U.I.A. nın 24 MAYIS 1954 ATİNADAKİ AKDENİZ BÖLGESİ KONGRESİNDE, «ZAPYON» SERGİ SARAYI PERİSTİLİNDE TÜRK DELEGESİ FA-RUK AKÇER'İN İNGİLİZCE OLARAK YAPTIĞI
KONUŞMA
Yunan Kral ve Kraliçesinin Türk hey'etini kabulü
Majeste,
Medeniyetimizin b u g ü n k ü devresinde tarihin şimdi-ye k a d a r kaydetmediği bir gayretle milletleri y e k p a r e bir cemiyet haline kalbetmek için insanlığın seferber ol-d u ğ u bir zamanol-da Akol-deniz Havzasının mümessilleri olan bizlerin, burada «düşünen adamın beşiğinde. Atinada toplanmış olmamız, son derece yerinde bir hareket ol-muştur.
Meslekleri mimarlık olan bizlerin, dünyanın her iki t a r a f ı n d a n insanlığın her kademesinden gelenleri hakikî bilgi esası üzerinde birleştirmeye m u v a f f a k olmuş olan fikir mimarlarının y u r d u n d a toplanmış olmamız aynı de-recede isabetli olmuştur.
Majeste zatidevletleriniz, bu toplantıyı m ü t e a k i p mimarî sergimizi açmakla bizlere şeref bahşedeceksiniz; ve eminiz .ki. muhtelif memleketlerimizin m i m a r î saha-sındaki gelişmeleri tetkikten zatidevletiniz de bizim ka-.
dar zevk duyacaksınız.
Türkiyenin burada teşhir ettiği sergi, dar bir za-manda hazırlanmış olduğundan, halen memleketimizdeki muazzam inşaat faaliyetini ve bu sahadaki y a r a t m a ka-biliyetini, temsil etmek iddiasında b u l u n m a m a k t a d ı r . Bu resimler, ancak m u a y y e n sahalardaki m u a y y e n gelişmeleri göstermektedir. İstanbul ve İzmirde şehircilik A n -kara ile b u şehirlerde umumî binalar.
Halen İstanbulumuzu ziyaret etmekte olan f a h r i baş-kanımız Sir Patrick Abercromb'e, mesaisi dolayısiyle bu-gün aramızda b u l u n m a m a k t a d ı r . F a k a t gayretlerimizin verimli neticeler vermesi hususundaki en iyi temennile-rini sizlere ulaştırmamı rica etti,
Tarihî şaheserlerden müteşekkil bir saha dahilinde b u g ü n k ü modern ihtiyaçlarını karşılayacak inşaat yap-ma vazifesini yüklenmiş olan Türk miyap-marlarının ne
Bu nazım plânı İstanbulun ihtiyaçlarına cevap veremediğinden 1950 senesinde bir müşavir hey'eti teşkil edilmiş ve İstanbul'un en son teknik icaplara göre i m a r plânlarının hazırlanmasına başlanmıştır.
İller Bankası Belediyelere bu sahada b ü t ü n i m k â n -ları ile yardım ettiğinden Belediyelerin kendi baş-larına başaramıyacakları bu işler, kısa bir zamanda müsbet semerelerim m u h a k k a k surette vermeğe başlıyacaktır. Memleketin plânlanma işlerinde diğer memleket-lerin bu sahadaki faaliyet.leride takip edilmektedir. İl-ler Bankası Belediyİl-ler namına h a r e k e t eden u m u m î bir organ, Bayındırlık Vekâleti de kontrol ve tasdik mercii olarak bir Devlet Otoritesi vaziyetinde bu sahada çok hassas ve teşkilâtlı d u r u m a geçmiştirler.
Türk Şehir ve Kasabalarının Planlanmasında Bilhassa Gözetilen Prensipler
1 — Eski şehir kısımlarında fazla istimlâkden ka-çınılmakta ve bu kısımlar ancak sıhhî şartları yerine ge-tirmek ve trafik güçlükleri ortadan kaldırmak için düzel-tilmektedir.
2 — Yeni devlet yolları ve ana yollar eski şehir kı-sımları içinden geç'rilmemeğe çalışılmaktadır.
3 — Her şehir ve kasaba k a r a k t e r i n e ve ihtiyacına göre Bölgelere ayrılmakta ve bu bölgeler plânlarda gös-terilmektedir.
