tüketicilerinKSAÖTSSBKLÖ’nideğişkenlergösterilmektedir. KSAÖ TSSBKLÖ Değişkenler X̄ ± S X̄ ± S ͳͺǦʹͶȋȌ ʹͶǡͺ±ͺǡͳͲ ͵ǡͲͶ±ͳǡͷͷ ʹͷǦ͵ͶȋȌ ʹ͵ǡͲͲ±ǡ͵ ͵ʹǡͳͲ±ͳͷǡʹʹ ͵ͷǦͶͶȋ Ȍ ʹͳǡͷ±ǡͷ ͵ʹǡͳͷ±ͳǡͷ Yaş ͶͷüzeriȋȌ ʹʹǡͶʹ±ͺǡʹ ʹͻǡʹ͵±ͳǡ͵ͷ x2 /F ͻǡͲͶͻ ͵ǡͶͲͳ p ǡͲʹͻε ǡͲͳͺε Kadın ʹ͵ǡͻͺ±ǡͻͳ ͵ǡͳ±ͳǡͳ ʹͳǡͺͻ±ǡʹʹ ʹͻǤ͵ͻ±ͳǤͻ͵ Cinsiyet z/t Ǧʹǡ͵ͳͷ ͵ǡͷ͵ p ǡͲʹͳ ǡͲͲͲ ʹǤ͵ʹͶǦ͵ǤͷͲͲȋȌ ʹ͵ǡͶͻ±ͺǡͷͲ ͵ͺǡ±ͳͺǡ͵ͷ ͵ǤͷͲͳǦͷǤͲͲͲȋȌ ʹ͵ǡͶ±ǡͶͲ ͵ʹǡͶ͵±ͳͶǡʹͺ ͷǤͲͲͳǦǤͷͲͲȋ Ȍ ʹʹǡͺͲ±ǡͶ͵ ͵ͳǡ͵ͻ±ͳͶǡͷ ǤͷͲͳǦͺǤͲͲͲȋȌ ʹ͵ǡͷ͵±ǡͺͻ ʹͺǡ͵±ͳǡͻͲ Aile aylık toplam gelir durumu ͺǤͲͲͳǦͻǤͷͲͲȋȌ ʹͳǡ͵ͷ±ͺǡͺͲ ͵ǤʹͲ±ͳǤͺ ͻǤͷͲͳüzeriȋȌ ʹ͵ǡͶ±ǡͶʹ ͵ͳǡͻͲ±ͳǡʹ x2 /F ͵ǡʹͷ ͵ǡͲʹ p ǡͳ ǡͲͳͲε ʹͺǡ͵͵±ͺǡʹʹ ͵ͺǡͺͶ±ͳǡ Hayır ʹͲǡͺͳ±ǡͳͶ ͵ͳǡͷͶ±ͳǡʹͲ Kendini sürekli alışveriş isteği içinde bulma z/t Ǧǡͻͺ͵ ͵ǡͺʹ p ǡͲͲͲ ǡͲͲͲ nasılalışverişe çıkıyorsamöyle ʹͷǡʹ±ǡͲͶ ͵͵ǡʹʹ±ͳǡ ȋȌ alışverişe ʹʹǡͻ͵±ǡͺͲ ͵ͶǡͶʹ±ͳǡͺͲ Market ve mağazalardan ȋȌ alışveriş yapma durumu sıkalışverişe ʹͷǡͷͲ±ǡʹͺ ͳͷǡ͵͵±ͳͺǡͶͳ ȋ Ȍ x2 /F ǡͷͶ ͵ǡͺ͵ p ǡͲʹ͵ε ǡͲʹͶǡε kötü ʹǡ͵Ͳ±ͺǡͷʹ ͵ͺǡ͵±ͳǡ͵ʹ Market ve mağazaların değişim ʹʹǡʹͺ±ǡʹͲ ͵ʹǡͶ±ͳǡͶ kapalı olmasının ruh olmadı sağlığını etkileme durumu z/t Ǧ͵ǡͻͲͲ ʹǡͺ͵ͺ p ǡͲͲͲ ǡͲͲͷ Satın alma ile ͲǦͳȋȌ ʹͳǡͶ±ǡͺ͵ ͵ͳǡ±ͳǡͷ sonuçlanmasa bile tek bir ͳǦʹȋȌ ʹͷǡͶ͵±ͺǡͳ ͵ǡ͵ʹ±ͳǡͲ seferdeki alışverişiniz için ͵Ǧȋ Ȍ ʹǡͳͶ±ͺǡͶͲ ͵ͺǡͳ±ͳͶǡͻ (mağaza ya da internet x2 /F ʹ͵ǡ͵ͳ Ͷǡʹͺ üzerinden) harcadığınız p ǡͲͲͲǡ ε ǡͲͳͷǡ ε ortalama süre ʹ͵ǡͻʹ±ǡʹ ͵ͶǡͶͷ±ͳǡ͵ Kredi kartı borcunun olma durumu Hayır ʹʹǡͷʹ±ǡ͵ ͵͵ǡ͵͵±ͳǡʹʹ.
(19) Çetin, B., Zengin, A. Y. ve Yüksel, A., (2022). “Covid-19 Sürecinde Kompulsif Satın Alma ve Ruhsal Travma . Belirtilerinin Değerlendirilmesi”, ODÜSOBİAD 12 (1), 413-426, Doi:10.48146/odusobiad.1062881 420. z/t ǦͳǡͺʹͶ ͲǡͲͺ p ǡͲͺ ǡͷͶ͵ ȋȌ ʹ͵ǡͻ±ǡͻͺ ͵ͶǡͶͺ±ͳǡʹͲ. düzeyiyleorantılıȋȌ ʹ͵ǡͲͺ±ǡͷ ͵ͳǡͷʹ±ͳǡͲ Kredi kartı borcunun gelir ȋ Ȍ ʹǡʹ±ǡʹ͵ ͶʹǡͶͷ±ͳǡͻͻ düzeyinize göre durumu x2 /F ǡͳͺͷ ͷǡͲͺ͵ p ǡͲͶͷ ε ǡͲͲ ε ʹͺǡͷͻ±ǡͺ ͵ͺǡͺʹ±ͳͺǡͳͺ Hayır ʹͲǡͶͶ±ǡͳͳ ͵ͳǡ͵ʹ±ͳͷǡͺͷ Stresle başetmek için alış veriş yapma z/t Ǧͻǡʹͷͳ ͵ǡͻͻ p ǡͲͲͲ ǡͲͲͲ α α ʹ = αyönlü Tablo 3. TüketicilerinSatınÖlçeğiSonrasıBozukluğu ÖlçeğiOrtalamalarınıDeğişkenler TSSBKLÖortalamalarıarasında yaş, ǡǡsüreklialışverişisteği içindeǡalışverişsıklığı,mağazalarınkapalıolmasınınsağlığınıǡ alışverişiçinȋmağazaüzerinden) süreǡkartı düzeyine göre başetmek için alış veriş bakımından anlamlı arklılık edilmiştir ȋpδǡͲͷȌǤ Yaş grupları arasında ͳͺǦʹͶ yaş üzeri TSSBKLÖ puanları yüksektir ȋX̄ α͵ǡͲͶȌǤ Ölçek puanları düşük yaş Ͷͷ ş üzeritüketicilerdirȋX̄ αʹͻǡʹ͵ȌǤgöreTSSBKLÖrtalamalarıȋX̄ α͵ǡͳȌǡgöre ȋX̄ αʹͻǡ͵ͻȌ yükseǤ ͵ͷͲͲ altı tüketicile değerlerinin ȋX̄ α͵ͺǡȌ yüksek olduğu ͺͲͲͳ ͻͷͲͲ arasında tüketicilerin puanları ȋX̄ α͵ǡʹͲȌ Ǥ sürekli alışveriş isteği içinde bulanların ȋX̄ α͵ͺǡͺͶȌ larının göre ȋX̄ α͵ͳǡͷͶȌǡ alışverişe ȋX̄ α͵ͶǡͶʹȌsıkȋX̄ αͳͷǡ͵͵Ȍgöre,mağazalarınkapalıolmasınınkötü ȋX̄ α͵ͺǡ͵Ȍ olanların değişiklik adığını ȋX̄ α͵ʹǡͶȌ söyleyenlere göre, alışveriş için (mağaza üzerinden) sürenin ͵ ȋX̄ α͵ͺǡͳȌ ͳǦʹ göreǡ kartı düzeyine göre olanların ȋX̄ αͶʹǡͶͷȌǡ orantılı göre, baş için alış veriş yapanların ȋX̄ α͵ͺǡͺʹȌ ȋX̄ α͵ͳǡ͵ʹȌkıyaslaTSSBKLÖpuanlarınınyüksekolduğuedilmiştir. Travma Sonrası Stres Kompulsif Satın Alma Bozukluğu Kontrol Listesi Ölçeği Ölçeği R ͳ Kompulsif Satın Alma Ölçeği p Ǧ Travma Sonrası Stres R ǡ͵ȗȗ ͳ Bozukluğu Kontrol Listesi p ǡͲͲͲ Ǧ Ölçeği ȗȗͲǤͲͳdüzeyindeanlamlıdırǤ Tablo 4. SatınÖlçeğiSonrasıBozukluğuÖlçeği ortalamalarıarasındakiilişkiȋsonuçları) ǡ tüketicilerde KSAÖ TSSBKLÖ arasında yönde düze ilişki bulunmuştur ȋpδǡͲͷȌǤ göre KSAÖ puanı arttıkça, TSSBKLÖ puanı artış göstermektedir. Böylece araştırmanın Ͳ reddedilmiş, ͳ edilmiştir ȋ Ͳǣ Tüketicilerde KSAÖ TSSBKLÖ arasında ilişki Ǥ ͳǣ Tüketicilerde satın sonrası bozukluğuarasındailişkivardır.)