• Sonuç bulunamadı

Covid-19 Sürecinde Kompulsif Satın Alma ve Ruhsal Travma Belirtilerinin Değerlendirilmesi 1

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Covid-19 Sürecinde Kompulsif Satın Alma ve Ruhsal Travma Belirtilerinin Değerlendirilmesi 1"

Copied!
14
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi / ISSN: 1309-9302 / dergipark.org.tr/tr/pub/odusobiad ∙ 413. Covid-19 Sürecinde Kompulsif Satın Alma ve Ruhsal Travma Belirtilerinin Değerlendirilmesi1 ˜ƒŽ—ƒ–‹‘ ‘ˆ –Š‡ ‘’—Ž•‹˜‡ —›‹‰ ƒ† •› Š‘Ž‘‰‹ ƒŽ ”ƒ—ƒ ›’–‘• †—”‹‰ ‘˜‹†Ǧͳͻ Burak ÇETİN2 Asude Yasemin ZENGİN3 Arzu YÜKSELͶ. Araştırma Makalesi / Research Article Geliş Tarihi ȀReceived: ʹͷǤͲͳǤʹͲʹʹ  Kabul Tarihi / Accepted:ʹ͵ǤͲ͵ǤʹͲʹʹ Doi: ͳͲǤͶͺͳͶ͸Ȁ‘†—•‘„‹ƒ†ǤͳͲ͸ʹͺͺͳ. Atıf/Citation: Çetin,Ǥǡ‡‰‹ǡǤǤ˜‡Yüksel,ǤǡȋʹͲʹʹȌǤ“CovidǦͳͻSürecinde‘’—Ž•‹ˆSatınŽƒ˜‡ —Š•ƒŽ”ƒ˜ƒ‡Ž‹”–‹Ž‡”‹‹Deg� erlendirilmesi�,ODÜSOBİAD 12 (1)ǡ413-426, ‘‹ǣͳͲǤͶͺͳͶ͸Ȁ‘†—•‘„‹ƒ†Ǥ ͳͲ͸ʹͺͺͳ. Öz Amaç:—araştırmanınamacı’ƒ†‡‹sürecinde‘’—Ž•‹ˆsatınƒŽƒ‹Ž‡”—Š•ƒŽ–”ƒ˜ƒ„‡Ž‹”–‹Ž‡”‹‹değerlendirerek ƒ”ƒların†ƒ‹ilişkiyi„‡Ž‹”Ž‡‡–‹”Ǥ Gereç-Yöntemǣ Araştırmada ˜‡”‹Ž‡” ƒœ‹”ƒǦKasım ʹͲʹͲ –ƒ”‹ŠŽ‡”‹ arasında araştırmaya katılmayı ƒ„—Ž ‡†‡ ͵Ͷͺ tüketicidençevrimiçiƒ‡–yöntemiyletoplanmıştır.‡”‹Ž‡”‹toplanmasında,Katılımcı‹Ž‰‹ ‘”—ǡ‘’—Ž•‹ˆSatın Žƒ Ölçeği(KSAÖ) ˜‡ Ǧͷiçin ”ƒ˜ƒ Sonrası–”‡•Bozukluğu‘–”‘Ž‹•–‡•‹Ölçeği(TSSBKLÖ)kullanılmıştır. ‡”‹Ž‡”‹ ƒƒŽ‹œ‹†‡ –ƒımlayıcı ‹•–ƒ–‹•–‹Ž‡” yanında ‘”ƒŽ dağılan ˜‡”‹Ž‡”†‡ǡ ‹‹ ‘”–ƒŽƒƒ arasındaki farkın anlamlılık–‡•–‹˜‡–‡yönlü˜ƒ”›ƒ•ƒƒŽ‹œ‹kullanılmıştırǤ‘”ƒŽdağılmayan˜‡”‹Ž‡”†‡ƒǦŠ‹–‡›˜‡”—•ƒŽ ƒŽŽ‹•ƒƒŽ‹œŽ‡”‹kullanılmıştır.Ölçeklerarasın†ƒ‹ilişkinin„‡Ž‹”Ž‡‡•‹†‡’‡ƒ”ƒ‘”‡Žƒ•›‘–‡•–‹kullanılmıştır. Tüketicilerin ‘’—Ž•‹ˆ satınalma ölçeğinin yordayıcılarını değerlendirmek için —Ž–‹’Ž‡ Ž‹‡ƒ” ”‡‰”‡•›‘ ƒƒŽ‹œ‹ kullanılmıştır. Bulgular:Tüketicilerin%44,3’üͳͺǦʹͶyaşaralığındaǡΨ67,2’sikadın˜‡%60,1’ibekârdır.TüketicilerinKSAÖ–‘’Žƒ ’—ƒortalaması23,30±7,74˜‡TSSBKLÖ–‘’Žƒ’—ƒortalaması‹•‡33,95±17,06olduğubelirlenmiştir.‘”‡Žƒ•›‘ ƒƒŽ‹œ‹sonuçlarınagöretüketicilerdeKSAÖ˜‡TSSBKLÖarasında’‘œ‹–‹ˆyönde‘”–ƒdüzeyde„‹”ilişkibulunmuştur. Çoklu doğrusal ”‡‰”‡•›‘ ƒƒŽ‹œ‹ sonuçlarına göre KSAÖ üzerindeki göreceli ‡–‹Ž‡”‹ bakımından ‡ önemli ƒŽ– değişkenin•–”‡•Ž‡baş‡–‡içinalışveriş›ƒ’ƒolduğugörülmektedir. Sonuçǣ ‘˜‹†Ǧͳͻ salgın sürecinde ‘’—Ž•‹ˆ satın ƒŽƒ davranışı •‡”‰‹Ž‡›‡ tüketicilerin –”ƒ˜ƒ sonrası •–”‡• „‡Ž‹”–‹Ž‡”‹ gösterdikleri belirlenmiştir. Kadınların ‡”‡Ž‡”‡ göre ‘’—Ž•‹ˆ satınƒŽƒ davranışı •‡”‰‹Ž‡›‡”‡ǡ ƒ”—œ kaldıkları‘Ž—•—œ†—”—ǡ†—›‰—˜‡•–”‡•–‡—”–—Žƒ›ƒçalıştıklarısöylenebilirǤ Anahtar Kelimelerǣ ‘’—Ž•‹ˆ •atın ƒŽƒǡ •–”‡• bozuklukları, ’‘•–Ǧ–”ƒ˜ƒ–‹ •–”‡•ǡ ‘˜‹†Ǧͳͻǡ tüketici davranışı, ’ƒ†‡‹Ǥ. Abstract. Objective: The main purpose of this research is to evaluate and determine the relation between compulsive buying and psychological trauma symptoms during the pandemic. Material and Methods: Data were collected from 348 consumers who agreed to participate in the research between June and November 2020 by online survey method. The Participant Information Form, the Compulsive Buying Scale, and the Post Traumatic Stress Disorder Checklist Scale for the DSM-5 were used to collect data. In the analysis of the data, in addition to descriptive statistics, the test of significance of the difference between two means and one-way analysis of variance -ANOVA- were used in normally distributed data. In order to analyze differences between non-normally distributed data Mann - Whitney U and Kruskal Wallis used. Spearman correlation test was used to determine the. 1. —çalışmaiçin•ƒ”ƒ›Üniveritesi–‹Kurulu’ndanȋƒ”‹ŠǣʹʹȀͲ͸ȀʹͲʹͲ‘ǣʹͲʹͲȀͲ͸Ǧ͸ʹȌyazılı‹œ‹alınmıştır.. ʹ‘”—Ž—ƒœƒ”ǡÖğr.Gör.Dr.,ƒ”ƒHacıƒ›”ƒ‡Ž‹Üniversitesi‘Žƒ–Žı‘•›ƒŽ‹Ž‹Ž‡”ǡ‡Ǧƒ‹Žǣ„—”ƒǤ ‡–‹̷Š„˜Ǥ‡†—Ǥ–”ǡ. 

(2) 

(3) ǣͲͲͲͲǦͲͲͲʹǦͶʹͷʹǦͶͺʹͺ. ͵”ǤÖğr.Üyesi,•ƒ”ƒ›ÜniversitesiSağlık‹Ž‹Ž‡”‹FakültesiSağlıkYönetimiSağlıkKurumlarıİşletmeciliğiBölüü,‡Ǧƒ‹Žǣ. ›ƒ•‡‹œ‡‰‹̷ƒ•ƒ”ƒ›Ǥ‡†—Ǥ–”ǡ

(4) 

(5) ǣͲͲͲͲǦͲͲͲʹǦ͵ͳͶ͹Ǧ͹ͻͷͺ. ͶDoç.Dr.,•ƒ”ƒ›ÜniversitesiSağlık‹Ž‹Ž‡”‹FakültesiHemşirelikBölümü,‡Ǧƒ‹ŽǣƒƒŽ–—ƒ›̷ƒ•ƒ”ƒ›Ǥ‡†—Ǥ–”ǡ

(6) 

(7) ǣͲͲͲͲǦͲͲͲͳǦ. ͹ͺͳͻǦʹͲʹͲ.

(8) Çetin, B., Zengin, A. Y. ve Yüksel, A., (2022). “Covid-19 Sürecinde Kompulsif Satın Alma ve Ruhsal Travma . Belirtilerinin Değerlendirilmesi”, ODÜSOBİAD 12 (1), 413-426, Doi:10.48146/odusobiad.1062881 414. relationship between the scales. Multiple linear regression analysis was used to evaluate the predictors of consumers' compulsive buying scale. Results: 44.3% of consumers are in the 18-24 age range, 67.2% are women and 60.1% are single. It was determined that the consumers' total mean score of compulsive buying was 23.30±7.74, and the mean total score of Post Traumatic Stress Disorder Checklist Scale was 33.95±17.06. According to the results of the correlation analysis, a moderate positive correlation was found between the compulsive buying scale and Traumatic Stress Disorder Checklist Scale in consumers. According to the results of the multiple linear regression analysis, it is seen that the most important sub-variable in terms of its relative effects on compulsive buying is shopping to cope with stress. Conclusion: It has been determined that consumers who exhibit compulsive buying behavior during the Covid-19 pandemic period show signs of post-traumatic stress. It can be said that women try to get rid of the negative situations, emotions, and stress they are exposed to by exhibiting compulsive buying behavior compared to men. Keywords: Compulsive Buying Behavior, Stress Disorders, Post-traumatic Stress, COVID-19, Consumer Behavior, Pandemic.. Giriş. ƒƒŽƒ küresel „‹” sağlık ’”‘„Ž‡‹ ˜‡ ”‹œ‹ ŠƒŽ‹‡ ‰‡Ž‡ Koronavirüs Hastalığı ȋ‘˜‹†ǦͳͻȌ ‹Ž ‘Žƒ”ƒ Çin’in —Šƒ Eyaleti’nde Aralık ayının sonlarında •‘Ž—— ›‘Ž— „‡Ž‹”–‹Ž‡”‹ (ateş, öksürük, ‡ˆ‡• darlığı) gelişen„‹”‰”—’Šƒ•–ƒ†ƒyapılanaraştırmaŽƒ”•‘— —†ƒǡͳ͵ ƒ2020’de„‹”virüs‘Žƒ”ƒtanımlanmıştır. Türkiye´de ‹Ž ˜ƒƒ ͳͳ ƒ”– ʹͲʹͲ –ƒ”‹Š‹†‡ görülmüştür (Sağlık Bakanlığı, ʹͲʹͲƒǢ Sağlık Bakanlığı, ʹͲʹͲ„ȌǤ Dünya sağlık örgütü (DSÖ) ƒ”– başında yaptığı açıklamada ‘˜‹†Ǧͳͻ virüsünü salgın ‘Žƒ”ƒ açıklamıştırǡ ƒ ƒ gelişmeler •‘— —†ƒ ͳͳ ƒ”– 2020´de ‘˜‹†Ǧͳͻ virüsünü ’ƒ†‡‹ ‘Žƒ”ƒ –‡”ƒ” düzeltmiştir (DSÖ, ʹͲʹͲƒǢ DSÖ, ʹͲʹͲ„ȌǤ ƒ†‡‹‹ ‹Žƒ ‡†‹Ž‡•‹†‡ •‘”ƒǡ Türkiyeǡ ülke ‰‡‡Ž‹†‡ •‘•›ƒŽ‡•ƒˆ‡ǡƒ•‡˜‡–‡‹œŽ‹politikası—›‰—Žƒ›ƒ”ƒvatandaşları„‹”‡›•‡Ž‘Žƒ”ƒ‡†‹Ž‡”‹‹‘”—ƒ›ƒ yönlendirmiştir. ‹” •‘Ž—— ›‘Ž— ‡ˆ‡•‹›‘— ‘Žƒ”ƒ açıklanan ‘˜‹†Ǧͳͻ virüsü •ƒ†‡ ‡ „‹”‡›Ž‡”‹ ˆ‹œ‹•‡Ž sağlığını ‘Ž—•—œ‡–‹Ž‡‡Ž‡kalmayıpǡaynıœƒƒ†ƒ’•‹‘Ž‘Œ‹‘Žƒ”ƒ†ƒ‹•ƒsağlığını–‡Š†‹–‡–‡–‡†‹”ǤVirüs salgını, ”—Š sağlığı üzerinde ‘Ž—•—œ ‡–‹Ž‡”‹ —œ— ˜ƒ†‡Ž‹ ‡–‹Ž‡”†‡ ‘”–ƒ›ƒ çıkabilmektedir ȋŽ‘† ˜‡ ƒœ—†‡ǡ ʹͲͲͷȌǤ ƒ†‡‹Ž‡” ‰‹„‹ büyük –‘’Ž—•ƒŽ œ‘”Ž—Žƒ” ‘”–ƒ›ƒ çıktığında, „‹”‡›Ž‡”†‡ ‘”–ƒ›ƒ çıkan †—›‰—•ƒŽ˜‡ˆ‹œ›‘Ž‘Œ‹„‡Ž‹”–‹Ž‡”’•‹‘Ž‘Œ‹‘Žƒ”ƒrahatsız‡†‹ ‹‘Žƒ„‹Ž‹”ȋŠ‘”•—˜†ǤǡʹͲʹͲǢ ƒ•’ƒŽǡ‘’‡•˜‡ ‘’‡•ǡ ʹͲʹͲȌǤƒ†‡‹sürecinde,’‘•––”ƒ˜ƒ–‹•–”‡•ǡ kaygı,†‡’”‡•›‘‰‹„‹rahatsızlıklarınseptomları görülmüştürȋ‘’‡•ǡ‘”–‘Ž‘˜‡ ƒ•’ƒŽǡʹͲʹͲǢ‹†‡‰ƒƒ”†˜‡‡”‘•ǡʹͲʹͲȌǤ‘˜‹†Ǧͳͻ’ƒ†‡‹•‹ǡküresel ölçekteǢyaşamstandartları,•‘•›ƒŽyaşam,kişiselözgürlük˜‡‡‘‘‹ƒ–‹˜‹–‡Ž‡”†‡önemlideğişiklikler ‘”–ƒ›ƒkoymuşturȋŠ‡˜Ž‹ǡ ”‹†‡ǡ—”’Š›ǡ‹ŽŽ‡”Ǧ ‹„•‘˜†ǤǡʹͲʹͲȌǤKüreselçaptatümülkeler‘˜‹†Ǧ ͳͻ ’ƒ†‡‹•‹†‡ ‡–kilenmiş ˜‡ ƒ‹ satın ƒŽƒŽƒ” ‹Ž‡ •–‘Žƒƒ tarzında dondurulmuş gıda, pirinç, ›——”–ƒ ˜‡ ‡‡ ‰‹„‹ –‡‡Ž ürün satın alımlarının yapıldığı görülmüştür ȋ

