ENERJİ TAŞIMACILIĞI ve TÜRKİYE

ENERJİ TAŞIMACILIĞI ve TÜRKİYE

cografyahocasi.com

NELER ÖĞRENECEKSİNİZ

Kazanım:

Kazanım:

Bu bölümde Ülkelerin bölgesel ve küresel

ölçekte doğal kaynak potansiyelini, enerji

güzergahlarını ve Türkiye’deki petrol ve

doğal gaz boru hatlarını öğreneceksiniz.

ÜLKELERİN BÖLGESEL ve KÜRESEL

ÖLÇEKTE DOĞAL KAYNAK POTANSİYELİ

Sanayi Devrimi’yle üretimin, refah seviyesinin ve nüfusun artması sonucu doğal kaynaklara olan talep hızla artmıştır. Bu kaynaklar; ekonomik refahın yükselmesinde, büyümenin sürdürülebilmesinde ve fakirliğin azalmasında kilit bir rol üstlenmektedir.

Doğal kaynaklara olan talebin karşılanması

için sanayi ülkeleri

fosil yakıtlara yönelmiştir.

Ancak araştırmalara göre petrolün yaklaşık 50,

doğal gazın 60 yıl ömrü kaldığı tahmin

edilmektedir. Fosil kaynaklar, günümüzde

ülkelerin ekonomileri için çok önemli bir role

sahiptir. Ancak fosil kaynakların gelecekte

tükenecek olması, bu kaynakların sanayileşmiş

ülkelerin ekonomilerinin gelişmesindeki temel

lokomotif olma rolünü azaltacaktır.

Dünyadaki petrol ve doğal gaz rezervlerinin en çok olduğu ülkeler

Fosil kaynakların dünya üzerinde dengeli bir yayılış göstermemesi ve tükenme noktasına gelmesi sanayileşmiş ülkelerin bu kaynaklara sahip gelişmekte olan ülkelere karşı siyasi ve ekonomik baskı kurmasına sebep olmaktadır. Günümüzde dünya üzerinde doğal kaynaklara sahip fakat gelişmekte olan Çad, Nijer, Sierra Leone, Kazakistan, Özbekistan gibi pek çok ülkenin siyasi haritadaki sınırları sanayileşmiş ülkeler tarafından çizilmiştir. Bu durum, kendi doğal kaynak potansiyelini kullanamayan gelişmekte olan ülkelerin sömürüldüğünün göstergesidir.

Afrika’daki petrol, altın, elmas gibi yer altı kaynakları ile

kahve ve çay gibi tarım plantasyonlarının

paylaşılamaması nedeniyle kıtadaki pek çok ülkede iç

savaş ve çatışmalar yaşanmaktadır.

Amerika Kıtası’nda yer alan Guyana, Ekvador, Peru, Surinam, Venezuela, Guatemala ve Dominik Cumhuriyeti gibi ülkeler tarım plantasyonları ve petrol gibi kaynaklara sahiptir. Bu ülkeler ekonomik güçlüklerle boğuştuğu ve sahip olduğu doğal kaynakları işleyecek gücü olmadığı için bu kaynakları sanayileşmiş ülkelere satmak zorundadır.

ABD, Kanada ve Rusya gibi ülkeler doğal kaynak potansiyelinin yüksek olduğu, var olan kaynaklarını işleyecek ekonomik ve teknolojik güce sahip ülkelerdir. Bu tür ülkeler, ham maddelerini işleyip dünya pazarlarına satarak ekonomilerine değer katar.

Japonya ve Güney Kore gibi doğal kaynaklardan yoksun fakat sanayileşmiş ülkeler ihtiyaçları olan kaynakları diğer ülkelerden temin ederek yüksek teknoloji ile birlikte işleyerek ekonomik kazanç sağlar.

Aşağıdaki dünya haritası üzerinde yer alan ülkeleri özelliklerine göre kutucuklara yerleştiriniz.

Kanada Rusya

ABD

Sierra Leone Venezuela Guatemala

Güney Kore Japonya

Nijerya ve Çad

ENERJİ GÜZERGAHLARI ve ETKİLERİ

Sanayileşen dünyada enerji kaynaklarına sahip olmak şüphesiz ekonomik güce de sahip olmak demektir. I. Dünya Savaşı’ndan bu yana dünya üzerindeki pek çok kriz, sanayileşen ülkelerin enerji kaynaklarına sahip olmak istemesi ve enerji kaynaklarının taşındığı nakil hatlarının güvenliğinin tehdidiyle ilgili olarak ortaya çıkmıştır.