Ǥ Değişkenler B SE β t p Model (R=,648, R2=,411, F=49,523, p<.01) SonrasıBozukluğu ǡͳͲ ǡͲͳͻ ǡʹ͵Ͷ ͷǡͶͷ ǡͲͲͲ Ölçeği süreklialışverişisteğiçinde ǦͶǡͷͲͳ ǡͷ͵ ǦǡʹͶ Ǧͷǡͻͺ ǡͲͲͲ .
(20) ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi / ISSN: 1309-9302 / dergipark.org.tr/tr/pub/odusobiad ∙ 421. mağazalarınkapalı Ǧʹǡ͵͵ ǡͶͻ Ǧǡͳ͵͵ Ǧ͵ǡͳͷ ǡͲͲʹ olmasınınsağlığını kartı ǦͳǡͷͶ ǡͶ ǦǡͳͲ Ǧʹǡͷͳ ǡͲͳͳ başetmekiçinalışveriş Ǧͷǡ͵Ͷͺ ǡͶͻ Ǧǡ͵͵Ͳ ǦǡͳͶͳ ǡͲͲͲ Tablo 5. Tüketicilerinsatınölçeğiortalamalarınıngöre yordayıcıları(Çsonuçları) ͷ’ görüldüğü üzereǡ çoklu anlamlıdır ȋFαͶͻǡͷʹ͵ǡ p<.01ȌǤ çok açıklayıcılıkkatsayısıdüzeltilmişR²αǡͶ11’dirȋRαǡͶͺǡR²αǡͶͳͳȌǤgöre,satın bağımlı değişkenindeki varyansın ΨͶͳǡ1’ini açıklamaktadır. sonuçlara göre, olduğusöylenebilmektedir. ştırılmış katsayılarına göreǡ satın üzerindeki göreceli bakımından önemli değişkenin başetmek için alış veriş olduğu görülmektedir ȋβα Ǧ ǡ͵͵ͲȌǤbaşetmekiçinalışverişyapmayısırasıyla,süreklialışverişisteğiiçindeȋβαǦ ǡʹͶȌǡmağazalarınkapalıolmasınınsağlığınıȋβαǦǡͳ͵͵Ȍkartı ȋβαǦǡͳͲȌǤ . Tartışma. Çalışmada,Ǧͳͻsürecindetüketicilerinsatındavranışları faktörlerdeğerlendirilmiştir.Yapılankapsamında,tüketicilerde satınsonrasıbozukluğuarasındayöndedüzeyde ilişkibulunmuştur.satınüzerindekigörecelibakımındanönemlideğişkenin başiçinalışverişolduğugörülmektedir. Çalışma kapsamında raştı katılanların büyük çoğunluğu alışverişe çıktıklarını belirtmişlerdirǤ atılımcıların yarıdan fazlasının alışveriş süresine ayırdıkları belirlenmiştir. Araştırmaya katılan tüketi yaklaşık yarısının alışveriş yaptıklarıgörülmüştür.Ayrıcakatılımcılarınbüyükçoğunluğununlışverişdavranışlarında