(9) •Žƒǡ ‹–ƒˆ‹ǡ ”›ƒǡ ƒ‰ǡ Š–ƒ”ǡ—„ƒ”‹ǡ˜‡ ‹ƒ‘„‡‹ǡʹͲʹͳȌǤ  ‘˜‹†Ǧͳͻ•ƒ†‡ ‡„‹”‡†‹ƒŽsağlık”‹œ‹‘Žƒ”ƒdeğil,aynıœƒƒ†ƒ ”—Šsağlığıiçin†‡ƒ ‹Ž†—”—‘Žƒ”ƒdüşünülmelidir.Bulaşıcıhastalıklar•ƒ†‡ ‡„‹”‡›Ž‡”‹ˆ‹œ‹•‡Žsağlığını ‡–‹Ž‡‡Ž‡kalmayıp,aynıœƒƒ†ƒ‡ˆ‡–‡‘Ž•—olmasıntümnüfusun’•‹‘Ž‘Œ‹sağlığını˜‡refahını†ƒ ‡–‹Ž‡‡–‡†‹” (Aşkınǡ ‘œ—”– ˜‡ ‡›„‡ǡ ʹͲʹͲȌǤ ƒ†‡‹‹ başlangıcından ‹–‹„ƒ”‡ hareketliliği ƒœƒŽ–ƒ›ƒyönelik‘Žƒ”ƒfarklıülkelerdekısıtlamalarkonulmuş,sağlık’‡”•‘‡Ž‹˜‡œ‘”—Ž—sektörlerde çalışanlar—ƒˆ–—–—Žƒ”ƒinsanların ‡˜†‡kalmasısağlanmıştır.‘•›ƒŽ‹œ‘Žƒ•›‘‘Žƒ”ƒsınırlandırmalarǡ „‡”ƒ„‡”‹†‡„‹”‡›Ž‡”†‡’•‹‘Ž‘Œ‹•–”‡•–‡’‹Ž‡”‹ǡ–”ƒ˜ƒ–‹•–”‡•„‡Ž‹”–‹Ž‡”‹‡›†ƒƒgetirmiştirȋ”‘‘•ǡ ‡„•–‡”ǡ‹–Šǡ‘‘†Žƒ†ǡ‡••‡Ž›ǡ ”‡‡„‡”˜‡—„‹ǡʹͲʹͲǢŽƒ‹”ǡ ‘”†‘ǡ”‘‘˜‡‡‹ŽŽ›ǡʹͲʹͳȌǤ ‘˜‹†Ǧͳͻ sürecinde, “Hayat ˜‡ ığar” sloganı ‹Ž‡ „‹”‡›Ž‡”‹ ‡˜†‡ kalması sağlanmışǡ sokağa çıkma sınırlandırması ˜‡ •‡›ƒŠƒ– kısıtlamaları †ƒ ‡˜†‡ ƒŽƒ ˜‡ ‡˜†‡ yaşam süresinde artışƒ ‡†‡ ‘Žmuştur. —— •‘— — ‘Žƒ”ƒ †ƒ Šƒ‡halkı tüketim‹ artmıştırǤ ‘˜‹†Ǧͳͻ sürecinde „‹”‡›Ž‡”‹ tüketim –‡” ‹ŠŽ‡”‹ değişiklikgöstermiştirǤlışverişlerde•–‘Žƒƒyapılması,alışverişkanalıdeğişimi‹Ž‡çevrimiçialışverişe yönelim, ‘ˆ‘” ürünlerinin ȋ‡˜†‡ yaşamı kolaylaştıracak ürünlerȌǡ sağlıklı yaşam ˜‡ †‹›‡– ürünleri ˜‡ ç‘ —eğitimineyönelikürünler‹satınƒŽımınıartırmıştırǤTüketicilerinsüpermarketürünleri–‡” ‹Š‹Ǣ ‹Ž– bakımürünleri,şampuan,‡˜–‡‹œŽ‹ürünleri˜‡”‡Ž‹‘œ‡–‹‘Ž—”‡Ǣdiğerürün–‡” ‹ŠŽ‡”‹†‡‹•‡öne çıkan ƒ–‡‰‘”‹Ž‡” ‘†ƒ – ƒ•‡•—ƒ”ǡ ‡˜ †‡‘”ƒ•›‘ǡ „‡›ƒœ eşya —–ˆƒ ürünleri ˜‡ „‹Ž‰‹•ƒ›ƒ” ‘Žmuştur ȋ

(10) ǡ ʹͲʹͲȌǤ ʹͲʹͳ yılında Šƒ‡Ž‡”‹ hızlı tüketim ürünleri harcamaları ʹͲʹͲ yılına göre Ψ͵ͻ büyüme göstermiştir.  ʹͲʹͳ yılında Türkiye´de Šƒ‡Ž‡”‹ ‡ ˆƒœŽƒ tüketimi yağlar, ‡– ürünleri, diğer ‰ıda ƒ–‡‰‘”‹•‹†‡‹ ürünler, atıştırmalıklar ˜‡ –‡‹œŽ‹ ürünleri ‘Žƒ”ƒ gerçekleşmiştir ȋ

(11) ǡ ʹͲʹʹȌǤ ֜‡ŽŽ‹Ž‡ „‹”‡›Ž‡” ƒ–‹„ƒ–‡”›‡Ž ‡†‹Žǡ –—˜ƒŽ‡– kâğıdı ˜‡ ‡Ž dezenfektanı ƒŽƒ”ƒ ‘’—Ž•‹ˆ satın ƒŽƒ›ƒ başlamışlardır ȋ ƒŽŽǡ ʹͲʹͲȌǤ — bağlamda, çalışmanın ƒƒ amacı ‘˜‹†Ǧͳͻ sürecinde tüketicilerin ‘’—Ž•‹ˆ satın ƒŽƒ davranışları ‹Ž‡ ”—Š•ƒŽ –”ƒ˜ƒ „‡Ž‹”–‹Ž‡”‹‹ değerlendiril‡”‡ ƒ”ƒlarındaki ilişkiyi ‘”–ƒ›ƒ koymaktır. Alanyazında farklı çalışmalardaȋŽƒ ǡ ʹͲͲͳǢ Š‘Šƒ ˜‡  ”‡ ‹ ǡʹͲͲ͵Ǣ ‹‰Š‹—ǡ ƒ‘Ž‹ ƒǡ  ˜‡ ‘ƒǡ ʹͲͳͷǢ”ƒ†Šƒǡ

(12) •”ƒ‡Ž ˜‡ ‡ƒǡ ʹͲͳͺ ˜„ǤȌ üzerinde durulmuş ‘Žƒ ‘’—Ž•‹ˆ satın ƒŽƒ davranışıǢ „— çalışma kapsamında tüketici davranışı ˜‡ –”ƒ˜ƒ sonrası •–”‡• „‡Ž‹”–‹Ž‡”‹ ‹Ž‡.

(13) ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi / ISSN: 1309-9302 / dergipark.org.tr/tr/pub/odusobiad ∙ 415. incelenmiştir. ‘˜‹†Ǧͳͻ sürecinde geniş „‹” örnekle ‹Ž‡ değerl‡†‹”‡ yapılan „— çalışmaǡ ƒŽƒ›ƒzına salgınsürecindetüketicidavranışının’•‹Ž‘Œ‹yönüneilişkin„—Ž‰—Žƒ”Žƒkatkısağlaya„‹Ž‹”Ǥ . Kompulsif Satın Alma. ‘’—Ž•‹ˆ satın ƒŽƒ Ž‹‹ ‘Žƒ”ƒǡ ʹͲǤ Yüzyılın başlarında Ž‡—Ž‡” ˜‡ ”ƒ‡’‡Ž‹ tarafından ‘Ž—•—œ „‹” †—”——‘”–ƒ†ƒkaldırmayayönelikœ‘”ŽayıcısatınƒŽƒ‘Žƒ”ƒtanımlanmıştırȋƒ–ƒ”ƒŽƒ ǡʹͲͲ͹ǣͳͶȌǤ Kompülsif satın ƒŽƒ davranışı kişinin dürtüsel ‘Žƒ”ƒ satın ƒŽƒ güdüsünü Š‹••‡†‡”‡ǡ „— güdüyü †‡‡–Ž‡›‡‡‡•‹ •‘— —†ƒ ‘”–ƒ›ƒ çıkan ˜‡ kişiyi ƒ††‹ yönden œ‘” †—”—†ƒ †ƒ bırakabilen „‹” „‘œ—Ž—‘Žƒ”ƒaçıklamaktadırȋƒƒǡ‹Ž‡”˜‡Özpoyraz,ͳͻͻͺȌǤ‹”başkatanımagöre‹•‡kompülsif satınƒŽƒǡ‘–”‘Ž‡†‹Ž‡‡œ„‹”dürtü˜‡›ƒƒ”œ——Šƒ”‡‡–‡geçirdiği„‹”†—›‰—›—Š‹••‡–‡„‹”‡•‡›‹ —ŽŽƒƒ ˜‡›ƒ „‹” ‘Žƒ›†ƒ †‡‡›‹ ‡Ž†‡ ‡–‡ için „‹”‡›‹ tekrarladığı „‹” davranış ‘Žƒ”ƒǡ „‹”‡›‡ ˜‡ çevresindekilere œƒ”ƒ” ˜‡”‡•‹ ‘Žƒ”ƒ açıklanmıştır (O´Guinn ˜‡ ƒ„‡”ǡ ͳͻͺͻȌǤ Kompülsif tüketici davranışları, bağımlılık yapıcı davranışlar ‹Ž‡ „‡œ‡” „‡Ž‹”–‹Ž‡” göstermektedir; ˜‡ böylece kompülsif tüketiminbağımlılıkiçerdiği‹ˆƒ†‡‡†‹Ž‡„‹Ž‹”ȋ ƒ„‡”ǡO´Guinn˜‡”› Šǡͳͻͺ͹ȌǤ Tüketici †ƒ˜”ƒışı kapsamında ‘’—Ž•‹ˆ satın ƒŽƒǡ zararlı ’•‹‘Ž‘Œ‹ǡ •‘•›ƒŽǡ ‡•Ž‡‹ ˜‡ ˆ‹ƒ•ƒŽ sonuçlara”ƒ‰‡Ǣaşırı,dürtüsel˜‡‘–”‘Ž‡†‹Ž‡‡›‡ürünlerinsatınalınmasıylaözdeşleşenbilişsel˜‡ davranışsal„‹”†—”—‘Žƒ”ƒaçıklanmaktadırȋO´Guinn˜‡ ƒ„‡”ǡͳͻͺͻǢMüllerǡ‹– Š‡ŽŽ˜‡™ƒƒǡʹͲͳͷǢ. ”ƒ‡”‘ǡFernándezǦ”ƒ†ƒǡ–‡™ƒ”†‡•–”‡Ǧƒ Š˜†ǤǡʹͲͳ͸Ǣ ƒ•’ƒŽ˜†ǤǡʹͲʹͲǢ‘’‡•˜†ǤǡʹͲʹͲȌǤ‘’—Ž•‹ˆ satın ƒŽƒ eğilimi‹ çoğunlukla •‘•›ƒŽ –—–—Žƒ”ǡ ˆ‹ƒ•ƒŽ œ‘”Ž—Žƒ” ˜‡ ƒ††‡ değerli ’”‘„Ž‡Ž‡”†‡ oluştuğu ‘”–ƒ›ƒ çıkmıştır. Düşük eğitim •‡˜‹›‡•‹ǡ ‘Ž—•—œ yaşam koşullarına ƒ”—œ ƒŽƒ ˜‡ •’‡•‹ˆ‹ kişiliközellikleri‘’—Ž•‹ˆ•atınƒŽƒdavranışını–‡–‹Ž‡›‡başlıcaözelliklerdir(O´Guinn˜‡ ƒ„‡”ǡͳͻͺͻǢ ‡ŽŽ‡–˜‡‘Ž–‘ǡʹͲͲͻȌǤ ‘’—Ž•‹ˆdavranış‘Ž—Ž—˜‡‘Ž—•—œ†—›‰—durumlarında˜‡çevreselfaktörlerden‹•’‡–‡†ƒŠƒ‘Žƒ› ‡–‹Ž‡‡–‡†‹”Ǥ Tüketiciler hoş ‘Žƒ›ƒ yaşam †‡‡›‹Ž‡”‹ǡ içsel ‡•‹Ž‹Ž‡” ˜‡ ‘Ž—•—œ †—›‰—Žƒ”Žƒǡ •–”‡•ǡ ƒ•‹›‹–‡ ˜‡ ‰‡”‰‹Ž‹ †—›‰—•— ‰‹„‹ ‘Ž—•—œ †—”—Žƒ” ‹Ž‡ başa çıkmak için ürün satın almaktadır (Çelik ˜‡ Köse, ʹͲʹͳȌǤ ‘’—Ž•‹ˆ satın ƒŽƒ çeşitli yönlerden dürtü †‡‡–‹ bozukluklarına, ‘„•‡•‹ˆ ‘’—Ž•‹ˆbozukluğa,bağımlılık„‡Ž‹”–‹Ž‡”‹‡˜‡†—›‰—†—”—bozukluklarına„‡œ‡‡–‡†‹”ȋƒƒ˜†Ǥǡ ͳͻͻͺȌǤ . Travma Sonrası Stres Bozukluğu. İnsan doğası gereği, ‡†‹‹ ‘”—ƒ içgüdüsüne •ƒŠ‹’–‹” ˜‡ dış çevreden ‰‡Ž‡ —›ƒ”ƒŽƒ”ƒ ‘Ž—Ž— ˜‡›ƒ ‘Ž—•—œ –‡’‹ ˜‡”‡–‡†‹”Ǥ ”ƒ˜ƒ–‹ —•—”Žƒ” •‘— —†ƒ karşılaşılan –‡’‹Ž‡”ǡ —›ƒ”ƒŽƒ”ƒ karşı „‹” ‰‡”‡Ž‹Ž‹ǡ—›—˜‡ ‡˜ƒ’‘Žƒ”ƒgörülebilirǤ”ƒ˜ƒkavramıTürk‹Ž—”——tarafından,„‹”†‘—˜‡›ƒ organınyapısını,biçimini„‘œƒ˜‡dıştan‡ƒ‹„‹”–‡’‹•‘— —oluşan›‡”‡Ž›ƒ”ƒǡörselenme‘Žƒ”ƒ tanımlanmaktadırȋǡʹͲʹʹȌǤ•‹‹›ƒ–”‹„‹”ƒ˜”ƒ‘Žƒ”ƒ–”ƒ˜ƒǡkişinin”—Š•ƒŽ˜‡„‡†‡•‡Žvarlığını –‡Š†‹– ‡†‡ǡ •ƒ”•ƒǡ yaşamın ‘”ƒŽ akışını, işlevini ‡‰‡ŽŽ‡›‡ǡ çaresizlik, ‘”— ˜‡ dehşet duygularına ‡†‡‘ŽƒŠ‡”türlü‘Žƒ›içinkullanılmaktadır(Türksoy,ʹͲͲ͵ȌǤ  ”ƒ˜ƒsonrası•–”‡•bozukluğuȋȌǡŠ‡‡Š‡”‡•için–”ƒ˜ƒ–‹ƒ„—Ž‡†‹Ž‡doğalˆ‡Žƒ‡–Ž‡”ǡsavaş, •‘›‰—ǡ –”ƒˆ‹ kazaları, saldırı, tecavüz, işkence ˜„Ǥ „‹” olayın ardından ‘”–ƒ›ƒ çıkan –abloları tanımlar ȋ‘Ž—ǡ ”†‡ ˜‡ Öznurǡ ʹͲͳͶǢ Yüksel, ʹͲͳͶǢ Öztürk ˜‡ Uluşahin, ʹͲͳͺȌǤ ‹”‡›•‡Ž ‰‡‡–‹ özellik, ˆ‹œ‹•‡Ž yapı, ’•‹‘Ž‘Œ‹ geçmiş, †—”—•ƒŽ ‘–‹˜ƒ•›‘ǡ „‡Ž‹”Ž‹ •‘”—Žƒ”Žƒ baş ‡–‡ düzenekleri ‹Ž‡ ‹Ž‰‹Ž‹ „‹”‡›•‡Ž farklılıklar  yaygınlığı ‹Ž‡ ‹Ž‰‹Ž‹ farklılıkları ‘”–ƒ›ƒ koymaktadır.  gelişimi –‘’Ž—•ƒŽ farklılıklar göstermektedir. Toplumların •ƒŠ‹’ olduğu –”ƒ˜ƒ †‡‡›‹Ž‡”‹‹ şiddetine, –”ƒ˜ƒ öncesi, sırası ˜‡ sonrası‹Ž‡‹Ž‰‹Ž‹birçok‡–‡‡ǡ•‘•›ƒŽ†‡•–‡düzeyine,„‹”‡›‹–”ƒ˜ƒ–‹‘Žƒ›karşısındakiduyarlılığına˜‡ –‘’Ž—•ƒŽkültürelfarklılıklaragöredeğişiklikgöstermektedir(Özg‡˜‡Aydın,ͳͻͻͻȌǤ  —”ƒ†ƒ Šƒ”‡‡–Ž‡ tüm dünyada olduğu ‰‹„‹ Türkiye’de †‡ 