Fosil yakıtların (petrol, kömür, doğal gaz) ticari değer kazanmasıyla bu yakıtları

işleyebilen ülkelerin sahip olduğu avantajları bir dış politika aracı olarak

kullanmaları bazı durumlarda dışa bağımlı ülkelerin egemenliklerini tehdit

edecek noktaya getirebilir. Enerji kaynaklarına sahip ülkeler ve bu kaynakları

işleyen ülkeler küresel ölçekte jeostratejik açıdan önem kazanmaktadır.

Petrol ve doğal gazın bölgesel önem arz eden diğer bir konusu da bu kaynakların üretim

alanlarından pazara taşınmasıdır. Dünyada

ülkelerin coğrafi konumları, birbirlerine uzaklıkları ve ekonomik durumları etkili olsa da dünya

üzerinde daha çok tankerler ve deniz yolu ile taşıma tercih edilir. Bu durumun oluşmasında

üretim sahalarının ve rafinerinin bulunduğu bölgelerin büyük oranda denize kıyısının

bulunması ve bu taşıma şeklinin daha ekonomik olmasının etkisi büyüktür.

Doğal gazın ise sıvılaştırılarak taşındığı sistemler vardır.

Ancak bu sistemlerde doğal gazın hem çıkarıldığı anda sıvılaştırılması hem de taşındığı alanda tekrar gaz hâline dönüştürülmesi gerekir. Bu durum maliyeti artırdığından doğal gazın boru hatları ile taşınması daha çok tercih edilir.

Bununla birlikte petrolün deniz yoluyla

taşınmasında zaman zaman kazalar meydana

gelmekte ve bu durum önemli çevre sorunlarına

yol açmaktadır.

PETROL ve DOĞAL GAZIN DENİZ YOLUYLA TAŞINMASI

Dünya petrollerinin taşınması için kullanılan güzergâhlar stratejik ve ekonomik bir öneme sahiptir. Bu güzergâhlar, taşımanın en yoğun olduğu yerden yoğunluğun daha az yere doğru; Hürmüz Boğazı, Malakka Boğazı, Süveyş Kanalı, Bab-ül Mendeb Boğazı, İstanbul ve Çanakkale boğazları ile Panama Kanalı’dır.

Basra Körfezi ile Hint Okyanusu’nu birbirine bağlayan Hürmüz Boğazı, Körfez ülkelerinin petrollerinin dünya pazarlarına taşındığı çok önemli bir boğazdır. 2016 verilerine göre günde yaklaşık 19 milyon varillik petrolün geçişi Hürmüz Boğazı sayesinde gerçekleşir. Bu boğazdan geçen petroller ABD, Japonya, AB ülkeleri, Çin ve diğer Asya-Pasifik ülkelerine ulaşır. Hürmüz Boğazı stratejik konumu ve ekonomik öneminden dolayı başta İran-Irak Savaşı olmak üzere ülkeler arası pek çok çatışmaya sahne olmuştur.

Basra Körfezi ile Hint Okyanusu’nu birbirine bağlayan Hürmüz Boğazı, Körfez ülkelerinin petrollerinin dünya pazarlarına taşındığı çok önemli bir boğazdır. 2016 verilerine göre günde yaklaşık 19 milyon varillik petrolün geçişi Hürmüz Boğazı sayesinde gerçekleşir. Bu boğazdan geçen petroller ABD, Japonya, AB ülkeleri, Çin ve diğer Asya-Pasifik ülkelerine ulaşır. Hürmüz Boğazı stratejik konumu ve ekonomik öneminden dolayı başta İran-Irak Savaşı olmak üzere ülkeler arası pek çok çatışmaya sahne olmuştur.

Hürmüz Boğazı

Hindistan, Endonezya ve Çin’i deniz yoluyla birbirine bağlayan boğazdan 2016 yılında günde ortalama 16 milyon varil petrol Japonya, Çin ve diğer Asya Pasifik ülkelerine ulaşmıştır. Malaka Boğazı’nda enerji trafiğini etkileyecek boyutta çatışmalar olmasa da bu hatta yaşanan tanker kazalarının verdiği ekolojik zararlar büyük bir sorun teşkil eder. Ayrıca boğazdan geçen gemilerin sık sık deniz korsanlarının saldırısına uğraması deniz trafiğini aksatır.