vranışı eğilimi edilmiştir. Tüketicilerin alışverişlerinde sırasıyl gıda, ǡ ürünleri ürünlerini satın aldıkları belirlenmiştir. Küresel ölçekte yapılan Ǧͳͻ sürecindehalkıtüketimaraştırmasında,tüketicilerin Ǧͳͻsalgınınındörtsüreceği ihtiyaçların olmayacağı için yönel alışveriş çıkmıştır. Ǧͳͻ döneminde çok ǡ gıda, ǡ kişisel bakım ürünlerine yapılmıştır ȋǡ ǡ ǤǤǡ ʹͲʹͲȌǤ Ayrıca tüketicilerin Ǧͳͻ sürecinde alışverişe harcadıkları ʹͻ ʹͲ düşmüştür ȋ Türkiye,ʹͲʹͳǢ
(21) ǡ ʹͲʹͲȌǤ bağlamda, tüketicilerin alışveriş eğilimleriǡ davranışları literatür göstermektedir. Araştırma kapsamında, Ǧͳͻsürecindetüketicilerinönemlikısmınınalışverişyaptıkları alışveriş için kartı kullandıkları belirlenmiştir. Ǧͳͻ döneminde, tüketicilerin satın davranışlarındadeğişikliklerolduğugözlemlenmiştir.Tüketicilerinsatın görülmüşüketicilerçoksatışkanallarınayönelmektedirȋǡʹͲʹͲǢ ǡ ʹͲʹͳ Ǣ ǡ ǡ ʹͲʹͳ Ǣ ǡ ǡ Ǥ ʹͲʹͳǡ ǤȌǤ Küresel ölçekte halkı tüketici alışveriş yönelmiş alışverişin Ψ͵Ͳ oranında artış gösterdiği belilenmiştir ȋ Ǥ ʹͲʹͲ Ǣ ǡ ʹͲʹͳ Ǣ Türkiye, ʹͲʹͳȌǤ Türkiye´de alışverişyapanlarınoranınınyüksekolmasıalışverişbağımlılarınınalışverişeyöneldiğiyönündeki görüşleritaşımaktadırȋǡʹͲʹͳȌǤBulaşiçinalışveriş kartıkullanımınınȋAjansı,ʹͲʹͲȌkartını oranınınyüksekolmasınınǤ KSAÖ puanlaması incelendiğindeǡ önemli karşımıza çıkmaktadır. Ǧͳͻ sürecinde yapılan çalışmalardaolumsuzluğakalanlarınyaş açısındanincelendiğinde,gençlerin kadınlarınndiğialanyazındaalmaktadırȋǡ ǡǤǡͳͻͻͶǢǡ ǡ ǡǡǡǡʹͲͲǢǡǡǡǡǡʹͲʹͲǢǡǡǡǡ ǡ ʹͲʹͲȌǤ bağlamda araştırmanın sonuçları diğinde, ͳͺǦʹͶ aralığındaki yaş gruplarınınȌǤ satın eğilimi olduğu kadınların göre satın davranışı sergilediği görülmüştür. Kadınların, satın davranışında tında ları literatürde almaktadır ȋ ǡ ʹͲͳȌǤ Araştırmaya