Toplantı: 14
C U M H U R İ Y E T S E N A T O S U S. Sayısı 457
19 . 7 . 1972 Günlü ve 1615 Sayılı Gümrük Kanununun Bazı Mad
delerinin Yürürlükten Kaldırılmasına ve Bu Maddeler Yerine Yeni Maddeler Konulmasına ve 7 . 1 . 1932 Günlü ve 1918 Sayılı Ka
çakçılığın Men ve Takibine Dair Kanunun Değişik 24 ncü Mad
desinin Değiştirilmesine İlişkin Kanun Tasarısının Millet Meclisince Kabul Olunan Metni ve Cumhuriyet Senatosu Bütçe ve P l a n
Komisyonu Raporu (M. Meclisi : 1/172; C. Senatosu : 1/326)
(Not : M. Meclisi S. Sayısı : 100)
Millet Meclisi
Genel Sekreterliği 7 . 2 . 1975 Kanunlar Müdürlüğü
Sayı : 1128
CUMHURİYET SENATOSU BAŞKANLIĞINA
Millet Meclisin iti 5 . 2 . 1975 tarihli 35 nci Birleşiminde öncelikle görüşülerek açık oyla kabul edilen, 19 . 7 . 1972 günlü ve 1615 sayüı Gümrük .Kanununun bazı maddelerinin yürürlükten kaldırılmasına ve bu maddeler yerine yeni maddeder konulmasına ve 7 . 1 . 1932 günlü ve 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Taki
bine dair Kanunun değişik 24 ncü maddesinin değiştirilmesine ilişkin kanun tasansı, dosyası ile birlikte su
nulmuştur.
Saygılarımla.
Kemal Güven Millet Meclisi Başkanı
Not : Bu tasarı 24 . 6 . 1974 tarihinde Başkanlıkça ilk Komisyona havale edilmiş ve Genel Kurulun 21, 28, 30. 1; 5 . 2 . 1975 tarihli 28, 31, 33 ve 35 nci birleşimlerinde öncelikle görüşülerek kabul edilmiştir. (Mil
let Meclisi S. Sayısı : 100)
Cumhuriyet Senatosu Bütçe ve Plan Komisyonu
Esas No. : 1/326 Karar No. : 11
Bütçe ve Plan Komisyonu raporu
5 . 3 . 1975
Yüksek Başkanlığına
Millet Meclisinin 5 Şubat 1975 tarihli 35 nci Birleşiminde öncelikle görüşülerek açık oyla kabul edilen, 19 . 7 . 1972 günlü ve 1615 sayılı Gümrük Kanununun bazı maddelerinin yürürlükten kaldırılmasına ve bu maddeler yerine yeni maddeler konulmasına ve 7 . 1 . 1932 günlü ve 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibi
ne dair Kanunun değişik 24 ncü maddesinin değiştirilmesine ilişkin Kanun tasarısı, Millet Meclisi Başkanlı
ğının 31 Ocak 1975 tarihli ve 1128 sayılı yazıları ile Cumhuriyet Senatosu Başkanlığına gönderilmekle, Ko
misyonumuzun 5 Mart 1975 tarihli Birleşiminde Gümrük ve Tekel ile Maliye Bakanlıkları temsilcileri de ha
_ 2 —
I) - Tasarı, 19 Temmuz 1972 tarihli ve 1615 sayılı Gümrük Kanununun bazı maddelerinin yürürlükten kaldırılarak yerine yeni maddeler konulmasını ve 7 Ocak 1932 tarihli ve 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine dair Kanunun değişik 24 ncü maddesinin değiştirilmesini öngörmektedir.
Sayılan kanunlar, gümrüklü eşya ambar, sundurma,antrepö, vagon gibi bekleme yerleri ile kaçak eşya am- barlarındaki eşyanın tasfiyesine ilişkin hükümler ihtiva etmektedir. Bu yerlerde halen bekleyen ve büyük bir birikim içinde her geçen gün ekonomik değerini kaybeden eşyanın bir taraftan birikiminin önlenmesi, diğer yandan bir değer haline getirilmesi ve daha süratle tasfiyesini sağlamak bakımından işbu tasarı getiril
miştir.
19 Temmuz 1972 tarihli ve 1615 sayılı Gümrük Kanununda ithal rejimi dışı gelen eşyanın yurt içinde it
hal kaydı ile satışı yapıldığından bunların yurt dışına ihraç kaydı ile satılması hakkındaki hükümler, bu gibi eşyanın alıcısı çıkmadığından, adı geçen kanuna göre satılmamak ve kendi ihtiyaçlarında kullanılmak ve her ne suretle olursa olsun menfaat karşılığında başkalarına devredilmemek kaydı ile kamu faydasına yararlı derneklerin genel merkezlerine, resmî dairelere (İktisadî Devlet Teşekkülleri dahil) parasız verilmektedir. Ay
rıca 7 Ocak 1932 tarihli ve 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine dair Kanunda müsaderesi kesinleş
miş kaçak eşya için de benzer hükümler bulunmaktadır.