(14) Ǧͳͻ salgınının –‘’Ž—•ƒŽ ‘Žƒ”ƒ „‹”‡›Ž‡”‹ ”—Š ˜‡ „‡†‡ sağlıklarını –‡Š†‹– ‡†‡ ‘”ƒŽ Šƒ›ƒ– akışlarını değiştiren „‹” –”ƒ˜ƒ ‡›†ƒƒ getirdiği söylenebilir. — araştırma kapsamında ’ƒ†‡‹ sırasında alınan ƒ’ƒƒ –‡†„‹”Ž‡”‹ ˜„Ǥ ‰‹„‹ unsurların •–”‡• bozukluklarını tetikleyebileceği düşüncesinden ›‘Žƒ çıkılmıştır. Araştırmanın amacı ’ƒ†‡‹ sürecinde ‘’—Ž•‹ˆ satın ƒŽƒ ‹Ž‡ ”—Š•ƒŽ –”ƒ˜ƒ „‡Ž‹”–‹Ž‡”‹‹ değerlendir‡”‡ aralarındaki ilişkiyi‘”–ƒ›ƒkoymaktır.Söz‘—•—amaçtan›‘ŽƒçıkılarakaraştırmaŠ‹’‘–‡œ‹şöylebelirlenmiştir. Ͳǣ Tüketicilerde ‘’—Ž•‹ˆ satın ƒŽƒ ˜‡ –”ƒ˜ƒ sonrası •–”‡• bozukluğu „‡Ž‹”–‹Ž‡”‹ arasında „‹” ilişki ›‘–—”Ǥ ͳǣ Tüketicilerde ‘’—Ž•‹ˆ satın ƒŽƒ ˜‡ –”ƒ˜ƒ sonrası •–”‡• bozukluğu „‡Ž‹”–‹Ž‡”‹ arasında „‹” ilişki vardırǤ  .

(15) Çetin, B., Zengin, A. Y. ve Yüksel, A., (2022). “Covid-19 Sürecinde Kompulsif Satın Alma ve Ruhsal Travma . Belirtilerinin Değerlendirilmesi”, ODÜSOBİAD 12 (1), 413-426, Doi:10.48146/odusobiad.1062881 416. . GEREÇ ve YÖNTEM Örneklem. Araştırma tanımlayıcı ve kesitsel tasarımda yapılmıştır. Bu araştırmanın örneklemini, C‘˜‹†Ǧͳͻ’ƒ†‡‹ sürecinde Türkiye’de yaşayan 18 yaş üstü, daha önceden Akut Stres Bozukluğu veya Travma Sonrası Stres Bozukluğu tanısı almamış bireyler oluşturmuştur. Veriler HaziranǦKasım 2020 tarihleri arasın†ƒ araştırmaya katılmayı kabul eden 348 bireyden toplanmıştır. Çalışma verileri, pandemi sürecinde fiziksel mesafe kuralları gereği doğrudan temasın mümkün olduğunca azaltılarak sosyal medya grupları (Whatsapp grupları, herkese açık forumlar ve facebook hesapları) üzerinden elektronik anket formu ile toplanmıştır. . Veri Toplama Araçları. ‡”‹Ž‡”‹toplanmasında,Katılımcı‹Ž‰‹ ‘”—ǡ‘’—Ž•‹ˆSatınŽƒÖlçeğiȋAÖ)˜‡Ǧͷiçin”ƒ˜ƒ Sonrası–”‡•Bozukluğu‘–”‘Ž‹•–‡•‹ȋǦͷǦȌkullanılmıştırǤ . Katılımcı Bilgi Formu. Araştırmacılar tarafından geliştirilen “Katılımcı ‹Ž‰‹ Formu” „‹”‡›Ž‡”‹ †‡‘‰”ƒˆ‹ǡ •‘•›‘Ǧ‡‘‘‹ özellikleriniiçeren•‘”—Žƒ”†ƒoluşmuştur.. Kompulsif Satın Alma Ölçeği (KSAÖ). ƒŽ‡ ‡ǡd’Astous˜‡ ‘”–‹‡”ȋͳͻͺͺȌ’ingeliştirdiğiölçeğinTürkçegeçerlik˜‡güvenirlikçalışmasıYüncü˜‡ ‡•‡„‹” ȋʹͲͳͶȌ tarafından yapılmıştır ȋƒŽ‡ ‡ ˜†ǡ ͳͻͺͺǢ Yüncü ˜‡ ‡•‡„‹”ǡ ʹͲͳͶȌǤ Ölçek ͳʹ ƒ††‡†‡ oluşmaktadır. ͷ’li ‹‡”– –‹’‹ „‹” ölçektirǤ Ölçeğinin Ͷ „‘›—–— vardırǤ ‹”‹ ‹ „‘›—–ǡ ‘harcama eğilimi’ ȋͳǡʹǡ͵ǡͶǡͷǤ ƒ††‡Ž‡”Ȍ ‘Žƒ”ƒ adlandırılan, oldukça güçlü †—›‰—•ƒŽ uyarılmayı içermektedir. İkinci „‘›—–ǡ satın ƒŽƒ davranışının kişinin hissettiği gerginliği azaltacağı düşüncesini içeren ‘tepki’ ȋ͸ǡ͹ǡͺǡͻǤ ƒ††‡Ž‡”Ȍkısmıdır.Üçüncü„‘›—–ǡsatınƒŽƒdavranışından†—›—Žƒ “suçluluğun” ȋͳͲǡͳͳǡͳʹǤƒ††‡Ž‡”Ȍ bilişsel ‘Žƒ”ƒ yaşanma sürecidir. Dördüncü „‘›—–ǡ „— „‹”‡›Ž‡”‹ ƒ‹Ž‡ yaşamlarını kapsamaktadır. ‹”‡›Ž‡”‹ ƒ‹Ž‡ içi ilişkilerini içeren „— „‘›—–ǡ tutarlılık katsayısını düşürdüğü için ölçeğin Türkçe ˜‡”•‹›‘—†ƒçıkarılmıştır.‡•‡noktasıͶʹ˜‡üzeri‘Žƒ”ƒhesaplanmıştırǤÖlçeğin‘”‹Œ‹ƒŽgüvenirli çalışmasındaiçtutarlılığıͲǡͺʹ‹‡Ǣƒ†ƒ’–ƒ•›‘çalışmasındaiçtutarlılıkpuanıͲǡͺͲ‘Žƒ”ƒbulunmuştur. BileşikgüvenirlikdeğeriŠƒ” ƒƒeğiŽ‹‹„‘›—–—içinͲǡ͹ʹ–‡’‹„‘›—–—içinͲǡͻ͵˜‡suçlulukiçin0,81’dir. —çalışmadaölçeğin”‘„ƒ ŠƒŽˆƒdeğeriͲǡͺͻ‘Žƒ”ƒbulunmuşturǤ . DSM-5 için Travma Sonrası Stres Bozukluğu Kontrol Listesi Ölçeği (DSM-5-TSSBKLÖ). Ölçeğin Türkçe geçerlik ˜‡ güvenilirliği ‘›•ƒ ˜‡ arkadaşları ȋ‘›•ƒǡ —œ‡ŽǦœ†‡‹”ǡ œ†‡‹”ǡ ‡Ž˜‹ǡ ‹Žƒœ ˜‡ ƒ›ƒǡ ʹͲͳ͹Ȍ tarafından ʹͲͳ͹ yılında yapılmıştır. ʹͲ ƒ††‡†‡ oluşan ölçek, çok •–”‡•Ž‹ „‹” olayınardındankişinin•‘ „‹”ƒ›içindeyaşadığı–”ƒ˜ƒsonrası•–”‡•bozukluğu„‡Ž‹”–‹Ž‡”‹‹şiddetini değerlendirmektedir.5’li‹‡”––‹’‹‘Žƒölçek;hiçαͲǡçokƒœαͳǡ‘”–ƒ†‡”‡ ‡†‡αʹǡoldukçaˆƒœŽƒα͵˜‡ aşırıαͶşeklindepuanlanmaktadır.ÖlçektenͲǦͺͲ’—ƒalınmakta‘Ž—’puanlarınartması,–”ƒ˜ƒsonrası •–”‡• bozukluğu „‡Ž‹”–‹ şiddetinin arttığını göstermektedir. ǦͷǦTSSBKLÖ’nin ‹ç tutarlılığı ͲǡͻͶ bulunmuşturǤÖlçeklerinbileşikgüvenilirlikkatsayılarışöyledir:‡‹†‡†‡‡›‹Ž‡‡ȋǤ͹ͻ–ǤͻʹȌǡkaçınma ȋǤ͹͵–ǤͻͳȌǡ‘Ž—•—œdeğişikliklerȋǤͺͷ–ǤͻͲȌ˜‡aşırıuyarılmaȋǤͺͳ–ǤͺͺȌȋ‘›•ƒ˜†ǤǡʹͲͳ͹ȌǤ—çalışmada‹•‡ ölçeğin”‘„ƒ ŠƒŽˆƒdeğeriͲǡͻͷ‘Žƒ”ƒbulunmuşturǤ . Etik Beyan. Çalışmayabaşlamadanönce•ƒ”ƒ›Üniveritesi–‹ Kurulu’ndanȋƒ”‹ŠǣʹʹȀͲ͸ȀʹͲʹͲ‘ǣʹͲʹͲȀͲ͸Ǧ͸ʹȌ yazılı ‹œ‹ alınmıştır. Araştırmaya katılan „‹”‡›Ž‡”‡ araştırma hakkında „‹Ž‰‹ verilmiş, „‹”‡›•‡Ž „‹Ž‰‹Ž‡”‹ ‰‹œŽ‹kalacağı‘—•—†ƒaçıklamayapılmış˜‡aydınlatılmış‘ƒalınmıştır. . İstatistiksel Analiz. ‡”‹Ž‡”‹ değerlendirilmesinde  ȋ–ƒ–‹•–‹ ƒŽ ƒ ƒ‰‡ ˆ‘” ‘ ‹ƒŽ  ‹‡ ‡ˆ‘” ‹†‘™• ʹͷǤͲȌ ’ƒ‡– ’rogramı kullanılmıştır. ƒŽ‹œŽ‡”†‡ ˆ”‡ƒ•ǡ yüzde, ‘”–ƒŽƒƒ ˜‡ •–ƒ†ƒ”– •ƒ’ƒ ‰‹„‹ tanımlayıcı ‹•–ƒ–‹•–‹Ž‡” kullanılmıştır. ‡”‹Ž‡”‹ ‘”ƒŽ dağılıp dağılmadığı ‘Ž‘‰‘”‘˜Ǧ‹”‘˜ –‡•–‹ ‹Ž‡ değerlendirilmiştir.ǦͷǦTSSBKLÖ’nin‘”ƒŽdağıldığınaȋpǡͲͷȌǡKSAÖ’nin‹•‡‘”ƒŽdağılmadığına ȋpδǡͲͷȌ  ƒ”ƒ” verilmiştir. ǦͷǦTSSBKLÖ için ‹‹Ž‹ karşılaştırmalarda; ‹‹ ‘”–ƒŽƒƒ arasındaki farkın anlamlılık–‡•–‹ǡ‹‹†‡ˆƒœŽƒdeğişkeninkarşılaştırılmasında–‡yönlü˜ƒ”›ƒ•ƒƒŽ‹œ‹kullanılmıştır.KSAÖ için ‹‹Ž‹ karşılaştırmalarda ƒ Š‹–‡›  –‡•–‹ǡ ‹‹†‡ ˆƒœŽƒ değişkenin karşılaştırılmasında ”—•ƒŽ.