Hindistan, Endonezya ve Çin’i deniz yoluyla birbirine bağlayan boğazdan 2016 yılında günde ortalama 16 milyon varil petrol Japonya, Çin ve diğer Asya Pasifik ülkelerine ulaşmıştır. Malaka Boğazı’nda enerji trafiğini etkileyecek boyutta çatışmalar olmasa da bu hatta yaşanan tanker kazalarının verdiği ekolojik zararlar büyük bir sorun teşkil eder. Ayrıca boğazdan geçen gemilerin sık sık deniz korsanlarının saldırısına uğraması deniz trafiğini aksatır.

Malakka Boğazı

Akdeniz ile Kızıldeniz’i birbirine bağlayan kanalda 2016 verilerine göre günlük ortalama 5,5 milyon varil petrol taşınmaktadır. Suudi Arabistan, Körfez ülkeleri ve Asya Kıtası çıkışlı petroller bu kanal vasıtasıyla Amerika ve Avrupa’ya ulaşır. Geçmişte 1956-1957 Kanal Krizi ve Altı Gün Savaşı gibi siyasi çatışmaların odağı olan kanal, Orta Doğu ve Mısır’daki politik sorunlara sahne olmaktadır.

Akdeniz ile Kızıldeniz’i birbirine bağlayan kanalda 2016 verilerine göre günlük ortalama 5,5 milyon varil petrol taşınmaktadır. Suudi Arabistan, Körfez ülkeleri ve Asya Kıtası çıkışlı petroller bu kanal vasıtasıyla Amerika ve Avrupa’ya ulaşır. Geçmişte 1956-1957 Kanal Krizi ve Altı Gün Savaşı gibi siyasi çatışmaların odağı olan kanal, Orta Doğu ve Mısır’daki politik sorunlara sahne olmaktadır.

Süveyş Kanalı

Hint Okyanusu ile Kızıldeniz’i birbirine bağlayan boğazdan 2016 yılı verilerine göre günlük ortalama 5 milyon varil petrol Amerika ve Avrupa pazarlarına ulaşır. Boğazın Sudan, Somali, Etiyopya, Eritre ve Yemen gibi sıcak çatışma bölgeleri arasında yer alması güvenlik açısından sorun teşkil etmektedir.

Hint Okyanusu ile Kızıldeniz’i birbirine bağlayan boğazdan 2016 yılı verilerine göre günlük ortalama 5 milyon varil petrol Amerika ve Avrupa pazarlarına ulaşır. Boğazın Sudan, Somali, Etiyopya, Eritre ve Yemen gibi sıcak çatışma bölgeleri arasında yer alması güvenlik açısından sorun teşkil etmektedir.

Bab-ül Mendep Boğazı

İstanbul Boğazı, Asya ile Avrupa kıtalarını birbirine bağlayan önemli bir noktadadır. Çanakkale Boğazı ise Marmara Denizi ve İstanbul Boğazı yoluyla Karadeniz’deki ülkelerin Akdeniz’e ve açık denizlere bağlantısını sağlayan stratejik bir boğazdır. Hazar Denizi, Rusya ve Kazakistan petrollerinin Avrupa’ya taşınmasını sağlayan İstanbul Boğazı’ndan 2016 yılı verilerine göre günlük ortalama 2,4 milyon ton varil petrol taşınmıştır. Yılda ortalama 50.000’in üzerinde geminin geçiş sahası olan İstanbul Boğazı dünya petrollerinin taşınması için önemli bir koridordur.

İstanbul Boğazı, Asya ile Avrupa kıtalarını birbirine bağlayan önemli bir noktadadır. Çanakkale Boğazı ise Marmara Denizi ve İstanbul Boğazı yoluyla Karadeniz’deki ülkelerin Akdeniz’e ve açık denizlere bağlantısını sağlayan stratejik bir boğazdır. Hazar Denizi, Rusya ve Kazakistan petrollerinin Avrupa’ya taşınmasını sağlayan İstanbul Boğazı’ndan 2016 yılı verilerine göre günlük ortalama 2,4 milyon ton varil petrol taşınmıştır. Yılda ortalama 50.000’in üzerinde geminin geçiş sahası olan İstanbul Boğazı dünya petrollerinin taşınması için önemli bir koridordur.