katılan tüketicilerdensüreklialışverişisteğiiçindeıngöreatındeğeri fazladırǢ alanyazında çalışmaların sonuçlarını sonuç edilmiştir (Müller Ǥǡ ʹͲͳͷǢ cıoğluǡ Baltacı Ünübolǡ ʹͲʹͳȌǤ Alışverişlerde kartı kullanımının olması sürekli alışveriş isteği içinde bağımlılığa dönüşmektedir. Diğer alışveriş için ayırdıkları süre ͵katılımcıların KSAÖortalamalarıalışverişiçinͳǦʹayıranlardan yüksektir. Ǧͳͻ sürecinde dıkları baş için alış veriş.
(22) Çetin, B., Zengin, A. Y. ve Yüksel, A., (2022). “Covid-19 Sürecinde Kompulsif Satın Alma ve Ruhsal Travma . Belirtilerinin Değerlendirilmesi”, ODÜSOBİAD 12 (1), 413-426, Doi:10.48146/odusobiad.1062881 422. yapanlarıngöreKSAÖortalamalarınınyüksekolduğusaptanmıştır. sonuç alanyazındaki araştırmaların sonuçları ȋ ǡ ʹͲͲǢ ǡ ʹͲͲͻǢ ǤǡʹͲͳǢ
(23) ǤǡʹͲʹͳǢ ǤǡʹͲʹͲǢKasapoğlu,ʹͲʹͲǢǤǡʹͲʹͲǢǤǡ ʹͲʹͲȌǤ göre ǡ kalınan ǡ için alışverişe yön TSSBKLÖsonuçlarıincelendiğindeönemlianlamlıfarklılıklaredilmiştir.Yaşgruplarıincelendiğinde ͳͺǦʹͶ yaş aralığında TSSBKLÖ ortalaması fazladır. TSSBKLÖ ın olduğu Ͷͷ yaş üzeri Ǥ Ayrıca Ǧͳͻ sürecinde göre kadın sonrası görüldüğü belirlenmiştirǤ göre TSSBKLÖ ı incelendiğinde, ͵ǤͷͲͲ altı ͺǤͲͲͳǦͻǤͷͲͲ arasında olanların etkilendiği çıkmıştır. Alışrişe sonrası gösterdiğisaptanmıştır.ürecindeyoğunyaşatüketicilerinalışverişe eğiliminde olduklarına işaret Ǥ Alışveriş yapılan ortamın kapalı olmasının tüketicilerin büyük kısmında sağlığı kötü olduğu miştir. TSSBKLÖ ortalaması yük olanların alışverişte harcadıkları, kartı borçlarının göre yüksek olduğu belirlenmiştir. sonuçlar sonrası bozukluğu alanyazın iğinde göstermektedir ȋ Ǥǡ ʹͲͲǢ ǡʹͲͳǢǡǡǤǡʹͲʹͲǢKasapoğlu,ʹͲʹͲǢArpacıoğluǤǡʹͲʹͳȌǤ Araştırmasalgınsürecinde tüketici işkinönemlikatkılarsunacağıdüşünülmektedir. Diğer raştırmanın