(16) ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi / ISSN: 1309-9302 / dergipark.org.tr/tr/pub/odusobiad ∙ 417. ƒŽŽ‹• –‡•–‹ kullanılmıştır. İki değişken arasındaki ilişkinin „‡Ž‹”Ž‡‡•‹†‡ ’‡ƒ”ƒ ‘”‡Žƒ•›‘ –‡•–‹ kullanılmıştır. Tüketicilerin ‘’—Ž•‹ˆ satın ƒŽƒ ölçeğinin yordayıcılarını değerlendirmek için çoklu doğrusal”‡‰”‡•›‘ƒƒŽ‹œ‹kullanılmıştır.pδǡͲͷdüzeyi‹•–ƒ–‹•–‹•‡Ž‘Žƒ”ƒanlamlıƒ„—Žedilmiştir. . Bulgular. Araştırmayakatılantüket‹ ‹Ž‡”‹†‡‘‰”ƒˆ‹özellikleri,ΨͶͶǡ3’üͳͺǦʹͶyaşaralığındadır.‹•‹›‡–‡göreǡ Ψ͸͹ǡ2’si kadın ‘Žƒ katılımcıların ‡†‡‹ †—”— ‹–‹„ƒ”‹›Ž‡ǡ Ψ͸Ͳǡ1’i bekârdır. ‡•Ž‡ ‰”—’Žƒ”ı ‹–‹„ƒ”‹›Ž‡ǡ katılımcılarınΨ͵ͻǡ7’siƒ—çalışanı,Ψ͵ͻǡ4’üöğrenci˜‡ΨͳͲǡ9’u‹•‡özelsektörçalışanıdır.‹Ž‡‰‡Ž‹”Ž‡”‹ ‹–‹„ƒ”‹›Ž‡ǡ cevaplayıcıların ΨͶͲǡ8’i ͸ͷͲͲ  üzerinde aylık ‰‡Ž‹”‡ •ƒŠ‹’–‹”Ǥ Öğrenim durumları açısından araştı”ƒ›ƒkatılantüketicilerinΨ͸Ͳǡ͵’üŽ‹•ƒ•eğitimialmışken,ΨʹͲǡ4’ülisansüstüöğrenimgörmüştür. Tüketicileri %77’si ‹Ž†‡ yaşamaktadır. %64,4’ünün çocuğu „—Ž—ƒœ‡ǡ ΨͳͶǡ6’sının ʹ çocuğa •ƒŠ‹’ olduğugörülmektedir. Araştırma kapsamında tüketicilerin ‘˜‹†Ǧͳͻ salgın –‡ŠŽ‹‡•‹ ‡†‡‹›Ž‡ alışverişlerinde nasıl davrandıklarını „‡Ž‹”Ž‡‡›‡ yönelik •‘”—Žƒ” yönlendirilmiştir. — ƒ’•ƒ†ƒ ˜‡”‹Ž‡ ‡˜ƒ’Žƒ”ƒ ilişkin tanımlayıcı‹•–ƒ–‹•–‹•‡ŽƒƒŽ‹œsonuçlarıGörselͳ’desunulmuştur.  Özellikler Sayı Yüzde Korona virüs testi yaptırma. Kendini sürekli alışveriş isteği içinde bulma Market ve mağazalardan alışveriş yapma Market ve mağazalardan alışveriş yapma sıklığı Market ve mağazaların kapalı olmasının ruh sağlığını etkileme İnternetten alışveriş yapmanın keyif alma durumunu etkileme Ürün depolamaya başlama. En çok satın alınan ürün kategorileri*. İnternet üzerinden alışveriş yapma sıklığı Satın alma ile sonuçlanmasa bile tek bir seferdeki alışverişiniz için (mağaza ya da internet. Hayır. ˜‡–ǡyapıldı–‡•–‹‡‰ƒ–‹ˆçıktı ˜‡–ǡyapıldı–‡•–‹’‘œ‹–‹ˆçıktı ˜‡– Hayır ‘”ƒŽ†‡nasılalışverişeçıkıyorsam öyle†‡˜ƒ‡––‹ ƒŠƒ•‡›”‡alışverişe‰‹––‹ ƒŠƒsıkalışverişe‰‹––‹ ƒˆ–ƒ†ƒ‡ƒœüçgün ƒˆ–ƒ†ƒ„‹”‡œ ›†ƒ„‹”‡œ ‡alışverişeçıkmadım. ‡†‹‹kötüŠ‹••‡–‡‡‡†‡‘Ž†— ‡”Šƒ‰‹„‹”değişim‘Žƒ†ı ˜‡–. Hayır. ˜‡– Hayır Hazır‹›‡ ‡ǦDondurulmuşGıda GıdaǦ‡„œ‡ǡ‡›˜‡ǡ˜„Ǥ AlkolsüzambalajlıiçeceklerǦsüt,‡›˜‡ •—›—ǡ‰ƒœ‘œǡ˜„Ǥ İnternetŠ‹œ‡–‹ KişiselŠ‹Œ›‡ürünleriǦ‡Ždezenfektanı, ıslak‡†‹Žǡ˜„Ǥ ˜–‡‹œŽ‹ǦŠ‹Œ›‡ürünleri KişiselbakımürünleriǦsaçboyası,–”aş köpüğü,‡Ž‡Ž‡†‹”‹ ‹•‹ Ž‡–”‘‹eşyaǦŽƒ’–‘’ǡ–ƒ„Ž‡–ǡ˜„Ǥ Hiçbirœƒƒ ƒˆ–ƒ†ƒ‡ƒœ„‹”‡œ ›†ƒ‡ƒœ„‹”‡œ Birka烛†ƒ„‹” ͲǦͳ•ƒƒ– ͳǦʹ•ƒƒ– ͵Ǧ͸•ƒƒ–. ͵Ͳ͵. ͺ͹ǡͳ. ͶͲ. ͳͳǡͷ. ͵ͻ ͸ ͳͳͷ ʹ͵͵ ͵Ͳʹ ͸ ͹͸ ͳ͸ͳ ͷͳ ͸Ͳ ͺͺ ʹ͸Ͳ ͻͻ. ʹͶͻ ͳͲͲ ʹͶͺ ͸Ͷ ʹ͹Ͷ ͻͲ ͷͳ. ʹͳͲ ʹͲͲ ͷʹ. ͳͳ Ͷ͹ Ͷ͵ ͳͶ͹ ͳͳͳ ͳͻ͸ ͳͲͷ Ͷ͹. ͳͳǡʹ ͳǡ͹ ͵͵ǡͲ ͸͹ǡͲ ͺ͸ǡͺ ͳǡ͹ ʹͳǡͺ Ͷ͸ǡ͵ ͳͶǡ͹ ͳ͹ǡʹ ʹͷǡ͵ ͹Ͷǡ͹ ʹͺǡͶ ͹ͳǡ͸ ʹͺǡ͹ ͹ͳǡ͵ ͸ǡ͹ ʹͺǡ͹ ͻǡͷ ͷǡͶ. ʹʹǤͲ ʹͳǤͲ ͷǡͷ. ͳǡʹ ͳ͵ǡͷ ͳʹǡͶ Ͷʹǡʹ ͵ͳǡͻ ͷ͸ǡ͵ ͵Ͳǡʹ ͳ͵ǡͷ.

(17) Çetin, B., Zengin, A. Y. ve Yüksel, A., (2022). “Covid-19 Sürecinde Kompulsif Satın Alma ve Ruhsal Travma . Belirtilerinin Değerlendirilmesi”, ODÜSOBİAD 12 (1), 413-426, Doi:10.48146/odusobiad.1062881 418. üzerinden) harcadığınız ortalama süre Kredi kartı kullanma Kredi kartı borcu Kredi kartı borcunun gelir düzeyinize göre durumu**. ˜‡– Hayır ˜‡– ayır œ. ‡Ž‹”düzeyiyleorantılı ƒœŽƒ ˜‡– Hayır. ʹͷ͸ ͻʹ ͳͻ͵ ͳͷͷ ͸ʹ ͻ͸ ͵ͷ ͳʹʹ ʹʹ͸ 348. ͹͵ǡ͸ ʹ͸ǡͶ ͷͷǡͷ ͶͶǡͷ ͵ʹǡʹ Ͷͻǡ͹ ͳͺǡͳ ͵ͷǡͳ ͸Ͷǡͻ 100. Stresle başetmek için alış veriş yapma Toplam ȗ‹”†‡ˆƒœŽƒseçenekişaretlenmiştirǡyüzdelerͻͷʹ ‡˜ƒ„ƒgörealınmıştır. ȗȗYüzdeler”‡†‹kartı„‘” —‘Žƒͳͻ͵kişiyegörealınmıştır.   Tablo 1. Tüketicilerin‘˜‹†ǦͳͻSürecindeAlışverişƒ’ƒÖzellikleri ƒ„Ž‘ ͳ’deki ˜‡”‹Ž‡” incelendiğind‡Ǣ araştırmaya katılanların Ψͺ͹ǡ1’inin ‘”‘ƒ ˜‹”üs –‡•–‹ yaptırmadığı görülmektedir. Tüketicilerin %67’sini sürekli alışveriş ›ƒ’ƒ ‹•–‡ği olmadığını ‹ˆƒ†‡ ettiği, Ψͺ͸ǡ8’inin ‘”ƒŽ†‡†ƒŠƒ•‡›”‡ƒ”‡–›ƒ†ƒmağaœƒŽƒ”†ƒalışverişyaptığı,ΨͶ͸ǡ3’ününŠƒˆ–ƒ†ƒ„‹”‡œƒ”‡– ˜‡›ƒ mağazalardan alışveriş yaptıkları anlaşılmaktadır. ƒ”‡– ›ƒ †ƒ mağazaların kapalı olmasının ”—Š sağlıklarını etkilemediğinisöyleyenlerinoranı ‹•‡Ψ͹Ͷǡ͹’dir.Ψ͹ͳǡ6’sı‹•‡‹–‡”‡––‡alışverişyapmanın alışveriştenaldıkları‡›ˆ‹etkilemediğini‹ˆƒ†‡etmiştir.‘”‘ƒ˜‹rüssü”‡ ‹†‡tüketicilerinΨ͹ͳǡ3’üürün †‡’‘Žƒƒ›ƒ başlamadıklarını belirtmiştir. Araştırmaya katılan tüketicilerin ‡ ˆƒœŽƒ aldıkları ürün ƒ–‡‰‘”‹•‹ ‹•‡ ΨͶ͵ ‹Ž‡ kişisel ˜‡ ‡˜ –‡‹œŽ‹ǦŠ‹Œ›‡ ürünleri olmuşǡ „— ƒ–‡‰‘”‹›‹ Ψʹͺǡ͹ ‹Ž‡ gıda ȋ•‡„œ‡Ǧ ‡›˜‡Ȍ izlemişti”Ǥ Tüketicilerin %42’sinin ƒ›†ƒ ‡ ƒœ „‹” ‡œ ‹–‡”‡––‡ alışveriş yaptığı, satın ƒŽƒ ‹Ž‡ sonuçlanmasa „‹Ž‡ –‡ „‹” •‡ˆ‡”†‡‹ alışveriş için (mağaza ›ƒ †ƒ ‹–‡”‡– üzerinden) Šƒ” ƒƒ ‘”–ƒŽƒƒ süren‹ tüketicilerinΨ͵Ͳǡ2’siiçinͳǦʹ•ƒƒ–olduğugörülmüştür. Tüketicilerinyaklaşık%74’ü”‡†‹kartı kullanmaktadır. ”‡†‹ kartı „‘” — olduğunu ‹ˆƒ†‡ ‡†‡Ž‡”‹ oranı Ψͷͷ ‘Ž—”‡Ǣ „—Žƒ”†ƒ ΨͶͻǡ7’si borçlarının ‰‡Ž‹”Ž‡”‹›Ž‡ orantılı olduğunu bildirmiştir. ”aştırmaya katılanların Ψ͵ͷǡ1’inin •–”‡•Ž‡ baş ‡–‡içialışverişyaptığıgörülmüştür. Tüketicilerin Ö ˜‡ TSSBKLÖ ’—ƒ ortalamaları Görsel 2’de görülmektedir. KSAÖ –‘’Žƒ ’—ƒ ortalaması 23,30±7,͹Ͷ ˜‡ TSSBKLÖ –‘’Žƒ ’—ƒ ortalaması ‹•‡ 33,95±17,Ͳ͸ ‘Žƒ”ƒ belirlenmiştir. ÇalışmadakullanılanKSAÖiçin‡•‡noktasıͶʹ˜‡üzeriiçin‘’—Ž•‹ˆsatınƒŽƒdavranışıeğiliminin yüksek olduğunu ‹ˆƒ†‡ ‡–‡–‡†‹”Ǥ TSSBKLÖ’ ͲǦͺͲ ƒŽ– ˜‡ üst sınırını –‡•‹Ž ‡–‡–‡†‹”Ǥ Ölçek açıklamasında ‡•‡ değeri bulunmamaktadır ˜‡ yüksek ’—ƒ –”ƒ˜ƒ sonrası •–”‡• „‡Ž‹”–‹Ž‡”‹ ›ƒşama †‡”‡ ‡•‹‹ yüksek olduğu anlamına ‰‡Ž‡–‡†‹”Ǥ — †—”—†ƒ „— ölçeğin ‘”–ƒ değeri ͶͲ ȋͲΪͺͲȀʹαͶͲȌ olmaktadır. ͶͲ değerinin üzerinde olması ortalamanın üstünde „‹” ’—ƒ aldığını gösterir. Araştırmaya katılan tüketici ‰”—„—ƒ ƒ‹– KSAÖ ˜‡ TSSBKLÖ ’—ƒ ‘”–alamalarının ‘”–ƒŽƒƒ değerden düşük olduğu görülmektedir.  Ölçekler Ortalama±SS Ortanca Min-Max ƒ” ƒƒEğilimi 9,79±3,ͷͶ ͻ ͷǦʹͳ ‡’‹•‡ŽGörünüş 7,89±3,͵ͺ ͹ ͶǦͳ͹ Suçluluk 5,61±2,ͳʹ ͷ ͵Ǧͳʹ Kompulsif Satın Alma Ölçeği Toplam 23,30±7,͹Ͷ ʹͳ ͳʹǦͶͷ ‡‹†‡Yaşantılama 8,43±4,ͷ͸ ͺ ͲǦʹͲ Kaçınma 3,47±2,ͳͶ Ͷ ͲǦͺ Ž—•—œDeğişikler 11,84±6,͵ͺ ͳʹ ͲǦʹͺ AşırıUyarılmışlık 10,19±5,͸͵ ͳͲ ͲǦʹͶ Travma Sonrası Stres Bozukluğu 33,95±17,Ͳ͸ ͵Ͷ ͲǦͺͲ Kontrol Listesi Ölçeği Toplam Tablo 2. Tüketicilerin‘’—Ž•‹ˆatınŽƒÖlçeği‡”ƒ˜ƒSonrası–”‡•Bozukluğu‘–”‘Ž‹•–‡•‹ Ölçeği—ƒOrtalamaları  KSAÖ ’—ƒ ortalamaları bakımından tüketicilerin yaşı, ‹•‹›‡–‹ǡ ‡†‹‹ sürekli alışveriş isteği içinde „—Žƒǡ alışveriş sıklığı, ƒ”‡– ˜‡ mağazaların kapalı ‘Žasının ”—Š sağlığını ‡–‹Ž‡‡ †—”——ǡ „‹” •‡ˆ‡”†‡‹alışverişiçin(mağaza›ƒ†ƒ‹–‡”‡–üzerinden)Šƒ” ƒƒ‘”–ƒŽƒƒsüreǡ”‡†‹kartı„‘” —— ‰‡Ž‹” düzeyine göre †—”—— ˜‡ •–”‡•Ž‡ baş ‡–‡ için alışveriş ›ƒ’ƒ ‹–‹„ƒ”‹›Ž‡ ‰”—’Žƒ” arasında.