İstanbul ve Çanakkale Boğazları

Petrolün deniz

yolu ile taşınması

PETROLÜN BORU HATTIYLA TAŞINMASI PETROLÜN BORU HATTIYLA TAŞINMASI

Dünya petrollerinin boru hatları ile taşınması hem ekonomik hem de politik boyutu olan bir sistemdir. Boru hatları, petrolün çıkarıldığı ülkeden tüketildiği ülkelere doğru olan güzergâhtaki diğer ülkeleri de ilgilendirdiği için iki ya da daha çok ülkenin sınırlarından geçtiği durumlarda ülkeler arası gerginlikler yaşanabilmektedir. Bu sistem, bazı ülkeler arasında rekabet konusu olup bazen de eskiden var olan siyasi çekişmelerin boyutunu da yükseltebilir. Bu nedenlerden dolayı enerjinin tüketim alanlarına sorunsuz bir şekilde ulaşabilmesi ekonomik ve küresel ölçekte önem arz eder.

Başlıca petrol boru hatları şöyledir:

• Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) Boru Hat

• Druzba Boru Hat Sistemi

• CPC Boru Hat

• Hazar Havzası Alternatif Boru Hatları

DOĞAL GAZIN BORU HATTIYLA TAŞINMASI DOĞAL GAZIN BORU HATTIYLA TAŞINMASI

Isınmanın yanı sıra elektrik üretiminde de kullanılan doğal gaz, ülkelerin ekonomik büyümelerinde önemli bir etkiye sahiptir. Doğal gaz kaynağına sahip olmayan sanayileşmiş Avrupa ülkeleri bu kaynak için Rusya’ya bağımlıdır.

Dünyadaki başlıca doğal gaz boru hatları şöyledir:

• Yamal-Avrupa 1

• Ukrayna Boru Hatları

• Brotherhood

• Soyuz

• Mavi Akım (Blue Stream)

• Bakü-Tiflis-Erzurum (BTE) Doğal Gaz Boru Hat

• Yeşil Akım (Green Stream)

• Langeled

ENERJİ KORİDORU TÜRKİYE

Dünya üzerinde petrol ve doğal gazın çok büyük bir bölümü Hazar Bölgesi, Orta Doğu ve Rusya’da yer alır. Türkiye ise enerji kaynakları yönünden çok zengin olan bu coğrafyalara yakın olması ile jeostratejik bir önem kazanmaktadır. Petrol ve doğal gaz kaynaklarının bulunduğu Asya ve Orta Doğu ile bu kaynaklar için çok büyük bir pazar olan Avrupa Kıtası arasında köprü görevi gören Türkiye, doğu ile batı arasında bir enerji koridoru olma yolundadır. Türkiye, küresel ölçekte enerji akışının sağlanabilmesi için birçok nakil hat projesi ile kendi enerji güvenliğini sağlamaya yönelik önemli adımlar atmaktadır.

Dünya üzerinde petrol ve doğal gazın çok büyük bir bölümü Hazar

Bölgesi, Orta Doğu ve Rusya’da yer alır. Türkiye ise enerji kaynakları

yönünden çok zengin olan bu coğrafyalara yakın olması ile jeostratejik

bir önem kazanmaktadır. Petrol ve doğal gaz kaynaklarının bulunduğu

Asya ve Orta Doğu ile bu kaynaklar için çok büyük bir pazar olan

Avrupa Kıtası arasında köprü görevi gören Türkiye, doğu ile batı

arasında bir enerji koridoru olma yolundadır. Türkiye, küresel ölçekte

enerji akışının sağlanabilmesi için birçok nakil hat projesi ile kendi

enerji güvenliğini sağlamaya yönelik önemli adımlar atmaktadır.

• Rusya -Türkiye Doğal Gaz Boru Hat (Batı Hat)

• Mavi Akım Gaz Boru Hat

• Doğu Anadolu Doğal Gaz Ana İletim Hat (İran-Türkiye)

• Bakü-Tiflis-Erzurum Doğal Gaz Boru Hat

• Türkiye-Yunanistan Doğal Gaz Enterkonneksiyonu

• Trans-Anadolu Doğal Gaz Boru Hat Projesi

• Türk Akım Gaz Boru Hat Projesi

Türkiye’deki doğal gaz boru hatları ve projeleri

Türkiye’deki doğal gaz boru hatları

• Irak-Türkiye Ham Petrol Boru Hat

• Bakü-Tiflis-Ceyhan Ana İhraç Ham Petrol Boru Hat

Türkiye’deki Petrol Boru Hatları

• Irak-Türkiye Ham Petrol Boru Hat

• Bakü-Tiflis-Ceyhan Ana İhraç Ham Petrol Boru Hat

• Trans-Anadolu Doğal Gaz Boru Hat Projesi (TANAP)

• Türk Akım Gaz Boru Hat Projesi

Türkiye’deki Transit Boru Hatları ve Projeleri

Türkiye’deki petrol boru hatları

Ekonomik açıdan yeterince kalkınmamış bazı ülkeler çeşitli ham madde kaynaklarına sahip olmalarına rağmen bunları işleyerek mamul maddeye dönüştürecek sanayileri yetersiz olduğu için, ihtiyaç duydukları işlenmiş ürünleri diğer ülkelerden satın alırlar.