Ancak, bugüne kadar yapılan uygub.ma sonucu amaca ulaşılmamış bunun yanısıra bu eşyanın bekle
nen ölçüde değerlendirilmesi de mümkün olamamıştır. İşbu tasarı kanunlaştığı zaman, her an keyfî davran
maya yol açabilecek olan bu uygulamaya son verilmiş olacaktır.
Bugün, yalnız demiryolları ile yurt dışından getirilen 1 400 vagonda 25 000 ton civarında eşya, bu va
gonlar içerisinde bekletilmekte ve tahliyeleri ambarların dolu olması nedeni ile mümkün bulunmamaktadır.
Bu sebeple Demiryolları İdaresine ait ve hepsi yabancı olan vagonların bekletilmesi hatlarımızı işgal etmek
te ayrıca, bu yabancı idarelere boş yere bekleme ücretinin ödenmesi gerekmektedir. Bu nedenle bu eşyaların tasfiyesine daha da hızlı bir uygulama ile gidilmelidir. Bu uygulama sonucu, depolar boşalacağı gibi bir gelir de elde edilecektir. Gümrük ve Tekel Bakanlığı temsilcisinin verdiği bir örneğe göre iki ay içinde otomobil satışlarından 75 milyon lira civarında gelir sağlanmıştır.
Büyük bir birikim içinde depolarda her geçen gün ekonomik değerlerini kaybeden eşyanın, birikiminin önlenmesini ayrıca süratle tasfiye yoluna gidilerek bir değer haline getirilmesini öngören işbu tasarı Komis
yonumuzca da benimsenmiştir.
II) - Millet Meclisi metninin 1, 2, 3, 4 ncü maddeleri ve Geçici Madde ile 5 ve 6 ncı maddeleri Komisyo
numuzca da aynen kabul edilmiştir.
III) - Antrepo, sundurma ve diğer bekleme yerlerinde biriken gümrüklü eşyanın biran önce tasfiye edile
rek bir değer haline getirilmesinde yarar gören Komisyonumuz, tasarının Genel Kurulda öncelik ve ivedilik
le görüşülmesi hususunda istemde bulunulmasını da karar altına almıştır.
Genel Kurulun tasviplerine arz edilmek üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile sunulur.
Başkan Başkanvekili Sözcü Kâtip Ankara Konya Uşak Yozgat Y. Köker F. Özlen M. F. Âtayurt S. Ergin
Toplantıda bulunamadı
Aydın C. Bşk. Seç. Üye Diyarbakır Edirne /. C. Ege N. Talu A. Erdoğan M. N. Er geneli
Toplantıda bulunamadı
Elâzığ Rize Sivas Tabiî Üye S. Hazerdağlı T. Doğan K. Kangal S. Karaman
Toplantıda bulunamadı
Trabzon Urfa Yozgat A. Ş. Ağanoğlu İ. H. Balkıs V. Uyar
Toplantıda bulunamadı
— 3 MİLLET MECLÎSİNİN KABUL
ETTİĞİ METİN
19 . 7 v 1972 günlü ve 1615 sayılı Gümrük Kanu
nunun bazı maddelerinin yürürlükten kaldırılmasına ve bu maddeler yerine yeni maddeler konulmasına ve 7.1. 1932 günlü ve 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine dair Kanunun değişik 24 ncü maddesinin
değiştirilmesine ilişkin kanun tasarısı
MADDE 1. — 19.7.1972 günlü ve 1615 sayılı Gümrük Kanununun 140 ncı maddesi aşağıdaki şekil
de değiştirilmiştir:
Tasfiye edilecek eşya
Madde 140. — Aşağıda yazılı eşya, sahip veya nâkillerine ithal veya yurt dışı etmek üzere verilecek 2 aylık süre sonunda, ithal veya yurt dışı edilmediği takdirde gümrüğe terk edilmiş sayılır.
L Giriş ve çıkış eşyasından antrepo ve sundur
malarda ve gümrük denetlemesi altında bulunan yer
lerde; bu kanunda yazılı sürelerden fazla kalmış eşya, 2. 111 nci maddeye göre yapılacak yoklama ne
ticesinde sundurma ve antrepolarda fazla çıkan eşya, 3. 139 ncu maddenin ikinci fıkrasına göre, sahip veya nâkilleri tarafından kaldırılmıyan eşya,
4. 61 nci maddedeki süre içinde giriş işlemi ta
kip ve intaç ettirilmediğinden dolayı tasfiye edilecek eşya.
MADDE 2. — 19.7.1972 günlü ve 1615 sayılı Gümrük Kanununun 141 nci maddesi aşağıdaki şe
kilde değiştirilmiştir:
Tasfiye
Madde 141. — 1. Yukarıki maddede yazılı eşya ile sahip veya nâkilleri veya namına gelenler tarafından gümrüğe terkedilen veya 68 nci maddeye göre terkedil
miş sayılan eşya Hükümetçe görevlendirilecek yahut kurulacak kamu iktisadî teşekkülleri vasıtasiyle en geç üç ay içerisinde çıkarılacak bir tüzükte saptana
cak şekil, usul ve esaslar dairesinde satılır. Satılama
yan eşyanın ne şekilde tasfiye olunacağı aynı tüzük
te belirtilir.