(18) ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi / ISSN: 1309-9302 / dergipark.org.tr/tr/pub/odusobiad ∙ 419. ‹•–ƒ–‹•–‹•‡Ž‘Žƒ”ƒanlamlı„‹”farklılıkgörülmüştürȋpδǡͲͷȌǤYaşgruplarıarasındaͳͺǦʹͶyaşaralığındaki ‰”—„—KSAÖ‘”–ƒŽƒƒpuanları‡yüksektirȋX̄ αʹͶǡ͸ͺȌǤ‹•‹›‡–‡görekadınların‡”‡Ž‡”‡kıyasla’—ƒ ortalamaları ȋX̄ αʹ͵ǡͻͺȌ †ƒŠƒ yüksektir. ‡†‹‹ sürekli alışveriş isteği içinde bulanların ‘”–ƒŽamaları „—Žƒ›ƒŽƒ”ƒgöreȋX̄ αʹͺǡ͵͵Ȍǡ†ƒŠƒsıkalışverişe‰‹†‡Ž‡”‹ȋX̄ αʹͷǡͷͲȌ†ƒŠƒ•‡›”‡‰‹†‡Ž‡”‡göre,ƒ”‡– ˜‡mağazalarınkapalıolmasınınkötüŠ‹••‡–‡•‹‡‡†‡olanların„‹”değişiklik‘Žadığınısöyleyenl‡”‡ göre ȋX̄ αʹ͸ǡ͵ͲȌǡ –‡ „‹” •‡ˆ‡”†‡‹ alışveriş için (mağaza ›ƒ †ƒ ‹–‡”‡– üzerinden) Šƒ” ƒƒ ‘”–ƒŽƒƒ sürenin ͵ •ƒƒ––‡ ˆƒœŽƒ ‘ŽƒŽƒ”†ƒ ͳǦʹ •ƒƒ– ‘ŽƒŽƒ”ƒ göre ȋX̄ αʹ͸ǡͳͶȌǡ ”‡†‹ kartı „‘” —— ‰‡Ž‹” düzeyine göre ˆƒœŽƒ olanların ȋX̄ αʹ͸ǡ͸ʹȌǡ ‰‡Ž‹”Ž‡”‹›Ž‡ orantılı ‘ŽƒŽƒ”ƒ göre, •–”‡•Ž‡ baş ‡–‡ için alış veriş yapanların ȋX̄ αʹͺǡͷͻȌ ›ƒ’ƒ›ƒŽƒ”ƒ göre ȋX̄ αʹͲǡͶͶȌ †ƒŠƒ yüksek olduğu saptanmıştır. Görsel 3´te tüketicilerinKSAÖ˜‡TSSBKLÖ’ni‡–‹Ž‡›‡değişkenlergösterilmektedir.  KSAÖ TSSBKLÖ Değişkenler X̄ ± S X̄ ± S ͳͺǦʹͶȋƒȌ ʹͶǡ͸ͺ±ͺǡͳͲ ͵͹ǡͲͶ±ͳ͹ǡͷͷ ʹͷǦ͵Ͷȋ„Ȍ ʹ͵ǡͲͲ±͹ǡ͵͹ ͵ʹǡͳͲ±ͳͷǡʹʹ ͵ͷǦͶͶȋ Ȍ ʹͳǡͷ͹±͸ǡ͹ͷ ͵ʹǡͳͷ±ͳ͸ǡͷ͸ Yaş Ͷͷ˜‡üzeriȋ†Ȍ ʹʹǡͶʹ±ͺǡʹ͹ ʹͻǡʹ͵±ͳ͹ǡ͵ͷ x2 /F ͻǡͲͶͻ ͵ǡͶͲͳ p ǡͲʹͻƒε  ǡͲͳͺƒε† Kadın ʹ͵ǡͻͺ±͹ǡͻͳ ͵͸ǡͳ͹±ͳ͸ǡ͹ͳ ”‡ ʹͳǡͺͻ±͹ǡʹʹ ʹͻǤ͵ͻ±ͳ͸Ǥͻ͵ Cinsiyet z/t Ǧʹǡ͵ͳͷ ͵ǡͷ͵ p ǡͲʹͳ ǡͲͲͲ ʹǤ͵ʹͶǦ͵ǤͷͲͲȋƒȌ ʹ͵ǡͶͻ±ͺǡͷͲ ͵ͺǡ͸͹±ͳͺǡ͵ͷ ͵ǤͷͲͳǦͷǤͲͲͲȋ„Ȍ ʹ͵ǡ͸Ͷ±͹ǡͶͲ ͵ʹǡͶ͵±ͳͶǡʹͺ ͷǤͲͲͳǦ͸ǤͷͲͲȋ Ȍ ʹʹǡͺͲ±͸ǡͶ͵ ͵ͳǡ͵ͻ±ͳͶǡͷ͹ ͸ǤͷͲͳǦͺǤͲͲͲȋ†Ȍ ʹ͵ǡͷ͵±͹ǡͺͻ ʹͺǡ͵͹±ͳ͹ǡͻͲ Aile aylık toplam gelir durumu ͺǤͲͲͳǦͻǤͷͲͲȋ‡Ȍ ʹͳǡ͵ͷ±ͺǡͺͲ ͵͸ǤʹͲ±ͳ͹Ǥͺ͸ ͻǤͷͲͳ˜‡üzeriȋˆȌ ʹ͵ǡͶ͹±͹ǡͶʹ ͵ͳǡͻͲ±ͳ͸ǡ͸ʹ x2 /F ͵ǡʹͷ͸ ͵ǡͲ͸ʹ p ǡ͸͸ͳ ǡͲͳͲƒε† ˜‡– ʹͺǡ͵͵±ͺǡʹʹ ͵ͺǡͺͶ±ͳ͹ǡ͹͸ Hayır ʹͲǡͺͳ±͸ǡͳͶ ͵ͳǡͷͶ±ͳ͸ǡʹͲ Kendini sürekli alışveriş isteği içinde bulma z/t Ǧ͹ǡͻͺ͵ ͵ǡͺʹ͸ p ǡͲͲͲ ǡͲͲͲ ‘”ƒŽ†‡nasılalışverişe çıkıyorsamöyle†‡˜ƒ ʹͷǡ͹ʹ±͹ǡͲͶ ͵͵ǡʹʹ±ͳ͹ǡ͸͸ ‡––‹ȋƒȌ ƒŠƒ•‡›”‡alışverişe ʹʹǡͻ͵±͹ǡͺͲ ͵ͶǡͶʹ±ͳ͸ǡͺͲ Market ve mağazalardan ‰‹––‹ȋ„Ȍ alışveriş yapma durumu ƒŠƒsıkalışverişe‰‹––‹ ʹͷǡͷͲ±͹ǡʹͺ ͳͷǡ͵͵±ͳͺǡͶͳ ȋ Ȍ x2 /F ͹ǡͷ͹Ͷ ͵ǡ͹ͺ͵ p ǡͲʹ͵ƒε„ ǡͲʹͶƒǡ„ε  ‡†‹‹kötüŠ‹••‡–‡‡ ʹ͸ǡ͵Ͳ±ͺǡͷʹ ͵ͺǡ͵͹±ͳ͹ǡ͵ʹ ‡†‡‘Ž†— Market ve mağazaların ‡”Šƒ‰‹„‹”değişim ʹʹǡʹͺ±͹ǡʹͲ ͵ʹǡͶ͸±ͳ͸ǡ͹Ͷ kapalı olmasının ruh olmadı sağlığını etkileme durumu z/t Ǧ͵ǡͻͲͲ ʹǡͺ͵ͺ p ǡͲͲͲ ǡͲͲͷ Satın alma ile ͲǦͳ•ƒƒ–ȋƒȌ ʹͳǡͶ͹±͸ǡͺ͵ ͵ͳǡ͸͹±ͳ͹ǡ͹ͷ sonuçlanmasa bile tek bir ͳǦʹ•ƒƒ–ȋ„Ȍ ʹͷǡͶ͵±ͺǡͳ͹ ͵͸ǡ͵ʹ±ͳ͸ǡͲ͹ seferdeki alışverişiniz için ͵Ǧ͸•ƒƒ–ȋ Ȍ ʹ͸ǡͳͶ±ͺǡͶͲ ͵ͺǡͳ͹±ͳͶǡͻ͸ (mağaza ya da internet x2 /F ʹ͵ǡ͵͸ͳ Ͷǡʹ͸ͺ üzerinden) harcadığınız p ǡͲͲͲ„ǡ εƒ ǡͲͳͷ„ǡ εƒ ortalama süre ʹ͵ǡͻʹ±͹ǡ͹ʹ ͵ͶǡͶͷ±ͳ͹ǡ͹͵ Kredi kartı borcunun olma ˜‡– durumu Hayır ʹʹǡͷʹ±͹ǡ͹͵ ͵͵ǡ͵͵±ͳ͸ǡʹʹ.

(19) Çetin, B., Zengin, A. Y. ve Yüksel, A., (2022). “Covid-19 Sürecinde Kompulsif Satın Alma ve Ruhsal Travma . Belirtilerinin Değerlendirilmesi”, ODÜSOBİAD 12 (1), 413-426, Doi:10.48146/odusobiad.1062881 420. z/t ǦͳǡͺʹͶ Ͳǡ͸Ͳͺ p ǡͲ͸ͺ ǡͷͶ͵ œȋƒȌ ʹ͵ǡ͸ͻ±͹ǡͻͺ ͵ͶǡͶͺ±ͳ͹ǡʹͲ. ‡Ž‹”düzeyiyleorantılıȋ„Ȍ ʹ͵ǡͲͺ±͹ǡͷ͹ ͵ͳǡͷʹ±ͳ͹ǡ͸Ͳ Kredi kartı borcunun gelir ƒœŽƒȋ Ȍ ʹ͸ǡ͸ʹ±͹ǡʹ͵ ͶʹǡͶͷ±ͳ͸ǡͻͻ düzeyinize göre durumu x2 /F ͸ǡͳͺͷ ͷǡͲͺ͵ p ǡͲͶͷ ε„ ǡͲͲ͹ ε„ ˜‡– ʹͺǡͷͻ±͹ǡ͸ͺ ͵ͺǡͺʹ±ͳͺǡͳͺ Hayır ʹͲǡͶͶ±͸ǡͳͳ ͵ͳǡ͵ʹ±ͳͷǡͺͷ Stresle başetmek için alış veriş yapma z/t Ǧͻǡʹͷͳ ͵ǡͻͻ͸ p ǡͲͲͲ ǡͲͲͲ œαƒŠ‹–‡›–‡•–‹ –α––‡•–‹ šʹ = ”—•ƒŽƒŽŽ‹•–‡•–‹ ᇍyönlü˜ƒ”›ƒ•ƒƒŽ‹œ‹  Tablo 3. Tüketicilerin‘’—Ž•‹ˆSatınŽƒÖlçeği˜‡”ƒ˜ƒSonrası–”‡•Bozukluğu‘–”‘Ž‹•–‡•‹ Ölçeği‘’Žƒ—ƒOrtalamalarını–‹Ž‡›‡Değişkenler  TSSBKLÖ’—ƒortalamaları‹–‹„ƒ”‹›Ž‡‰”—’Žƒ”arasında yaş, ‹•‹›‡–ǡ‰‡Ž‹”ǡ‡†‹‹süreklialışverişisteği içinde„—Žƒǡalışverişsıklığı,ƒ”‡–˜‡mağazalarınkapalıolmasının”—Šsağlığını‡–‹Ž‡‡†—”——ǡ„‹” •‡ˆ‡”†‡‹alışverişiçinȋmağaza›ƒ†ƒ‹–‡”‡–üzerinden)Šƒ” ƒƒ‘”–ƒŽƒƒsüreǡ”‡†‹kartı„‘” —— ‰‡Ž‹” düzeyine göre †—”—— ˜‡ •–”‡•Ž‡ başetmek için alış veriş ›ƒ’ƒ bakımından ‹•–ƒ–‹•–‹•‡Ž ‘Žƒ”ƒ anlamlı „‹” ˆarklılık –‡•’‹– edilmiştir ȋpδǡͲͷȌǤ Yaş grupları arasında ͳͺǦʹͶ yaş ˜‡ üzeri ‰”—„— TSSBKLÖ ‘”–ƒŽƒƒ puanları ‡ yüksektir ȋX̄ α͵͹ǡͲͶȌǤ Ölçek ‘”–ƒŽƒƒ puanları ‡ düşük ‘Žƒ yaş ‰”—„— Ͷͷ ›ƒş ˜‡ üzeritüketicilerdirȋX̄ αʹͻǡʹ͵ȌǤ‹•‹›‡–‡göreTSSBKLÖ’—ƒ‘rtalamalarıȋX̄ α͵͸ǡͳ͹Ȍǡ‡”‡Ž‡”‹‹‡göre ȋX̄ αʹͻǡ͵ͻȌ †ƒŠƒ yükse–‹”Ǥ ‡Ž‹” •‡˜‹›‡•‹ ‹–‹„ƒ”‹›Ž‡ †‡ ‰‡Ž‹”‹ ͵ͷͲͲ  ˜‡ altı ‘Žƒ tüketicile”‹ ‘”–ƒŽƒƒ değerlerinin ȋX̄ α͵ͺǡ͸͹Ȍ ‡ yüksek olduğu ˜‡ „—— ‰‡Ž‹”‹ ͺͲͲͳ ‹Ž‡ ͻͷͲͲ  arasında ‘Žƒ tüketicilerin ‘”–ƒŽƒƒ puanları ȋX̄ α͵͸ǡʹͲȌ ‹œŽ‡‡–‡†‹”Ǥ —Žƒ”Žƒ „‡”ƒ„‡” ‡†‹‹ sürekli alışveriş isteği içinde bulanların ȋX̄ α͵ͺǡͺͶȌ ‘”–ƒŽƒƒlarının „—Žƒ›ƒŽƒ”ƒ göre ȋX̄ α͵ͳǡͷͶȌǡ †ƒŠƒ •‡›”‡ alışverişe ‰‹†‡Ž‡”‹ ȋX̄ α͵ͶǡͶʹȌ†ƒŠƒsık‰‹†‡Ž‡”‡ȋX̄ αͳͷǡ͵͵Ȍgöre,ƒ”‡–˜‡mağazalarınkapalıolmasınınkötüŠ‹••‡–‡•‹‡ ȋX̄ α͵ͺǡ͵͹Ȍ ‡†‡ olanların „‹” değişiklik ‘Žadığını ȋX̄ α͵ʹǡͶ͸Ȍ söyleyenlere göre, –‡ „‹” •‡ˆ‡”†‡‹ alışveriş için (mağaza ›ƒ †ƒ ‹–‡”‡– üzerinden) Šƒ” ƒƒ ‘”–ƒŽƒƒ sürenin ͵ •ƒƒ––‡ ˆƒœŽƒ ‘ŽƒŽƒ”†ƒ ȋX̄ α͵ͺǡͳ͹Ȍ ͳǦʹ •ƒƒ– ‘ŽƒŽƒ”ƒ göreǡ ”‡†‹ kartı „‘” —— ‰‡Ž‹” düzeyine göre ˆƒœŽƒ olanların ȋX̄ αͶʹǡͶͷȌǡ ‰‡Ž‹”Ž‡”‹›Ž‡ orantılı ‘ŽƒŽƒ”ƒ göre, •–”‡•Ž‡ baş ‡–‡ için alış veriş yapanların ȋX̄ α͵ͺǡͺʹȌ ›ƒ’ƒ›ƒŽƒ”ƒ ȋX̄ α͵ͳǡ͵ʹȌkıyaslaTSSBKLÖ‘”–ƒŽƒƒpuanlarının†ƒŠƒyüksekolduğu–‡•’‹–edilmiştir.  Travma Sonrası Stres Kompulsif Satın Alma   Bozukluğu Kontrol Listesi Ölçeği Ölçeği R ͳ  Kompulsif Satın Alma Ölçeği p Ǧ  Travma Sonrası Stres R ǡ͵͹͸ȗȗ ͳ Bozukluğu Kontrol Listesi p ǡͲͲͲ Ǧ Ölçeği ȗȗ‘”‡Žƒ•›‘ͲǤͲͳdüzeyindeanlamlıdırǤ  Tablo 4. ‘’—Ž•‹ˆSatınŽƒÖlçeği˜‡”ƒ˜ƒSonrası–”‡•Bozukluğu‘–”‘Ž‹•–‡•‹Ölçeği’—ƒ ortalamalarıarasındakiilişkiȋ’‡ƒ”ƒ‘”‡Žƒ•›‘ƒŽ‹œ‹sonuçları) ‘”‡Žƒ•›‘ ƒƒŽ‹œ‹ •‘— —†ƒǡ tüketicilerde KSAÖ ˜‡ TSSBKLÖ arasında ’‘œ‹–‹ˆ yönde ‘”–ƒ düze›†‡ „‹” ilişki bulunmuştur ȋpδǡͲͷȌǤ — „—Ž‰—›ƒ göre KSAÖ puanı arttıkça, TSSBKLÖ puanı artış göstermektedir. Böylece araştırmanın Ͳ Š‹’‘–‡œ‹ reddedilmiş, ͳ Š‹’‘–‡œ‹ ƒ„—Ž edilmiştir ȋ Ͳǣ Tüketicilerde KSAÖ ˜‡ TSSBKLÖ arasında „‹” ilişki ›‘–—”Ǥ ͳǣ Tüketicilerde ‘’—Ž•‹ˆ satın ƒŽƒ ˜‡ –”ƒ˜ƒ sonrası •–”‡• bozukluğu„‡Ž‹”–‹Ž‡”‹arasında„‹”ilişkivardır.)Ǥ Değişkenler B SE β t p Model (R=,648, R2=,411, F=49,523, p<.01) ”ƒ˜ƒSonrası–”‡•Bozukluğu ǡͳͲ͸ ǡͲͳͻ ǡʹ͵Ͷ ͷǡͶͷ͸ ǡͲͲͲ ‘–”‘Ž‹•–‡•‹Ölçeği‘’Žƒ ‡†‹‹süreklialışverişisteğ‹içinde ǦͶǡͷͲͳ ǡ͹ͷ͵ Ǧǡʹ͹Ͷ Ǧͷǡͻ͹ͺ ǡͲͲͲ „—Žƒ.