Kalkınmamış bazı ülkelerde görülen bu durum üzerinde, aşağıdakilerden hangisinin etkisi daha fazladır?

A) Doğal kaynaklarının yetersiz olması

B) Sahip oldukları nüfus miktarının düşük olması

C) Teknoloji ve nitelikli insan gücünün yetersiz olması D) Ülke yüzölçümlerinin küçük olması

E) Tarım topraklarının yetersiz olması

2020 – AYT

Dünyada pek çok ülkede doğal gaz rezervi bulunmakta ve çıkarılmaktadır.

Yüksek doğal gaz rezervi ve üretimi olan ülkelerin dünya pazarındaki etkisi de fazla olmaktadır.

Bu enerji kaynağının üretimi ve pazarlanmasında aşağıdaki ülkelerden hangisinin küresel etkisi daha fazladır?

A) Japonya B) Çin

C) Nijerya D) Rusya E) Meksika

2019 – AYT

Petrol ve doğal gaz kullanımının daha da arttığı günümüzde bu kaynağa sahip olan ülkeler önemli bir gelir elde etmektedir. Ancak bu kaynakların, özellikle taşınması sırasında büyük yatırımlara gereksinim duyulmaktadır.

Bu kaynaklara sahip olmasına rağmen taşıma sırasında coğrafi konumundan dolayı, diğerlerine göre dezavantajlı konumda olan ülke aşağıdakilerden hangisidir?

A) İran

B) Cezayir

C) Azerbaycan D) Venezuela E) Nijerya

2017 – LYS

I. Kıtaların birbirine çok yaklaştığı alanda bulunmasına bağlı olarak Doğu ve Batı kültürleri arasındaki etkileşimi daha yoğun yaşaması

II. Zengin petrol ve doğal gaz rezervlerine sahip Orta Doğu ve Kafkas ülkeleri ile sanayileşmiş fakat yeterli enerji kaynaklarına sahip olmayan Avrupa ülkeleri arasında bulunması

III. İstanbul ve Çanakkale boğazlarının, Karadeniz’e kıyısı olan limanlar için çıkış noktası olması

Yukarıdakilerden hangileri Türkiye ekonomisine uluslararası düzeyde doğrudan katkı sağlamaktadır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

2016 – LYS

Orta Doğu'nun enerji yataklarına bir alternatif olarak gösterilen Hazar Havzası, petrol ve doğal gaz rezervleri bakımından oldukça zengindir. Bu havzada üretilen petrol ve doğal gazın önemli bir kısmı boru hatları ile

dünyanın başka bölgelerine aktarılmaktadır.

Aşağıdakilerin hangisinde verilen ülkelerin tümü bu havzada yer almaktadır?

A) Azerbaycan-Kazakistan-Türkmenistan B) Kazakistan-Özbekistan-Azerbaycan

C) Türkmenistan-Gürcistan-Azerbaycan D) Rusya-Kırgızistan-Kazakistan

E) İran-Azerbaycan-Tacikistan

2016 – LYS

Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye’nin yer aldığı önemli uluslararası projelerden biri de Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı Projesi’dir. Hazar Havzası’nda çıkartılan petrol, 2005 yılından itibaren Ceyhan üzerinden alıcı ülkelere gönderilmektedir.

Bu boru hatnın Türkiye’ye sağladığı kazanımlarla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Türkiye'nin stratejik önemi artmıştır.

B) Ceyhan önemli bir petrol dağıtım merkezi olmuştur.

C) En uzun bölümü Türkiye sınırları içindedir.

D) İşletilmeye başladığı tarihten günümüze kadar bu ülkeler arasında en fazla geliri Türkiye sağlamıştır.

E) Türkiye'nin Azerbaycan ve Gürcistan’la olan siyasi, ekonomik ilişkilerinin gelişiminde etkili olmuştur.