Ancak çabuk bozulmak, akmak ve sızmak tehli
kesine maruz bulunan veya saklanması külfet veya tehlikeli veya masraflı olan eşya, sürelerini doldurma
dan önce de aynı yollarla tasfiye edilebilir. Bu eşya
nın satış bedelinden:
a) Hizmet karşılığı alacaklar ve yapılmış mas
raflar,
BÜTÇE VE PLAN KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN
19 . 7 . 1972 günlü ve 1615 sayılı Gümrük Kanu
nunun bazı maddelerinin yürürlükten kaldırılmasına ve bu maddeler yerine yeni maddeler konulmasına ve 7.1. 1932 günlü ve 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine dair Kanunun değişik 24 ncü maddesinin
değiştirilmesine ilişkin kanun tasarısı MADDE 1. — Millet Meclisi
maddesi aynen kabul edilmiştir.
metninin 1 nci
MADDE 2. — Millet Meclisi metninin 2 nci maddesi aynen kabul edilmiştir.
Cumhuriyet Senatosu (S. Sayısı : 457)
Millet Meclisinin kabul ettiği metin b) Gümrük vergi ve resimleri,
c) Satış; için yapılmış masrafla*, d) Para cezaları,
Ayrılarak bu sıraya göre dağıtılır; Satış bedeli aynı sıra içindeki alacakların tamamını karşılamazsa garame suretiyle dağıtılır. Artâtı para 500 lira ve aşağı ise irada kaydolunur, fazla ise sahiplerine öden
mek üzere emanet hesabına alınır.
Kuruluş için gerekli kadrolar ilgili dairelerce sağlanır.
2490 sayılı Kanuna tabi kuruluşlara satılacak eş
ya için mezkûr 2490 sayılı Kanunun, bu konuya iliş
kin hükümleri uygulanmaz.
2. Hamallık, yükleme, boşaltma, ambarlama, ardiye ve sair hizmet karşılığı alacaklar veya yapıl
mış masraflar satış bedelinden tenzil edilerek aidol- duğu şahıs veya kuruluşa ödenir.
Satış bedelinden kalan miktardan, o eşya ile ilgili para cezalan tenzil olunur. Bu suretle karşılanamayan para cezalan ayrıca kovuşturulur.
MADDE 3. — 19.7.1972 günlü ve 1615 sayılı Gümrük Kanununun 142, 143, 144 ve 145 nci mad
deleri yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 4. — 7 .1 .1932 günlü ve 1918 sayılı Ka
nunun 5.12.1960 günlü ve 152 sayılı Kanunla değiş
tirilen 24 ncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştiril
miştir:
Madde 24. — 23 ncü maddenin üçüncü bendine ve 48 nci maddeye göre teslim alman her çeşit kaçak eşya, alet ve taşıma vasıtaları hakkında da ,bunlara ilişkin müsadere kararları kesinleştikten sonra, yu
karda yazılı Gümrük Kanununun değişik 141 nci maddesi hükümleri uygulanır. Ancak, çabuk bozul
mak veya telef olmak tehlikesine maruz bulunan veya saklanması masraf ve külfeti veya tehlikeyi müstel- zim olan kaçak eşya, alet ve taşıma vasıtaları hak
kında, müsadere kararlarının kesinleşmesi beklenmek
sizin aynı madde hükümleri uygulanabilir.
GEÇİCİ MADDE — Bu kanunun yürürlüğe girdi
ği tarihte kanunî bekleme süresini doldurmuş eşya, bu tarihten itibaren en geç 2 ay içerisinde sahip veya nâkilleri tarafından ithal veya yurt dışı edilmedikleri takdirde gümrüğe terkedilmiş sayılır.
Bu madde gereğince verilmiş iki aylık süre içinde durum, eşit aralıklarla en az dört kez TRT ve basın yolu ile ilgililere duyurulur.
MADDE 3. — Millet Meclisi metninin 3 ncü maddesi aynen kabul edilmiştir.
MADDE 4. —- Millet Meclisi metilinin 4 ncü maddesi aynen kabul edilmiştir.
GEÇİCİ MADDE — Millet Meclisi metninin ge
çici maddesi aynen kabul edilmiştir.
— 5
Millet Meclisinin kabul ettiği metin
Bu eşyaya ilişkin hamallık, yükleme, boşaltma, ambarlama ve sair hizmetler karşılığı tahakkuk ede
cek alacaklar veya yapılmış masrafların satış bede
linden ne suretle karşılanacağı Maliye, Gümrük ve Tekel ve Ulaştırma bakanlıklarınca ortaklaşa sapta
nır.
MADDE 5.
lüğe girer.
MADDE 6.
rütür.
— Bu kanun yayımı tarihinde yürür-
— Bu kanunu Bakanlar Kurulu yü-
Bütçe ve Plan Komisyonunun kabul ettiği metin
MADDE 5. — Millet Meclisi metninin 5 nci maddesi aynen kabul edilmiştir.
MADDE 6. — Millet Meclisi metninin maddesi aynen kabul edilmiştir.
6 ncı
Cumhuriyet Senatosu (S. Sayısı : 457)