(20) ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi / ISSN: 1309-9302 / dergipark.org.tr/tr/pub/odusobiad ∙ 421. ƒ”‡–˜‡mağazalarınkapalı Ǧʹǡ͵͸͵ ǡ͹Ͷͻ Ǧǡͳ͵͵ Ǧ͵ǡͳͷ͸ ǡͲͲʹ olmasının”—Šsağlığını‡–‹Ž‡‡ ”‡†‹kartı„‘” ——‘Žƒ†—”—— Ǧͳǡ͸ͷͶ ǡ͸Ͷ͸ ǦǡͳͲ͸ Ǧʹǡͷ͸ͳ ǡͲͳͳ –”‡•Ž‡başetmekiçinalışveriş›ƒ’ƒ Ǧͷǡ͵Ͷͺ ǡ͹Ͷͻ Ǧǡ͵͵Ͳ Ǧ͹ǡͳͶͳ ǡͲͲͲ Tablo 5. Tüketicilerin‘’—Ž•‹ˆsatınƒŽƒölçeği’—ƒortalamalarının”‡‰”‡•›‘ƒƒŽ‹œ‹‡göre yordayıcıları(ǑŽ—”‡‰”‡•›‘ƒƒŽ‹œ‹sonuçları) ƒ„Ž‘ ͷ’–‡ görüldüğü üzereǡ çoklu ”‡‰”‡•›‘ ‘†‡Ž‹ anlamlıdır ȋFαͶͻǡͷʹ͵ǡ p<.01ȌǤ ‘†‡Ž‹ çokŽ— açıklayıcılıkkatsayısıdüzeltilmişR²αǡͶ11’dirȋRαǡ͸ͶͺǡR²αǡͶͳͳȌǤ—ƒgöre,ƒŽ–„‘›—–Žƒ”‘’—Ž•‹ˆsatın ƒŽƒ bağımlı değişkenindeki –‘’Žƒ varyansın ΨͶͳǡ1’ini açıklamaktadır. — sonuçlara göre, ‘†‡Ž‹ ›‡–‡”Ž‹olduğusöylenebilmektedir. –ƒ†ƒ”–Žƒştırılmış ”‡‰”‡•›‘ katsayılarına göreǡ ‘’—Ž•‹ˆ satın ƒŽƒ üzerindeki göreceli ‡–‹Ž‡”‹ bakımından ‡ önemli ƒŽ– değişkenin •–”‡•Ž‡ başetmek için alış veriş ›ƒ’ƒ olduğu görülmektedir ȋβα Ǧ ǡ͵͵ͲȌǤ–”‡•Ž‡başetmekiçinalışverişyapmayısırasıyla,‡†‹‹süreklialışverişisteğiiçinde„—ŽƒȋβαǦ ǡʹ͹ͶȌǡƒ”‡–˜‡mağazalarınkapalıolmasının”—Šsağlığını‡–‹Ž‡‡•‹ȋβαǦǡͳ͵͵Ȍ˜‡”‡†‹kartı„‘” —— ‘Žƒ†—”——ȋβαǦǡͳͲ͸Ȍ–ƒ‹’‡–‡–‡†‹”Ǥ . Tartışma. Çalışmada,‘˜‹†Ǧͳͻ’ƒ†‡‹sürecindetüketicilerin‘’—Ž•‹ˆsatınƒŽƒdavranışları˜‡”—Š•ƒŽ–”ƒ˜ƒ „‡Ž‹”–‹Ž‡”‹‹ ‡–‹Ž‡›‡faktörlerdeğerlendirilmiştir.Yapılan‘”‡Žƒ•›‘ƒƒŽ‹œ‹kapsamında,tüketicilerde ‘’—Ž•‹ˆsatınƒŽƒ˜‡–”ƒ˜ƒsonrası•–”‡•bozukluğu„‡Ž‹”–‹Ž‡”‹arasında’‘œ‹–‹ˆyönde‘”–ƒdüzeyde„‹” ilişkibulunmuştur.‘’—Ž•‹ˆsatınƒŽƒüzerindekigöreceli‡–‹Ž‡”‹bakımından‡önemliƒŽ–değişkenin •–”‡•Ž‡baş‡–‡içinalışveriş›ƒ’ƒolduğugörülmektedir. Çalışma kapsamında ƒraştı”ƒ›ƒ katılanların büyük çoğunluğu †ƒŠƒ •‡›”‡ alışverişe çıktıklarını belirtmişlerdirǤ atılımcıların yarıdan fazlasının alışveriş süresine ‡ ˆƒœŽƒ „‹” •ƒƒ– œƒƒ ayırdıkları belirlenmiştir. Araştırmaya katılan tüketi ‹Ž‡”‹ yaklaşık yarısının Šƒˆ–ƒ†ƒ ‡ ƒœ „‹” †‡ˆƒ alışveriş yaptıklarıgörülmüştür.Ayrıcakatılımcılarınbüyük„‹”çoğunluğununƒlışverişdavranışlarında†‡’‘Žƒƒ †ƒvranışı eğilimi –‡•’‹– edilmiştir. Tüketicilerin alışverişlerinde sırasıylƒ ‡ ˆƒœŽƒ gıda, •‡„œ‡ ˜‡ ‡›˜‡ǡ Š‹Œ›‡ ürünleri ˜‡ ‡˜ –‡‹œŽ‹ ürünlerini satın aldıkları belirlenmiştir. Küresel ölçekte yapılan ‘˜‹†Ǧͳͻ sürecindeŠƒ‡halkıtüketimaraştırmasında,tüketicilerin ‘˜‹†Ǧͳͻsalgınınındörtƒ›†ƒˆƒœŽƒsüreceği˜‡ –‡‡Ž ihtiyaçların ›‡–‡”Ž‹ olmayacağı için •–‘ ›ƒ’ƒ›ƒ yönel‹ alışveriş •‡”‰‹Ž‡†‹Ž‡”‹ ‘”–ƒ›ƒ çıkmıştır. ‘˜‹†Ǧͳͻ döneminde ‡ çok Šƒ” ƒƒǡ –‡‡Ž gıda, –‡‹œŽ‹ǡ kişisel bakım ürünlerine yapılmıştır ȋ”‘”ƒǡ ƒŠ”ǡ ”‹‡Ž– ˜†ǤǤǡ ʹͲʹͲȌǤ Ayrıca tüketicilerin ‘˜‹†Ǧͳͻ sürecinde alışverişe harcadıkları œƒƒ ʹͻ †ƒ‹†ƒ ʹͲ †ƒ‹ƒ›ƒ düşmüştür ȋƒ”‡–‹‰ Türkiye,ʹͲʹͳǢ 

(21) ’•‘•ǡ ʹͲʹͲȌǤ  — bağlamda, tüketicilerin alışveriş eğilimleriǡ –—–— ˜‡ davranışları literatür ‹Ž‡ „‡œ‡”Ž‹ göstermektedir. Araştırma kapsamında, ‘˜‹†Ǧͳͻsürecindetüketicilerinönemli„‹”kısmının‹–‡”‡––‡ƒ›†ƒ‡ƒœ„‹”‡”‡alışverişyaptıkları˜‡ alışveriş için ”‡†‹ kartı kullandıkları belirlenmiştir. ‘˜‹†Ǧͳͻ döneminde, tüketicilerin satın ƒŽƒ davranışlarındadeğişikliklerolduğugözlemlenmiştir.TüketicilerinsatınƒŽƒ†ƒ›‡‹›‘ŽŽƒ”–‡” ‹Š‡––‹Ž‡”‹ görülmüş˜‡–üketiciler†ƒŠƒçok‘Ž‹‡satışkanallarınayönelmektedirȋ™ƒƒ˜‡—ˆˆǡʹͲʹͲǢ ‹•‡›ǡ ʹͲʹͳ Ǣ ƒ”–‹‡œǡ ‡†‹ƒ‘ ˜‡ ‘†”‹‰—‡œǡ ʹͲʹͳ Ǣ —ǡ Ž—•ƒ” œ›ǡ ƒŒ‹œƒ†ƒ ˜†Ǥ ʹͲʹͳǡ ˜„ǤȌǤ Küresel ölçekte Šƒ‡ halkı tüketici ‘Ž‹‡ alışveriş‡ yönelmiş ˜‡ ‘Ž‹‡ alışverişin Ψ͵Ͳ oranında artış gösterdiği belilenmiştir ȋ”‘”ƒ ˜†Ǥ ʹͲʹͲ Ǣ  ‹•‡›ǡ ʹͲʹͳ Ǣ ƒ”‡–‹‰ Türkiye, ʹͲʹͳȌǤ Türkiye´de ‹–‡”‡––‡ alışverişyapanlarınoranınınyüksekolmasıalışverişbağımlılarının‘Ž‹‡alışverişeyöneldiğiyönündeki —œƒgörüşleri‹Ž‡„‡œ‡”Ž‹taşımaktadırȋ’‹•–ƒ„—ŽǡʹͲʹͳȌǤBulaş”‹•‹‹ƒœƒŽ–ƒiçin’ƒ”ƒ‹Ž‡alışveriş ›‡”‹‡”‡†‹kartıkullanımının–ƒ˜•‹›‡‡†‹Ž‡•‹ȋƒ†‘Ž—Ajansı,ʹͲʹͲȌ”‡†‹kartını—ŽŽƒƒ„‹”‡›Ž‡”‹ oranınınyüksekolmasının‡†‡Ž‡”‹†‡„‹”‹•‹‘Žƒ„‹Ž‹”Ǥ KSAÖ puanlaması incelendiğindeǡ önemli „—Ž‰—Žƒ” karşımıza çıkmaktadır. ‘˜‹†Ǧͳͻ sürecinde yapılan çalışmalarda‡ˆƒœŽƒolumsuzluğaƒ”—œkalanlarınyaş˜‡ ‹•‹›‡–açısındanincelendiğinde,gençlerin˜‡ kadınların†ƒŠƒˆƒœŽƒ‡–‹Ž‡ndiğialanyazında›‡”almaktadırȋŠ”‹•–‡•‘ǡ ƒ„‡”ǡ™ƒƒ˜†ǤǡͳͻͻͶǢ‘”ƒǡ ǡ ƒ„‡”ǡ„‘—Œƒ‘—†‡ǡƒ”‰‡ǡ˜‡‡”’‡ǡʹͲͲ͸Ǣ‹—ǡŠ‡ǡŠƒ‘ǡƒ‰ǡ‹‡˜‡—ǡʹͲʹͲǢ‹ƒǡ‹ǡ‹ƒǡƒ‰ǡ Šƒ‘ ˜‡ ‹ƒǡ ʹͲʹͲȌǤ — bağlamda „— araştırmanın sonuçları ‹ ‡Ž‡diğinde, ͳͺǦʹͶ aralığındaki yaş gruplarınınȌǤ ‘’—Ž•‹ˆ satın ƒŽƒ eğilimi‹ †ƒŠƒ ˆƒœŽƒ olduğu ˜‡ kadınların ‡”‡Ž‡”‡ göre †ƒŠƒ ˆƒœŽƒ ‘’—Ž•‹ˆ satın ƒŽƒ davranışı sergilediği görülmüştür. Kadınların, ‘’—Ž•‹ˆ satın ƒŽƒ davranışında †ƒŠƒ ˆƒœŽƒ ”‹• ƒŽtında ‘Ž†—ları literatürde ›‡” almaktadır ȋ‹‘ ƒ–‹ǡ ʹͲͳ͹ȌǤ Araştırmaya katılan tüketicilerdensüreklialışverişisteğiiçinde‘ŽƒŽƒ”ın‘Žƒ›ƒŽƒ”ƒgöre‘’—Ž•‹ˆ•atınƒŽƒdeğeri†ƒŠƒ fazladırǢ alanyazında ›‡” ƒŽƒ çalışmaların sonuçlarını †‡•–‡Ž‡” „‹” sonuç ‡Ž†‡ edilmiştir (Müller ˜†Ǥǡ ʹͲͳͷǢ ”’ƒcıoğluǡ Baltacı ˜‡ Ünübolǡ ʹͲʹͳȌǤ Alışverişlerde ”‡†‹ kartı kullanımının olması ˜‡ sürekli alışveriş isteği içinde ‘Žƒ œƒƒŽƒ bağımlılığa dönüşmektedir. Diğer –ƒ”ƒˆ–ƒ alışveriş için ayırdıkları süre ͵•ƒƒ––‡ˆƒœŽƒ‘Žƒkatılımcıların KSAÖ’—ƒortalamalarıalışverişiçinͳǦʹ•ƒƒ–ayıranlardan †ƒŠƒ yüksektir. ‘˜‹†Ǧͳͻ sürecinde „‹”‡›Ž‡”‹ ƒ”—œ ƒŽdıkları ‘Ž—•—œ •–”‡•Ž‡ baş ‡†‡„‹Ž‡ için alış veriş.