2014 – LYS

I. Panama Kanalı II. Hürmüz Boğazı

III. Cebelitarık Boğazı IV. Bering Boğazı

Yukarıda verilen önemli deniz yolu geçit noktalarından hangileri, petrol taşımacılığı açısından tüm dünyayı etkileyebilecek niteliktedir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) II ve IV E) III ve IV

2013 – LYS

Petrol ve doğal gazın çıkarıldığı yerden tüketildiği alanlara ulaştırılmasında boru hatları önemli bir yer tutar.

Buna göre aşağıdaki petrol ve doğal gaz çıkarılan yerlerin hangisinde, boru hatları ile taşımacılık daha fazla öneme sahiptir?

A) Hazar Gölü çevresi B) Meksika Körfezi

C) Basra Körfezi D) Kızıldeniz

E) Kuzey Afrika

2013 – LYS

Doğal kaynaklarının zengin olması ve bunların etkin kullanımı, ülkelerin gelişmesindeki temel etkenlerden biridir.

Buna göre, aşağıda verilen ülke ve doğal kaynak eşleştirmelerinden hangisi yukarıdaki genellemeye uymaz?

A) İsveç – demir

B) Güney Afrika Cumhuriyeti – altın C) Japonya – deniz ürünleri

D) Rusya Federasyonu – doğal gaz E) İngiltere – taş kömür

2011 – LYS

Aşağıdaki ekonomik gelişmelerin hangisinde Türkiye’nin jeopolitik konumu doğrudan etkilidir?

A) Endüstride gelişmiş olan ülkelerin dünyaca ünlü markalarını üretmek için Türkiye’de fabrika kurmaları

B) Bazı ülkelerin Türkiye’de arazi satın alarak organik tarım yapmaları C) Farklı dönem ve kültürlere ait tarihî eserlerin Türkiye turizmi

açısından önemli bir kaynak oluşturması

D) Azerbaycan ve Irak petrollerinin Türkiye toprakları üzerinden Akdeniz’e ulaştırılması

E) Dış piyasalarda, Türkiye’de üretilen tekstil ürünlerine talebin fazla olması

2010 – LYS

ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME

Doğal kaynak açısından fakir olan ülkelerin sanayisi de gelişmemiştir.

Akdeniz ile Kızıldeniz’i birbirine bağlayan Süveyş Kanalı petrol taşımacılığı açısından stratejik öneme sahiptir.

Mavi Akım, ülkemizdeki önemli petrol boru hatlarından biridir.

Dünyada doğal gaz rezervinin en çok olduğu ülke ……….

Basra Körfezi ile Hint Okyanusu’nu birbirine bağlayan ……….. Boğazı, Körfez ülkelerinin petrollerinin dünya pazarlarına taşındığı çok önemli bir boğazdır.

Dünyada petrol ve doğal gaz çoğunlukla tankerler ve ………..………. yoluyla taşınmaktadır.

boru hatları Hürmüz

Rusya

Dünya üzerinde enerji kaynaklarının tüketim bölgelerine ulaştırılmasında önemli olan boğaz ve kanallar bulunmaktadır.

1) Aşağıdaki su yollarından hangisinin enerji taşımacılığı üzerindeki önemi diğerlerine göre daha azdır?

A) Hürmüz Boğazı

B) Babülmendep Boğazı C) Süveyş Kanalı

D) Bering Boğazı

E) Cebelitarık Boğazı

Doğal kaynak rezervi yönünden fakir olan bazı gelişmiş ülkeler ihtiyacı olan hammadde ve enerji kaynaklarını ithalat yoluyla karşılamaktadırlar.

2) Bu ülkelere aşağıdakilerden hangisi örnek olarak gösterilir?

A) Rusya

B) Japonya

C) Nijerya

D) Brezilya

E) Kanada

I. Petrolün tankerle taşınması çevre açısından tehlikeler oluşturmaktadır.

II. Kıtalararası petrol taşımacılığı için en çok kullanılan yol deniz yoludur.

III. Doğalgaz taşımacılığı için boru hatları maliyet ve çevre açısından daha uygundur.

3) Enerji taşımacılığı ile ilgili olarak yukarıda verilenlerden hangileri söylenir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III

E) I, II ve III

KAYNAKLAR

MEB Coğrafya 12 Ders Kitabı, 2019

YAZARLAR Cem ERDEBİL Raşit DÜZGÜN Ramazan BIÇAKLI

Zübeyde GÜZEL

Emine BOZBIYIK