Veteriner Ortopedi ve Veteriner Ortopedi ve
Travmatoloji Travmatoloji
Prof. Dr. Ümit KAYA Prof. Dr. Ümit KAYA
Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi
Ortopedi ve Travmatoloji Bilim Dalı Ortopedi ve Travmatoloji Bilim Dalı
Tanımlar Tanımlar
Vücut dışından uygulanan Vücut dışından uygulanan kuvvetin oluşturduğu
kuvvetin oluşturduğu yıkımlanma
yıkımlanma travma travma olarak olarak tanımlanır.
tanımlanır.
Veteriner travmatoloji ve Veteriner travmatoloji ve ortopedi hareket sisteminin ortopedi hareket sisteminin işlevleri; hareket sisteminin işlevleri; hareket sisteminin
hastalık ve anomalileri ile hastalık ve anomalileri ile
uğraşan bir bilim dalıdır.
uğraşan bir bilim dalıdır.
Bu alanda her tür ve ırktan Bu alanda her tür ve ırktan
hayvanın lokomotor sistemine hayvanın lokomotor sistemine
ilişkin
ilişkin kırıklar, çıkıklar, ayrıca kırıklar, çıkıklar, ayrıca
doğmasal ve edinsel anomali ya doğmasal ve edinsel anomali ya
da deformasyonlar, patolojik da deformasyonlar, patolojik
gelişimler tedavi edilerek gelişimler tedavi edilerek
hayvana yeniden fonksiyon hayvana yeniden fonksiyon
kazandırmayı amaçlar.
kazandırmayı amaçlar.
Ortopedi deyiminin, yunanca Ortopedi deyiminin, yunanca orthos=düzgün ve orthos=düzgün ve paedia, pedis veya pais=çocuk,
paedia, pedis veya pais=çocuk, kelimelerinin kelimelerinin birleşmesinden oluştuğu ileri sürülmektedir.
birleşmesinden oluştuğu ileri sürülmektedir.
Bazı kaynaklarda bu deyim
Bazı kaynaklarda bu deyim ortho-paedios ortho-paedios şeklinde yer almaktadır.
şeklinde yer almaktadır.
Sayre ve Saint-German’a göre bu deyim, Sayre ve Saint-German’a göre bu deyim, orto-orto- paidious
paidious kelimelerinin birleşmesinden ileri kelimelerinin birleşmesinden ileri gelmektedir. Buradaki
gelmektedir. Buradaki paidious=terbiye, paidious=terbiye, edükasyon veya düzeltme anlamlarını edükasyon veya düzeltme anlamlarını
taşımaktadır. Böylece ortopedi
taşımaktadır. Böylece ortopedi “düzgün, “düzgün, kusursuz çocuk”
kusursuz çocuk” veya veya “düzgün, kusursuz “düzgün, kusursuz düzeltme”
düzeltme” anlamında kullanılmıştır. anlamında kullanılmıştır.
Ortopedik cerrahi
•Kırık kemikleri sabitlemek
•Hasarlı eklemleri incelemek, debride etmek sabitlemek.
•Yıkımlanmış eklemlerde protez uygulaması
•Kolumna vertebralis kırıklarında sabitlemek
•Medülla spinalis üzerindeki basıncı azaltmak
•Kas iskelet sistemi tümörlerini rezeke etmek
•Tendo ve ligament hasarlarını onarmak için kullanılan prosedürleri içerir.
Terminoloji (Bazı Örnekler) Terminoloji (Bazı Örnekler)
Abduksiyon
Ekstremitelerin orta çizgiden (vücudun median hattından) uzaklaşarak yanlara doğru yapılan
hareket
Adduksiyon
Ekstremitelerin median hatta yaklaştırılması
KırıkKırık
kemik doku
bütünlüğünün bozulması
Açık kırık
Kırılan kemiğin
etrafındaki yumuşak dokular, deri veya
mukozanın kırığın dış ortamla temasına yol açacak şekilde
yaralanmış, kesilmiş, yırtılmış ya da
yıkımlanmış olması
Açık redüksiyonAçık redüksiyon
Kırılmış bir kemik ya da çıkmış bir
eklemin cerrahi (operatif) olarak anatomik
pozisyonuna getirilmesi.
Osteosentez
Kırık kemik
fragmanlarının metalik veya organik araçlarla
birleştirilip, tespit edilerek kemik bütünlüğünün ve anatomik pozisyonunun tekrar sağlanması işlemi
Osteotomi
Operasyonla kemiğin kesilmesi
Fleksiyon
Eklemin bükülmesi
Hiperfleksiyon
Ekstensiyon
Eklemin açılması gerdirilmesi
Hiperekstensiyon
Sirkumdiksiyon
Abduksiyon ve adduksiyon
hareketleriyle birlikte fleksiyon ve ekstensiyon hareketlerinin kombinasyonu.
Rotasyon
Döndürme
İnternal rotasyon
İçe döndürme
Eksternal rotasyon
Dışa döndürme
Median
Orta, ortada bulunan
Medial
İç yan, içe bakan kısım, ortaya yakın ortaya doğru
Lateral
Dış yan, dışa bakan kısım, yan taraf
Supinasyon (inversiyon)
Tabanın içe bakması (İnsanda; avuç içinin yukarıya, tabanın içe döndürülmesi)
Pronasyon (eversiyon)
Tabanın dışa bakması
(insanda; avuç içinin yere, tabanın dışa döndürülmesi)
Varus
Ekstensiyon halindeki bir eklemin orta çizgiye doğru konkavite göstermesi (yaklaşması)
Genu varus (genu valgum)
Diz ekleminde varus durumu
Tek taraflı varus
“K” bacaklılık
Çift taraflı varus
“X” bacaklılık
Valgus
Ekstensiyon halindeki bir eklemin orta çizgiye göre konveksite göstermesi uzaklaşması
Genu varum
Diz ekleminde valgus durumu
Çift taraflı valgus
“Fıçı” veya “O” bacaklılık
Artrodez (füzyon)
Eklem üzerinde yapılan operasyonla eklemin hareketsiz bırakılması
Ankiloz
Bir hastalık veya kırık nedeni ile eklem
yıkımlanmasına bağlı olarak, spontan şekilde gelişen füzyon
Artroliz
Operasyonla eklem içi yapışıklıkların giderilerek, ekleme tekrar hareket kazandırılması
Artroplasti
Bir hastalık nedeni ile hareketleri ağrılı ve kısıtlanmış veya tamamen ortadan kalkmış olan bir ekleme
yeniden hareket kazandırmak için yapılan operasyon şeklidir.
Veteriner ortopedi ve travmatoloji dersinde Veteriner ortopedi ve travmatoloji dersinde
yararlanılan/bilecek kaynaklar yararlanılan/bilecek kaynaklar