(22) Çetin, B., Zengin, A. Y. ve Yüksel, A., (2022). “Covid-19 Sürecinde Kompulsif Satın Alma ve Ruhsal Travma . Belirtilerinin Değerlendirilmesi”, ODÜSOBİAD 12 (1), 413-426, Doi:10.48146/odusobiad.1062881 422. yapanların›ƒ’ƒ›ƒŽƒ”ƒgöreKSAÖ’—ƒortalamalarının†ƒŠƒyüksekolduğusaptanmıştır.Ž†‡‡†‹Ž‡ „— sonuç alanyazındaki „‡œ‡” araştırmaların sonuçları ‹Ž‡ —›—Ž—†—” ȋŽƒ ǡ ʹͲͲ͹Ǣ ‡ŽŽ‡– ˜‡ ‘Ž–‘ǡ ʹͲͲͻǢ ”ƒ‡”‘˜†ǤǡʹͲͳ͸Ǣ

(23) •Žƒ˜†ǤǡʹͲʹͳǢ ƒ•’ƒŽ˜†ǤǡʹͲʹͲǢKasapoğlu,ʹͲʹͲǢ‘’‡•˜†ǤǡʹͲʹͲǢŠ‡˜Ž‹˜†Ǥǡ ʹͲʹͲȌǤ —ƒ göre „‹”‡›Ž‡”ǡ ƒ”—œ kalınan ‘Ž—•—œ †—”—ǡ †—›‰— ˜‡ •–”‡•–‡ —”–—Žƒ için alışverişe yön‡Ž‡–‡†‹” TSSBKLÖsonuçlarıincelendiğindeönemlianlamlıfarklılıklar–‡•’‹–edilmiştir.Yaşgruplarıincelendiğinde ͳͺǦʹͶ yaş aralığında „‹”‡›Ž‡”†‡ TSSBKLÖ ’—ƒ ortalaması †ƒŠƒ fazladır. TSSBKLÖ ’—ƒın ‡ ƒœ olduğu ‰”—’ Ͷͷ yaş ˜‡ üzeri „‹”‡›Ž‡”†‹”Ǥ Ayrıca ‘˜‹†Ǧͳͻ sürecinde ‡”‡Ž‡”‡ göre kadın „‹”‡›Ž‡”†‡ †ƒŠƒ ˆƒœŽƒ –”ƒ˜ƒ sonrası •–”‡• „‡Ž‹”–‹Ž‡”‹ görüldüğü belirlenmiştirǤ ‡Ž‹”‡ göre TSSBKLÖ ’—ƒ ‘”–ƒŽƒƒ•ı incelendiğinde, ‰‡Ž‹”‹ ͵ǤͷͲͲ ˜‡ altı ‘Žƒ „‹”‡›Ž‡” ‹Ž‡ ͺǤͲͲͳǦͻǤͷͲͲ arasında olanların †ƒŠƒ ˆƒœŽƒ etkilendiği ‘”–ƒ›ƒ çıkmıştır. Alış˜‡rişe †ƒŠƒ •‡›”‡ ‰‹†‡Ž‡”‹ †ƒŠƒ ˆƒœŽƒ –”ƒ˜ƒ sonrası •–”‡• „‡Ž‹”–‹Ž‡”‹ gösterdiğisaptanmıştır.—†—”—’ƒ†‡‹•ürecindeyoğun•–”‡•yaşa›ƒtüketicilerin†ƒŠƒƒœalışverişe ‰‹–‡ eğiliminde olduklarına işaret ‡–‡–‡†‹”Ǥ Alışveriş yapılan ortamın kapalı olmasının tüketicilerin büyük „‹” kısmında ‡†‹Ž‡”‹‹ ”—Š sağlığı ‘Žƒ”ƒ kötü Š‹••‡–‡•‹‡ ‡†‡ olduğu „‡Ž‹”Ž‡miştir. TSSBKLÖ ’—ƒ ortalaması yük•‡ olanların alışverişte †ƒŠƒ ˆƒœŽƒ œƒƒ harcadıkları, ”‡†‹ kartı borçlarının ‰‡Ž‹”Ž‡”‹‡ göre yüksek olduğu belirlenmiştir. Ž†‡ ‡†‹Ž‡ sonuçlar –”ƒ˜ƒ sonrası •–”‡• bozukluğu „‡Ž‹”–‹Ž‡”‹ ‹Ž‡ ‹Ž‰‹Ž‹ alanyazın ‹ ‡Ž‡†iğinde „—Ž‰—Žƒ” ‹Ž‡ „‡œ‡”Ž‹ göstermektedir ȋ‘”ƒ ˜†Ǥǡ ʹͲͲ͸Ǣ‹‘ ƒ–‹ǡʹͲͳ͹Ǣ‘ǡ‹ǡƒ‰˜†ǤǡʹͲʹͲǢKasapoğlu,ʹͲʹͲǢArpacıoğlu˜†ǤǡʹͲʹͳȌǤ Araştırmasalgınsürecinde tüketici’•‹‘Ž‘Œ‹•‹‡ ‹Žişkinönemlikatkılarsunacağıdüşünülmektedir. Diğer ›ƒ†ƒ ƒraştırmanın gerçekleştirildiği –ƒ”‹ŠŽ‡” ‹–‹„ƒ”‹›‡ değerlendirildiğindeǡ araştırma Türkiye’de salgının ‹Ž görüldüğü ‡”‡ dönem ˜‡ araştırma ˜‡”‹ –‘’Žƒƒ döneminden •‘”ƒ‹ salgın süreci ˜‡ tüketici ’•‹‘Ž‘Œ‹•‹ ‹Ž‡ ilişkili Š—•—•Žƒ”†ƒ ‰‡‡ŽŽ‡‡ yapılması „akımından sınırlıdır. Çalışmada Türkiye’deki tüketiciler ‡Ž‡ alınmıştır. Araştırma bulguları tüm dünyadaki tüketiciler açısından ‰‡‡ŽŽ‡‡‡œǤAraştırmaya katılantüketicilerin büyük „‹”kısmınınͳͺǦʹͶyaşaralığında,kadın˜‡bekâr olduklarıgörülmüştür.Farklı•‘•›‘Ǧ†‡‘‰”ƒˆ‹özelliklere•ƒŠ‹’tüketicigruplarında–”ƒ˜ƒsonrası•–”‡• bozuluğu„‡Ž‹”–‹Ž‡”‹˜‡‘’—Ž•‹ˆsatınƒŽƒarasındakiilişkiyeyönelik„—Ž‰—Žƒ”‡Ž†‡‡†‹Ž‡„‹Ž‡•‹için†ƒŠƒ ˆƒœŽƒsayıdaaraştırmayaihtiyaçolacaktır. . Sonuç. Araştırmada ‘˜‹†Ǧͳͻ sürecinde ‘’—Ž•‹ˆ satın ƒŽƒ ˜‡ –”ƒ˜ƒ sonrası •–”‡• bozukluğu „‡Ž‹”–‹Ž‡”‹ ‘—•—incelenmiştir.‘’—Ž•‹ˆsatınƒŽƒdavranışı•‡”‰‹Ž‡›‡„‹”‡›Ž‡”‹–”ƒ˜ƒsonrası•–”‡•„‡Ž‹”–‹Ž‡”‹ †ƒŠƒˆƒœŽƒyaşadıkları˜‡KSAÖ‹Ž‡TSSBKLÖ’—ƒortalamalarıarasında’‘œ‹–‹ˆyönde‘”–ƒdüzeydeilişki olduğu belirlenmiştir. Çalışma bulgularına göre ‘˜‹†Ǧͳͻ sürecinden ‡ ˆƒœŽƒ kadın tüketiciler etkilenmiştir. ƒ†‡‹ sürecinde adınlar ‘’—Ž•‹ˆ satın ƒŽƒ davranışı •‡”‰‹Ž‡›‡”‡ǡ ƒ”—œ kaldıkları ‘Ž—•—œ†—”—ǡ†—›‰—˜‡•–”‡•–‡—”–—Žƒ›ƒçalıştığıdüşünülebilir.‹”‡›Ž‡”‹‰‡Ž‹”•‡˜‹›‡Ž‡”‹azaldıkça TSSBKLÖ ’—ƒ ortalamasının yüksek olduğuǡ „— †—”—†ƒ —”–—Žƒ için ”‡†‹ kartı —ŽŽƒƒ”ƒ ‰‡Ž‹”Ž‡”‹†‡ †ƒŠƒ ˆƒœŽƒ Šƒ” ƒƒ yaptıkları belirlenmiştir. — „—Ž‰—Žƒ”†ƒ ›‘Žƒ çıkarak özellikle kadın tüketicilerin ’ƒ†‡‹ sürecinde ƒ”—œ kaldıkları ‘Ž—•—œ †—›‰—ǡ †—”— ˜‡ –”ƒ˜ƒ sonrası •–”‡• „‡Ž‹”–‹Ž‡”‹‹‹Ž‡”‹‹dönemlerdeyansımasının‹ ‡Ž‡‡•‹önerilmektedir.. Yazar Katkı Oranları:. Çalışmaya 1. Yazar: % 33,33 2. Yazar: % 33,33 ve 3. Yazar: %33,33 oranında katkı sağlamıştır.. Çıkar Çatışması Beyanı. “Covid-19 Sürecinde Kompulsif Satın Alma ve Ruhsal Travma Belirtilerinin Değerlendirilmesi”başlıklı ƒƒŽ‡‹œ‹Ž‡‹Ž‰‹Ž‹Š‡”Šƒ‰‹„‹”—”—ǡkuruluş,kişi‹Ž‡ƒŽ‹çıkarçatışması›‘–—”˜‡›ƒœƒ”Žƒ”arasında †ƒŠ‡”Šƒ‰‹„‹”çıkarçatışmasıbulunmamaktadır. . Kaynakça Š‘”•—ǡ Ǥǡ ‹ǡ ǤǤǡ

(24) ƒ‹ǡ Ǥǡ ƒˆˆƒ”‹ǡ Ǥǡ ”‹ˆˆ‹–Š•ǡ Ǥ Ǥ ˜‡ ƒ’‘—”ǡ Ǥ Ǥ ȋʹͲʹͲȌǤ Š‡ ˆ‡ƒ” ‘ˆ ‘˜‹†Ǧͳͻ. scale: development and ınitaial validaiton. International Journal of Mental Health Addiction, 2ǡͳǦͻǤ Š––’•ǣȀȀ†‘‹Ǥ‘”‰ȀͳͲǤͳͲͲ͹Ȁ•ͳͳͶ͸ͻǦͲʹͲǦͲͲʹ͹ͲǦͺ Ž‘†ǡ Ǥ ˜‡ ƒœ—†‡ǡ Ǥ ȋʹͲͲͷȌǤ Š‡ ͳͻͳͺ ‹ˆŽ—‡œƒ ’ƒ†‡‹  ƒ† •—„•‡“—‡– Š‡ƒŽ–Š ‘—– ‘‡•ǣ ƒ analysis of sıpp data. American Economics Reviewǡ 95ȋʹȌǡ ʹͷͺǦʹ͸ʹǤ Š––’•ǣȀȀ†‘‹Ǥ‘”‰ȀͳͲǤͳʹͷ͹ȀͲͲͲʹͺʹͺͲͷ͹͹Ͷ͸͸ͻͻͶ͵ ƒ†‘Ž— Ajansı ȋʹͲʹͲǡ ƒ”– ͻȌǤ ‘˜‹†Ǧͳͻ̵— bulaş ”‹•‹‹ ƒœƒŽ–ƒ için ”‡†‹ kartı kullanımı önerisi. Š––’•ǣȀȀ™™™ǤƒƒǤ ‘Ǥ–”Ȁ–”Ȁ‡‘‘‹Ȁ‘˜‹†Ǧͳͻ—Ǧ„—Žƒ•Ǧ”‹•‹‹ǦƒœƒŽ–ƒǦ‹ ‹Ǧ”‡†‹Ǧƒ”–‹Ǧ—ŽŽƒ‹‹Ǧ ‘‡”‹•‹Ȁͳ͹ͻͺͳͺ͹Erişim:10ƒ”–ʹͲʹʹǤ.

