Programlamaya Giriş Hafta 2
Dr. Öğr. Üyesi Hatice Gökçe BİLGİÇ DOĞAN BTAE 203 – Temel Programlama
2020-2021 Güz Dönemi
Bu derste neleri inceleyeceğiz?
• Farklı programlama dillerinin yapısı
• C programlama dili yapısı
• Temel Veri Tipleri
• Sabit ve değişkenler
• Reserved (Ayrılmış) kelimeler
Farklı Programlama Dilleri
Farklı programlama dilleri
• Fortran
• LISP
• COBOL
• PASCAL
• C
• C++
• C# (C sharp)
• Java
• Python
• PHP
• …
FORTRAN programlama dili yapısı
PROGRAM Merhaba
WRITE (*,*) “Merhaba!”
END PROGRAM
LISP programlama dili yapısı
(defun merhaba () (print “Merhaba!”) )
COBOL programlama dili yapısı
IDENTIFICATION DIVISION.
PROGRAM-ID. MERHABA ENVIRONMENT DIVISION.
DATA DIVISION.
PROCEDURE DIVISION.
MAIN SECTION.
DISPLAY “Merhaba!”
STOP RUN
PASCAL programlama dili yapısı (.pas)
begin
WriteLn(‘Merhaba’);
end.
C programlama dili yapısı (.c)
#include <stdio.h>
#include <stdlib.h>
int main (void) { printf (“Merhaba!”);
return 0;
}
C++ programlama dili yapısı (.cpp)
#include <stdio.h>
#include <stdlib.h>
using namespace std;
int main () {
cout << “Merhaba!” << end1;
return 0;
}
C# programlama dili yapısı (.cs)
Using System;
public class Merhaba {
public static void Main()
{Console.WriteLine(“Merhaba!”);
Console.ReadKey();
} }
Java programlama dili yapısı (.java)
public class Merhaba {
Public static void main (String[] args) { System.out.println (“Merhaba!”);
} }
Python programlama dili yapısı
print (“Merhaba!”)
PHP programlama dili yapısı
<?php
echo ‘Merhaba!’;
?>
C Programlama Dili Genel Yapısı
Dosya adı: notlar.c
/* Bu programda kullanıcı tarafından girilen iki sayının toplamı topla
fonksiyonu kullanarak hesaplanacak ve ekrana yazdırılacaktır. */ Başlık bölümü
#include <stdio.h>
#include <stdlib.h> Ön Tanımlama ve
bildirimler bölümü int topla (sayi1, sayi2)
{
int toplam;
toplam = sayi1 + sayi2;
return toplam;
}
Alt programlar bölümü
int main () Ana fonksiyon
{ Başla
int sayi1, sayi2;
int toplam = 0; Tanımlama bloğu
printf (“İki sayı giriniz:“);
scanf (“%d %d“, &sayi1, sayi2);
toplam = topla (sayi1, sayi2);
printf (“Sayilarin toplamı: %s“, toplam);
Program gövdesi (işlem ve hesaplamalar) return 0;
} Bitir/Dur
Ana program bölümü
C Programlama Dili Genel Yapısı
(1)Başlık bölümü: Genellikle programla ilgili açıklamaları içeren kısımdır.
Ön Tanımlamalar ve Bildirimler Bölümü:
• #include //kütüphane ekleme
• #define //bazı ifade ve sabitlerin sembolik bir isme atanması
• #undef //define ile önceden tanımlanmış ifade ve sabitlerin iptali
• #typedef //özel veri tiplerinin oluşturulması
• #struct //birden fazla içeriğe sahip yapıların oluşturulması
C Programlama Dili Genel Yapısı
(2)C dilinde komutlar ve fonksiyonlar belirli kütüphanelerde toplanmıştır.
.h à başlık dosyalarının uzantısı
#include < kütüphane/başlık dosyasının adı >
Kütüphane İçeriği Kütüphane İçeriği
stdio.h Standart giriş/çıkış graphics.h Grafik ortamı
conio.h DOS destekli giriş/çıkış dos.h DOS fonksiyonları
math.h Matematiksel fonksiyonlar ctype.h Karakter dönüşüm ve sınıflandırma stdlib.h Dönüşüm, sıralama, arama vb. string.h Alfasayısal ve bazı bellek yönetimi
C Programlama Dili Genel Yapısı
(4)Ana (main) fonksiyon bölümü:
• Başla
• Tanımlama bloğu
• Program gövdesi (işlem ve hesaplamalar)
• Bitir/Dur
dönüş tipi main () {
//tanımlama bloğu
programda kullanılan/kullanılacak değişkenlerin ve sabitlerin tanımlandığı, veri tiplerinin belirlendiği ve başlangıç değerlerinin atandığı kısımdır.
