Reform
16. Yüzyılda Almanya’da Katolik kilisesine karşı başlayan hareket
Kilisenin ve dinin giderek yozlaşması (affedilme sertifikaları ve cennetten yer satışı)
Papalığın ve din adamlarının orantısız zenginleşmeleri
Artan yoksulluğa karşı dinin bir ilaç olarak ortaya atılması
Kilisenin günlük hayatı kontrol altında tutma çabaları ve baskıları
Reform
Martin Luther
1517 - 95 maddelik tez
Dinin kendi amacına dönmesi ve aracı kurumların ortadan kaldırılması
Matbaanın etkisiyle kutsal metinlerin farklı dillere çevrilmesi ve halka ulaşması Eğitimin sekülerleştirilmesi ve dinden bağımsızlaştırılması
Feodal beylere ve soylulara karşı köylülerin ve burjuvaların haklarını savunan ekonomik-siyasal bir hareket
Reform
Reformun Sonuçları
Kilisenin dini, siyasi ve sosyal hayattaki rolünün değişimini hızlandırdı
Avrupa’daki mezhep düzeninin bozulması ve yeni mezheplerin doğması (1530) Protestanlık
Kalvinizm Anglikanlık
Katolik Kilisesi, kendisini yenilemek ve düzenlemek zorunda kaldı. Siyasetten ve toplumsal yaşamdan göreli olarak çekilmeye başladı
Eğitim-öğretim faaliyetleri kiliseden ayrılarak laik bir eğitim sistemi kuruldu.
Reform
Avrupa’da siyasal birlik sarsıldı
Kilise, prensler, krallar, imparatorlar arasında siyasal çatışmalar
Mezhep kökenli dini çatışmalar görünümünde mülk ve güç savaşları (protestan bölgelerde kilisenin mallarına el konulması)
Karşı Reform
Karşı Reform Hareketi (1530-1600) Trento Konsili (1545-1563)
Kilisenin kendi siyasal, ekonomik, dini gücünü yeniden tesis etme girişimleri Dini gelenek ve öğretilerde kilisenin rolü
Dine ilişkin eski düzenlemeleri savundular
Cizvitler gibi tarikatların toplumdaki etkinliğini arttırdılar (Katolik-Protestan çatışmalarını arttırdı)
Karşı Reform
Karşı Reform Hareketi (1530-1600)
Avusturya, Portekiz, Polonya kilisenin yanında yer alırken
Fransa ve Yerel Alman prenslikleri bunun karşısında yer aldı.
Augsburg Barışı (1555): Kutsal Roma İmparatorluğu içindeki her yerel hükümdar kendi bölgesinin dinini kendi seçebilecekti
Protestanlık kabul edilmiştir.
«Kimin bölgesi, onun dini» anlayışı
Nant Fermanı (1598): 30 yıldır süren savaşların ardından Protestanlık Fransa’da resmen kabul edilmiş ve kısa süre de olsa mezhep savaşları bitmiştir.
Otuz Yıl Savaşları
Otuz Yıl Savaşları (1618 – 1648) Hollanda-İspanya
Kutsal Roma X Bohemya-Danimarka-İsveç-Fransa (Katolik fakat Protestanların yanında savaşa giriyor, devlet çıkarı kavramı öne çıkıyor)
Otuz Yıl Savaşları Avrupa’da yaşanan din savaşlarının sonuncusu olmuştur.
Din temelli yaklaşımlar yerine devlet temelli yaklaşımlar ortaya çıkmıştır.
Avrupa’da güç dengesini baştan aşağı değiştirmiştir.
Westphalia Düzeni
Her devletin eşit sayılması prensibi
Her devletin kendi toprağı üzerinde egemen sayılması ve dışarıdan müdahalenin yasaklanması
Vatikan’ın etkisi kırılmış, her egemen devlet kendi kilisesini oluşturarak ona hakim hale gelmiştir (dinin devletin içine alınması ve devlet egemenliğinin altında
konumlandırılması)
Kutsal Roma ve İspanya’nın yerinden edilmesiyle Avrupa, Fransa’nın liderliğinde yeni bir döneme evrilmiştir.
Westphalia Düzeni
Egemen devlet anlayışı ortaya çıkmış ve gelişmiştir.
(Her devletin kendi sınırları içinde tek egemen olması ve dışarıdan müdahalenin yasaklanması)
Belirli kuralların konduğu ve düzenli ilişkilerin oluşturulduğu seküler uluslararası sistemin doğuşu (kilisenin devlet ilişkilerinden dışlanması)