gerçekleştirildiği değerlendirildiğindeǡ araştırma Türkiye’de salgının görüldüğü dönem araştırma döneminden salgın süreci tüketici ilişkili yapılması akımından sınırlıdır. Çalışmada Türkiye’deki tüketiciler alınmıştır. Araştırma bulguları tüm dünyadaki tüketiciler açısından ǤAraştırmaya katılantüketicilerin büyük kısmınınͳͺǦʹͶyaşaralığında,kadınbekâr olduklarıgörülmüştür.FarklıǦözellikleretüketicigruplarındasonrası bozuluğusatınarasındakiilişkiyeyönelikiçin sayıdaaraştırmayaihtiyaçolacaktır. . Sonuç. Araştırmada Ǧͳͻ sürecinde satın sonrası bozukluğu incelenmiştir.satındavranışısonrası yaşadıklarıKSAÖTSSBKLÖortalamalarıarasındayöndedüzeydeilişki olduğu belirlenmiştir. Çalışma bulgularına göre Ǧͳͻ sürecinden kadın tüketiciler etkilenmiştir. sürecinde adınlar satın davranışı ǡ kaldıkları ǡçalıştığıdüşünülebilir.azaldıkça TSSBKLÖ ortalamasının yüksek olduğuǡ için kartı yaptıkları belirlenmiştir. çıkarak özellikle kadın tüketicilerin sürecinde kaldıkları ǡ sonrası dönemlerdeyansımasının önerilmektedir.. Yazar Katkı Oranları:. Çalışmaya 1. Yazar: % 33,33 2. Yazar: % 33,33 ve 3. Yazar: %33,33 oranında katkı sağlamıştır.. Çıkar Çatışması Beyanı. “Covid-19 Sürecinde Kompulsif Satın Alma ve Ruhsal Travma Belirtilerinin Değerlendirilmesi”başlıklı ǡkuruluş,kişiçıkarçatışmasıarasında çıkarçatışmasıbulunmamaktadır. . Kaynakça ǡ Ǥǡ ǡ ǤǤǡ
(24) ǡ Ǥǡ ǡ Ǥǡ ǡ Ǥ Ǥ ǡ Ǥ Ǥ ȋʹͲʹͲȌǤ Ǧͳͻ. scale: development and ınitaial validaiton. International Journal of Mental Health Addiction, 2ǡͳǦͻǤ ǣȀȀǤȀͳͲǤͳͲͲȀͳͳͶͻǦͲʹͲǦͲͲʹͲǦͺ ǡ Ǥ ǡ Ǥ ȋʹͲͲͷȌǤ ͳͻͳͺ ǣ analysis of sıpp data. American Economics Reviewǡ 95ȋʹȌǡ ʹͷͺǦʹʹǤ ǣȀȀǤȀͳͲǤͳʹͷȀͲͲͲʹͺʹͺͲͷͶͻͻͶ͵ Ajansı ȋʹͲʹͲǡ ͻȌǤ Ǧͳͻ̵ bulaş için kartı kullanımı önerisi. ǣȀȀǤǤ ǤȀȀȀǦͳͻǦǦǦǦ ǦǦǦǦ ȀͳͻͺͳͺErişim:10ʹͲʹʹǤ.