//program gövdesi
esas işi yapacak kodun yazıldığı, işlem ve hesaplamaların yapıldı yerdir.
}
C Programlama Dili Genel Yapısı
(5)Program sonlandırma komutları:
return 0;
C Programlama Dili Genel Yapısı
(6)Program sonlandırma komutları:
system (“PAUSE”);
#include <cstdlib>
getch();
#include <conio.h>
getchar();
#include <stdio.h>
C Programlama Dili Genel Yapısı
(6)Açıklama/Yorum (Comment) Satırları:
• Açıklama ‘comment’ satırları için ‘ // ‘ ve ‘ /* ….. */ ‘ karakterleri kullanılır.
• Eğer tek bir satırlık açıklama ise ‘ // ‘
• Eğer birden fazla satırlık bir açıklama yapılacak ise ‘ /* ….. */ ‘
C Programlama Dilinin Temel Yazım Özellikleri
• Program yazımı belirli kalıpta ve bloklar halinde olur. Bloklar { } parantezleri ile oluşturulur.
• Her bir komut satırı ‘ ; ’ karakteri ile biter. Yalnız blok başlatan ifadelerden sonra noktalı virgül kullanılmaz.
• Programda kullanılan tüm değişkenler ve veri tipleri bildirilir.
• Büyük küçük harf ayrımına dikkat edilmelidir.
• Programda kullanılacak olan komutların bulunduğu kütüphaneler aktifleştirilir/çağırılır.
• Her bir program, bir adet main( ) isimli metoda sahip olmalıdır.
• Kaynak kodunun dosya uzantısı .c’dir.
Veri
• Algoritmalar tarafından işlenen en temel elemanlara veri adı verilir.
Temel veri tipleri
Sayısal veri tipleri
Tam sayı
Reel sayı
Kesirli/Ondalık sayı
Alfa sayısal/Alfa nümerik veri tipleri
Karakter
Karakter dizisi (Metinsel ifade)
Mantıksal değerler (Boolean)
Değişkenler ve Sabitler (Variables & Constants)
• Değişken; program akışı içerisinde bazı değerleri saklamak için çeşitli bellek (memory) alanlarına ihtiyacımız bulunuyor. Değişkenler bu ihtiyacımızı
karşılamak üzere tanımlanmış bellek bölümleridir/adresleridir.
Değişkenler ve Sabitler (Variables & Constants)
• Sabit; programlarda değeri değişmeyen yani program her çalıştığında veya programın içerisinde herhangi bir anda aynı değeri döndüren değişkenlerdir.
Değişken tanımlama (Variable)
Veri_tipi degisken_adi;
Veri_tipi degisken_adi = başlangıç degeri;
Değişken tanımlama (Variable)
int x, y;
char a;
int toplam = 0;
Değişken Atama
degisken_adi = ifade/işlem
Atama operatörü
Sabit tanımlama (Constants)
• #define (preprocessor-ön işlemci kullanarak)
• const (anahtar sözcüğünü kullanarak)
Tanımlayıcılar-Identifiers ve İsimlendirme kuralları
• İngiliz alfabesindeki A-Z veya a-z aralığındaki 26 harf kullanılabilir.
• 0-9 arası rakamlar kullanılabilir.
• Simgelerden alt çizgi ‘ _ ’ kullanılabilir.
• Harf veya alt çizgi ile başlayabilir ancak rakamla başlayamaz ya da sadece rakamlardan oluşamaz.
• Reserved/Ayrılmış kelimeler olamaz.
Reserved (Ayrılmış) kelimeler
auto double goto register struct
break else if return switch
case enum default short typedef
char extern do signed union
const float int while unsigned
continue for long static void
sizeof volatile asm
Bir programlama diline ait komutlar o programlama dilinde değişken olarak kullanılamazlar.
Temel veri tipleri
Sayısal veri tipleri
Tam sayı
Reel sayı
Kesirli/Ondalık sayı
Alfa sayısal/Alfa nümerik veri tipleri
Karakter
Karakter dizisi (Metinsel ifade)
Mantıksal değerler (Boolean)
Sayısal veri tiplerinde değişken tanımlama
( Tamsayı à int )
int ogrenciYas;
int degisken_adi;
short int degisken_adi;
long int degisken_adi;
Sayısal veri tiplerinde değişken tanımlama
( Ondalık/Reel/Gerçel/Kesirli sayı à double, float )
float toplam;
double toplam;
long double toplam;
Alfa Sayısal veri tiplerinde değişken tanımlama
( Karakter à char )
char secimDurumu;
char tercih;
Alfa Sayısal veri tiplerinde değişken tanımlama
( Karakter Dizisi / String à char )
char Ad[10];
char Soyad[12];
Mantıksal veri tiplerinde değişken tanımlama (Boolean)
bool sonuc= true;
bool hatali_sonuc=false;