(25) ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi / ISSN: 1309-9302 / dergipark.org.tr/tr/pub/odusobiad ∙ 423. ”‘”ƒǡǤŠƒ”ǡǤǡ ”‹‡Ž–ǡǤǡ”–‡‰ƒǡǤǡ‘„‹•‘ǡǤǡ‡šƒ—‡”ǡǤǡ–ƒƒ ǡǤǡŠ‹–‡Š‡ƒ†ǡǤǡƒƒƒ™ƒǡ Ǥ ȋʹͲʹͲȌǤ  Ž‘„ƒŽ ‹‡™ ‘ˆ ‘™ ‘•—‡– ‡Šƒ˜‹‘—” ‹• Šƒ‰‹‰ ‹† ‘˜‹†ǦͳͻǤ Š––’•ǣȀȀ™™™Ǥ ‹•‡›Ǥ†‡Ȁ̱Ȁ‡†‹ƒȀ ‹•‡›Ȁ—•‹‡••ΨʹͲ — –‹‘•Ȁƒ”‡–‹‰ΨʹͲƒ†ΨʹͲƒŽ ‡•Ȁ—”ΨʹͲ

(26) •‹‰Š–•ȀΨʹͲ‰Ž‘„ƒŽΨʹͲ˜‹‡™ΨʹͲ‘ˆΨʹͲŠ‘™ΨʹͲ ‘•—‡”ΨʹͲ„‡Šƒ˜‹‘”ΨʹͲ‹•ΨʹͲ Šƒ‰‹‰ΨʹͲƒ‹†ΨʹͲ

(27) ΨʹͲͳͻȀʹͲʹͲͲ͹Ͳ͹Ȁ ‘˜‹†ǦͳͻǦ‰Ž‘„ƒŽǦ ‘•—‡”Ǧ•‡–‹‡–Ǧ ʹͲʹͲͲ͹Ͳ͹Ǥ’†ˆErişim:ͳͲƒ”–ʹͲʹʹ Arpacıoğlu, Ǥ Ǥǡ Baltacı, Ǥ ˜‡ Ünübol, Ǥ ȋʹͲʹͳȌǤ 

(28) Ǧͳͻ ’ƒ†‡‹•‹†‡ sağlık çalışanlarında tükenmişlik, ‘˜‹†‘”—•—ǡ†‡’”‡•›‘ǡ‡•Ž‡‹†‘›—düzeyleri˜‡ilişkilifaktörler.Çukurova Tıp Dergisiǡ46ȋͳȌǡͺͺǦͳͲͲǤŠ––’•ǣȀȀ†‘‹Ǥ‘”‰ȀͳͲǤͳ͹ͺʹ͸Ȁ —ŒǤ͹ͺͷ͸Ͳͻ Aşkın, R., Bozkurt, Y. ve Zeybek, Z. (2020). CovidǦ19 pandemisi: psikolojik etkileri ve terapötik müdahaleler. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler DergisiǡCovid-19 Özel Sayısıǡ͵ͲͶǦ͵ͳͺǤ ‹‰Š‹—ǡ Ǥǡ ƒ‘Ž‹ ƒǡ Ǥǡ ‘ƒǡ ǤǤ (2015). Compulsive buying behaviour on the ınternet. Proceida Economics and Financeǡ20ǡ’’Ǥ͹ʹǦ͹ͻǤ ‹‘ ƒ–‹ǡ Ǥ ȋʹͲͳ͹ȌǤ Š‡ ”‘Ž‡ ‘ˆ •‡ŽˆǦ‡•–‡‡ ƒ† ˆ‡ƒ” ‘ˆ ‡‰ƒ–‹˜‡ ‡˜ƒŽ—ƒ–‹‘ ‹ ‘’—Ž•‹˜‡ „—›‹‰Ǥ Front PsychiatryǡͺǡͳǦͺǤŠ––’•ǣȀȀ†‘‹Ǥ‘”‰ȀͳͲǤ͵͵ͺͻȀˆ’•›–ǤʹͲͳ͹ǤͲͲͲ͹Ͷ ƒŽ ǡ ǤǤ ȋʹͲͲͳȌǤ ‘’—Ž•‹˜‡ „—›‹‰ †‹•‘”†‡”ǣ †‡ˆ‹‹–‹‘ǡ ƒ••‡••‡–ǡ ‡’‹†‡‹‘Ž‘‰› ƒ† Ž‹‹ ƒŽ ƒƒ‰‡‡–ǤCNS Drugs, 15ǡ’’ͳ͹Ǧʹ͹ǤŠ––’•ǣȀȀ†‘‹Ǥ‘”‰ȀͳͲǤʹͳ͸ͷȀͲͲͲʹ͵ʹͳͲǦʹͲͲͳͳͷͲͳͲǦͲͲͲͲ͵ Žƒ ǡǤǤȋʹͲͲ͹ȌǤ”‡˜‹‡™‘ˆ ‘’—Ž•‹˜‡„—›‹‰†‹•‘”†‡”ǤWorld Journal of Psychiatryǡ6ǡͳͶǦͳͺǤ ‘ǡ ǤǤǡ‹ǡǤǡƒ‰ǡǤǡƒ‰ǡǤǡŠƒ‰ǡǤǡŠ‡—‰ǡǤǡ—ǡǤǡ˜‡‹ƒ‰ǡǤǤȋʹͲʹͳȌǤ‘•––”ƒ—ƒ–‹ •–”‡•• •›’–‘• ƒ† ƒ––‹–—†‡ –‘™ƒ”† ”‹•‹• ‡–ƒŽ Š‡ƒŽ–Š •‡”˜‹ ‡• ƒ‘‰ Ž‹‹ ƒŽŽ› •–ƒ„Ž‡ ’ƒ–‹‡–• ™‹–Š 

(29) Ǧͳͻ ‹ Š‹ƒǤ Psychological medicineǡ 51ȋ͸Ȍǡ ͳͲͷʹ–ͳͲͷ͵Ǥ Š––’•ǣȀȀ†‘‹Ǥ‘”‰ȀͳͲǤͳͲͳ͹ȀͲͲ͵͵ʹͻͳ͹ʹͲͲͲͲͻͻͻ ‘Ž—ǡ Ǥǡ ”†‡ǡ Ǥ ˜‡ Öznur, Ǥ ȋʹͲͳͶȌǤ ”ƒ˜ƒ sonrası •–”‡• bozukluğu. Anatolian Journal Clinical Investigationǡ8ȋʹȌǡͻͺǦͳͲͶǤ ‘›•ƒǡǤǡ —œ‡ŽǦœ†‡‹”ǡǤǡœ†‡‹”ǡǤǡ‡Ž˜‹ǡǤǡ‹ŽƒœǡǤ˜‡ƒ›ƒǡǤȋʹͲͳ͹ȌǤ•› Š‘‡–”‹ ’”‘’‡”–‹‡• ‘ˆ–Š‡–—”‹•Š˜‡”•‹‘‘ˆ–Š‡’–•† Š‡ Ž‹•–ˆ‘”†‹ƒ‰‘•–‹ ƒ†•–ƒ–‹•–‹ ƒŽƒ—ƒŽ‘ˆ‡–ƒŽ†‹•‘”†‡”•ǡ ˆ‹ˆ–Š ‡†‹–‹‘ ȋǦͷȌǤ Psychiatry Clinic psychopharmacologyǡ 27ȋ͵Ȍǡ ͵ͲͲǦ ͳͲǤ Š––’•ǣȀȀ†‘‹Ǥ‘”‰ȀͳͲǤͳͲͺͲȀʹͶ͹ͷͲͷ͹͵ǤʹͲͳ͹Ǥͳ͵Ͷʹ͹͸ͻ ”‘‘•ǡǤǤǡ ‡„•–‡”ǡǤǤǡ ‹–ŠǡǤǤǡ‘‘†Žƒ†ǡǤǡ ‡••‡Ž›ǡǤǡ ”‡‡„‡”ǡǤ˜‡—„‹ǡ Ǥ ǤȋʹͲʹͲȌǤ Š‡ psychological ımpact of quarantine and how to reduce ıt: rapid review of the evidence. Lancetǡ 385ȋͳͲʹʹ͹ȌǡͻͳʹǦͻʹͲǤŠ––’•ǣȀȀ†‘‹Ǥ‘”‰ȀͳͲǤͳͲͳ͸ȀͲͳͶͲǦ͸͹͵͸ȋʹͲȌ͵ͲͶ͸ͲǦͺ Š”‹•–‡•‘ǡ ǤǤǡ ƒ„‡”ǡǤ Ǥǡ†‡™ƒƒǡǤǡƒ›‘†ǡǤǤǡ’‡ ‡”ǡǤǤǡ‡”ǡǤǤǡƒ ‡œ‹‡ǡǤǤǡ ”‘•„›ǡǤǤǡ”‘™ǡǤ ǤǡƬ ‡”–ǡǤǤȋͳͻͻͶȌǤ‘’—Ž•‹˜‡„—›‹‰ǣ†‡• ”‹’–‹˜‡ Šƒ”ƒ –‡”‹•–‹ •ƒ† ’•› Š‹ƒ–”‹  ‘‘”„‹†‹–›ǤThe Journal of clinical psychiatryǡ55ȋͳȌǡͷ–ͳͳǤ Clair, R., Gordon, M., Kroon, M. ve Reilly, C. (2021). The effects of sociald ısolation on wellǦ„‡‹‰ƒ†Ž‹ˆ‡ •ƒ–‹•ˆƒ –‹‘ †—”‹‰ ’ƒ†‡‹ Ǥ Humanity Social Sciences Communication, 8ȋʹͺȌǡ ͳǦ͸Ǥ Š––’•ǣȀȀ†‘‹Ǥ‘”‰ȀͳͲǤͳͲͷ͹Ȁ•ͶͳͷͻͻǦͲʹͳǦͲͲ͹ͳͲǦ͵ Çelik, Ǥ ˜‡ Köse, Ǥ Ǥ ȋʹͲʹͳȌǤ‡†‹ƒ–‹‰ ˆˆ‡ – ‘ˆ ıntolerance ‘ˆ — ‡”–ƒ‹–› ın –Š‡ ”‡Žƒ–‹‘•Š‹’ „‡–™‡‡ ‘’‹‰ •–›Ž‡• ™‹–Š •–”‡•• †—”‹‰ ’ƒ†‡‹  (covıdǦͳͻȌ ’”‘ ‡•• ƒ† ‘’—Ž•‹˜‡ „—›‹‰ „‡Šƒ˜‹‘”Ǥ Progress in Neuropsychopharmacol Biological Psychiatryǡ 110ǡ ͳǦͻǤ Š––’•ǣȀȀ†‘‹Ǥ‘”‰ȀͳͲǤͳͲͳ͸ȀŒǤ’’„’ǤʹͲʹͳǤͳͳͲ͵ʹͳ Dünya Sağlık Örgütü (2020aǡƒ”–ʹȌǤ ‹”‡ –‘”ǦGeneral´s Opening Remarks at the Media Briefing on ‘˜‹†Ǧͳͻǡ ʹ ƒ” Š ʹͲʹͲǤ Š––’•ǣȀȀ™™™Ǥ™Š‘Ǥ‹–Ȁ†‹”‡ –‘”Ǧ‰‡‡”ƒŽȀ•’‡‡ Š‡•Ȁ†‡–ƒ‹ŽȀ™Š‘Ǧ†‹”‡ –‘”Ǧ ‰‡‡”ƒŽǦ•Ǧ‘’‡‹‰Ǧ”‡ƒ”•Ǧƒ–Ǧ–Š‡Ǧ‡†‹ƒǦ„”‹‡ˆ‹‰Ǧ‘Ǧ ‘˜‹†ǦͳͻǦǦǦʹǦƒ” ŠǦʹͲʹͲ rişim Tƒ”‹Š‹ǣ ͳͲ Eylül 2021 Dünya Sağlık Örgütü (2020bǡƒ”–ͳͳȌǤ  ‹”‡ –‘”ǦGeneral´s Opening Remarks at the Media Briefing ‘ ‘˜‹†Ǧͳͻǡ ͳͳ ƒ” Š ʹͲʹͲǤ Š––’•ǣȀȀ™™™Ǥ™Š‘Ǥ‹–Ȁ†‹”‡ –‘”Ǧ‰‡‡”ƒŽȀ•’‡‡ Š‡•Ȁ†‡–ƒ‹ŽȀ™Š‘Ǧ †‹”‡ –‘”Ǧ‰‡‡”ƒŽǦ•Ǧ‘’‡‹‰Ǧ”‡ƒ”•Ǧƒ–Ǧ–Š‡Ǧ‡†‹ƒǦ„”‹‡ˆ‹‰Ǧ‘Ǧ ‘˜‹†ǦͳͻǦǦǦͳͳǦƒ” ŠǦʹͲʹͲ Erişim ƒ”‹Š‹ǣ10 Eylül 2021 ƒ„‡”ǡ Ǥ Ǥǡ O’Guinn, ǤǤ ˜‡ ”› Šǡ Ǥ ȋͳͻͺ͹ȌǤ ‘’—Ž•‹˜‡ ‘•—’–‹‘Ǥ Advances in Cosumer Researchǡ14ǡͳ͵ʹǦͳ͵ͷǤ Granero, R., FernándezǦ”ƒ†ƒǡ Ǥǡ–‡™ƒ”†ǡǤǡ‡•–”‡ǦBach, G., Baño, M., del PinoǦGutiérrez, A., Moragas, L., Aymamí, N., GómezǦPeña, M., MallorquíǦBagué, N., Tárrega, S.,Menchón, J.M. ve JiménezǦ—” ‹ƒǡ Ǥ ȋʹͲͳ͸ȌǤ ‘’—Ž•‹˜‡ „—›‹‰ „‡Šƒ˜‹‘”ǣ Šƒ”ƒ –‡”‹•–‹ • ‘ˆ ‘‘”„‹†‹–› ™‹–Š ‰ƒ„Ž‹‰ †‹•‘”†‡”Ǥ Frontier Psychologyǡ7ǡͳǦͳͲǤŠ––’•ǣȀȀ†‘‹Ǥ‘”‰ȀͳͲǤ͵͵ͺͻȀˆ’•›‰ǤʹͲͳ͸ǤͲͲ͸ʹͷ Gu, S., ´Slusarczyk, B., Hajizada, S., Kovalyova, I., SakŠ„‹‡˜ƒǡǤȋʹͲʹͳȌǤ

Referanslar

Benzer Belgeler

題名:Coronary calcium score from multislice computer tomography correlates with QT dispersion and LV wall

The higher the learning rate (max. of 1.0) the faster the network is trained. However, the network has a better chance of being trained to a local minimum solution. A local minimum is

The aim of the current study was to investigate the severity and presence of PTSD symptoms and the relationship between PTSD and suicidal ideation and hopelessness level among Turkish

Naqvi, Noorul Hasan (2001) wrote a book in Urdu entitled &#34;Mohammadan College Se Muslim University Tak (From Mohammadan College to Muslim University)&#34;.^^ In this book he

The adsorbent in the glass tube is called the stationary phase, while the solution containing mixture of the compounds poured into the column for separation is called

In this chapter, abolition of cizye (tax paid by non-Muslim subjects of the Empire) and establishment of bedel-i askeri (payment for Muslims non-Muslims who did not go to

and because it was a nasty, nosy noise, they just drew noses for the N-sound, till they were tired (29); and they drew a picture of the big lake-pike’s mouth for the greedy Ga-sound

The aim of our study was to share the results of intravenous (IV) thrombolytic therapy (tPA) applied to patients with acute ischemic stroke in our neurology clinic in