(25) ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi / ISSN: 1309-9302 / dergipark.org.tr/tr/pub/odusobiad ∙ 423. ǡǤǡǤǡ ǡǤǡǡǤǡǡǤǡǡǤǡ ǡǤǡǡǤǡǡ Ǥ ȋʹͲʹͲȌǤ ǦͳͻǤ ǣȀȀǤ ǤȀ̱ȀȀ ȀΨʹͲ ȀΨʹͲΨʹͲ ȀΨʹͲ
(26) ȀΨʹͲΨʹͲΨʹͲΨʹͲΨʹͲ ΨʹͲΨʹͲΨʹͲ ΨʹͲΨʹͲ
(27) ΨʹͲͳͻȀʹͲʹͲͲͲȀ ǦͳͻǦǦ ǦǦ ʹͲʹͲͲͲǤErişim:ͳͲʹͲʹʹ Arpacıoğlu, Ǥ Ǥǡ Baltacı, Ǥ Ünübol, Ǥ ȋʹͲʹͳȌǤ
(28) Ǧͳͻ sağlık çalışanlarında tükenmişlik, ǡǡdüzeyleriilişkilifaktörler.Çukurova Tıp Dergisiǡ46ȋͳȌǡͺͺǦͳͲͲǤǣȀȀǤȀͳͲǤͳͺʹȀ ǤͺͷͲͻ Aşkın, R., Bozkurt, Y. ve Zeybek, Z. (2020). CovidǦ19 pandemisi: psikolojik etkileri ve terapötik müdahaleler. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler DergisiǡCovid-19 Özel Sayısıǡ͵ͲͶǦ͵ͳͺǤ ǡ Ǥǡ ǡ Ǥǡ ǡ ǤǤ (2015). Compulsive buying behaviour on the ınternet. Proceida Economics and Financeǡ20ǡǤʹǦͻǤ ǡ Ǥ ȋʹͲͳȌǤ Ǧ Ǥ Front PsychiatryǡͺǡͳǦͺǤǣȀȀǤȀͳͲǤ͵͵ͺͻȀǤʹͲͳǤͲͲͲͶ ǡ ǤǤ ȋʹͲͲͳȌǤ ǣ ǡ ǡ ǤCNS Drugs, 15ǡͳǦʹǤǣȀȀǤȀͳͲǤʹͳͷȀͲͲͲʹ͵ʹͳͲǦʹͲͲͳͳͷͲͳͲǦͲͲͲͲ͵ ǡǤǤȋʹͲͲȌǤ ǤWorld Journal of Psychiatryǡ6ǡͳͶǦͳͺǤ ǡ ǤǤǡǡǤǡǡǤǡǡǤǡǡǤǡǡǤǡǡǤǡǡǤǤȋʹͲʹͳȌǤ
(29) Ǧͳͻ Ǥ Psychological medicineǡ 51ȋȌǡ ͳͲͷʹ–ͳͲͷ͵Ǥ ǣȀȀǤȀͳͲǤͳͲͳȀͲͲ͵͵ʹͻͳʹͲͲͲͲͻͻͻ ǡ Ǥǡ ǡ Ǥ Öznur, Ǥ ȋʹͲͳͶȌǤ sonrası bozukluğu. Anatolian Journal Clinical Investigationǡ8ȋʹȌǡͻͺǦͳͲͶǤ ǡǤǡ ǦǡǤǡǡǤǡǡǤǡǡǤǡǤȋʹͲͳȌǤ ǡ ȋǦͷȌǤ Psychiatry Clinic psychopharmacologyǡ 27ȋ͵Ȍǡ ͵ͲͲǦ ͳͲǤ ǣȀȀǤȀͳͲǤͳͲͺͲȀʹͶͷͲͷ͵ǤʹͲͳǤͳ͵Ͷʹͻ ǡǤǤǡ ǡǤǤǡ ǡǤǤǡǡǤǡ ǡǤǡ ǡǤǡ Ǥ ǤȋʹͲʹͲȌǤ psychological ımpact of quarantine and how to reduce ıt: rapid review of the evidence. Lancetǡ 385ȋͳͲʹʹȌǡͻͳʹǦͻʹͲǤǣȀȀǤȀͳͲǤͳͲͳȀͲͳͶͲǦ͵ȋʹͲȌ͵ͲͶͲǦͺ ǡ ǤǤǡ ǡǤ ǤǡǡǤǡǡǤǤǡ ǡǤǤǡǡǤǤǡ ǡǤǤǡ ǡǤǤǡǡǤ ǤǡƬ ǡǤǤȋͳͻͻͶȌǤǣ ǤThe Journal of clinical psychiatryǡ55ȋͳȌǡͷ–ͳͳǤ Clair, R., Gordon, M., Kroon, M. ve Reilly, C. (2021). The effects of sociald ısolation on wellǦ Ǥ Humanity Social Sciences Communication, 8ȋʹͺȌǡ ͳǦǤ ǣȀȀǤȀͳͲǤͳͲͷȀͶͳͷͻͻǦͲʹͳǦͲͲͳͲǦ͵ Çelik, Ǥ Köse, Ǥ Ǥ ȋʹͲʹͳȌǤ ıntolerance ın (covıdǦͳͻȌ Ǥ Progress in Neuropsychopharmacol Biological Psychiatryǡ 110ǡ ͳǦͻǤ ǣȀȀǤȀͳͲǤͳͲͳȀǤǤʹͲʹͳǤͳͳͲ͵ʹͳ Dünya Sağlık Örgütü (2020aǡʹȌǤ ǦGeneral´s Opening Remarks at the Media Briefing