4 — Yeni iskân bölgeleri m ü m k ü n olduğu k a d a r sey-rek ve bahçeli olarak plânlanmakta yalnız site ve iş ve Ticaret bölgelerinde sık ve yüksek katlı inşaata m ü -saade edilmektedir.
5 — Yeni k u r u l a c a k şehir bölgeleri ve inkişaf saha-ları için plânlama işinden evvel Jeolojik etüdlerin ya-pılması esas tutulmaktadır.
6 — Şehir ve kasabalar Trafik d u r u m l a r ı n a göre bir yol derecelenmesine bağlı tutulmaktadır. Ana yol-ların ikinc'si ve daha tali derecede yollar tarafından sık sık kesilmemesine dikkat edilmektedir.
7 — Yeni şehir inkişaf bölgelerinin plânlanmasmda bilhassa Topografik hususiyetler gözetilmektedir.
8 — Şehir meydanlarının m ü m k ü n olduğu kadar resmî u m u m î binalarla çevrelenmesine çalışılmaktadır
9 — Dış bağlantı yollarının şehir merkezini r a h a t -sız etmemesi ve dış trafiğin kolaylıkla şehre girip çıka-bilmesi için çevre yollarının yapılmasına da dikkat edil-mektedir.
r ^
BUNLARI BİLİYOR MU İDİNİZ ?
1 — Türkiyeye her nevi kontrplâk, duralit ve em-sali idhali serbest olduğu halde, kontrplâk fab-rikalarımızın ihtiyacı olan tomruk idhalinin merr.nu olduğunu!..
2 — Altı tane ç'mento fabrikası k u r u l m a k t a olan memleketimizde, halen çalışan çimento fabrika-larının yedek parçasızlıktan faaliyetlerini bir ay tatil ettiklerini, bu suretle en az 50.000 ton çi-mento istihsal edilemediğini!..
3 — Yeni g ü m r ü k rejiminin tatbikinden sonra sera-mik eşya maliyetlerinin vasatî % 25 arttığını!... 4 — Bir zaruret olmadığı halde inşaat yaptıranların
ısrarla aramaları yüzünden, karaborsada beyaz çimento torbasının 100.— lir: ya k a d a r satıldığını! 5 — İnce hadde demirinin karaborsada 130-140
ku-ruşa k a d a r çıktığını, KOÇ müessesesine gelen 400 ton demirin 65 k u r u ş fiyat tayini ile tama-men Ankaraya tahsis edildiğini!..
6 — Birkaç cam firmasının birleşerek, fiyatları y ü k -sek tutmak için tröst kurduklarını!..
biliyor mu idiniz?
V J
10 — Şehir İ m a r ve İskân h u d u d l a r m m tesbitinde şehir k a r e k t e r i n e göre n ü f u s başına bir saha tutarı ka-bul edilmekte bu saha n ü f u s başına 60-120 m2 arasında
olmaktadır.
11 — Müstakbel n ü f u s miktarının hesaplanmasında n ü f u s sayımları gözönünde t u t u l m a k t a ve elde edilen artış nisbetine göre elli sene sonraki n ü f u s miktarı plân-lanmaya esas olarak alınmaktadır.
Bu prensiplere sadık kalarak İller Bankası marife-tiyle yaptırılmış olan çeşitli imar plânlarından b'r kaç n u m u n e fotoğrafı sayın Kongre âzalarının tetk'kine arze-dilmiştir.
Mithat Yenen Y. Müh. - Mimar İller Bankası U m u m Müdür
Muavini
— Baş tarafı 70 inci sahifada —
dar büyük bir mesuliyetle karşılaşmış olduklarını siz de takdir edersiniz.
Atinada İstanbul ile birlikte şerefli bir imtiyaz ol-makla beraber aynı zamanda ağır bir mesuliyeti teşkil eden bu vasfı paylaşmaktadırlar.
Bugünkü toplantımızın büyük manasım m ü d r i k
o-larak, memleketimin takdir hislerimin zabta geçirilmesi hususundaki T ü r k mimarlarının m u v a f f a k i y e t temenni-hususunda müsaadelerinizi rica eder, gayemize ulaşmak lerini iletmekle şeref duyarım.
Bizlere karşı gösterilmiş bulunan fevkalâde misafir-perverlikten dolayı, arkadaşlarımın şükran hislerine ter-cüman olmak beni son derece bahtiyar kılmaktadır.