on Ǧͳͻǡ ʹ ʹͲʹͲǤ ǣȀȀǤǤȀ ǦȀ ȀȀǦ Ǧ ǦǦǦǦǦǦǦǦǦ ǦͳͻǦǦǦʹǦ ǦʹͲʹͲ rişim Tǣ ͳͲ Eylül 2021 Dünya Sağlık Örgütü (2020bǡͳͳȌǤ ǦGeneral´s Opening Remarks at the Media Briefing Ǧͳͻǡ ͳͳ ʹͲʹͲǤ ǣȀȀǤǤȀ ǦȀ ȀȀǦ ǦǦǦǦǦǦǦǦǦǦ ǦͳͻǦǦǦͳͳǦ ǦʹͲʹͲ Erişim ǣ10 Eylül 2021 ǡ Ǥ Ǥǡ O’Guinn, ǤǤ ǡ Ǥ ȋͳͻͺȌǤ Ǥ Advances in Cosumer Researchǡ14ǡͳ͵ʹǦͳ͵ͷǤ Granero, R., FernándezǦǡ ǤǡǡǤǡǦBach, G., Baño, M., del PinoǦGutiérrez, A., Moragas, L., Aymamí, N., GómezǦPeña, M., MallorquíǦBagué, N., Tárrega, S.,Menchón, J.M. ve JiménezǦ ǡ Ǥ ȋʹͲͳȌǤ ǣ Ǥ Frontier Psychologyǡ7ǡͳǦͳͲǤǣȀȀǤȀͳͲǤ͵͵ͺͻȀǤʹͲͳǤͲͲʹͷ Gu, S., ´Slusarczyk, B., Hajizada, S., Kovalyova, I., SakǡǤȋʹͲʹͳȌǤ
Benzer Belgeler
題名:Coronary calcium score from multislice computer tomography correlates with QT dispersion and LV wall
The higher the learning rate (max. of 1.0) the faster the network is trained. However, the network has a better chance of being trained to a local minimum solution. A local minimum is
The aim of the current study was to investigate the severity and presence of PTSD symptoms and the relationship between PTSD and suicidal ideation and hopelessness level among Turkish
Naqvi, Noorul Hasan (2001) wrote a book in Urdu entitled "Mohammadan College Se Muslim University Tak (From Mohammadan College to Muslim University)".^^ In this book he
The adsorbent in the glass tube is called the stationary phase, while the solution containing mixture of the compounds poured into the column for separation is called
In this chapter, abolition of cizye (tax paid by non-Muslim subjects of the Empire) and establishment of bedel-i askeri (payment for Muslims non-Muslims who did not go to
and because it was a nasty, nosy noise, they just drew noses for the N-sound, till they were tired (29); and they drew a picture of the big lake-pike’s mouth for the greedy Ga-sound
The aim of our study was to share the results of intravenous (IV) thrombolytic therapy (tPA) applied to patients with acute ischemic stroke in our neurology clinic in